MESLEKİ EĞİTİMDE GELİŞİMSEL BİBLİYOTERAPİNİN KULLANILMASI: ÖĞRETMENLİK ALGISINA YANSIMALAR

Yıl 2023, Sayı: 66, 26 - 50, 29.04.2023

Semiha Yüksek Usta , Sultan Selen Kula

https://doi.org/10.21764/maeuefd.1116542

Cited By: 1

Öz

Bu araştırma bibliyoterapi kullanımının öğretmen adaylarının öğretmenlik algısına etkisini inceleme amacıyla yapılmıştır. Yirmi dört sınıf öğretmeni adayı ile gerçekleştirilen araştırmada, Grigory Petrov tarafından yazılmış olan ve Türkçe’ye ilk kez 1928 yılında çevrilen, farklı ülkelerin egemenliğinde uzun yıllar yaşamış bir toplumun kalkınmasını ve kendi ayakları üzerinde durmasını konu edinen “Beyaz Zambaklar Ülkesinde” ve yine aynı yazarın bir matematik profesörü olan Raçinski’nin üniversitedeki görevinden istifa ederek doğduğu köye öğretmen olarak atanmasının gerçek öyküsünü ele alan “İdealist Öğretmen” isimli kitaplarını okumalarının öğretmen adaylarının mesleki algılarına katkıları incelenmiştir. Bu nitel araştırmada veriler öğretmen adaylarının kitaplara yönelik görüşlerini yazdıkları raporlardan içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonunda öğretmen adaylarının bibliyoterapi sürecinden sonra, bir öğretmenin pes etmeyen, fedakâr, değişime açık, kararlı, bilgili, iletişim becerisi yüksek, adil, sıra dışı, lider, ileri görüşlü, sabırlı ve risk alabilen kişilik özelliklerine sahip olması gerektiği, öğretmenlerin toplumun gelişmesi için çaba göstererek ve elini taşın altına koyarak toplumsal sorumluluklara sahip olması gerektiği yönünde bir algıya sahip oldukları ortaya konmuştur. Ayrıca aday öğretmenlerin bibliyoterapi sonrasında öğretmenlik mesleğinin toplumun herhangi bir grubuna, hiçbir ayrım gözetmeksizin kapsayıcı olması gerektiğini, karakter ve değerler eğitimine, öğrencilerin özgüvenlerinin geliştirilmesine, derslerin günlük hayatla ilişki kurularak ezberci yaklaşımlardan uzak işlenmesine dair içgörüye sahip oldukları saptanmıştır.
Anahtar Sözcükler: Öğretmen eğitimi, bibliyoterapi, beyaz zambaklar ülkesinde, idealist öğretmen, öğretmen adayı

Anahtar Kelimeler

öğretmen eğitimi, bibliyoterapi, beyaz zambaklar ülkesinde, idealist öğretmen, öğretmen adayı

USING BIBLIOTHERAPY IN VOCATIONAL EDUCATION: REFLECTIONS TO TEACHING PERCEPTION

Öz

This research was conducted to examine the effect of bibliotherapy use on pre-service teachers' perception of teaching. In the research carried out with twenty-four primary school pre-service teachers, the contribution of reading books to their professional perception was examined. One of the books was “The Country of White Lilies”, which was written by Grigory Petrov and second book by the same author “Idealist Teacher”. In this qualitative research, the data were analyzed by content analysis from the reports about the books read by pre-service teachers. It was revealed that after the bibliotherapy process, pre-service teachers had the perception that they should have personality traits that do not give up, are self-sacrificing, open to change, determined, knowledgeable, have high communication skills, fair, extraordinary, leader, forward-looking, patient and taking risks, and also that they should have social responsibilities by making an effort and taking the responsibility. In addition, pre-service teachers thought that the teaching profession should be inclusive to any group of the society, without any discrimination, and they had the insight into the education of character and values, the development of self-confidence of the students, and the teaching of lessons away from rote learning by establishing a relationship with daily life.

Anahtar Kelimeler

teacher education, bibliotherapy, the country of white lilies, idealistic teacher, pre-service teacher

Kaynakça

• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Budak, Y., & Kula, S. S. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 311-329.
• Bulut, S. (2010). Yetişkinlerle yapılan psikolojik danışmada bibliyoterapi (okuma yoluyla sağaltım) yönteminin kullanılması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(33), 46-56.
• Corbin, J., & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research techniques and procedures for developing grounded theory (third edition). Los Angeles, USA: Sage
• Çeliköz, N. & Çetin, F. (2004). Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını etkileyen etmenler. Milli Eğitim Dergisi, 162, 160-167.
• Çetinkaya, F. Ç. & Topçam, A. B. (2019). A different analysis with the literature circles: Teacher candidates’ perspectives on the profession. International Journal of Education & Literacy Studies, 7 (4), 8-16.
• Dal, S. (2018). MEB aday öğretmen yetiştirme programındaki kitapların eleştirel pedagoji açısından değerlendirilmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi. Duymaz, R. (2008). İdealist öğretmenin eğitim anlayışı. https://docplayer.biz.tr/22454704-Idealist-ogretmen-in-egitim-anlayisi.html adresinden erişilmiştir.
• Eliasa, E.I. & Iswanti, S. (2014). Bibliotherapy with the career topic to ıncrease the student’s career motivation of guidance and counseling. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 114, 434 – 438.
• Geçgel, H. (2021). An overview of educational problems in Grigory Petrov's "idealist teacher". Route Educational & Social Science Journal, 8(5), 324-334.
• Gündüz, H.B. (2005). Öğretmenlik mesleğine giriş. Ankara: Öğreti-Pegem A Yayıncılık
• İğde, H., & Yakar, İ. (2021). Öğretmenlerin idealistlik düzeylerinin ve idealist öğretmen algılarının incelenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 10(3), 1283-1309. http://dx.doi.org/10.30703/cije.841171.
• İlyas, İ. E., Coşkun, İ. & Toklucu, D. (2017). Türkiye’de aday öğretmen yetiştirme modeli izleme ve değerlendirme raporu. https://setav.org/assets/uploads/2017/04/AdayOgretmenler.pdf adresinden erişilmiştir.
• Karagöz, B. (2015) Kendilik değerini koruma bağlamında çocuk edebiyatı eserlerinin kullanımı. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (40), 486-493.
• Karagül, S. (2018) Çocuk edebiyatı ve bibliyoterapi. Çocuk ve Medeniyet Dergisi, 3 (6), 43-55.
• Kula, S. (2020). Güncel bir kavram olarak kapsayıcı eğitime öğretmen adaylarının bakış açısı. VII.th International Eurasian Educational Research Congress. Conference Proceedings, 770-784.
• Leana Taşçılar, M. (2012). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin de bulunduğu sınıflarda bibliyoterapi kullanımı: Model önerisi. Türk Üstün Zekâ ve Eğitim Dergisi 2(2), 118-13.
• Maxwell, J. A. (2013). Qualitative research design: An interactive approach (third edition). Los Angeles, USA: Sage.
• MEB (2006). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Ankara: MEB Yayınevi.
• MEB (2016). Aday öğretmen yetiştirme sürecine ilişkin yönerge. Sayı: 2456947, oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_03/02052358_ynerge.docx adresinden erişilmiştir.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation: Revised and expanded from qualitative research and case study applications in education. San Francisco, USA: Jossey-Bass
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2002). The qualitative researcher’s companion. Sage.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2016). Genişletilmiş bir kaynak kitap: Nitel veri analizi (S. Akbaba Altun & A. Ersoy, Çev. Ed.) Ankara: Pegem Akademi.
• Mills, G. E. (2003). Action research: A guide for the teacher researcher. New Jersey: Merrill Prentice Hall.
• Morawski, C. M. (1997). A role for bibliotherapy in teacher education. Reading Horizons: A Journal of Literacy and Language Arts, 37 (3). https://scholarworks.wmich.edu/reading_horizons/vol37/iss3/6 adresinden erişilmiştir.
• Öncü, H. (2012) Bibliyoterapi yönteminin okullarda psikolojik danışma ve rehberlik amacıyla kullanılması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16 (1), 147-170.
• Öner, U. (2007) Bibliyoterapi. Journal of Arts and Sciences, 1 (7), 133-150
• Pardeck, J. T. (1995). Biblioterapy: An innovative approach for helping children. Early Child Development and Care, 110, 83-88.
• Pardeck, J. T., & Pardeck, J. A. (1989) Bibliotherapy: A tool for helping preschool children deal with developmental change related to family relationships. Early Child Development and Care, 47(1), 107-129. https://doi.org/10.1080/0300443890470106
• Petrov, G. (2018). Beyaz zambaklar ülkesinde. (A. Yetik, Çev.) İstanbul: Koridor.
• Petrov, G. (2018). İdealist öğretmen. (A. Ali, Çev.) İstanbul: Koridor.
• Philpot, J.G., (1997) Bibliotherapy for classroom use. Nasshville, Tennessee: Incentive Publications.
• Shechtman, Z. (2009). Treating child and adolescent aggression through bibliotherapy. Springer Science + Business Media.
• Stringer, E. T. (2008). Action research in education. Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
• Şişman, M. (2009). Teacher’s competencies: a modern discourse and the rhetoric. İnönü University Journal of The Faculty of Education, 10(3), 63-82.
• Tezcan, M. (1997). Eğitim sosyolojisi (Vol. 11). Ankara.
• Ulubey, Ö. (2018). Aday öğretmen yetiştirme programının değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 33(2): 480-502
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.