MUHASEBE EĞİTİMİNDE ETİK VE ETİK ALGISI: AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Sayı: 34, 149 - 164, 28.11.2021

Mehmet Sait Tekin Filiz Angay Kutluk

https://doi.org/10.20875/makusobed.995576

Öz

Son yıllarda büyük işletmelerin muhasebe kayıtlarını olduğundan farklı göstermesi, muhasebe hileleri, kötü yönetim ve yaşanan muhasebe skandalları gibi durumlar kamunun dikkatini çeken ve üzerine yoğunlaşılan konular arasındadır. Bu çalışmanın amacı, Akdeniz Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü öğrencileri ile Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalında Yüksek Lisans öğrenimine devam eden öğrencilerin, etik algılarını ve etik davranma niyetlerini cinsiyet, öğrenim düzeyi, etik dersi almış olma gibi bazı değişkenler çerçevesinde inceleyerek aralarında anlamlı bir fark olup olmadığını tespit etmektir. Çalışmada, etik algısı ve etik davranma niyetinin ölçüldüğü toplam üç boyutlu bir anket kullanılmıştır. Araştırma sonucunda cinsiyet değişkeni açısından kadın ve erkek öğrencilerin etiğin önemi ve muhasebe eğitiminde etiğin önemine ilişkin algıları arasında anlamlı farklılığın olmadığı görülürken, erkek öğrencilerin etik davranma niyetlerinin kadın öğrencilerden daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğrenim düzeyi değişkeni açısından yüksek lisans öğrencilerinin etik konusunu, lisans öğrencilerine göre daha önemli olarak algıladıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Etik, Muhasebe Eğitiminde Etik, Etik Eğitimi

ETHICS AND ETHICAL PERCEPTION IN ACCOUNTING EDUCATION: THE CASE OF AKDENİZ UNIVERSITY

Öz

In recent years, cases such as large enterprises showing different accounting records, accounting fraud, bad management and accounting scandals are among the issues that have attracted the attention of the public and have been focused on. The aim of this study is to determine the ethical perceptions and ethical behavior intentions of the undergraduate students of Akdeniz University Faculty of Economics and Administrative Sciences Department of Business Administration and graduate students in the Business Administration Department of Akdeniz University Social Sciences Institute within the framework of some variables such as gender, education level, and having taken an ethics course and to determine whether there is a significant difference between them. In the study, a total of three-dimensional questionnaire has been used to measure ethical perception and ethical behavior intention. As a result of the research, it has been seen that there is no significant difference between male and female students' perceptions of the importance of ethics and the importance of ethics in accounting education in terms of gender variable, while it has been concluded that male students' ethical behavior intentions are higher than female students. In addition, it has been determined that graduate students perceived ethics as more important than undergraduate students in terms of education level variable.

Anahtar Kelimeler

Ethics, Ethics in accounting education, Ethics education

Kaynakça

• Abuznaid, S. A. (2009). Business ethics in Islam: the glaring gap in practice. International Journal of Islamic and Middle Eastern Finance and Management. https://doi.org/10.1108/17538390911006340
• Adkins, N. ve Radtke, RR (2004). Students' and faculty members' perceptions of the importance of business ethics and accounting ethics education: Is there an expectations gap?. Journal of Business Ethics, 51(3), 279-300.
• Akbaş, H. E., Çalışkan, A. Ö., ve Özarslan, E. (2009). Muhasebe Mesleğinde Etik Algısı ve Etik Dışı Davranışlarla İlişkisi: İşletme Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir İnceleme. Öneri Dergisi, 8(32), 175-184.
• Büyükarıkan, U., ve Eryılmaz, C. (2021). Lisans Düzeyinde Muhasebe Eğitimi Alan Öğrencilerin Mesleki Tutumlarının Belirlenmesi. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 14(1), 73-100.
• Daştan, A. (2009). Etik Eğitiminin Muhasebe Eğitimindeki Yeri ve Önemi: Türkiye Değerlendirmesi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(1), 281-311.
• Deshpande, S. P., Joseph, J., ve Prasad, R. (2006). Factors impacting ethical behavior in Hospitals. Journal of Business Ethics, 69(2), 207-216. https://doi.org/10.1007/s10551-006-9086-5
• dit Hauret, C. P. (2007). Ethique et décisions d'audit. Comptabilité-Contrôle-Audit, 13(1), 69-85. https://doi.org/ 10.3917/cca.131.0069
• Driskill, T., ve Rankin, R. (2020). Cross-cultural comparison of ethical reasoning of students in China and the United States. Accounting Education, 29(3), 291-304. https://doi.org/10.1080/09639284.2020.1760114
• Çavuşoğlu, K. (2020). Muhasebe Meslek Mensuplarının Etik Değerlere Yatkınlığının İncelenmesi. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(22), 622-645. https://doi.org/ 10.36543/kauiibfd.2020.027
• Gökoğlan, K., Arslan, H., ve Bulut, M. (2018). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Muhasebe Meslek Etiği Algıları Üzerine Bir Araştırma. Elektronik sosyal bilimler dergisi, 17(65), 278-294. https://doi.org/10.17755/esosder.330372
• Graham, W. J. (1939). Accounting Education, Ethics and Training. The Accounting Review, 14(3), 258-262.
• Hadi, S. H., Permanasari, A. E., Hartanto, R., Sakkinah, I. S., Sholihin, M., Sari, R. C., ve Haniffa, R. (2021). Developing augmented reality-based learning media and users’ intention to use it for teaching accounting ethics. Education and Information Technologies, 1-28. https://doi.org/10.1007/s10639-021-10531-1
• Harun, A., ve Surianti, M. (2020). Analysis of Accounting Student Perceptions on the Professional Ethics of Accounting: Case Study at Higher Education in Medan. https://doi.org/10.7176/RJFA/11-2-11
• Ibidunni, O. M., Okere, W., ve Ibidunni, A. (2003). Accounting ethics and the performance of accounting firms in Lagos, Nigeria. J Fin Mark. 2018; 2 (2): 10-16. J Fin Mark 2018 Volume 2 Issue 2, 11, 10-12. https://doi.org/10.35841/finance-marketing.2.2.10-16
• Jonson, E. P., McGuire, L. M., ve O’Neill, D. (2015). Teaching ethics to undergraduate business students in Australia: Comparison of integrated and stand-alone approaches. Journal of Business Ethics, 132(2), 477-491. https://doi.org/10.1007/s10551-014-2330-5
• Kalaycı, Ş. (2014). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (6. Baskı). Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Klimek, J., ve Wenell, K. (2011). Ethics in accounting: an indispensable course?. Academy of Educational Leadership Journal, 15(4), 107.
• Kurnaz, N. ve Gümüş, Y. (2010). Muhasebe bölümü öğrencilerinin muhasebe mesleği ile ilgili etik dışı davranışlara ilişkin algı analizi: Dumlupınar Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (46), 157-174.
• Mohamed Saat, M., Porter, S., ve Woodbine, G. (2012). A longitudinal study of accounting students' ethical judgement making ability. Accounting Education, 21(3), 215-229. https://doi.org/10.1080/09639284.2011.562012
• Montenegro, T. M., ve Rodrigues, L. L. (2020). Determinants of the Attitudes of Portuguese Accounting Students and Professionals Towards Earnings Management. Journal of Academic Ethics, 18(3), 301-332. https://doi.org/10.1007/s10805-020-09376-z
• Mubako, G., Bagchi, K., Udo, G., ve Marinovic, M. (2020). Personal Values and Ethical Behavior in Accounting Students. Journal of Business Ethics, 1-16. https://doi.org/10.1007/s10551-020-04606-1
• Nambukara-Gamage, B., ve Rahman, S. (2020). Ethics in Accounting Practices and Its Influence on Business Performance. PEOPLE: International Journal of Social Sciences, 6(1), 331-348. https://doi.org/10.20319/pijss.2020.61.331348
• Selimoğlu, S. K., ve Tiğre, G. (2021). Muhasebe Mesleğinde Bağımsızlık Standardı ile Bütünleştirilmiş Yeni Etik Kuralların Uluslararası ve Ulusal Karşılaştırmalı Analizi (IFAC-KGK-TÜRMOB). Ida Academia Muhasebe ve Maliye Dergisi, 4(1), 21-36.
• Sevi, D., Mulyati, S., ve Kurniawan, A. (2021). The Effect Of Knowledge Of Ethıcs, Relıgıosıty, Ethıcal Sensıtıvıty, Ethıcal Orıentatıon To Accountıng Students Perceptıon Of Creatıve Accountıng Practıces. Accruals (Accounting Research Journal of Sutaatmadja), 5(01), 63-88. https://doi.org/10.35310/accruals.v5i01.685
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik ve Geçerlilik (1. Baskı). Seçkin Yayınevi
• Temelli, F. (2020). Meslek Yüksekokulu Muhasebe ve Vergi Programı Öğrencilerinin Muhasebe Meslek Etiği Algısı: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi’nde Bir Araştırma. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, 13(3), 637-665. https://doi.org/10.29067/muvu.655247
• Thiroux, J. P., ve Krasemann, K. W. (1980). Ethics: Theory and practice (p. 480). Glencoe Publishing Company.
• Uzunsakal, E., ve Yıldız, D. (2018). Alan Araştırmalarında Güvenilirlik Testlerinin Karşılaştırılması ve Tarımsal Veriler Üzerine Bir Uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 14-28.
• Yalçın, S. (2019). Muhasebe Eğitimi Alan Öğrencilerin Etik Konusunda Tutumları: Kütahya Araştırması. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (83), 147-172. https://doi.org/10.25095/mufad.579944
• Yang, S., Lu, T., Li, D., ve Li, L. (2021, June). Research on the Teaching Performance of Incorporating Ethics and Moral Values in Higher Accounting Education. In 1st International Conference on Education: Current Issues and Digital Technologies (ICECIDT 2021) (pp. 152-159). Atlantis Press.