BURDUR PALEOLİTİK ÇAĞ YÜZEY ARAŞTIRMASI-2021

Yıl 2022, Sayı: 35, 32 - 49, 29.05.2022

Betül Fındık Serdar Mayda Fatma Arzu Demirel Rıdvan Can Parmak

https://doi.org/10.20875/makusobed.1097129

Öz

Burdur’un daha önce Paleolitik Çağ açısından yeterince araştırılmamış olması, konumu ve coğrafyası nedeniyle olası potansiyeli göz önüne alınarak 2021 yılında “Burdur İli Paleolitik Çağ Yüzey Araştırması”na başlanmıştır. 2021 araştırma sezonunda Bucak ve Kemer ilçelerinde yürütülen arazi çalışmalarında yaygın yaya yüzey araştırması yöntemi uygulanmıştır. Ekibimiz, uygun alanlarda 5’er metre aralıklarla yürüyerek arazi taraması yapmıştır. Ancak araştırma alanlarımızın daha çok, dağlık, kayalık ve yer yer sık çalı örtülerinin bulunduğu alanlardan oluşması nedeniyle bu yöntem yalnızca tarla, bahçe gibi düzlük alanlarda uygulanabilmiştir. Araştırma sonucunda, elde edilen yontmataş bulgular daha çok Alt ve Orta Paleolitik dönemlere ait özellikler göstermektedir. Bununla birlikte Paleolitik Çağ’ın daha geç dönemlerine işaret eden az sayıda bulgu da mevcuttur. Gerek Bucak gerekse Kemer’de yapılan araştırmalar net olarak dönemsel ayrımlar yapmaya olanak verecek karakteristik bulgular vermemiştir. Her iki alanda devam edecek çalışmaların yeni bulgularla, daha net sonuçlar vereceği kanısındayız.

Anahtar Kelimeler

Burdur, Paleolitik Çağ, Yüzey Araştırması, Yontmataş, Alt Paleolitik, Orta Paleolitik

Destekleyen Kurum

Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Türk Tarih Kurumu

Proje Numarası

0760-Güdümlü-21 Nolu Proje

Teşekkür

Araştırma iznini veren Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğüne, maddi desteklerinden dolayı Türk Tarih Kurumuna ve Mehmet Akif Ersoy Üniversitesine çok teşekkür ediyoruz. Burdur Arkeoloji Müzesi Müdürlüğüne, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Temsilcimiz, Erzurum Müzesi Müdürlüğü uzmanı Sayın Dr. Gülşah Altunkaynak’a ve Araştırma heyet üyelerine teşekkürlerimizi sunuyoruz.

BURDUR PALEOLITIC ERA SURVEY-2021

Öz

The "Paleolithic Age Survey of the Province of Burdur" was started in 2021, considering the possible potential of Burdur due to its location and geography, and the fact that Burdur had not been adequately explored in terms of the Paleolithic Age before. In the 2021 season, extensive pedestrian survey method was applied in the field studies carried out in Bucak and Kemer districts. Our team has scanned the land by walking at 5 meter intervals in suitable areas. The chipped stone findings obtained in the study mostly show features belonging to the Lower and Middle Paleolithic periods. However, there are few findings pointing to the later periods of the Paleolithic Age. Research conducted in Bucak and Kemer has not yielded characteristic findings that will allow to make clear periodic distinctions. We believe that further studies will yield clearer results with new findings.

Anahtar Kelimeler

Burdur, Paleolithic Era, Survey, Lithic, Lower Paleolithic, Middle Paleolithic

Proje Numarası

0760-Güdümlü-21 Nolu Proje

Kaynakça

• Alçiçek, MC., Mayda, S. ve Titov, V. (2013). Lower Pleistocene stratigraphy of the Burdur Basin of SW Anatolia. Comptes Rendus Palevol, (12), 1-11. https://doi.org/10.1016/j.crpv.2012.09.005
• Alçiçek, MC., Mayda, S. ve Demirel, A. (2017). Discussion on “Neogene-Quaternary evolution of the Tefenni basin on the Fethiye-Burdur fault zone, SW Anatolia-Turkey. Journal of African Earth Science 118, 137–148” by R. Aksoy, S. Aksar. Journal of African Earth Sciences, (134), 794-799. https://doi.org/10.1016/j.jafrearsci.2016.07.024
• Alpagut, B., Kaya, T., Mayda, S., Demirel, A. ve Ekinci, HA. (2015). Burdur-Elmacık omurgalı fosil lokalitesi/Burdur-Elmacık fossil vertebrate locality. 68. Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri Kitabı (ss. 498-499), Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları.
• Aydal, S., Mitchell, S., Robinson, T. ve Vandeput, L. (1997). The Pisidian survey 1995: Panemoteichos and Ören Tepe. Anatolian Studies, (47), 141-172. https://doi.org/10.2307/3642904
• Aydın, Y. (2017). Pleistosen Dönem’den bir Alt Paleolitik kesit: Karain. Türkiye Jeoloji Bülteni, 60(4), 529-556. https://doi.org/10.25288/tjb.360607
• Becks, R. ve Fındık, B. (2019). New Middle paleolithic finds from the Lake District. Adalya, (22), 1-10.
• Boulbes, N., Mayda, S., Titov, V.V. ve Alçiçek, M.C. (2014). Les grands mammifères du Villafranchien supérieur des travertins du Bassin de Denizli (Sud-Ouest Anatolie, Turquie). L'Anthropologie, 1(118), 44-73. https://doi.org/10.1016/j.anthro.2014.01.001
• Demirel, FA. (2011). Burdur ili ve ilçeleri Neojen ve Pleistosen Dönem fosil lokalitelerinin tespiti yüzey araştırması, 2010 yılı çalışmaları. Araştırma Sonuçları Toplantısı, (29), 361-368.
• Demirel, FA., Mayda, S., Alçiçek, MC., Kaya, T. ve Aytek, AI. (2016a). Kocakir-2: First record of Early Pleistocene Canis and Hippopotamus from Burdur Basin (SW Turkey). XIV EAVP Meeting, 6-10 July, 2016, Haarlem, The Netherlands, Programme and Abstract Book, 38.
• Demirel, FA., Mayda, S., Alçiçek, MC., Kaya, TT., Aytek, Aİ., Eryılmaz, D. ve Halaçlar, K. (2016b). Neogene and Quaternary fossil surveys and new results from Burdur and Afyon Province, SW Anatolia. RCMNS Workshop on the Role of Anatolia in Mediterranean Neogene Palaeobiogeography, Ege University, Izmir, 16-18 September 2016.
• Demirel, A., Mayda, S. (2014). An Early Pleistocene fauna from Burdur Basin of SW Anatolia. Russian Journal of Theriology, 13(2), 55-63. https://doi.org/10.15298/rusjtheriol.13.2.01
• Demirel, M., Kartal, G., Aydın, Y., Erbil, E. ve Kartal, M. (2019). Kızılin kazıları (I) 2017 sezonu. Kazı Sonuçları Toplantısı, 2(40), 651-666.
• Dinçer, B. (2015). Kureyşler Baraj Gölü havzasında 2014 yılı Paleolitik araştırmaları. M. Türktüzün ve S. Ünan (Eds.) içinde, Kureyşler Barajı Kurtarma Kazıları 2014 (Kureyşler Dam Rescue Excavations 2014) (ss. 191–209). Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• Dinçer, B., Türkcan, A.U. ve Erikan, F. (2014). Aizanoi 2012 yılı Paleolitik buluntuları. E. Özer (Eds.) içinde, Aizanoi -1 (ss. 2–18). Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• Kahraman, N. (2010). Elmacık omurgalı fosilleri. Kazı Sonuçları Toplantısı, 4(31), 197-207.
• Kansu, ŞA. (1945). Isparta, Burdur illeri çevresinde T. T. K. adına 1944 Haziranında yapılan prehistorya araştırmalarına dair ilk rapor, Belleten, 9(34), 276-287.
• Kartal, M. (2009). Konar-göçerlikten yerleşik yaşama: Epi-paleolitik Dönem, Türkiye’de son avcı-toplayıcılar. Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Kartal, G. (2020). Son bulgular ışığında Eskişehir ilinin en eski kültür varlıklarına genel bir bakış. Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 1(2), 1-26.
• Kartal, G. (2019). Kızılin yontmataş endüstrisinin tekno-tipolojik analizi (İlk sonuçlar-2017). Arkeometri Sonuçları Toplantısı, (34), 305-321.
• Kartal, G. (2011). Karain B Gözü Orta Paleolitik Katlaşımının Teknolojik Analizi, H. Taşkıran, M. Kartal, K. Özçelik, M. B. Kösem, G. Kartal (Eds.) içinde, Işın Yalçınkaya’ya Armağan, (1. baskı, ss.133-151). Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• Kartal, G., Erbil, E. ve Kartal, M. (2019). Eskişehir ili tarih öncesi arkeolojisi yüzey araştırması (I), 2017. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 3(36), 1-16.
• Lebatard, A., Alçiçek, M. C., Rochette, P., Khatib, S., Vialet, A., Boulbes, N., Bourlès, D. L., Demory, F., Guipert, G., Mayda, S., Titov, V., Vidal, L. ve De Lumley, H. (2014). Dating the Homo erectus bearing travertine from Kocabaş (Denizli, Turkey) at at least 1.1Ma. Earth and Planetary Science Letters (390), 8-18.
• Mayda S., Alçiçek MC., Demirel FA. ve Alçiçek, H. (2017). The first record of a Villafranchian Small Cervid “Croizetoceros” from Turkey. 15. Congress of RCMNS, 03-06 September, Athens, Greece, 136.
• Özçelik, K., Kartal, G. ve Fındık, B. (2016). Denizli ili Prehistorik Dönem yüzey araştırması 2014. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 1(33), 377–96.
• Özçelik, K. ve Bulut, H. (2021). Denizli’de (Ege Bölgesi) iki yüzeyli alet geleneği: Tekno-tipolojik analizlerle sınırlı çalışmaların kronolojik sorunların çözümündeki yetersizliği. Colloquium Anatolicum, (20), 163-182.
• Özsait, M. (2007). Arkeolojik verilerin ışığı altında Burdur. G. Yıldız- M.Z. Yıldırım- Ş. Kazan (Eds.) içinde, I. Burdur Sempozyum (16-19 Kasım 2005)Bildirileri, (1. Cilt, ss. 696-715). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Taşkıran, H. (2016). The Paleolithic and Epi-paleolithic of Anatolia. Ü.Yalçın (Eds.) içinde, Anatolian Metal VII-Anatolien und seine Nachbarn vor 10.000 Jahren/Anatolia and neighbours 10.000 years ago, (ss. 43-51).
• Taşkıran, H., Aydın, Y., Özçelik, K. ve Erbil, E., (2021). A new discovery of Neanderthal settlement in Turkey: Sürmecik open-air campsite in Western Anatolia. L’Antropologie, 1(125), 102838. https://doi.org/10.1016/j.anthro.2021.102838
• Vandam, R., Willett, PT. ve Poblome, J. (2017). Living on the margins. First results from the Dereköy archaeological survey of the Sagalassos Project in the Western Taurus Mountains. S. Steadman ve G. McMahon (Eds.) içinde, The Archaeology of Anatolia, (2), Recent Discoveries (2015-2016), (ss. 321-346).
• Vandam, R., Willett, PT. ve Poblome, J. (2019). The results of the 2017 Dereköy archaeological survey by The Sagalassos Project in the Western Taurus Mountains. S. R. Steadman ve G. McMahon (Eds.) içinde, The Archaeology of Anatolia,(3), Recent Discoveries (2017–2018), (1. baskı, ss. 260-269). Cambridge Scholars Publishing.
• Vanhaverbeke, H., Vermeersch, PM. ve Waelkens, M. (1996). Living between the river and the lake: The evolution of the prehistoric settlement pattern on the territory of Sagalassos (Pisidia, Southwestern Turkey). Aegean Archaeology, (3), 7-25.
• Vermeersch P.M., Öztürk, İ., Ekinci, HA., Degryse, P., De Cupere, B., Poblome, J., Waelkens, M. ve Viaene, W. (2000). Late Palaeolithic at the Dereköy Karain cave. M. Waelkens ve L. Loots (Eds.) içinde, Sagalassos V. Report on the survey and excavation campaigns of 1996 and 1997, (2. Cilt, ss. 451–461). Leuven University Press.
• Waelkens, M., Vermeersch, PM., Öztürk I. ve Ekinci, HA. (1999). The 1997 excavation campaign at Sagalassos and Dereköy, Kazı Sonuçları Toplantısı, 2(20), 283-311.
• Yalçınkaya, I. (1988). Karain Mağarasının Anadolu iskân tarihindeki yeri ve önemi. Erdem, 4(10), 39-52.