AN ASSESMENT ABOUT SOCIAL ASSISTANCE ACTIVITIES OF MUNICIPALITIES IN TURKEY FOR ALLEVIATING POVERTY

Yıl 2021, Sayı: 33, 12 - 26, 29.05.2021

Emin Gitmez

https://doi.org/10.20875/makusobed.810933

Öz

Poverty is an important social problem that is common all over the world. Although it is not possible to eliminate poverty completely, poverty can be tackled by diversifying the income sources of society segments and increasing their income levels. The impact of social assistance on social income distribution differs from one country to another. In Turkey, uneven distribution of the assistance, low amount given per assistance and lack of communication between relief agencies reduce the effectiveness of the assistance. Transactions regarding social assistance provided by the public are carried out by institutions and organizations operating both in the center and locally. Almost all of the social assistance activities at the local level are carried out by municipalities. In practice, it is considered that municipalities are not transparent about the distribution of social assistance, it has been observed that nepotism comes to the fore in the distribution of assistance to beneficiaries.

Anahtar Kelimeler

Poverty, Social Assistance, Municipality, Social Municipality

YOKSULLUKLA MÜCADELEDE TÜRKİYE’DEKİ BELEDİYELERİN SOSYAL YARDIM FAALİYETLERİNE İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Yoksulluk tüm Dünya’da yaygın olarak görülen önemli bir toplumsal sorundur. Yoksulluğu tamamen ortadan kaldırmak mümkün olmamakla birlikte, toplum kesimlerinin gelir kaynaklarını çeşitlendirerek ve gelir seviyelerini yükselterek yoksullukla mücadele edilebilir. Türkiye’de yoksullukla mücadelede en temel politika aracı sosyal yardımlardır. Sosyal yardımların toplumsal gelir dağılımı üzerindeki etkisinin ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir. Türkiye’de yardımların düzensiz dağıtılması, yardım başına verilen tutarın düşük olması, yardım kuruluşları arasındaki iletişim eksikliği yardımların etkinliğini azaltmaktadır. Kamu tarafından verilen sosyal yardımlara ilişkin işlemler merkez ve yerelde faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlarca yürütülmektedir. Yereldeki sosyal yardım faaliyetlerinin neredeyse tamamı belediyeler vasıtasıyla yerine getirilmektedir. Uygulamada belediyelerin sosyal yardımların dağıtımı konusunda şeffaf olmadığı değerlendirilmekle birlikte yardımların yararlanıcılara dağıtımında kayırmacılığın ön plana çıktığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Yoksulluk, Sosyal Yardım, Belediye, Sosyal Belediyecilik

Kaynakça

• Akdoğan, Y. (2006). Sosyal belediyecilik. Yerel Siyaset, 3, 41-50.
• Aktan, Coşkun C. ve Vural, İstiklal Y. (2007). Yoksulluk: terminoloji, temel kavramlar ve ölçüm yöntemleri, “http://www.canaktan.org/ekonomi/yoksulluk/birinci-bol/aktan-vural-yoksulluk.pdf.
• Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü, (2019), SYDTF Tarihçe, <http://www.sosyalyardimlar.gov.tr/hakkimizda/sosyal-yardimlasma-ve-dayanismayitesvik-fonu/sydtf-tarihce> (04.01.2014).
• Aydemir, G (2002). Yerellik Kavramı, STK’lar, Yerelleşme ve Yerel Yönetimler içinde 29-57, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
• Aydın, M. (2008). Sosyal politika ve yerel yönetimler, İstanbul: Yedi Renk Yayıncılık.
• Aygen, M. (2016). Türkiye'de Yoksulluk ve Sosyal Yardım Yaklaşımı Üzerine, Elâzığ Örneği. AVRASYA Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 4(8).
• Barrientos, A. (2013). Social Assistance in developing countries, United Kingdom: Cambridge Universty Press.
• Barrientos, A. (2016). Justice-based social assistance. Global Social Policy, 16(2), 151–165. doi: 10.1177/1468018116633576
• Behrendt, C. (2002). At the Margins of the Welfare State (Aldershot: Ashgate).
• Belediye Kanunu. (2005, 13 Temmuz). Resmî Gazete (Sayı: 5393). Erişim Adresi:
• Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, (UNDP), (2020), Çok Boyutlu Yoksulluk Endeksi Raporu, Erişim adresi: https://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/library/human_development/2020-Multidimensional-Poverty-Index-MPI.html (10.01.2020)
• Bozlağan, R ve Demirkaya Y. (2008). Geleneksel kamu yönetimi yaklaşımı, yeni kamu yönetimi yaklaşımı ve yerel yönetimlere etkileri, Türkiye’de Yerel Yönetimler içinde 1-29, Nobel Yayınevi, Ankara.
• Ceren, A. ve Erdem, T. (2018). Türkiye'de yoksulluk ve sosyal yardım uygulamaları. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 6-24.
• Çengelci, E. (1993). Sosyal Refahın Gerçekleşmesinde Sosyal Yardımların Rol ve Önemi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksek Okulu Dergisi, 11(3)
• Çetin, H. (2014). Türkiye’de sosyal hizmetler ve sosyal yardımların yeniden yapılanması üzerine bir değerlendirme, Hacettepe Üniversitesi, (Doktora tezi).
• Erdoğan, G. (2004). Yoksulluk tanımları ve yoksulluk araştırmaları, IV. Aile Şurasında sunulan bildiri, Aile ve Yoksulluk.
• Gahvari, Janet Currie F. (2007). Transfers in cash and in kind: theory meets the data. Natıonal Bureau Of Economıc Research, Erişim adresi: http://www.nber.org/papers/w13557
• Karagöl Erdal T, Yıldırım, J. Atan, M. Eralp, A. Güneş, F. ve Sungur, M. (2013), Türkiye’de sosyal yardım yararlanıcılarını belirleyen faktörler. Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 15 (1), 1-22.
• Kerman, U, Çiçek, E. (2009). Belediyelerin Sosyal Hizmet ve Yardımlarından Faydalanan Bireylerin Hizmetlere Yönelik Algıları: Isparta Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (9), 131-151. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/sbe/issue/23196/247775 (15.08.2020)
• Kesgin, B. (2008), Yerel sosyal politika oluşturmada yerel yönetimler ve uygulama sorunları, Uluslararası Yoksulluk Sempozyumu Bildirileri, 1, İstanbul.
• Kılıç, R. ve Çetinkaya, Şahin. (2012), Türkiye’de yoksullukla mücadelede sosyal yardım stratejileri ve bir model önerisi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34.
• Mermer, B. Şataf, C. ve Negiz N. (2016) Türkiye’de sosyal belediyecilik anlayışı: Benizli Büyükşehir Belediyesi örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21 (4), 1299-1322.
• İncedal, S. (2013). Türkiye’de Yoksulluğun Boyutları: Mücadele Politikaları ve Müdahale Araçları. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Uzmanlık Tezi, Ankara.
• Seyyar, A. (2006). Türkiye’de sosyal devlet olgusu. Sosyal Politikalar Dergisi, 1.
• Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü, (2020), Sosyal Yardım Programlarımız https://www.ailevecalisma.gov.tr/sygm/programlarimiz/sosyal-yardim-programlarimiz/ 10.09.2020.
• Taşçı, F. (2007), 1980 Sonrası Türkiye’de Sosyal Yardımların Analizi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
• Tekindal, M. (2018). Türkiye’de sosyal yardımların yapısal işlevsel yaklaşıma göre analizi, Toplum ve Sosyal Hizmet, 29 (2), 335-362.
• Tiyek, R. (2012), Yerel yönetimlerin sosyal politika uygulamalarındaki rolü: İstanbul Büyükşehir Belediyesi sosyal yardım birimi örneği, Yerel Politikalar, 53-84
• Toprak, D. ve Şata, C. (2009). Türkiye’de yerel yönetimler reformu çerçevesinde sosyal belediyecilik yaklaşımı. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 1(1), 11-26.
• Topuz, S. ve Özkan, Y. (2017), Sosyal yardım ve inceleme görevlilerinin sosyal yardım alanına ilişkin görüşleri ve kanıta dayalı uygulama ile ilişkisi, Sosyal Hizmet Bölümü, Sosyal Güvenlik Dergisi, 7/1, 169-189.
• Türkiye İstatistik Kurumu, (TÜİK), Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırmaları ve Hanehalkı Bütçe Araştırmaları. 2018, Ankara.
• Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı, (TEPAV), (2010), Yoksullukla Mücadelede Sosyal Güvenlik, Sosyal Yardım Mekanizmaları ve İş Gücü Politikaları, Ankara.
• Uçaktürk, A. ve Ozkan, M. (2009). Yerel yönetimlerde sosyal sorumluluk bağlamında sosyal belediyecilik: Biga Belediyesi örneği. Erişim Adresi: http://akademikpersonel.kocaeli.edu.tr/ahmet.ucakturk/bildiri/ahmet. ucakturk11.08.2011_04.20.14bildiri.pdf.
• Yaşar, Muhammed R. (2009), Elazığ yoksulluk haritası projesi, F.Ü.Sosyal Bilimler Dergisi 19(2), 249-264.
• Yıldırım, A. (2019). Türkiye’de Yoksulluk ve Yoksullukla Mücadele. İktisadi ve İdari Yaklaşımlar Dergisi, 1 (1), 15-33
• Van De Ven, J. (2001), National Institute of Economic and Social Research Distributional Limits and GINI Coefficient. The American Mathematical Monthly 117(10):851-864. doi: 10.4169/000298910X523344
• Zengin, E. ve Öztaş, C. (2009). Yerel yönetimler ve sosyal yardımlar: Üsküdar Belediyesi örneği. Aile ve Toplum, 11(4), 19-36.