KİLİS’TE KAYBOLAN BİR ZANAAT: KEÇECİLİK VE SON USTASI

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 41, 41 - 51, 16.03.2023

Gülsüm Tarçın

https://doi.org/10.12981/mahder.1241729

Öz

Keçe, ortaya çıkış tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte çeşitli arkeolojik kazılardan da elde edilen bulgulara göre, insanlık tarihinde geçmişten günümüze birçok kullanım alanı olan bir tekstil ürünüdür. Geçmişte geleneksel yöntemlerle elde edilen keçe, bazı bölgelerde bu özelliğini korumakla birlikte, değişen hayat şartlarından dolayı teknolojik araçlar kullanılarak fabrikalarda üretilmektedir. Keçe, Kilis’te de geleneksel bir zanaat olarak yerini almış; ancak zaman içinde yaşam koşullarının ve ihtiyaçlarının değişmesi sonucunda kaybolan zanaatlar arasına girmiştir. Keçeden genellikle hayvanların sırtına koymak ve boynuna takmak için çeşitli malzemeler üretilerek hayvanlardan yararlanılmış, köy odalarına oda keçesi yapılmış, çobanlar için giysi yapılmıştır. Bu makalede Kilis’te keçecilik zanaatının son ustası olan Hüseyin Gültekin ile yaptığımız görüşmeden elde edilen verilere göre; keçe üretiminin teknik ve malzeme özellikleri, kullanım alanları, Kilis’te keçecilik zanaatının geçmişi ve bugünü hakkında bilgiler verilerek; Kilis’te kaybolan zanaatlar arasına giren keçecilik zanaatının ve son ustasının tanıtılması amaçlanmıştır. Konuyla ilgili literatür taraması, saha araştırması yöntemi ve görüşme tekniği uygulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

kilis,, zanaat,, keçe,, keçecilik, usta

Kaynakça

• Begiç, H. N. (2016). Giyim-kuşam kültüründe keçe sanatına tarihsel bir bakış. Sutad, 40, 287-297.
• Çeliker, D. (2011). Geçmişten günümüze türklerde keçecilik ve keçe yapımında yeni teknikler. Art-E Sanat Dergisi, 8, 1-22.
• Ergenekon, C. (1999). Tepme keçe sanatı ve hayvan keçelerinden örnekler. Erdem Dergisi, 10 (29), 313-316.
• Gülensoy, T. (2007). Türkiye Türkçesindeki Türkçe sözcüklerin köken bilgisi sözlüğü. Ankara. Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Koçu, R. E. (1967). Türk giyim, kuşam ve süslenme sözlüğü. Ankara: Başnur Matbaası.
• Ovacık, M. - Gümüşer, T. (2016). Geçmişten günümüze keçe: ayfer güleç iş modeli üzerine bir analiz, Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, 15, 155-171.
• Soysaldı, A. (2008). Toros Türkmenlerinde keçecilik. Türk Arkeoloji ve Etnografya Dergisi, 78, 71-78.
• Türkçe sözlük (2005). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.