Structure and Functioning of the Digital State in Turkiye: An Assessment from the OECD Perspective

Yıl 2024, , 47 - 57, 10.09.2024

Müslüm Yıldız , Mustafa Kocaoğlu

https://doi.org/10.33712/mana.1513599

Öz

The digital age presents numerous opportunities for the design and delivery of public services. Digital technologies can contribute to the public sector becoming more sensitive, resilient, and proactive. Therefore, it enhances a country's national competitiveness and fosters economic growth. In Turkey, the government has prioritized digitalization and digital transformation since the early 2000s, providing continuous political support. In 2018, with the implementation of the Presidential Government System, a transformation occurred in the digitalization process of public institutions. At the forefront of this transformation is the Digital Transformation Office, located within the Presidential Offices. The main objective of this office is to establish a strong foundation for the transition from e-government to digital government. The office collaborates with both national and international organizations in its efforts, including the Organization for Economic Co-operation and Development (OECD). The OECD published the OECD Digital Government Review of Turkey as part of the Digital Government Review Study, which it initiated in late 2021 and completed in 2023. This study examines the structure and functioning of the digital government system in Turkey and provides recommendations from the OECD perspective, based on sources such as the aforementioned report, the OECD Good Practice Principles for Public Service Design and Delivery in the Digital Age, and the OECD Digital Government Policy Framework.

Anahtar Kelimeler

Digital Government, Digital Transformation Office, Digital Government Strategy, OECD

Türkiye’de Dijital Devletin Yapısı ve İşleyişi: OECD Perspektifinden Bir Değerlendirme

Öz

Dijital çağ, kamu hizmetlerinin tasarımı ve sunumu için çok sayıda fırsat sunmaktadır. Dijital teknolojiler kamu sektörünün daha duyarlı, dirençli ve proaktif olmasına katkı sağlayabilmektedir. Böylece ülkelerin ulusal rekabet gücünü ve ekonomik büyümesini desteklemektedir. Türkiye’de de hükûmet 2000’li yılların başından bu yana dijitalleşmeye ve dijital dönüşüme sürekli olarak siyasi destek sağlayarak gündeminde tutmuştur. Türkiye Cumhuriyeti’nin yönetim sisteminde 2018 yılında gerçekleştirilen değişiklik ile kendi koşullarına özgü yeni bir sistem olarak Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi oluşturulmuş ve kamu kurumlarında dijitalleşme sürecinde de bir dönüşüm yaşanmıştır. Bu dönüşümün merkezinde ise Cumhurbaşkanlığı Ofisleri içerisinde yer alan, Dijital Dönüşüm Ofisi yer almaktadır. Ofis, çabalarında Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) dâhil olmak üzere hem ulusal hem de uluslararası kuruluşlarla iş birliği yapmaktadır. OECD tarafından 2021 yılı sonunda başlatılan ve 2023 yılında tamamlanan Dijital Devlet İnceleme Çalışması sonucunda OECD Dijital Devlet İncelemesi Türkiye Raporu yayımlanmıştır. Bu çalışmada OECD Dijital Devlet İncelemesi Türkiye Raporu başta olmak üzere Dijital Çağda Kamu Hizmeti Tasarımı ve Sunumuna İlişkin OECD İyi Uygulama İlkeleri ile OECD Dijital Devlet Politika Çerçevesi başlıklı belgelerin incelenmesi vesilesiyle Türkiye’deki dijital devlet yapısı ve işleyişi OECD çerçevesinden ortaya konulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dijital Devlet, Dijital Dönüşüm Ofisi, Dijital Devlet Stratejisi, OECD

Kaynakça

• AKSU, Duygu (2023), “Kamu Yönetiminde Dijital Gelişmeler: Bürokrasiden Ağ Yönetişimine Geçiş”, ASES International Canakkale Scientific Studies Conference Conference Book, ASES Congress Organization Publishing, Malatya, ss.52-62.
• AVANER, Tekin ve FEDAİ, Recep (2019), “Türk Kamu Yönetiminde Ofis Sistemi: E-Devlet Uygulamalarından Dijital Dönüşüm Ofisine”, Amme İdaresi Dergisi, S.52(2), ss.149-172.
• BANNISTER, Frank (2007), “The Curse of the Benchmark: An Assessment of the Validity and Value of e-Government Comparisons”, International Review of Administrative Sciences, S.73(2), ss.171–188.
• BİLGİ TOPLUMU DAİRESİ (2012), E-Dönüşüm Türkiye Projesi Birlikte Çalışabilirlik Rehberi: Sürüm 2.1., T.C. Kalkınma Bakanlığı Yayını, Ankara.
• ÇARIKÇI, Oğuzhan (2010), “Türkiye’de E-Devlet Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.2(12), ss.95-122.
• DİJİTAL DÖNÜŞÜM OFİSİ (t.y.), “Kamu Dijital Dönüşüm Lideri”, T.C. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Kurumsal Web Sayfası (E-Haber), https://cbddo.gov.tr/kamu-dijital-donusum-lideri/ (Erişim Tarihi: 08.05.2024).
• DİJİTAL DÖNÜŞÜM OFİSİ (2022), “Bürokrasinin Azaltılması ve Dijital Türkiye’nin 13. Toplantısı Gerçekleşti”, T.C. Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Kurumsal Web Sayfası (E-Haber), https://cbddo.gov.tr/haberler/6565/burokrasinin-azaltilmasi-ve-dijital-turkiye-nin-13-toplantisi-gerceklesti (Erişim Tarihi: 11.05.2024).
• GÖÇOĞLU, Volkan (2020), “Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Dijital Dönüşüm: Nesnelerin İnterneti Üzerine Bir İnceleme”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.9(1), ss.615-628.
• GÜL, Hüseyin (2018), “Dijitalleşmenin Kamu Yönetimi ve Politikaları ile Bu Alanlardaki Araştırmalara Etkileri”, Yasama Dergisi, S.36, ss.5-26.
• GÜNAL, Cihan Necmi (2018), “E -Devlet: Kesintisiz Kamu Yönetimi”, Yönetim: Genel Esaslar (Ed. Nazım Kartal, Konur Alp Demir), Orion Yayınları, Ankara, ss.351-364.
• GÜNAL, Cihan Necmi ve MÜLAZIMOĞLU, Maksud Emre (2023), “The Negative Relation between the Digital Government Index and Public Trust”, 11. International Summit Scientific Research Congress Full Texts Book (Ed. Hasan Büyükarslan, Hasan Çiftçi, Veysel Delen), 15-17 Aralık 2023 - Gaziantep, Liberty Academic Publishers, New York (US), ss.1335-1341.
• KOCAOĞLU, Mustafa ve ŞAHNAGİL, Sinem (2022), Veriye Dayalı Kamu Politikası ve Yerel Düzeydeki Yansımaları: Kuram, Kavram & Ülke Örnekleri, Necmettin Erbakan Üniversitesi Yayınları, Konya.
• MECEK, Mehmet (2017a), “E-Belediyecilik, Halkla İlişkiler, Bilgi Edinme, Şeffaflık, vb. Unsurlar Açısından Belediye Web Sayfalarının Kullanılması ve Etkinlik Analizi: Bolvadin Belediyesi Örneği”, Bolvadin Araştırmaları 1 (Ed. Mustafa Güler, Cantürk Kayahan), Eğitim Yayınevi, Konya, ss.2307-2350.
• MECEK, Mehmet (2017b), “E-Devlet ve E-Belediye: Kavramsal Çerçeve ve Türkiye’de Belediye Web Sitelerine Yönelik Yapılan Çalışmaların İncelenmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.22(Kayfor 15 Özel Sayısı), ss.1815-1851.
• OECD (2003), “The E-Government Imperative”, OECD E-Government Studies, OECD Publishing, Paris.
• OECD (2020), The OECD Digital Government Policy Framework: Six Dimensions of a Digital Government, OECD Publishing, Paris.
• OECD (2022), OECD Good Practice Principles for Public Service Design and Delivery in the Digital Age, OECD Publishing, Paris.
• OECD (2023), Digital Government Review of Türkiye: Towards a Digitally-Enabled Government, OECD Publishing, Paris.
• OECD (2024), 2023 OECD Digital Government Index: Results and Key Findings, OECD Publishing, Paris.
• SAYLAM, Ayşegül (2022), “E-Devlet Kavramının Dijital Devlet ve Elektronik/Dijital Yönetişim Kavramları Ekseninde Değerlendirilmesi”, Third Sector Social Economic Review, S.57(3), ss.2130-2149.
• STRATEJİ VE BÜTÇE BAŞKANLIĞI (2023), 12. Kalkınma Planı (2024-2028), T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Kurumsal Web Sayfası, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf (Erişim Tarihi: 26.05.2023).
• STRATEJİ VE BÜTÇE BAŞKANLIĞI (t.y.), E-Dönüşüm Türkiye, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (Bilgi ve İletişim Teknolojileri Dairesi) Kurumsal Web Sayfası, http://www.bilgitoplumu.gov.tr/bilgi-toplumu/e-donusum-projesi/ (Erişim Tarihi: 26.05.2024).
• UN & ASPA (2002), Benchmarking E-government: A Global Perspective, United Nations Publications, New York (US).
• UNITED NATIONS (2020), United Nations E-Government Survey 2020: Digital Government in the Decade of Action for Sustainable Development, United Nations Publications, New York (US).
• UNITED NATIONS (2022), E-Government Survey 2022: The Future of Digital Government, United Nations Publications, New York (US).
• ÜNAL BAYRAM, Mürüvvet (2023), “Dijital Devlet ve Türkiye”, Dijitalin Yüzyılı (Ed. Safa Uslu, Cenay Babaoğlu, Yavuz Emir Beyribey), SETA Yayınları, İstanbul, ss.35-69.
• YILDIZ, Müslüm (2021), “Güney Kore ve Japonya’da E-Devlet Sistemleri: Karşılaştırmalı Bir Araştırma”, Boyabat İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergisi, S.1(2), ss.42-72.
• YILDIZ, Mete (2023), “Türkiye’nin Dijitalleşmesinde Dijital Dönüşüm Ofisinin Rolü”, Dijitalin Yüzyılı (Ed. Safa Uslu, Cenay Babaoğlu, Yavuz Emir Beyribey), SETA Yayınları, İstanbul, ss.151-166.