TÜRKİYE CUMHURİYETİ’NİN İLK ON BEŞ YILINDA VE SON ON BEŞ YILDA EĞİTİM PROGRAMLARI ALANINDA YAŞANAN SORUNLAR: KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZ - CURRICULAR ISSUES IN THE FIRST 15 YEARS AND LAST 15 YEARS OF THE TURKISH REPUBLIC: A COMPARATIVE ANALYSIS

Yıl 2017, Cilt: 9 Sayı: 20, 395 - 423, 30.09.2017

Umut Birkan Özkan Kemal Oğuz Er

https://doi.org/10.20875/makusobed.341482

Cited By: 1

Öz

Nitel araştırma özelliği taşıyan bu çalışmada, Cumhuriyet’in ilk 15
yılı (1923–1938) ile son 15 yılda (2000–2015) eğitim programları ile ilgili
sorunları karşılaştırmalı olarak değerlendirmek ve günümüze ilişkin önerilerde
bulunmak amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yönteminin kullanıldığı
bu çalışmada iç içe geçmiş çoklu durum deseni
kullanılmıştır. Eğitim programlarına ilişkin bulgular iki aşamada
belirlenmiştir. İlk aşamada 1923–1938 yılları arasında karşılaşılan eğitim
sorunları, ikinci aşamada, 2000–2015 yılları arasında karşılaşılan eğitim sorunları
irdelenmiştir. Araştırma sonucunda, eğitim programları alanında Cumhuriyet’in
ilk yıllarında karşılaşılan bazı sorunların çalışılan zaman dilimine dek
süregeldiği, bu sorunlara ilave olarak yeni sorunlar baş gösterdiği ortaya
çıkmıştır.  

Anahtar Kelimeler

Türkiye Cumhuriyeti, eğitim, eğitim sorunları, eğitim programlar

Kaynakça

• Acun, Fatma (2010), “Tarihin İnşası Sürecinde Belge ve Kullanımı”, http://yunus.hacettepe.edu.tr/~facun/Cumhuriyet_doneminde_tarihclilk.pdf (28.10.2015)
• Akgün, Seçil-Uluğtekin, Murat (1989), “Misak-ı Maarif”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Cilt.1, Sayı.3, (285-349).
• Akın, Fetullah-Şimşek, Osman-Erdem, Tevfik (2007), Türkiye’de Eğitim Sorunu Toplumsal Aktörlerine Göre Eğitim Sorunlarına Bakış, Türk Eğitim-Sen, Ankara.
• Aşkar, Petek (2007), “İlköğretim Programlarının ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi”, (Ed) Servet Özdemir, Hasan Bacanlı, Murat Sözer, Türkiye’de Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Sistemi Temel Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Türk Eğitim Derneği, Ankara, (186–210).
• Berberoğlu, Giray-Arıkan, Serkan-Demirtaşlı, Nükhet-Güzel, Çiğdem, İş-Tuncer, Çiğdem Özgen (2009), “İlköğretim 1.- 5. Sınıflar Arasındaki Öğretim Programlarının Kapsam ve Öğrenme Çıktıları Açısından Değerlendirilmesi”, Cito Eğitim: Kuram ve Uygulama Dergisi, Ocak-Şubat 2009, (10–48).
• Binbaşıoğlu, Cavit (1999), “Cumhuriyet Döneminde İlkokul Programları”, (Ed) Fatma Gök, 75 Yılda Eğitim, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, (145–170).
• Bobbitt, Franklin (1918), The Curriculum,The Riverside Pres, Massachusetts, USA.
• Cevdet, Abdullah (1923), “Kazım Karabekir Paşa Hazretleriyle İlmi Mülakat”, İçtihat Idjtihad, Sayı.160, 1 Kânunuevvel (Aralık) 1923, (3271–3274).
• Çekiç, Recep (1936), “İlkokullarda Beden Terbiyesi”, Okul ve Öğretmen, Sayı.10, (48–53).
• Dewey, John (1939), Türkiye Maarifi Hakkında Rapor, Devlet Basımevi, İstanbul.
• Dewey, John (1916), Democracy and Education, The Macmillan Company, New York, USA.
• Dura, Cihan (2005), Düşünme, Araştırma Yazma, Ekin Kitabevi, Bursa.
• Eğitim Reformu Girişimi (2014), Eğitim İzleme Raporu 2013, ERG, İstanbul. Eğitim Reformu Girişimi (2013), Eğitim İzleme Raporu 2012, ERG, İstanbul.
• Eğitim Reformu Girişimi (2012), Eğitim İzleme Raporu 2011, ERG, İstanbul.
• Eğitim Reformu Girişimi (2011), Eğitim İzleme Raporu 2010, ERG, İstanbul.
• Eğitim Reformu Girişimi (2010), Eğitim İzleme Raporu 2009, ERG, İstanbul.
• Eğitim Reformu Girişimi (2008a), Eğitim İzleme Raporu 2007, ERG, İstanbul.
• Eğitim Reformu Girişimi (2008b), Öğretim Programları İnceleme ve Değerlendirme-I, ERG, İstanbul.
• Eğitim Reformu Girişimi-KOÇ (2012), Meslek Eğitiminde Kalite İçin İşbirliği Mesleki ve Teknik Eğitimde Güncellenmiş Durum Analizi, ERG, İstanbul.
• Eğitim Sen (2012), Eğitimde AKP’nin 10 Yılı, Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası, Ankara.
• Ergün, Mustafa (2008), “Cumhuriyet Dönemi Eğitim Tarihi”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt.6, Sayı.12, (321–348).
• Erişirgil, Mehmet Emin (1924), “Anadolu’da Maarif Nasıl Tamim Edilebilir?”, Anadolu Mecmuası, Cilt.1, Sayı.2, (50–53).
• Gelen, İsmail-Beyazıt, Necla (2007), “Eski ve Yeni İlköğretim Programları İle İlgili Çeşitli Görüşlerin Karşılaştırılması”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Bahar 2007, Sayı.51, (457–476).
• Gökmenoğlu, Tuba-Eret, Esra (2011), “Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı Araştırma Görevlilerinin Bakış Açısıyla Türkiye’de Program Geliştirme. İlköğretim Online, Cilt.10, Sayı.2, (667–681).
• http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ilkonline/article/download/5000037964/5000036822 (30.08.2015)
• Gözütok, Fatma Dilek (2004a), İlköğretimde Sorunlar ve Çözüm Önerileri Alt Çalışma Grubu Raporu, Eğitim Bilimleri Bakış Açısıyla Eğitimin Güncel Sorunları ve Çözüm Önerileri, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, (41–47).
• Gözütok, Fatma Dilek (2004b), Ortaöğretimde Sorunlar ve Çözüm Önerileri Alt Çalışma Grubu Raporu, Eğitim Bilimleri Bakış Açısıyla Eğitimin Güncel Sorunları ve Çözüm Önerileri, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, (48–53).
• Gür, Bekir S.-Çelik, Zafer (2009), Türkiye’de Milli Eğitim Sistemi Yapısal Sorunlar ve Öneriler, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı (SETA), Ankara.
• İşeri, Alaettin (2015), “Türkiye’de Uygulanan Program Geliştirme Modellerinin Eleştirel Teori Açısından İdeoloji Sorunu”, International Journal of Human Sciences, Cilt.12, Sayı.1, (1408–1439).
• Kalkınma Bakanlığı (2014), Eğitim Sisteminin Kalitesinin Artırılması T.C. Kalkınma Bakanlığı Özel Ihtısas Komısyonu Raporu, T.C. Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
• Kalkınma Bakanlığı (2013), Onuncu Kalkınma Planı 2014–2018, T.C. Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
• Kaptan, Saim (1982), Bilimsel Araştırma Teknikleri ve İstatistik Yöntemleri, Bilim Yayınları, Ankara.
• Kelly, Albert Victor (1999), The Curriculum Theory and Practice, Paul Chapman Publishing Ltd., London, Great Britain.
• Kırmızıbayrak, Nurten (2012), “İlköğretim Okullarında Müzik Ders Programının Öğretmen Görüşlerine Dayalı Olarak Değerlendirilmesi (Kars İli Örneği)”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı.10, Sonbahar 2012, (91–105).
• Maarif Vekâleti Mecmuası (1930), “Teftiş Heyetinin Umumi Raporu”, Maarif Vekâleti Mecmuası, Sayı.19, (3–33).
• Okul ve Öğretmen (1937a), “Aylık Konuşma: İlkokul Programı”, Okul ve Öğretmen, Sayı.11, (8–10).
• Okul ve Öğretmen (1937b), “Aylık Konuşma: İlkokul Programının Öğretim ve Eğitim Prensipleri”, Okul ve Öğretmen, Sayı.13, (199–201).
• Okul ve Öğretmen (1937c), “Kültür: Bir Ankete Cevaplar”, Okul ve Öğretmen, Sayı.15, (438).
• Oliva, Peter F. (1982), Developing the Curriculum, Little, Brown & Company (Canada) Limited, USA.
• Ornstein, Allan C.-Hunkins, Francis P. (1993), Curriculum: Foundations, Principles and Issues. Second Edition, Allyn and Bacon, Boston, USA.
• Parker, Beryl (1939), Türkiyede İlk Tahsil Hakkında Rapor, Devlet Basımevi, İstanbul.
• Pratt, David (1980), Curriculum Design and Development, Harcourt Brace Jovanovich, Inc., New York, USA.
• Resmi Gazete (2006). Dokuzuncu Kalkınma Planı. 1 Temmuz 2006, Sayı:26215.
• Saylan, Nevin (2001), “Ortaöğretim Öğretmenlerinin Program Tasarısı İle İlgili Görüşleri ve Tasarı Süreçlerindeki Davranışlarının Belirlenmesi”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt.4, Sayı.6, (1–13).
• TBMM Zabıt Cerideleri. Zabıt Ceridelerine ilişkin kaynak bilgileri tarihlerine göre aşağıda listelenmektedir:
• 12 Nisan 1927, C: 1, İ: 51
• 22 Nisan 1928, C: 1, İ: 64
• 18 Mayıs 1930, C: 1, İ: 60
• 17 Mayıs 1933, C: 1, İ: 52
• 26 Mayıs 1937, C: 1, İ: 65
• 26 Mayıs 1938, C: 1, İ: 67
• TEDMEM (2015), Ulusal Eğitim Programı 2015–2022, Türk Eğitim Derneği, Ankara.
• TEDMEM (2014a), 2014 Eğitim Değerlendirme Raporu, Türk Eğitim Derneği, Ankara.
• TEDMEM (2014b), 19. Millî Eğitim Şûrasına İlişkin Değerlendirmeler, Öncü Basımevi, Ankara.
• Topses, Gürsen (1999), “Cumhuriyet Dönemi Eğitiminin Gelişimi”, (Ed) Fatma Gök, 75 Yılda Eğitim, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, (9–22).
• Türk Eğitim Derneği (2007), Türkiye’de Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Sistemi Temel Sorunlar ve Çözüm Önerileri Özet Rapor, Türk Eğitim Derneği, Ankara.
• Türk Devrim Tarihi Enstitüsü (1946), Cumhurbaşkanları, Başbakanlar ve M. Eğ. Bakanlarının Milli Eğitimle İlgili Söylev ve Demeçleri Cilt I. Milli Eğitim Basımevi, Ankara.
• TÜSİAD (2006), Eğitim ve Sürdürülebilir Büyüme Türkiye Deneyimi, Riskler ve Fırsatlar, TÜSİAD-T/2006–06–420, TÜSİAD, İstanbul.
• UNICEF (2012), Türkiye’de Çocuk ve Genç Nüfusun Durumunun Analizi 2012, UNICEF Türkiye Ofisi, Ankara, https://abdigm.meb.gov.tr/projeler/ois/egitim/033.pdf (17.06.2015).
• Yıldırım, Ali-Şimşek, Hasan (2011), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.