GOETHES “KING OF THULE” AND IT’S TRANSLATIONS INTO ALBANIAN

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 22, 171 - 180, 18.06.2018

Albulena Blakaj

https://doi.org/10.12981/motif.465

Öz

Johann Wolfgang von Goethe set his Poem “The King of Thule” on the mythical island of Thule, which is thought to have been the northernmost place which the ancient Greek sailors had the courage to travel to. This is a poem which, perhaps, was written as such, but is known as part of J. W. von Goethe’s most known tragic play Faust, because it is a part of all versions of this play. The fact that this ballad is a champion in terms of translation into Albanian adds importance to our study, and is therefore selected for analysis. It was translated for the first time probably around 1900, by Ndre Mjeda, a well-known Albanian poet, and later on by 11 other translators. This artistic ballad, in the original, in German language, is written in an artificial and outdated poetic language to make it sound like traditional folk songs. The purpose of this paper is to compare some of the translations, to find out which one of them is closer to the original and what the translators used, to save, besides rhyme, style, and string form, also the idea of an old language. We also aim to see the differences between the translations into two different dialects, and to analyse which one works better for this ballad.

Anahtar Kelimeler

Alman balat, Alman edebiyatı, tanımlanması, çeviri, kıyaslama, Gege ve Toske ağızları

GOETHE’NİN “THULE KRALI” VE ARNAVUT DİLİNDEKİ ÇEVİRİLERİ

Öz

Johann Wolfgang von Goethe ‘Thule Kralı’ adlı şiirini efsanevi bir ada olan Thule’de konumlandırmıştır. Bu bölge, eski Yunan denizcilerinin açılmaya cesaret ettikleri en kuzey nokta olarak bilinmiştir. Bu şiir J. W. von Goethe’nin en çok tanınmış trajedi oyunu Faust’un bir parçası olarak tanınmaktadır, zira, bu oyunun her versiyonunda yer almaktadır. Bu baladın Arnavutça dilindeki çevirileri açısından bir şampiyon olması gerçeği çalışmamıza önem katıp, buna binaen inceleme konusu olarak seçilmiştir. İlk olarak, 1900 yıllarında, tanınmış Arnavut şair, Nder Mjeda tarafından çevrilmiş olan bu şiir ardından on bir çevirmen tarafından işlenmiştir. Bu sanatsal balat, aslı olan Alman dilinde, yapay ve eski şairane bir dilde yazılarak geleneksel halk türküsü etkisini yaratmaktadır. Bu çalışmanın amacı bazı çevirileri kıyaslamak ve hangisinin aslına en yakın olduğunu bulmaya ilaveten, çevirmenlerin kafiye, biçim ve dizi şekli yanı sıra eski dil fikrini korumak için neleri kullandıkları ortaya çıkarmaktır. Diğer yandan da iki farklı ağızda olan çevirilerdeki farkı görmek ve bu balat için hangisi daha uygun olduğunu göstermeyi amaçlıyoruz. 

Anahtar Kelimeler

German Ballad, German literature, reception, translations, comparison, Gege and Toske dialects

Kaynakça

• GOETHE, Johann Wolfgang von (2000). Goethes Poetische Werke, vollständige Ausgabe, Erster Band, Gedichte. Augsburg: Weltbild Verlag. MJEDA, Ndre (1982). Vepra I- Juvenilia. Prishtinë: RilindjaGOETHE, Johann Wolfgang von (1988). Vepra të zgjedhura, vëllimi I. (Çev: Skender Luarasi), Prishtinë: Rilindja.GOETHE, Johann Wolfgang von (2008). Faust. (Çev. Pashko Gjeçi), Tiranë: Botimet Çabej GOETHE, Johann Wolfgang von (1998). “Mbreti i Tulës”. (Çev. Jorgo Bllaci) Albania. 1998, 250, 10.GOETHE, Johann Wolfgang von (1998). “Mbreti i Tulës”. (Çev. Vehbi Bala) Albania. 1998, 250, 10.