DETERMINING THE MATHEMATICS TEACHING ANXIETY AND METACOGNITIVE AWARENESS OF PRE-SERVICE TEACHER CANDIDATES

Yıl 2025, Sayı: 73, 89 - 117, 31.01.2025

Ceylan Cinal , Sıla Doğmaz Tunalı

https://doi.org/10.21764/maeuefd.1452803

Öz

This study aims to examine pre-service teacher candidates' anxiety and metacognitive awareness towards mathematics teaching in terms of some variables. The relational screening model, one of the quantitative research methods, was used in the research. The study group of the research was conducted with 125 teacher candidates in the Special Education Teaching undergraduate program in the 2023-2024 academic year.. In the study, the "Anxiety Scale for Teaching Mathematics" was used to determine the anxiety levels of special education teacher candidates towards teaching mathematics, and the "Metacognitive Awareness Inventory" (BFE) was used to determine their metacognitive awareness. SPSS 29 program was used to analyze the data. As a result of the analysis of the data, no significant relationship was found between pre-service teacher candidates' anxiety towards mathematics teaching and their metacognitive awareness levels. It was observed that there was a significant difference between the scores obtained from the sub-dimensions of the anxiety scale for mathematics teaching and the factors of grade level, high school graduation field and mathematics achievement.

Anahtar Kelimeler

Teacher candidates, mathematics anxiety, metacognitive awareness, special education

ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMEN ADAYLARININ MATEMATİK ÖĞRETİMİNE YÖNELİK KAYGILARININ VE ÜSTBİLİŞSEL FARKINDALIKLARININ BELİRLENMESİ

Öz

Bu çalışmanın amacı özel eğitim öğretmen adaylarının matematik öğretimine yönelik kaygılarının ve üstbilişsel farkındalıklarının bazı değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2023-2024 eğitim öğretim yılında özel eğitim öğretmenliği lisans programında öğrenim görmekte olan 125 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada özel eğitim öğretmen adaylarının matematik öğretmeye yönelik kaygı düzeylerini belirlemek amacıyla “Matematik Öğretmeye Yönelik Kaygı Ölçeği” ve üstbilişsel farkındalıklarının belirlenmesi amacıyla “Bilişötesi Farkındalık Envanteri” kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 29 programı kullanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda özel eğitim öğretmen adaylarının matematik öğretimine yönelik kaygıları ile üstbilişsel farkındalık düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Matematik öğretimine yönelik kaygı ölçeğinin alt boyutlarından elde edilen puanlar ile sınıf düzeyi, lise mezuniyet alanı ve matematik başarısı faktörleri arasında anlamlı bir farklılık olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen adayları, matematik kaygısı, üstbilişsel farkındalık, özel eğitim

Kaynakça

• Akın, A., Abacı, R., & Çetin, B. (2007). Bilişötesi farkındalık envanteri’nin türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(2), 655-680.
• Alkan, V. (2011). Etkili matematik öğretiminin gerçekleştirilmesindeki engellerden biri: kaygı ve nedenleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29), 89-107.
• Altıntaş, E., & Şengül, S. (2014). The effects of special education courses on the attitudes of pre-service primary mathematics teachers towards mainstreaming. International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 5(2), 103-113.
• Balcı, A. (2007). Karşılaştırmalı eğitim sistemleri. Pegem Yayınları.
• Balcikanli, C. (2011). Metacognitive awareness inventory for teachers (MAIT). Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 9(3), 1309-1332.
• Baloğlu, M. (2001). Matematik korkusunu yenmek. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 59–76.
• Baysal, Z. N., Ayvaz, A., Çekirdekçi, S., & Malbeleği, F. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının üstbilişsel farkındalıklarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 37, 68-81.
• Bedir, T. (2017). Öğretmen adaylarının sorgulama becerileri ile üstbilişsel farkındalık düzeylerinin incelenmesi. (Tez No. 470987) [Yüksek lisans tezi, Bartın Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi.
• Berkedmir, M., Işik, A., & Çikili, Y. (2004). Matematik kaygısını oluşturan ve artıran öğretmen davranışları ve çözüm yolları. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), (16). 88-108.
• Can, D. (2022). Öğretmen adaylarının mesleki gelişiminde bilimsel eğitim etkinliklerinin rolü: öğrenme yörüngelerine dayalı matematik eğitimi örneği. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 12(3), 598-609.
• Colsman, M. L. (2012). The beliefs and attitudes of special educators: Mathematics, mathematics teaching, and mathematics learning. University of Colorado at Denver.
• Cruz, J.M., Wilson, A.T., & Wang, X. (2019). “Connections between pre-service teachers” mathematical dispositions and self-efficacy for teaching mathematics. International Journal of Research in Education and Science (IJRES), 5(2), 400-420.
• Çelik, M. (2021). Investigation of teacher candidates’ teaching maths anxiety and teaching maths competencies. International Journal of Progressive Education, 17(6), 158-167.
• Çenberci, S. (2019). The examination of prospective mathematics teachers’ mathematics teaching anxiety levels. Journal of Theoretical Educational Science, 12(4), 1193-1208.
• Dadandı, İ., Kalyon, A., & Yazıcı, H. (2016). Eğitim fakültesinde öğrenim gören ve pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançları, kaygı düzeyleri ve öğretmenlik mesleğine karşı tutumları. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 253-269.
• Demir, B. K., Cansız, Ş., Deniz, D., Kansu, C. Ç., & İşleyen, T. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretmeye yönelik kaygılarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Bayburt örneği). Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 380-390.
• Efe Ayaz, Ö. G. (2019). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik başarısı ile matematik öğretmeye yönelik kaygı düzeyleri ve üstbilişsel farkındalık düzeyleri arasindaki ilişki (Tez No: 560686) [Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi]. Erişim linki: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Gökbulut, Y., & Akdağ, M. (2016). Sınıf öğretmeni adaylarının üstbilişsel farkındalık ve matematik kaygı düzeyleri arasındaki ilişkisi. Electronic Turkish Studies, 11(9). 461-474.
• Gresham, G. (2008). Mathematics anxiety and mathematics teacher efficacy in elementary pre‐service teachers. Teaching Education, 19(3), 171-184.
• Gülteki̇n, M. (2020). Değişen toplumda eğitim ve öğretmen nitelikleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 10(1), 654-700.
• Huyut, M. T., & Keskin, S. (2017). Matematik başarısına etki eden faktörlerin: çevresel faktörlerin çoklu uyum analizi ile belirlenmesi. Türkiye Teknoloji ve Uygulamalı Bilimler Dergisi, 1(2), 48-59.
• Kacar, M., & Sarıçam, H. (2015). Sınıf öğretmen adaylarının üstbiliş farkındalıkları ile matematik kaygı düzeyleri üzerine bir çalışma. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 137-152.
• Kallio, H., Kallio, M., Virta, K., Iiskala, T., & Hotulainen, R. (2021). Teachers’ support for learners’ metacognitive awareness. Scandinavian Journal of Educational Research, 65(5), 802-818.
• Kallio, H., Virta, K., & Kallio, M. (2018). Modelling the components of metacognitive awareness. International Journal of Educational Psychology, 7(2), 94-122.
• Kandal, R., & Baş, F. (2021). The prediction status of secondary school students’ metacognitive awareness , self-regulatory learning strategies , anxiety and attitude levels towards mathematics on mathematics achievement. International Journal of Educational Studies in Mathematics, 8(1), 27–43.
• Karasar, N. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. (34. Baskı). Nobel akademik yayıncılık: Ankara.
• Kargın, T. & Güldenoğlu, İ. B. (Ed.). (2021). Özel eğitimde matematik öğretimi. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kaya, D. (2020). Altıncı sınıf öğrencilerinin matematiğe yönelik tutumlarını etkileyen faktörler: bir yapısal eşitlik modeli (yem) yaklaşımı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 201-220.
• Koc, I., & Kuvac, M. (2016). Preservice science teachers’metacognitive awareness levels. European Journal of Education Studies, 2(3), 43-63.
• Kroesbergen, E. H., & Van Luit, J. E. (2003). Mathematics interventions for children with special educational needs: A meta-analysis. Remedial and Special Education, 24(2), 97-114.
• Li, M., & Yu, P. (2023). Study on the inconsistency between a pre-service teacher’s mathematics education beliefs and mathematics teaching practice. Journal of Mathematics Education, 3(2), 40-57.
• Mazana, Y. M., Suero Montero, C., & Olifage, C. R. (2019). Investigating students' attitude towards learning mathematics. International Electronic Journal of Mathematics Education, 14(1), 207-231.
• Öztürk, S., & Serin, M. K. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının üstbilişsel farkındalıkları ile matematik öğretmeye yönelik kaygılarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(2), 1013-1025.
• Özyürek, M. (2008). Nitelikli öğretmen yetiştirmede sorunlar ve çözümler: Özel eğitim örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 189-226.
• Peker, M. (2009). Pre-service teachers’ teaching anxiety about mathematics and their learning styles. Eurasia Journal Of Mathematics, Science And Technology Education, 5(4), 335–345. doi:10.12973/EJMSTE/75284.
• Reid, M., Reid, S., & Hewitt, J. (2018). Nervous about numbers, math content knowledge and math anxiety of teacher candidates. Master of Teaching Research Journal, Inaugural Issue, 1-18.
• Sarıçam, H., & Kacar, M. (2015). Sınıf öğretmen adaylarının üstbiliş farkındalıkları ile matematik kaygı düzeyleri üzerine bir çalışma. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2).137-152.
• Sezgin, M., Bakır Ayğar, B., & Gündoğdu, M. (2019). Üniversite Öğrencilerinde Üstbilişsel Farkındalık Ve Epistemolojik İnancın İncelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 276–289. doi:10.17860/MERSINEFD.331325
• Şahbaz, Ü., & Güder, O. (2022). Özel gereksinimli öğrencisi olan sınıf öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı (bep) hazırlamadaki yeterlikleri. Trakya Eğitim Dergisi, 12(2), 1133-1149.
• Şendurur, E., Şendurur, P., Mutlu, N., & Baser, V. G. (2011). Metacognitive awareness of pre-service teachers. International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 2(4), 102-107.
• Uusimaki, L., & Nason, R. (2004). Causes underlying pre-service teachers' negative beliefs and anxieties about mathematics. International Group for the Psychology of Mathematics Education. 4, 369–376.
• Yetgin, R. (2023). Matematik öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalıkları ile matematik öğretim kaygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Tez No: 789835) [Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Erişim linki: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp