EFFECT OF THE REFERENDUM ON SOCIAL MEDIA ENVIROMENT: A STUDY ON THE CONSTITUTIONAL REFERENDUM OF APRIL 16, 2017

Yıl 2019, , 811 - 835, 28.12.2019

Ümit Arklan , Nurullah Zafer Kartal

https://doi.org/10.20875/makusobed.630223

Cited By: 1

Öz

As new technologies of communication keep emerging, social media circles also expand their
range of influence and appeal to various fields of interest from economics to health and politics
to arts. People’s motivations for and extents of using these communication channels vary in
accordance with different periods of time. Over time, hot topics or people of interest may soon
be replaced with others. Within this context, referendum processes are among the various periods
of time during which use of social media platforms are mainly driven by political motivations.
Just as it is the case with interpersonal communications that take place in conventional media or
formal/informal settings of people’s daily routines, a wide range of discussions regarding a
referendum become items of the agenda on social media. This study aims at inquiring how,
towards which direction and to what extent referendum procedures influence social media. For
this purpose, a field research has been conducted among students of Süleyman Demirel
University in order to obtain empirical findings relevant to the Constitutional Referendum of
April 16th, 2017. As a result of this research, findings have suggested that social media is not
considered very reliable in terms of following a referendum, although it is still a preferable
platform; it tends to be influenced by the process, albeit not too much, and reflect the national
agenda; people use it mostly for entertainment and accessing information; and there are a number
of reservations, primarily the way posts twist facts and could possibly cause sanctions to be
imposed.

Anahtar Kelimeler

Referendum, Referendum Process, Constitutional Amendment, Social Media

REFERANDUM SÜRECİNİN SOSYAL MEDYA ORTAMINA ETKİSİ: 16 NİSAN 2017 ANAYASA REFERANDUMU ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz

Gelişen yeni iletişim teknolojilerinin etkisiyle gündelik yaşam içerisinde kapsadığı alanı her
geçen gün daha da genişleten sosyal medya ortamları, ekonomiden sağlığa, siyasetten sanata
birçok ilgi alanına hitap eder bir durumdadır. İnsanların bu iletişim ortamlarından yararlanma
amaç ve düzeyleri dönemsel olarak farklılıklar göstermektedir. Bir dönem çok popüler olan
konular ya da kişiler başka bir zaman diliminde yerlerini yeni konulara ve kişilere terk
edebilmektedir. Bu bağlamda, referandum süreçleri de sosyal medya ortamlarının siyasal amaçla
kullanım yoğunluğunun hat safhada olduğu zaman aralıkları olarak karşımıza çıkmaktadır.
Gündelik yaşam içerisinde formel ve informel ortamlardaki kişiler arası iletişimlerde ve
konvansiyonel medyada olduğu gibi sosyal medya mecralarında da referandum ile ilgili mevzular
geniş bir yelpazede gündem konuları haline gelmektedir. Referandum sürecinin sosyal medya
ortamına nasıl, ne yönde ve ne düzeyde etki etiğini ortaya koymak bu çalışmanın ana konusunu
teşkil etmektedir. Bu minvalde, 16 Nisan 2017 Anayasa Referandumu süreci özelinde ampirik
bulgular ortaya koymak amacıyla Süleyman Demirel Üniversitesi öğrencileri üzerinde bir alan
araştırması gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda ise, sosyal medya ortamının referandum
sürecini takip etmek için pek güvenilir bulunmamakla birlikte, yine de tercih edilen bir mecra
olduğu, çok fazla olmasa da referandum sürecinden etkilendiği, ülke gündemini yansıttığı, daha
ziyade bilgilenmek ve eğlenmek amacıyla kullanıldığı, paylaşımların çarpıtılması ve çeşitli
yaptırımlara maruz kalmak başta olmak üzere birtakım çekincelerin duyulduğu yönünde bulgular
elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Referandum, Referandum Süreci, Anayasa Değişikliği, Sosyal Medya

Kaynakça

• Agarwal, A., Singh, R., ve Toshniwal, D. (2018). Geospatial sentiment analysis using twitter data for UK-EU referendum. Journal of Information and Optimization Sciences, 39(1), 303-317.
• Arklan, Ü. (2011). Kamu Yönetiminin Halkla İlişkileri Açısından Referandum: 12 Eylül 2010 Referandumu Sivas Araştırması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 32, 87-125.
• Arklan, Ü. ve Rençber, H. (2018). 16 Nisan 2017 Anayasa Referandumu Öncesi Sürecin Türk Yazılı Basınındaki Yansıması: Hürriyet, Sabah ve Sözcü Gazeteleri Örneği. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(1), 224-249.
• Aziz, A. (2007). Siyasal İletişim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Batu, M. ve Tos, O. (2018) 16 Nisan 2017 Anayasa Değişikliği Referandumunda Recep Tayyip Erdoğan’ın Sosyal Medyadaki Görsel İmajı Üzerine Bir Analiz. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (AKİL) Haziran (29) s. 230-269.
• Benoist, A. D. (2008). Democracy: Representative and Participatory. (Çev: Greg Johnson). The Occidental Quarterly, 8(2), 19-25.
• Browne, K. (2011). Sosyolojiye Giriş. (Çev: İbrahim Kaya). Say Yayınları, Ankara.
• Campbell, R., Martin, C. R. ve Fabos, B. (2012). Media & Culture. Boston: Bedford/ST. Martin’s.
• Coombs, W. T. ve Holladay, S. J. (2014). It’s not Just PR Public Relations in Society. Chichester: Blackwell Publishing Ltd.
• Del Vicario, M., Gaito, S., Quattrociocchi, W., Zignani, M. ve Zollo, F. (2017). Public discourse and news consumption on online social media: A quantitative, cross-platform analysis of the Italian Referendum. Erişim 27 Ağustos 2019, https://arxiv.org/pdf/1702.06016.pdf
• Doğan, Ş. (2019). Sosyal Medyanın Kamuoyu Oluşturma Sürecinde Kullanımı: 16 Nisan 2017 Anayasa Değişikliği Referandumu Sürecinde Siyasi Aktörlerin Sosyal Medya Paylaşımlarının İçerik Analizi. Erciyes İletişim Dergisi, 6(1), 423-441.
• Encyclopedia of the Social Sciences. (2008). Referendum. Referendums as Progressive Reforms Consequences of Referendums Bibliography. Erişim 02 Ağustos 2019, https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/political-science-and-government/political-science-terms-and-concepts/referendum#1
• Eröz, S. S. ve Doğdubay, M. (2012). Turistik Ürün Tercihinde Sosyal Medyanın Rolü ve Etik İlişkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), 133-157.
• Fidan, M. ve Rençber, H. (2019). İki Yönlü Simetrik Halkla İlişkiler Sürecinde Bir Moderatör Olarak Yapay Zekânın Rolü. Besna Ağın, Nihan Barlas, Neslihan Bulur, Burak Çeber, Burçin Geniş, Selin Maden (Yay. Haz.), 6. Uluslararası İletişim Günleri Dijital Dönüşüm Sempozyumu, İlimer: İstanbul, 219-226.
• Freberg, K. (2013). Social Media., Ed: Robert L. Heath, Encyclopedia of Public Relations içinde (847-849). California: Sage.
• Göker, G. (2015). İletişimin McDonaldlaşması: Sosyal Medya Üzerine Bir İnceleme. International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(2), 389-410.
• Göker, G. ve Doğan, A. (2011). 2010 Referandumunda Türk Basının Siyasal Gündemi: Hürriyet, Haber Türk, Zaman ve Yeni Şafak Örneğiyle. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 1(2), 45-69.
• Gözler, K. (2017). Referandum mu, Plebisit mi?, Erişim 02 Ağustos 2019, http://www.anayasa.gen.tr/plebisit.pdf
• Gözübüyük, A. Ş. (2008). Anayasa Hukuku. Ankara: Turhankitabevi.
• Hänska, M. ve Bauchowitz, S. (2017). Tweeting for Brexit: How Social Media Shaped The Referendum Campaign. John Mair vd, (Ed.), Brexit, Trump and the Media içinde (31-35). Bury St Edmunds: Abramis Academic Publishing.
• Howard, P. ve Kollanyi, B. (2016). Bots, #StrongerIn, and #Brexit: Computational Propaganda during the UK-EU Referendum. Comprop, 1, 1-6.
• Hürliman, M., Davis, B., Cortis, K. Freitas, A. ve Handschuh, S. (2016). A Twitter Sentiment Gold Standard for the Brexit Referendum. Erişim 25 Ağustos 2019, https://aran.library.nuigalway.ie/bitstream/handle/10379/6241/Semantics2016_BrexitGS.pdf?sequence=1
• Kapani, M. (2011). Politika Bilimine Giriş. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Karadeniz, Y. (2018). Demokratik Referandum İlkeleri Işığı Altında Türkiye’deki 1987 Halkoylamasına Yönelik Bir Analiz. International Journal of Political Studies, 4(2), 58-74.
• Karaman, D. (2011). Seçim Hukuku ve Uygulaması. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Lachlan, K. A. ve Levy, D. R. (2016). BIRGing, CORFing, and Twitter Activity Following a Political Referendum: Examining Social Media Activity Concerning the 2014 Scottish Independence Vote, Communication Research Reports, 33(3), 217-222.
• Llewellyn, C. ve Cram, L. (2016). Brexit? Analyzing Opinion on the UK-EU Referendum within Twitter. Tenth International AAAI Conference on Web and Social Media, 760-761.
• O’Neil, P. (2007). Essentials Of Comparative Polictics. New York: W. W. Norton&Company.
• Özel, M. ve Karakaş, O. (2018). 2017 Başkanlık Sistemi Referandumu Sürecinde Viral Reklam Kullanımı. Intermedia International e-Journal, 5(8), 110-127.
• Shephard, M. P. ve Quinlan, S. (2015). Social media and the Scottish independence referendum 2014: Events and the generation of enthusiasm for yes. Erişim 27 Ağustos 2019, https://strathprints.strath.ac.uk/57144/1/Shephard_Quinlan_Routledge_2016_Social_media_and_the_Scottish_Independence_Referendum_2014.pdf
• Solmaz, B., Tekin, G., Herzem, Z. ve Demir, M. (2013). İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı Üzerine Bir Uygulama. Selçuk İletişim, 7(4), 23-32.
• TDK. (2019). Demokrasi. Erişim 17 Ağustos 2019, http://sozluk.gov.tr/
• Tickell, A. (2014). Regulating #indyref: Social Media and the Scottish Independence Referendum Act 2013. Edinburg Law Review, 18(3), 406-410.
• Tunç, H. (2008). Demokrasi Türleri ve Müzakereci Demokrasi Kavramı. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12, 1113-1132.
• Turow, J. (2011). Media Today An Introduction to Mass Communication. New York: Routledge.
• Usherwood, S. ve Am Wright, K. (2017). Sticks and Stones: Comparing Twitter Campaigning Strategies in the European Union Referendum. The British Journal of Politics and International Relations, 19(2), 371-388.
• Varlık, Ü. ve Ören, B. (2003). Demokrasi ve Temsil. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3(5), 172-185.
• Vural, Z. B. A. ve Bat, M. (2010). Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma. Journal of Yasar University, 20(5), 3348-3382.
• West’s Encyclopedia of American Law. (2005). Referendum. Erişim 02 Ağustos 2019, https://www.encyclopedia.com/social-sciences-and-law/political-science-and-government/political-science-terms-and-concepts/referendum#1
• Wilcox, D. L., Cameron, G. T. ve Reber, B. H. (2015). Public Relations Strategies and Tactics. Harlow: Pearson Education.
• Yağmurlu, A. (2011). Kamu Yönetiminde Halkla İlişkiler ve Sosyal Medya, Selçuk İletişim, 7(1), 5-15.
• Yağmurlu, A. (2013). Diyalojik İletişim Çerçevesinden Ankara Büyükşehir Belediyesi Sosyal Medya Uygulamaları. Selçuk İletişim, 8(1), 95-115.
• Zengin, M. A. (2019). Katılımcı Demokrasinin Vasıtaları ve Bu Vasıtalardan Referandumun Çevre Hakkına Olan Etkileri. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 2, 23-54.