YAYIN POLİTİKASI
·
MAKU SOBED’e gönderilecek makalelerde imlâ ve noktalama
kurallarına riayet edilmesi, en çok önem verilen hususlardan biridir.
·
MAKU SOBED’e gönderilen yazılar daha önce hiçbir yerde
yayımlanmamış ve hâlihazırda yayımlanmak üzere sunulmamış olmalıdır.
·
Dergide Türkçe ve İngilizce dillerinden herhangi biri ile
yazılmış yazılar yayımlanır. Dergide yayımlanan çalışmaların bilim ve dil
bakımından sorumluluğu yazar(lar)ına aittir.
·
Dergimizde sadece akademisyenlerden gelen çalışmalar değil,
araştırmacı ve uygulamacılardan gelecek çalışmalar da değerlendirmeye
alınacaktır.
·
Makaleler, öncelikle, ön kontrol aşamasında Yayın Kurulumuz
tarafından değerlendirmeye alınacak; bilimsel içeriği itibarıyla alanında literatüre
katkı sağlama niteliğindeki makaleler hakemlik sürecine dâhil edilecektir.
·
Dergimize gönderilen makaleler şekil ve içerik yönünden ön
incelemesi yapıldıktan ve intihal programında taratıldıktan sonra
en az iki hakeme gönderilmektedir. Hakemlerden olumlu görüş alınan makaleler Editör Kurulu'na nihai karar için sunulur. Hakemlerden bir olumlu ve bir olumsuz rapor alınması
halinde ve çalışma Editör tarafından uygun görüldüğü takdirde üçüncü bir hakeme
gönderilir. Hakem raporlarının yeterli görülmediği durumlarda Editörler daha fazla sayıda hakem ataması yapabilir. Bir makalenin yayımlanma kararı sadece hakem raporlarına bağlı değildir. Hakem sürecini olumlu bir şekilde tamamlayan makalelerin yayımlanıp yayımlanmayacağı; yayımlanacaksa hangi sayıda yayımlanacağı Editör Kurulu tarafından verilecek nihai kararla netleşir.
·
Aynı yazar(lar)ın bir ciltte birden fazla
makalesi yayımlanmaz.
·
MAKU SOBED'de özgün araştırmaların dışında çeviriler
de yayımlanabilir. Yapılan çevirinin ilk nerede yayımlandığını gösterir
kopyası, yazar(lar)ın ve ilk yayının yapıldığı derginin onayı ile birlikte
yazının eki olarak dergiye gönderilmelidir.
·
Hakemlerden gelen raporlar doğrultusunda, makalenin yayımlanmasına,
rapor çerçevesinde yazar(lar)dan düzeltme, ek bilgi ve kısaltma istenmesine
veya yayımlanmamasına karar verilmekte ve bu karar yazar(lar)a sistem üzerinden
bildirilmektedir. Yazar(lar), hakemler tarafından istenilen bütün
değişiklikleri yapmakla yükümlüdür. İstenilen değişiklikler yapılmadan
çalışmalar yayımlanmaz.
·
Dergide yayımlanan çalışmalar için yazar(lar)a telif
ödemesi yapılmamaktadır.
·
Yayımlanan makaleler, Açık Erişim Politikamız ve Creative
Commons lisansımız gereğince, kaynak gösterilmek şartıyla kullanılabilir.
·
Dergide yayımlanan yazılardaki görüşler ve bu konudaki
sorumluluklar yazar(lar)ına aittir.
·
Çalışmaların orijinalliği, en çok önemsenen hususlardan biridir.
Bu sebeple salt yazın taraması ya da bibliyometrik analiz vb. çalışmalara
dergimizde yer verilmemektedir.
·
Araştırma konusu makale ve yazı herhangi bir kurum tarafından
destek görmüş veya tezden üretilmiş ise bu durum, yazar bilgilerinin yer aldığı
makale dosyasının ilk sayfasında belirtilmelidir.
(Dergide yayınlanacak makaleler için herhangi bir ücret talep edilmemektedir.)
Önemli not: Etik Kurul Kararı gerektiren çalışmalar için Etik Kurul Onayı alınmış olmalı, bu onay makalede YÖNTEM başlığının altında belirtilmeli ve dergimize ilk başvuru esnasında belgelendirilmelidir.
YAYIN ETİĞİ
MAKU SOBED’in yayın süreçleri,
bilginin bilimsel yöntemle yansız biçimde üretilmesi, geliştirilmesi ve
paylaşılmasına dayanır.
Hakemli makaleler, bilimsel
yöntemin uygulanmasını, yansızlığı sağlayan çalışmalardır. Bilimsel üretimin
gerçekleştirilmesinde yayın sürecinin tüm bileşenlerinin; yayıncı, editörler,
yazarlar, hakemler ve okuyucuların etik ilkelere uymaları gerekir. Bu kapsamda
MAKU SOBED'in yayın etiği ile açık
erişim politikası da, Yayın Etiği Komitesi’nin (Committee on
Publication Ethics, COPE) açık erişimde yayımladığı kılavuzlar
ve politikalar doğrultusunda (Örneğin “Yayın Etiği Komitesi (COPE) Davranış Kuralları
ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kılavuzları; “Code of Conduct and Best
Practice Guidelines for Journal Editors” ve “COPE Best Practice
Guidelines for Journal Editors”)
yayın sürecinin tüm bileşenlerinin etik ilkelere uymasını gerektirmektedir.
Makalelerde kullanılan verilerin
manipüle edilmesi, çarpıtılması ve uydurma verilerin kullanılması gibi durumlar
tespit edilirse, makale yazarının çalıştığı kuruma bu durum resmi yollardan
bildirilecek ve makale reddedilecektir. Dergimiz, editör kurulu ve/veya hakemler
tarafından verilen dönüşlere göre yazarlardan analiz sonuçlarına ilişkin çıktı
dosyalarını isteme hakkına sahiptir.
Etik Kurul Kararı gerektiren çalışmalar için Etik Kurul Onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
Yayıncının Etik Sorumlukları
MAKU SOBED’in yayıncısı olan Burdur
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, kamu yararını gözeten ve kâr amacı gütmeyen bir
kamu eğitim kuruluşudur.
Editör Kurulu’nun Sorumlulukları
- MAKU SOBED’e başvurusu yapılan her
makaleden, hatta yayımlanmasından sonraki tüm süreçlerinden Editör Kurulu
sorumludur ve Editör Kurulu bu sorumluluğunu bilir. Bu sorumluluk,
dergiyle ilgili konularda verilen kararlarda yalnızca kamu yararını
düşünerek; kişisel kazancı düşünmeden, bağımsız olarak karar vermeyi
gerektirir. Yayıncı ve Editör Kurulu arasındaki ilişki bağımsızlık
ilkesine dayanır; editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncıdan ve diğer
kişi ve kuruluşlardan bağımsızdır.
- MAKU SOBED Editör Kurulu, dergiyi sürekli
geliştirmeye, yayın niteliğini yükseltmeye çaba gösterir.
- MAKU SOBED Editör Kurulu, yayın, kör
hakemlik, değerlendirme süreci, etik ilkeler gibi dergi politikalarının
belirlenmesi ve uygulanmasını sağlar.
·
MAKU SOBED Editör Kurulu, makale
ve dergi yayım sürecinde fikri mülkiyet hakları, bilimsel-etik olmayan
davranışlarla, intihalle, yollama (atıf) çeteciliğiyle ilgili önlemleri almada
sorumludur.
·
MAKU SOBED Editör Kurulu,
hakemleri ve yazarları güdüleyici politikalar belirler.
- MAKU SOBED Editör Kurulu, her makalenin
kayıtlarını, dergiyle ilgili yazışmaları elektronik olarak saklar.
Editör, Editör Yardımcıları ve
Alan Editörlerinin Etik Sorumlulukları
- Editörler, hakemlerin, yazarların,
araştırmacı, uygulayıcı ve okuyucuların bilgi gereksinimlerini karşılamaya,
gerektiğinde dönüt vermeye, yayın sürecinde düzeltme, açıklama gerektiren
konularda açıklık ilkelerine göre davranmaya çaba gösterirler.
- Editörler, makalelerin yayımlanmasına
karar verirken, makalelerin özgün olmasına, bilimsel alanyazına,
okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına özen gösterirler.
- Editörler, makalelerle ilgili olumlu ya da
olumsuz karar verirken, makalelerin özgün değeri, alana katkısı, araştırma
yönteminin geçerli ve güvenirliği, anlatımın açıklığı ile derginin amaç ve
kapsamını göz önünde tutarlar.
- Editörler, derginin yayın politikaları
arasında bulunan kör hakemlik ve değerlendirme süreci politikalarını
uygular, hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutar, her makalenin yansız
ve süresi içinde değerlendirilmesini sağlarlar.
- Editörler, makaleleri alan editörleri ve
hakemlerin uzmanlık alanlarını dikkate alarak gönderir, değerlendirmelerin
yansız ve bağımsız yapılmasını desteklerler.
- Editörler, makalenin yansız
değerlendirilmesi için editörler, hakemler ve yazar(lar) arasındaki çıkar
çatışması-çıkar birliği olup olmamasını göz önüne alırlar.
- Editörler, hakem havuzunun geniş bir
yelpazeden oluşması ve sürekli güncellenmesi için arayış içinde olurlar.
- Editörler, akademik görgü kurallarına
uymayan ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellerler.
- Editörler, dergi yayın süreçlerini yayın
politikaları ve kılavuzlara uygun işletilmesini sağlar, süreçte görev
alanları yayın politikaları konusundaki gelişmelerden bilgilendirir,
gerektiğinde eğitim programı hazırlarlar.
- Editörler, yayın sürecinde görev alanlar
herkesle etkili bir iletişim içinde olur, belirli aralıklarla toplantılar
düzenlerler.
- Editörler, değerlendirilen makalelerdeki
kişisel verilerin korunmasını sağlarlar; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel
verilerini korurlar.
- Editörler; makalelerde insan ve hayvan
haklarının korunmasına özen gösterirler, makalenin katılımcılarının açık
onayının belgelendirilmesini önemserler, makalenin katılımcılarına ilişkin
etik kurul onayı, deneysel
araştırmalarda izinleri olmadığında makaleyi reddederler.
- Editörler; görevi kötüye kullanmaya karşı
önlem alırlar. Görevi kötüye kullanmaya yönelik yakınmalar olduğunda,
nesnel bir soruşturma yaparak, konuyla ilgili bulguları paylaşır.
- Editörler, makalelerdeki hata, tutarsızlık
ya da yanlış yönlendirmelerin düzeltilmesini sağlarlar.
- Editörler, yayımlanan makalelerin fikri
mülkiyet hakkını korur, ihlal olması durumunda derginin ve yazar(lar)ın
haklarını savunurlar. Ayrıca yayımlanan makalelerin içeriğinin başka
yayımların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi konusunda gerekli
önlemleri alırlar; özgünlük-benzerlik denetimini yaparlar.
- Editörler, Dergide yayımlanan makalelere
yönelik tutarlı eleştirileri dikkate alırlar, eleştirilen makalelerin
yazar(lar)ına yanıt hakkı tanırlar.
- Editörler olumsuz sonuçları içeren
çalışmaları da göz önünde bulundururlar.
- Editörler, Dergiye iletilen şikâyetleri
inceler ve gerekli açıklamaları yaparlar.
Hakemlerin Etik Sorumlulukları
MAKU SOBED makale değerlendirme
sürecinde yazarların hakemleri, hakemlerin yazarları tanımadıkları iki yönlü
kör hakemlik ilkesi uygulanır, hakemler yazarlar ile doğrudan iletişim kuramaz;
makale değerlendirme formları ve metin üzerinde belirtilen notlar ile
düzeltme istemleri dergi yönetim sistemi üzerinden editörlerce yazarlara
iletilir. MAKU SOBED’e başvurusu yapılan makaleleri değerlendirecek hakemler şu
etik sorumlulukları taşımalıdır:
- Hakemler yalnız uzmanlık alanı ile ilgili
makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.
- Hakemler, değerlendirmeyi yansızlık ve
gizlilik içinde yapmalıdır. Bu ilke gereğince inceledikleri makaleleri
değerlendirme sürecinden sonra yok etmeli, ancak yayımlandıktan sonra
kullanmalıdırlar. Uyruk, cinsiyet, dinsel inanç, siyasal inanç ve ticari
kaygılar, değerlendirmenin yansızlığını bozmamalıdır.
- Hakemler, çıkar çatışması-çıkar birliği
olduğunu anladıklarında, makaleyi değerlendirmeyi reddederek, editörlere
bilgi vermelidir.
- Hakemler, değerlendirmeyi akademik görgü
kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalı; hakaret ve düşmanlık
içeren kişisel yorumlardan kaçınmalıdır.
- Hakemler değerlendirmesini kabul ettikleri
makaleyi süresi içinde değerlendirmelidirler.
Yazarların Etik Sorumlulukları
MAKU SOBED’e makale başvurusu
yapan yazarların etik sorumlulukları:
- Yazarlar, başka yerde yayımladıkları ya da
yayımlanmak üzere gönderdikleri bir makalesini, aynı anda birden fazla
makalesini Dergiye göndermemelidir.
- Yazarlar, özgün makale göndermelidir.
- Yazarlar, makale yazımı sırasında
yararlandıkları kaynaklara etik ilkeler doğrultusunda doğru biçimde atıf
yapmalıdır.
- Makaleye katkı sağlamayan kişilerin adı,
yazar olarak yazılmamalı, yayımlanmak üzere başvurusu yapılan bir
makalenin yazar sırasını değiştirme, yazar çıkartma, yazar ekleme
önerilmemelidir.
- Yayımlanma başvurusu yapılan makaleyle
ilgili çıkar çatışması-çıkar birliği olan kişileri editörlere
bildirmelidir.
- Değerlendirme sürecinde yazarlardan
makalelerine ilişkin bilgi ya da ham veri istenmesi durumunda beklenen
bilgileri Editörlere sunmalıdırlar.
- Yazarlar, makalelerinde kullandıkları
verilerin kullanım haklarına, araştırma-çözümlemelerle ilgili izinlerin ya
da üzerinde araştırma yaptıkları katılımcıların onayının alındığını
belgelemelidirler.
- Yazarlar, değerlendirme ve erken görünüm
aşamasındaki ya da elektronik ortamda yayımlanmış makalesiyle ilgili
hatayı fark ettiklerinde bilgi vermek, düzeltmek ya da geri çekmek için
editörle iletişime geçmesi gerekir.
Etik İlkelere Uymayan Durumun
Editöre Bildirilmesi
MAKU SOBED’de editörler, hakemler
ve yazarlar ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış ya da değerlendirme
sürecindeki, erken görünümdeki ya da yayımlanmış bir makale ile ilgili etik
olmayan bir durumla karşılaşılması durumunda sobed@mehmetakif.edu.tr adresine ileti yoluyla bildirilmesi gerekir.