Philosophy and Values Education in Early Childhood
Yıl 2024,
Sayı: 40, 37 - 53
Emel Güvenç
,
Meral Güney
Öz
Philosophy programs for children have an important position in developing cognitive skills in children. This study focuses on how philosophy can be used effectively in helping children think inquisitively, creatively and critically, starting from early childhood. The importance of the research stems from the fact that it holistically addresses the methods that can be used to develop thinking skills through philosophy and includes original examples enriched with different activities for early childhood. In this regard, an attempt has been made to present a holistic perspective that takes into account the diversity of activities in early childhood education programs and the developmental needs of the child. In this study, it was concluded that philosophy programs for children will contribute to the child's development in many aspects such as being able to produce thoughts around ethical values, building self-confidence by participating in a community of inquiry, and treating others with care.
Kaynakça
- Akan, R. (2022). Hayat bilgisi öğretiminde çocuklar için felsefe (P4C) yaratıcı düşünme becerisi etkinliklerinin öğrencilerin yaratıcı düşünme becerisine etkisi [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.
- Akto, A. ve Akto, S. (2020). Erken çocukluk ve değerler eğitimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(74), 326-339.
- Aurelius, M. (2018). Kendime düşünceler. (çev. Yunus Emre Ceren). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Barrow, W. (2010). Dialogic, participation and the potential for philosophy for children. Thinking Skills and Creativity, (5), 61-69. https://doi.org/10.1016/j.tsc.2010.01.002
- Barrow, W. (2015). ‘I think she’s learnt how to sort of let the class speak’: children’s perspectives on philosophy for children as participatory pedagogy. Thinking Skills And Creativity, 17, 76-87. https://doi.org/10.1016/J.Tsc.2015.06.003
- Başal, H. A., Sarı, B., Çelik, M., Şeker, T. ve Şahin, M. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarının farklılıklara saygı algılarının anne eğitim düzeyine göre incelenmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 271-292.
- Boyacı, N., Karadağ, F. ve Gülenç, K., (2018). Çocuklar için felsefe / Çocuklarla felsefe: Felsefi metotlar, uygulamalar ve amaçlar. Kaygı, (31), 145-173. https://doi.org/10.20981/kaygi.474657
- Çotuksöken, B. (2000). Felsefî söylem nedir?. İnkılâp Kitabevi.
- Çotuksöken, B. ve Tepe, H. (2013). Düşünme eğitiminin güncel durumu ve sorunları. B. Çotuksöken (Eds.) içinde, Çocuklar için felsefe eğitimi (ss. 35-48). Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
- Demiral, S. (2022). Erken çocukluk döneminde felsefe aracılığıyla yeni pedagoji. Antropoloji, (43), 50-62. https://doi.org/10.33613/antropolojidergisi.1027047
- Direk, N. (2019). Filozof çocuk çocuklarla felsefe konuşmaları. Pan Yayıncılık.
- Dirican, R. ve Deniz, Ü. (2020). Felsefe etkinliklerinin okul öncesi dönem çocukların felsefi tutum ve davranışlarına etkisinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 1(28), 420-430. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3625
- Dombaycı, M. A. (2010). Değer eğitiminde felsefi sorgulamanın rolü. Değer Eğitimi Uluslararası Konferansı Bildirileri, 121-135. İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü.
- Donaldson, J. (2019). İyi yürekli dev Memo. (çev. Ali Berktay). İş Bankası Kültür Yayınları.
- Durmuşoğlu, S., ve Erbay, F. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin konuşma, dinleme ve empati becerilerinin çocuk sevme davranışı açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 159-174.
- Elicor, P. (2017). The notion of pedagogical authority in the community of inquiry. Kritike, 11(2), 80-92.
- Epiktetos. (2010). Düşünceler ve sohbetler. (çev. Burhan Toprak). İnkılap Kitabevi.
- Erdoğan, P. (2018). Çocuklarla felsefe yaklaşımının düşünsel, tarihi ve sosyal temelleri üzerine bir inceleme [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Fricker, M. (2023). Epistemik adaletsizlik - İktidar ve bilmenin etiği. (çev. Kadir Gülen). Fol Kitap
- Gaut, B. ve Gaut, M. (2021). Çocuklar için felsefe pratik bir rehber. (çev. Feray Orman). Karakarga Yayınları.
- Ezmeci, F. ve Akman, B. (2016). Erken çocukluk döneminde düşünme becerileri Reggio Emilia yaklaşımı ve high/scope programı. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1), 1-13.
- Haynes, J. ve Murris, K. (2013). The realm of meaning: imagination, narrative and playfulness in philosophical exploration with young children. Early Child Development and Care, 183(8), 1084-1100. https://doi.org/10.1080/03004430.2013.792256
- Johansson, E. (2001). Morality in children’s worlds – rationality of thought or values emanating from relations? Studies in Philosophy and Education, (20), 345-358.
- Karadağ, F. ve Yıldız Demirtaş, V. (2018). The effectiveness of the philosophy with children curriculum on critical thinking skills of pre-school children. Education and Science, 43(195), 19-40. https://doi.org/10.15390/EB.2018.7268
- Kayaalp, M. (2021). İlkokul 2. sınıf Türkçe dersinde çocuklar için felsefe eğitimi uygulamaları [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Anadolu Üniversitesi.
- Kerekes, E. (2020). On friendship and love. philosophy for/with children at the “octavian goga” cluj county library. Philosophia, 65(1), 159-172. https://doi.org/10.24193/subbphil.2020.1.12
- Kohan, W. O. ve Carvalho, M. C. (2022). Daring a childlike writing: Children for philosophy, moral end, and the childhood of conceptions. F. Figueiredo ve D. Mendonça (Eds.) içinde, Conceptions of childhood and moral education in philosophy for children (pp. 59-78). Heidelberg: J.B. Metzler.
- Kökten, H. (2022). Çocuklar için felsefe (P4C) eğitiminde diyaloğun önemi. Beytulhikme Int J Phil, 12(4), (ss. 1077-1099). https://doi.org/10.29288/beytulhikme.65686
- Lipman, M. (1976). Philosophy for children. Metaphilosophy, 7(1), 17-39
- Lipman, M. (2010). Philosophy for children: Some assumptions and implications. Ethics in Progress, 2(1), 3-16.
- Mckee, D. (2023). Elmer. (çev. Beyza Becerikli). Can Yayınları.
- MEB. (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı. https://tegm.meb.gov.tr
- Mendonça, D. ve Carvalho, M. C. (2019). The richness of questions in philosophy for children. Childhood & Philosophy, 15, 1-21. https://doi.org/10.12957/childphilo.2019.43353
- Mortari, L. ve Ubbiali, M. (2017). Research the “melarete” project: educating children to the ethics of virtue and of care. European Journal Of Educational, 6(3), 269-278. https://doi.org/10.12973/eu-jer.6.3.269
- Murris, K. (2008). A Philosophical approach to emotions: understanding love’s knowledge through a frog in love. Childhood & Philosophy, 5(9), 5-30.
- Murris, K. (2013). The epistemic challenge of hearing child’s voice. Studies Philosophy And Education, 32(3), 245-259. https://doi.org/10.1007/s11217-012-9349-9
- Murris, K. (2016). The philosophy for children curriculum: resisting ‘teacher proof’ texts and the formation of the ideal philosopher child. Studies Philosophy Education, (35), 63-78. https://doi.org/10.1007/s11217-015-9466-3
- Mutlu, B. (2017). Çocuklukta ve çocukça felsefe yapmak. Çocuk ve Medeniyet, (2), 19-40.
- Novemsky, L. (2010). Ethical inquiry: in and out of the curriculum. Nera Conference Proceedings. https://opencommons.uconn.edu/nera_2010/20
- Öcal, N. ve Aybek, B. (2022). Öğretmen ve öğrencilerin çocuklar için felsefe (P4C) kavramına yönelik algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi. Turkish Studies - Educational Sciences, 17(2), 313-332.
- Özkan, B. (2020). Çocuklar için felsefe neden önemlidir? Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi (Uead), 4(1), 49-61.
- Platon (2005). Devlet. (çev. Veysel Atayman ve Cenk Saraçoğlu). Bordo Siyah Yayınları
- Platon (1986). Diyaloglar-2. (çev. Tanju Gökçöl). Remzi Kitabevi.
- Powell, S. (2010). Hide and seek: Values in early childhood education and care. British Journal Of Educational Studies, 58(2), 213-229. https://doi.org/10.1080/00071001003752195
- Säre, E., Luik, P., ve Tulviste, T., (2016). Improving pre-schoolers reasoning skills using the philosophy for children programme. Trames, 20(3), 273-295. https://doi.org/10.3176/tr.2016.3.03
- Taşdelen, V. (2014). Felsefenin gülümseyen yüzü: Çocuklarla felsefe. Türk Dili, 562-568.
- Tuğrul, B. (2006). Okul öncesi dönemde düşünme becerilerinin gelişmesinde yaratıcı bir süreç olarak drama. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(2), 67-80.
- Tunç, A. (2017). Çocuklarla felsefe. Çocuk ve Medeniyet, (2), 71-89.
- Ülper O. S. (2019). Çocuklarla felsefe üzerine bir inceleme. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (17), 45-66.
- Vansieleghem, N. ve Kennedy, D. (2011). “What is philosophy for children, what is philosophy with children—after Matthew Lipman?” Journal of Philosophy of Education, 45(2), 171-182.
- Walberg, H. J. (Eds.) (2001). How children learn. Educational practices series—7. U.K. International Bureau of Education. Unesco.
- Wegerif, R. (2011). Towards a dialogic theory of how children learn to think. Thinking Skills and Creativity, 6(3), 179-190. https://doi.org/10.1016/j.tsc.2011.08.002
- Yılmaz, F. (2023). Güncel konulara felsefi bir yorum: P4C Çocuklar için felsefe) ve ChatGPT. İksad Yayınevi.
Erken Çocukluk Döneminde Felsefe ve Değerler Eğitimi
Yıl 2024,
Sayı: 40, 37 - 53
Emel Güvenç
,
Meral Güney
Öz
Çocuklar için felsefe programları, çocuklarda bilişsel becerileri geliştirme noktasında önemli bir konuma sahiptir. Belli etik değerler doğrultusunda ilerleyen diyaloglarda çocuklar özenli bir şekilde tartışmayı, düşüncelerini belli gerekçeler eşliğinde savunmayı öğrenirler. Bu çalışmada erken çocukluk döneminden itibaren çocukların sorgulayıcı, yaratıcı ve eleştirel düşünebilmelerinde felsefenin nasıl etkin olarak kullanılabileceği üzerinde durulmuştur. Araştırmanın önemi felsefe aracılığıyla düşünme becerilerinin geliştirilmesinde kullanılabilecek yöntemleri bütünsel olarak ele almasından ve erken çocukluk dönemi için farklı etkinliklerle zenginleştirilmiş özgün örnekler içermesinden kaynaklanmaktadır. Bu doğrultuda erken çocukluk eğitim programlarında yer alan etkinlik çeşitliliği ve çocuğun gelişimsel ihtiyaçlarını dikkate alan bütünsel bir bakış açısı ortaya konmaya çalışılmıştır. Makalede çocuklar için felsefe programları aracılığıyla onların etik değerler ekseninde düşünce üretebilme, sorgulama topluluğuna katılarak kendilerine olan güvenlerini arttırabilme, birbirlerinin düşüncelerine saygı duyarak diyalog kurabilme noktasında gelişme gösterebileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Etik Beyan
Yukarıdaki bilgileri yer alan çalışmanın etik kurul izni gerektirmeyen çalışmalar arasında yer aldığını beyan ederiz.
Kaynakça
- Akan, R. (2022). Hayat bilgisi öğretiminde çocuklar için felsefe (P4C) yaratıcı düşünme becerisi etkinliklerinin öğrencilerin yaratıcı düşünme becerisine etkisi [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.
- Akto, A. ve Akto, S. (2020). Erken çocukluk ve değerler eğitimi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(74), 326-339.
- Aurelius, M. (2018). Kendime düşünceler. (çev. Yunus Emre Ceren). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Barrow, W. (2010). Dialogic, participation and the potential for philosophy for children. Thinking Skills and Creativity, (5), 61-69. https://doi.org/10.1016/j.tsc.2010.01.002
- Barrow, W. (2015). ‘I think she’s learnt how to sort of let the class speak’: children’s perspectives on philosophy for children as participatory pedagogy. Thinking Skills And Creativity, 17, 76-87. https://doi.org/10.1016/J.Tsc.2015.06.003
- Başal, H. A., Sarı, B., Çelik, M., Şeker, T. ve Şahin, M. (2019). Okul öncesi dönem çocuklarının farklılıklara saygı algılarının anne eğitim düzeyine göre incelenmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 271-292.
- Boyacı, N., Karadağ, F. ve Gülenç, K., (2018). Çocuklar için felsefe / Çocuklarla felsefe: Felsefi metotlar, uygulamalar ve amaçlar. Kaygı, (31), 145-173. https://doi.org/10.20981/kaygi.474657
- Çotuksöken, B. (2000). Felsefî söylem nedir?. İnkılâp Kitabevi.
- Çotuksöken, B. ve Tepe, H. (2013). Düşünme eğitiminin güncel durumu ve sorunları. B. Çotuksöken (Eds.) içinde, Çocuklar için felsefe eğitimi (ss. 35-48). Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
- Demiral, S. (2022). Erken çocukluk döneminde felsefe aracılığıyla yeni pedagoji. Antropoloji, (43), 50-62. https://doi.org/10.33613/antropolojidergisi.1027047
- Direk, N. (2019). Filozof çocuk çocuklarla felsefe konuşmaları. Pan Yayıncılık.
- Dirican, R. ve Deniz, Ü. (2020). Felsefe etkinliklerinin okul öncesi dönem çocukların felsefi tutum ve davranışlarına etkisinin incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 1(28), 420-430. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3625
- Dombaycı, M. A. (2010). Değer eğitiminde felsefi sorgulamanın rolü. Değer Eğitimi Uluslararası Konferansı Bildirileri, 121-135. İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü.
- Donaldson, J. (2019). İyi yürekli dev Memo. (çev. Ali Berktay). İş Bankası Kültür Yayınları.
- Durmuşoğlu, S., ve Erbay, F. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin konuşma, dinleme ve empati becerilerinin çocuk sevme davranışı açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 159-174.
- Elicor, P. (2017). The notion of pedagogical authority in the community of inquiry. Kritike, 11(2), 80-92.
- Epiktetos. (2010). Düşünceler ve sohbetler. (çev. Burhan Toprak). İnkılap Kitabevi.
- Erdoğan, P. (2018). Çocuklarla felsefe yaklaşımının düşünsel, tarihi ve sosyal temelleri üzerine bir inceleme [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Fricker, M. (2023). Epistemik adaletsizlik - İktidar ve bilmenin etiği. (çev. Kadir Gülen). Fol Kitap
- Gaut, B. ve Gaut, M. (2021). Çocuklar için felsefe pratik bir rehber. (çev. Feray Orman). Karakarga Yayınları.
- Ezmeci, F. ve Akman, B. (2016). Erken çocukluk döneminde düşünme becerileri Reggio Emilia yaklaşımı ve high/scope programı. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1), 1-13.
- Haynes, J. ve Murris, K. (2013). The realm of meaning: imagination, narrative and playfulness in philosophical exploration with young children. Early Child Development and Care, 183(8), 1084-1100. https://doi.org/10.1080/03004430.2013.792256
- Johansson, E. (2001). Morality in children’s worlds – rationality of thought or values emanating from relations? Studies in Philosophy and Education, (20), 345-358.
- Karadağ, F. ve Yıldız Demirtaş, V. (2018). The effectiveness of the philosophy with children curriculum on critical thinking skills of pre-school children. Education and Science, 43(195), 19-40. https://doi.org/10.15390/EB.2018.7268
- Kayaalp, M. (2021). İlkokul 2. sınıf Türkçe dersinde çocuklar için felsefe eğitimi uygulamaları [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Anadolu Üniversitesi.
- Kerekes, E. (2020). On friendship and love. philosophy for/with children at the “octavian goga” cluj county library. Philosophia, 65(1), 159-172. https://doi.org/10.24193/subbphil.2020.1.12
- Kohan, W. O. ve Carvalho, M. C. (2022). Daring a childlike writing: Children for philosophy, moral end, and the childhood of conceptions. F. Figueiredo ve D. Mendonça (Eds.) içinde, Conceptions of childhood and moral education in philosophy for children (pp. 59-78). Heidelberg: J.B. Metzler.
- Kökten, H. (2022). Çocuklar için felsefe (P4C) eğitiminde diyaloğun önemi. Beytulhikme Int J Phil, 12(4), (ss. 1077-1099). https://doi.org/10.29288/beytulhikme.65686
- Lipman, M. (1976). Philosophy for children. Metaphilosophy, 7(1), 17-39
- Lipman, M. (2010). Philosophy for children: Some assumptions and implications. Ethics in Progress, 2(1), 3-16.
- Mckee, D. (2023). Elmer. (çev. Beyza Becerikli). Can Yayınları.
- MEB. (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı. https://tegm.meb.gov.tr
- Mendonça, D. ve Carvalho, M. C. (2019). The richness of questions in philosophy for children. Childhood & Philosophy, 15, 1-21. https://doi.org/10.12957/childphilo.2019.43353
- Mortari, L. ve Ubbiali, M. (2017). Research the “melarete” project: educating children to the ethics of virtue and of care. European Journal Of Educational, 6(3), 269-278. https://doi.org/10.12973/eu-jer.6.3.269
- Murris, K. (2008). A Philosophical approach to emotions: understanding love’s knowledge through a frog in love. Childhood & Philosophy, 5(9), 5-30.
- Murris, K. (2013). The epistemic challenge of hearing child’s voice. Studies Philosophy And Education, 32(3), 245-259. https://doi.org/10.1007/s11217-012-9349-9
- Murris, K. (2016). The philosophy for children curriculum: resisting ‘teacher proof’ texts and the formation of the ideal philosopher child. Studies Philosophy Education, (35), 63-78. https://doi.org/10.1007/s11217-015-9466-3
- Mutlu, B. (2017). Çocuklukta ve çocukça felsefe yapmak. Çocuk ve Medeniyet, (2), 19-40.
- Novemsky, L. (2010). Ethical inquiry: in and out of the curriculum. Nera Conference Proceedings. https://opencommons.uconn.edu/nera_2010/20
- Öcal, N. ve Aybek, B. (2022). Öğretmen ve öğrencilerin çocuklar için felsefe (P4C) kavramına yönelik algılarının metaforlar yoluyla belirlenmesi. Turkish Studies - Educational Sciences, 17(2), 313-332.
- Özkan, B. (2020). Çocuklar için felsefe neden önemlidir? Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi (Uead), 4(1), 49-61.
- Platon (2005). Devlet. (çev. Veysel Atayman ve Cenk Saraçoğlu). Bordo Siyah Yayınları
- Platon (1986). Diyaloglar-2. (çev. Tanju Gökçöl). Remzi Kitabevi.
- Powell, S. (2010). Hide and seek: Values in early childhood education and care. British Journal Of Educational Studies, 58(2), 213-229. https://doi.org/10.1080/00071001003752195
- Säre, E., Luik, P., ve Tulviste, T., (2016). Improving pre-schoolers reasoning skills using the philosophy for children programme. Trames, 20(3), 273-295. https://doi.org/10.3176/tr.2016.3.03
- Taşdelen, V. (2014). Felsefenin gülümseyen yüzü: Çocuklarla felsefe. Türk Dili, 562-568.
- Tuğrul, B. (2006). Okul öncesi dönemde düşünme becerilerinin gelişmesinde yaratıcı bir süreç olarak drama. Yaratıcı Drama Dergisi, 1(2), 67-80.
- Tunç, A. (2017). Çocuklarla felsefe. Çocuk ve Medeniyet, (2), 71-89.
- Ülper O. S. (2019). Çocuklarla felsefe üzerine bir inceleme. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (17), 45-66.
- Vansieleghem, N. ve Kennedy, D. (2011). “What is philosophy for children, what is philosophy with children—after Matthew Lipman?” Journal of Philosophy of Education, 45(2), 171-182.
- Walberg, H. J. (Eds.) (2001). How children learn. Educational practices series—7. U.K. International Bureau of Education. Unesco.
- Wegerif, R. (2011). Towards a dialogic theory of how children learn to think. Thinking Skills and Creativity, 6(3), 179-190. https://doi.org/10.1016/j.tsc.2011.08.002
- Yılmaz, F. (2023). Güncel konulara felsefi bir yorum: P4C Çocuklar için felsefe) ve ChatGPT. İksad Yayınevi.