Crosstich in Anatolian Turks Culture

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 20, 319 - 334, 30.12.2017

Mine Can

Öz

The techniques are varied used in Turkish embroidery. Since ancient times has proceed a type of crosstich which is enrolled in these techniques between the late period are being made fun and flashy. For centuries the Turkish and international arts as old as the history of humanity to preserve the original technique and at the present has reached the crosstich. it is believed have come from may the east to Europe through trade with or the Crusades. Art museums house important art works in the collections of which are unique examples of crosstich is located today. Our country is still among admired and processing techniques applied. Dowry has become part of the tradition especially bedding which has been used quite a lot in crosstich the crosstich folk embroidery and the subtle taste and unique examples of Turkish women can be found in many regions of Anatolia style of nature. For this purpose in the study, the importance of Turkish and world history along with the tapestries, the subject presented with examples of the crosstich people in Afyon and Bursa region. 

Anahtar Kelimeler

Handicrafts, embroidery, crosstich

ANADOLU TÜRK KÜLTÜRÜNDE KANAVİÇE

Öz

Türk işlemelerinde kullanılan teknikler oldukça çeşitlidir. Bu teknikler arasına geç dönemde katılmış olan kanaviçe, çok eski tarihlerden bu yana yapılmakta olan zevkli ve gösterişli bir işleme türüdür. Türk ve dünya sanatı içerisinde insanlık tarihi kadar eski olan kanaviçe sanatı yüzyıllarca özgün tekniğini korumuş ve günümüze kadar ulaşmıştır. Avrupa’ya doğudan ticaret yoluyla ya da haçlı seferleri ile gelmiş olabileceği düşünülmektedir. Bir saray sanatı olarak eşsiz örnekleri olan kanaviçe eserler bugün önemli sanat müzelerinin koleksiyonlarında yer almaktadır. Ülkemizde halen sevilerek uygulanan işleme teknikleri arasında yer almaktadır. Özellikle çeyiz geleneğimizin bir parçası haline gelen kanaviçe yatak takımlarında oldukça fazla kullanılmıştır. Halk işlemeciliğinin ve Türk kadınının ince zevki ile doğayı kendine has üsluplaştırdığı kanaviçe örneklerine Anadolu’nun pek çok yöresinde rastlamak mümkündür. Bu amaçla çalışmada kanaviçenin Türk ve dünya tarihindeki yeri ve önemi ile birlikte, Afyon ve Bursa yörelerine ait kanaviçe halk işlemelerinden örneklerle konu sunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

El Sanatları, işleme, kanaviçe

Kaynakça

• ALTUN, Gülizar. (2004). “Konya Meram İlçesi Karadiğin Kasabası’nda Kanaviçe İşlemeleri”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 11, s. 55-66.
• ANONİM. (2005). Anchor butik dergisi. Kasım-Aralık, S.2, s.9.
• ARSEVEN, C. Esad. (1985). Sanat Ansiklopedisi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, Cilt 2.
• Asean-China Center (Erişim Tarihi: 11.12.2017) http://www.asean-china-center.org/english/2010-05/27/c_13318523.htm
• BARIŞTA, H. Örcün. (1995). Türk İşleme Sanatı Tarihi. (2. Baskı). Ankara: G.Ü.
• İletişim Fakültesi Basımevi. Gazi Üniversitesi Mesleki Yaygın Eğitim Fakültesi Yayın No:1.
• BARIŞTA, H. Örcün. (1997). Türk İşlemelerinden Teknikler. Ankara: Gazi Üniversitesi Mesleki Yaygın Eğitim Fakültesi Yayın No:2,
• BARIŞTA, H. Örcün. (1999). Osmanlı İmparatorluğu Dönemi Türk İşlemeleri. (1.Baskı). T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları / 2342. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• BARIŞTA, H. Örcün. (2005). Türkiye Cumhuriyeti Dönemi Halk Plastik Sanatları. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları: 3045.
• BERKER, Nurhayat. (1981). İşlemeler. Yapı Kredi Bankası Yayınları. 1981. BEŞOĞUL, İnci. (1982). Türk Motifleri ve İşlemeleri. İstanbul: Gonca Yayınevi.
• Clark Art Enstitute Library (Erişim Tarihi: 10.12.2017) http://archive.org/stream/albumdebroderies003dill#page/n0/mode/2up.
• ÇELEBİLİK, Gülizar. (2016). “Milas ve Çevresinde Bulunan Kanaviçe İşlemelerinin Tür Özellikleri”, Vocational Education (NWSAVE), 11 (4), s. 1-20.
• ÇOLAKOĞLU, Ela. (2006). 20.YY. İskenderun Merkez ve Köylerinde Bulunan Kanaviçe İşlemeler. Konya Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• ERONÇ, Y. Perihan. (1984). Giyim Süsleme Teknikleri. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• GANDERTON, Lucinda. (2009). Stitch Sampler. England: Dorling Kindersley Publishers Ltd.
• GÜLBEYAZ, Kürşad. ve KAYA, Mustafa. (2013). “Tokat Yöresi Geleneksel Kadın Giyimi”, Akademik Bakış Dergisi, S. 37, s. 1-13.
• GREENOFF, Jane. (1988). 55 Country Cross Stıtch Charts. England: David & Charles. İLKER, Celale. (1992). Konya Evlerinde ve Müzelerinde Bulunan Kanaviçe İşlemeleri. Konya Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
• jean dollfus – Wikipedia (Erişim Tarihi: 10.12.2017) (https://fr.wikipedia.org/wiki/Dollfus-Mieg_et_Compagnie)
• KORKUSUZ, Süheyla. (1980). Nakış. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• MEYDAN LARROUSSE ANSİKLOPEDİSİ. (1971). Kanaviçe. Cilt:6, İstanbul, s:859.
• NAS, Emine. (2012). “Konya Yöresi El Sanatlarında Anlam Yüklü Motiflerin Halk Diline Yansıması”, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, S. 7/1, s. 1619-1633.
• SOLGER, Margarethe. (1985). Stickerei als Volkskunts -1. Nord – und Osteuropa. Stuttgart.
• SÖNMEZ, Kezban. (2016). “Konya İli Bozkır İlçesinde Çeyiz Kültürü”, Uluslararası Sempozyum: Geçmişten Günümüze Bozkır, 6-8 Mayıs 2016, Konya. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yayınları: 9, Bildiriler Kitabı, s. 885-902.
• SÜRÜR, Ayten. (1976). Türk İşleme Sanatı. İstanbul: Ak Yayınları, Türk Süsleme Sanatları Serisi: 4. Therese de Dillmont. Encyclopedie des Ouvrages de Dames. (Erişim Tarihi: 11.12.2017). http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k62794921/f2.image
• Türk Dil Kurumu Büyük Türkçe Sözlük. (Erişim Tarihi: 12.12.2017 http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5a301b156 54684.95123911