ÇAY VE SİMİT KÜLTÜRÜNÜN TÜRK RESİM SANATINA YANSIMALARI

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 49, 551 - 566, 19.03.2025

Semih Büyükkol

Öz

Türk mutfak kültürünün önemli unsurlarından biri olan çay ve simit, kolaylıkla tüketilebilme özelliğinin yanı sıra sosyo-kültürel açıdan paylaşmak, iletişim kurmak, ağırlamak, dostluk ve konukseverlik gibi sembolik yönüyle de toplumsal yaşamda yeri doldurulamayan önemli ve değerli anlamlar taşımaktadır. Türk resim sanatı tarihine bakıldığında; sanatçıların, Anadolu insanının yaşam tarzını, maddi, manevi kültürel değerlerini ve Türk mutfak kültürünün önemli ögelerinden olan çay ve simidi farklı tarzlarda ve tekniklerde sıklıkla eserlerine yansıttıkları dikkat çekmektedir. Türk toplumunda sosyokültürel açıdan önemli bir yere sahip olan çay ve simit konusunu ele alan Türk resim sanatçılarının eserlerini estetik açıdan analiz ederek, nasıl yorumladıklarını göstermeye çalışmak, araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır. Ayrıca konu bağlamında çok fazla araştırmanın bulunmaması, bu çalışmanın ilerideki araştırmalara kaynak olması açısından önemli olabileceği düşünülmektedir. Çalışma kapsamında nitel araştırma yöntemi kullanılmış, konuyla bağlantılı yazınsal kaynaklar taranarak, farklı dönemlerdeki ressamların konuyu yansıtan en çapıcı eserleri üslup, teknik, renk, kompozisyon gibi özellikleri doğrultusunda incelenmiş ve estetik analizleri yapılarak, sonuca ulaşılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çay, Simit, Kültür, Resim, Türk Resim Sanatı

THE REFLECTIONS TO TURKISH PAINTING ART OF TEA AND BAGEL CULTURE

Öz

Tea and simit, which are one of the important elements of Turkish culinary culture, are easy to consume, as well as socio-culturally; It carries important and valuable meanings that cannot be replaced in social life with its symbolic aspects such as sharing, communicating, hosting, friendship and hospitality. When we look at the history of Turkish painting; The artists describe the lifestyle of the Anatolian people, their material and spiritual cultural values, and tea and bagels, which are important elements of Turkish culinary culture; It is noteworthy that they often reflect different styles and techniques in their works. The main purpose of the research is to analyze the works of Turkish painting artists from an aesthetic perspective and try to show how they interpret the subjects of tea and bagels, which have an important socio-cultural place in Turkish society. In addition, since there is not much research on the subject, it is thought that this study may be important as a source for future research. Qualitative research method was used within the scope of the study, by scanning literary sources related to the subject, the most striking works of painters from different periods reflecting the subject; It was examined in terms of its features such as style, technique, color and composition, and an attempt was made to reach a conclusion by making aesthetic analysis.

Anahtar Kelimeler

Tea, Bagel, Culture, Painting, Turkish Painting Art

Kaynakça

• Anonim (1986). Çay. Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, C. 5, 2599-2600, İstanbul: Milliyet Gazetecilik A.Ş.
• Anonim (1986). Simit. Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, C. 20, 10544-10545, İstanbul: Milliyet Gazetecilik A.Ş.
• Anonim (1990). Çay. Meydan Larousse, Büyük Lügat ve Ansiklopedisi, C. 3, 160, İstanbul: Meydan Yayınevi.
• Arslan, N. (2008), Neş’e Erdok. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, C. 1, 468, İstanbul: YEM Yayınları.
• Arslan, N. (2008). Şeref Akdik. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, C. 1, 55, İstanbul: YEM Yayınları.
• Başkan, S. (1994). Osmanlı ressamlar cemiyeti. Ankara: Çardaş Basım Yayın Ltd. Şti.
• Berk, N. - Turani, A. (1981). Başlangıcından bugüne çağdaş Türk resim sanatı tarihi. C. 2, İstanbul: Tiglat Yayınları.
• Çalışır, G. vd. (2019). Çay içme kültürünün kişilerarası iletişime katkısı. Mavi Atlas, 7 (2), 54-87.
• Dikkaya, F. (2011). Evliya Çelebi seyahatnâmesi’nde simit ve simitçiler. Milli Folklor, 23 (92), 72-76.
• Ergüven, M. (1997). Neş’e Erdok, İstanbul: Bilim Sanat Galerisi.
• Erşahin, R. (2021). Bir çay içelim mi? Sosyokültrürel açıdan çay. Tourism and Recreation, 3(1), 55-65.
• Erzen, J. N. (2008). Sabri Berkel. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi. C. 1, 208-209, İstanbul: Yem Yayınları.
• Güneş, S. (2012). Türk çay kültürü ve ürünleri. Milli Folklor, 24 (93), 234-251.
• Öndin, N. (2022a). Türk resim sanatının büyük ustaları-5 Hoca Ali Rıza. İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Öndin, N. (2022b). Türk resim sanatının büyük ustaları-8 Nazmi Ziya. İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Özbay, G. (2020). Ulusal ve uluslararası platformda dastronomik kimlik unsuru olarak simit. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8 (1), 670-683.
• Özel, M. (1992). Ankara resim ve heykel müzesi. 1. Baskı, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Özsezgin, K. (1998). Nuri Abaç. Ankara: Necef Antik Yayınları.
• Renda, G. vd. (1993). Türk plastik sanatlar tarihi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
• Rona, Z. (2008). Nuri Abaç. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, C. 1, 21-22, İstanbul: Yem Yayınları.
• Tansuğ, S. (1991). Çağdaş Türk sanatı. 2. Baskı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Tansuğ, S. (2008). Ali Rıza. Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi, C. 1, 73, İstanbul: YEM Yayınları.
• Tikbaş Apak, F. (2022). Bir kent imgesi olarak Rize simidi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (3), 1298-1309.