Okul Yöneticilerinin Müzakere Becerilerinin Yordayıcısı Olarak Etkileme Davranışları

Yıl 2021, , 288 - 301, 02.09.2021

Ercan Yılmaz , Adnan Irmak

https://doi.org/10.33712/mana.896115

Cited By: 1

Öz

Bu çalışma, öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin müzakere becerilerinin yordayıcısı olarak etkileme davranışlarını incelemek üzere yapılmıştır. Araştırma, nedensel karşılaştırma ve ilişkisel tarama modelinde olup nicel bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubuna 2019 -2020 eğitim öğretim yılı Konya İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı kamu okullarında görev yapan 736 öğretmen katılmıştır. Araştırmada okul yöneticilerinin müzakere becerileri düzeyini belirlemek üzere “Müzakere Becerileri Ölçeği” kullanılmıştır. Okul yöneticilerinin etkileme davranış düzeylerini belirlemek amacıyla da “Etkileme Davranış Ölçeği” kullanılmıştır. Demografik özelliklerin betimlenmesinde kategorik ikili karşılaştırmada t testi; çoklu karşılaştırmalarda ise tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Araştırmada iki değişken arasındaki ilişkiyi belirlemek üzere korelasyon analizi yapılmıştır. Ayrıca bağımlı değişkenin bağımsız değişken üzerinde etkisini belirlemek üzere regresyon analizine başvurulmuştur. Analiz sonucunda öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin müzakere becerilerinde, cinsiyet durumu ve okul türü durumu değişkenine göre anlamlı bir farklılaşma bulunurken; kıdem durumu ve öğrenim durumu değişkenine göre anlamlı bir farklılaşma bulunmamıştır. Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin müzakere becerileri alt boyutlarıyla etkileme davranışları alt boyutları arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Öğretmen algılarına göre okul yöneticilerinin etkileme davranışlarının müzakere becerileri alt boyutlarından güven ortamı oluşturma ve çözümden yana olma alt boyutunu yordadığı tespit edilmiştir. Araştırmanın bulgularından yola çıkarak sonuç ve önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Müzakere, Müzakere Becerileri, Etkileme Davranışları, Okul Yöneticileri

Influencing Behaviors of School Administrators as A Predictor of Negotiation Skills

Öz

This study was conducted to examine influencing behaviors of school administrators as a predictor of negotiation skills according to teachers' perceptions. The research is a quantitative research in causal comparison and relational scanning model. The study group of the study was attended by 736 teachers working in public schools affiliated to Konya Provincial Directorate of National Education for the 2019-2020 academic year. In the study, "Negotiation Skills Scale" was used to determine the negotiation skills level of school administrators. "Influencing Behavior Scale" was used to determine the influencing behavior levels of school administrators. T test in categorical paired comparison in describing demographic characteristics; one-way analysis of variance was performed in multiple comparisons. Correlation analysis was conducted to determine the relationship between two variables in the study. In addition, regression analysis was used to determine the effect of the dependent variable on the independent variable. As a result of the analysis, there was a significant difference in the negotiation skills of school administrators according to the teachers' perceptions according to the gender and school type variables; There was no significant difference in terms of seniority and educational status variables. According to teachers' perceptions, a significant relationship was found between the negotiation skills sub-dimensions of school administrators and the influencing behaviors sub-dimensions. According to teachers' perceptions, it was determined that influencing behaviors of school administrators predicted the sub-dimension of negotiation skills, creating an atmosphere of trust and being in favor of solution. Based on the findings of the research, results and suggestions are given.

Anahtar Kelimeler

Negotiation, Negotiation Skills, Influencing Behaviors, School Administrators

Kaynakça

• ADE, Valentin, SCHUSTER, Carolin, HARINCK, Fieke ve TRÖTSCHEL, Roman (2018), “Mindset-Oriented Negotiation Training (MONT): Teaching More Than Skills And Knowledge”, Frontiers in Psychology, S.5(9), ss.1-13.
• ATEŞ, Ahmet (2020), “Müzakere Yaklaşımları Bağlamında Sert, Yumuşak ve Prensipli Müzakerelerin Analizi”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.115-120(1), ss.111-126.
• AYPAY, Ahmet (2015), Araştırma Yöntemleri Desen ve Analiz, Anı Yayıncılık, Ankara, 2.Baskı.
• BÜYÜKÖZTÜRK, Şener, KILIÇ ÇAKMAK, Ebru, AKGÜN, Özcan Erkan, KARADENİZ, Şirin ve DEMİREL, Funda (2016), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Akademi Yayınları, Ankara, 22.Baskı.
• CAN, Abdullah (2018), SPSS İle Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi, Pegem Akademi Yayınları, Ankara, 6.Baskı.
• CARNEVALE, Peter J. ve PRUITT, Dean G. (1992), “Negotiation and Mediation”, Department of Psychology, University of Illinois at Urbana-Champ, S.532(43), ss.531-582.
• CEMALOĞLU, Necati ve ŞAHİN, Fatih (2017), “Birey, Örgüt ve Yönetim”, Örgütsel Davranış ve Yönetimi (Ed. Necati Cemaloğlu ve Servet Özdemir), Pegem Akademi Yayınları, Ankara, ss.1-31.
• CIALDINI, Robert B. (2019), İknanın Psikolojisi Teori ve Pratik Bir Arada (Çev. Yasemin Fletcher), Kültür Sanat Basımevi, İstanbul.
• COŞKUN, Gökhan (2013), “İlköğretim Okullarında Çalışan Öğretmenlerin Müzakere Algılamalarının İş Tatmini Üzerine Etkisi: Ankara Keçiören Örneği”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• DAĞLI, Emine (2015), “İlköğretim Okullarında Müdürlerin Kullandıkları Etkileme Taktiklerinin Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları ve Okul Farkındalığı ile Ilişkisi”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• DAĞLI, Emine ve ÇALIK, Temel (2016), “İlköğretim Okullarında Müdürlerin Kullandıkları Etkileme Taktiklerinin Öğretmenlerin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları ve Okul Farkındalığı ile Ilişkisi”, Pegem Akademi Yayınları, S.22(1), ss.29-58.
• ERDEM ARTAN, İnci (2002), “Çatışma Yönetimi”, Örgütte Kişisel Gelişim (Ed. A. Esra Aslan), Nobel Yayınları, Ankara, ss.201-236.
• ERDOĞAN, İrfan (2006), Eğitim ve Okul Yönetimi, Sistem Yayıncılık, Ankara, 6.Baskı.
• ERKUŞ, Ahmet ve TABAK, Akif (2008), “İş Yaşamında Müzakereler: Kamu ve Özel Sektör Çalışanlarıyla İlgili Karşılaştırmalı Bir Araştırma”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.20, ss.397-418.
• GÖKYER, Necmi (2017), “Örgütsel Çatışma”, Örgütsel Davranış ve Yönetimi (Ed. Servet ÖZDEMİR, Necati CEMALOĞLU), Pegem Akademi Yayınları, Ankara, ss.391-420.
• GÖZÜ, Cüneyt (2012), “Influence Tactics and Leadership Effectiveness in Turkey and USA: Mediating Role of Subordinate Commitment”, New York: A Dissertation Submitted To The University At Albany, State University of NewYork
• GÜNEY, Gökhan (2016), “Etkileme Taktiklerinin Astın Örgüte Bağlılığına Etkisinde Lidere Bağlılığın ve Güvenin Rolü”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu, Ankara.
• İSPİR, Nevzat Bilge (2008), “Yöneticilerin Kullandığı Etki Taktikleri ve Kurum Kültürü: Uygulama ve Yönetimsel Etkileme İçin Model Önerisi”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• KARASAR, Niyazi (2016), Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Nobel Yayıncılık, Ankara, 33.Baskı.
• KURU ÇETİN, Saadet (2013), “Okul Yöneticileri ve Öğretmenlerin Birbirlerini Etkileme Taktiklerinin Örgütsel Adalet ile İlişkisi”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• KÜDEN, Murat (2016), Yöneticiler İçin Etkin Müzakere Teknikleri, ATS Akademi Yayınları, Antalya.
• ÖZDEMİR YAYLACI, Gaye (2006), “Organizasyonlarda Kişilerarası İlişkilerde Etki Taktikleri ve Kullanımına İlişkin Literatür Çalışması”, Ahmet Yesevi Üniversitesi Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, S.36, ss.93-112.
• ÖZGAN, Habib, ÇELİK, Çiğdem ve BOZBAYINDIR, Fatih (2010), “İlköğretim Okulu Müdürlerinin Müzakere Becerilerinin İncelenmesi”, Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S.2(5), ss.95-103.
• ÖZGAN, Habib, ÇELİK, Çiğdem ve BOZBAYINDIR, Fatih (2011), “Müzakere Beceri Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, S.10(36), ss.65-76.
• SARIÇAY, Serkut (2019), “Okul Yöneticilerinin Müzakere Becerileri ile Öğretmenlerin Muhalif Davranışları Arasındaki İlişki”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• SIMMEL, Georg (1896), “Sosyolojinin Konusu Olarak Üstünlük ve İtaat”, Amerikan Sosyoloji Dergisi, S.2(2), ss.167-189.
• TAŞÇI, Deniz ve EROĞLU, Erhan (2007), “Yöneticinin Kişilik Özellikleri ile Kullandıkları İkna ve Etkileme Taktiklerinin Kullanım Sıklığı Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.17, ss.533-546.
• UÇAN, Murat Yusuf (2014), “Müzakereci Olarak Yönetici Asistanı: Yeni Bir Kariyer Mi?”, Electronic Journal of Vocational Colleges, S.(Bürokon Özel Sayısı), ss.379-395.
• ÜNAL, Ali ve ÖZASLAN, Gökhan (2017), “Okul Yöneticilerinin Maarif Müfettişlerine Yönelik Etkileme Taktikleri”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S.13(1), ss.176-195.
• YALÇIN, Mikail, AYPAY, Ahmet ve BOYACI, Adnan (2020), “Okul Müdürlerinin Bürokrasi ile İmtihanı”, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, S.26(1), ss.203-260.
• YILDIRIM, Muhamet Cevat, KAYA, Ahmet, BALAY, Refik ve YILMAZ, Salih (2013), “Okul Müdürlerinin Müzakere Becerilerine İlişkin Bir Analiz”, Turkish Studies-International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, S.8(8), ss.2277-2289.
• YILMAZ, Salih (2014), “Okul Yöneticilerinin Çatışmayı Yönetme Stilleri İle Müzakere Becerileri Arasındaki İlişki”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa.
• YUKL, Gary (2013), Leadership in Organizations, Pearson Prentice Hall, New Jersey, 8th Edition.
• YUKL, Gary, SEIFERT, Charles F. ve CHAVEZ, Carolyn (2008), “Validation of The Extended Influence Behavior Questionnaire”, The Leadership Quarterly, S.19, ss.609-621.