Covid-19 Aşısı Hakkında T.C. Sağlık Bakanlığı Tarafından Yayınlanan Bilgilendirici Videoların Göz İzleme Tekniği İle İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 165 - 183, 24.03.2022

Rumeysa Erdoğan Betül Düzenli Çil Hanife Murat Gizem Karaoğlan Yılmaz

https://doi.org/10.31200/makuubd.999284

Öz

Bu çalışmada Sağlık Bakanlığı tarafından Covid-19 aşısı bilgilendirme platformu üzerinden halka yönelik olarak yayınlanan videolar ele alınmıştır. Çalışmada bu videolardan ünlü isimlerden sizlere mesaj var başlığı altında hazırlanan ve 25.06.2021 tarihi öncesinde yayınlanan 9 video göz izleme cihazı ile incelenerek katılımcılar tarafından en çok odaklanılan bölümlerin nereler olduğu, hangi videonun daha çok akılda kaldığı durumlarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma durum çalışmasına örnek olarak tasarlanmıştır. Çalışmanın katılımcılarını Bartın Üniversitesi’nde görev yapan 6’sı erkek, 6’sı kadın olmak üzere 12 akademisyen oluşturmaktadır. Çalışmada göz izleme tekniği kullanılarak videoların odak noktaları bulunmuş ve en fazla akılda kalan videonun “Şener Şen’den sizlere mesaj var. #COVID19Aşısı” isimli video olduğu görülmüştür. “Candan Erçetin’den sizlere mesaj var. #COVID19Aşısı” ve “Dr. Mehmet Öz’den sizlere mesaj var. #COVID19Aşısı” isimli videoların hatırlanma oranı ise en düşük seviyededir. Bilgilendirme amaçlı videolarda ünlü isimlerin kullanılması mesajların akılda kalıcılığı açısından etkili olmuştur. Göz sıçrama hareketi az olan videoların akılda kalıcılığı yüksek iken, göz sıçrama hareketi fazla olan videolarda mesajlar daha çabuk unutulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Göz İzleme Cihazı, Covid-19 video, Covid-19 Aşısı

Investigation Of Informative Videos Published By T.R. Ministry Of Health About Covid-19 Vaccine By Eye Tracking Technique

Öz

In this study, the videos published by the Ministry of Health on the Covid-19 vaccine information platform for the public were discussed. In the study, it is aimed to determine where the most focused parts of the participants are and which video is most memorable by examining 9 videos prepared under the title of messages from famous names from these videos and published before 25.06.2021 with eye tracking device. The research was designed as an example of a case study. The participants of the study consist of 12 academicians, 6 male and 6 female, working at Bartın University. In the study, the focal points of the videos were found using the eye tracking technique, and the most memorable video is "There is a message from Şener Şen for you. #COVID19Vaccine”. The recall rate of the videos named “There is a message for you from Candan Erçetin. #COVID19Vaccine” and "There is a message from Dr. Mehmet Öz for you. “#COVID19Vaccine” is at the lowest level. The use of famous names in informative videos has been effective in terms of the memorability of the messages. While the memorability of the videos with less eye splash movement is high, the messages are forgotten more quickly in the videos with high eye bounce movement.

Anahtar Kelimeler

Eye Tracker, Covid-19 video, Covid-19 Vaccine

Kaynakça

• Alan, A. (2021). E-Devlet Kapısı: Kullanılabilirlik ve Güven Analizi İçin Bir Kullanıcı Çalısması. Turkish Online Journal of Design Art and Communication, 11 (2) , 347-359.
• Arsoy, S., Kalipsiz, O., & Öztürk, S. (2013). E-Devlet web siteleri için rehber tabanlı kullanılabilirlik değerlendirmesi, Ulusal Yazılım mühendisleri Sempozyumu, İzmir, Türkiye.
• Carricaburu L. (1998) The Eyes Have It Scanner Lets Internet Marketers Focus Their Efforts Eye Tracking Helps Focus Internet Ads, The Salt Lake Tribune, Sayı: Mar, 19.
• Çağıltay, K., & Hedefleri, B. (2016). İnsan Bilgisayar Etkileşimi ve Eğitim Teknolojileri. Öğretim teknolojilerinin temelleri: teoriler, araştırmalar, eğilimler, içinde, 297-314.
• Çağıltay, K. (2018). İnsan bilgisayar etkileşimi ve kullanılabilirlik mühendisliği: Teoriden pratiğe.
• Dinç, O. (2018). Mobil uyumlu web site arayüzlerinde kullanılabilirlik (Master's thesis, Işık Üniversitesi).
• Ekici, M., Arslan, İ., Tüzün, H. (2016). Eğitim Bilişim Ağı (EBA) Web Portalı Kullanılabilirliğinin Göz İzleme Yöntemiyle Değerlendirilmesi. Eğitim Teknolojileri Okumaları içinde. (Eds: İşman, A., Odabaşı, H. F., Akkoyunlu, B.), 273-297, Ankara: TOJET.
• Fang, X., & Holsapple, C. W. (2007). An empirical study of web site navigation structures' impacts on web site usability. Decision Support Systems, 43(2), 476-491.
• Gall, M. D., Borg, W. R., & Gall, J. P. (1996). Educational research: An introduction. Longman Publishing.
• Keleş, M. (2020). İnsan bilgisayar etkileşimi bağlamında Endüstri 4.0 ve yapay zekânın tüketim kültürüne etkisi (Master's thesis, İstanbul Medipol Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Koyuncu Tunç, S. & Külcü, Ö. (2020). Elektronik belge yönetim sistemlerinin sezgisel değerlendirme yöntemi ile kullanılabilirlik açısından değerlendirilmesi. Bilgi Dünyası, 21(2), 269-297.
• Nielsen, J. (2012). How many test users in a usability study. Nielsen Norman Group, 4(06).
• Ömür, S., & Aydoğdu, A. G. (2017). Göz İzleme Araştırmaları ve İletişim Alanında Yeni Yönelimler. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(4), 1296-1307.
• Özdoğan, F. B. (2008). Göz izleme ve pazarlamada kullanılması üzerine kavramsal bir çalışma. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 134-147.
• Özgüven Tayfun, N. (2018). Fenomen Pazarlama ve Uygulama Örnekleri. Der. Çankaya, F ve Kayıkçı, S). Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimlerde Akademik Araştırmalar-4, 74-84.
• Pala, F. K., Arslan, H., & Özdinç, F. (2017). Eğitim Bilişim Ağı Web Sitesinin Otantik Görevler Ve Göz İzleme İle Kullanılabilirliğinin İncelenmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 24-38.
• Shneiderman, B. (1998). Reflections on authoring, editing and managing hypertex. https://covid19asi.saglik.gov.tr/EN-81749/for-public.html
• Tepgeç, M., & Seferoğlu, S. S. Öğrenme-Öğretme Süreçlerinin Değerlendirilmesinde Göz İzleme Yönteminin Kullanımıyla İlgili Bir İçerik Analizi Çalışması. EJER Congress 2019 Conference Procedings.