Local Governments in Terms of Objectives and Policies: Comparative Analysis of the Tenth and Eleventh Development Plans

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 3, 645 - 664, 31.12.2019

Serif Öner

https://doi.org/10.33712/mana.634837

Cited By: 2

Öz

Active and efficient provision of public services
depending upon the social demands are the primary objectives of the
institutions. Existing institutions have not always been successful in the
foreseen objectives. Changes experienced in the economic, social, political,
informatics, etc. fields have created serious problems for the functioning of
institutions. Democracy practices, which have gone into a stalemate in the
current ruler-ruled relationships, have remained incapable of solving the
problems. The joint action of the public sector, the private sector and the
local elements have been identified as an option to overcome the problems. In
the solution of social, global and regional problems, the instrument of
democracy and participation has been highlighted. In terms of universal
governance, the fundamental application field for the participation and
democracy practices is the local governments. In our country, local governments
with respect to institutional approach emerged with Tanzimat reforms. Local governments
were also affected by the reforms made with the proclamation of the Republic
(especially in municipalities) and legal-institutional changes were realized.
Local governments had started to be comprehensively taken into hand with the
planned development period. Administrative, financial problems of local
governments, urbanization and village development came to the forefront. With
the relations established with the European Union, the concepts of democracy
and participation were reflected more effectively to the local governments. In
the process, modern management tools were attempted to be applied on the local
level: governance, autonomy, accountability, strategic planning, performance
management, etc. Moreover, financial and administrative problems related to
local governments were brought forward by the central government, but no
satisfactory solutions were produced. In Turkey, ten development plans have
been prepared since 1963 and the 11th plan came into force on July 23, 2019. In
terms of content, development plans set targets for all sectors and problem
areas. Development plans prepared in our country included policies and targets
related to local governments. In our study, the last two plans are discussed
periodically: the tenth and eleventh plans. The relevant plans are discussed in
terms of the policies and objectives they envisage for local governments. 11^th
the development plan content includes references to past plans and reforms that
were envisaged for metropolitan cities. Topics such as people-oriented city,
green city, smart city, participation, transparency, accountability, etc. were
also included. All these approaches indicate that the changes regarding the
local governments will continue in the 11th Plan period.

Anahtar Kelimeler

Development Plans, Local Government, Local Democracy, Change, Participation

Amaç ve Politikalar Açısından Yerel Yönetimler: Onuncu ve On Birinci Kalkınma Planları Karşılaştırmalı Analizi

Öz

Toplumsal taleplere bağlı olarak kamu hizmetlerinin
etkin-verimli sunulması kurumların öncelikli amaçlarıdır. Mevcut kurumlar
öngörülen amaçlara erişmek noktasında her zaman başarılı olamamıştır. Ekonomik,
sosyal, siyasal,  enformatik vb. alanda
yaşanan değişimler kurumların işleyişinde ciddi sorunlar ortaya çıkarmıştır.
Mevcut yöneten-yönetilen ilişkisinin sıkışıp kaldığı demokrasi uygulamaları
sorunların çözümünde yetersiz kalmıştır. Sorunları aşmak için kamu kesimi, özel
sektör ve yerel unsurların birlikte hareket etmesi bir seçenek olarak
belirlenmiştir. Toplumsal, küresel ve bölgesel ölçekli sorunların çözümünde
demokrasi ve katılım aracı öne çıkarılmıştır. Evrensel yönetim anlayışı
açısından katılım ve demokrasi uygulamaları için temel uygulama alanı yerel
yönetimlerdir. Ülkemizde kurumsal açıdan yerel yönetimler Tanzimat reformları
ile ortaya çıkmıştır. Cumhuriyetin ilanıyla gerçekleşen reformlardan yerel
yönetimlerde (özellikle belediyelerde) etkilenmiş ve yasal-kurumsal değişimler
gerçekleştirilmiştir. Yerel yönetimler planlı kalkınma dönemi ile kapsamlı
şekilde ele alınmaya başlanmıştır. Yerel yönetimlerin idari, mali sorunları,
kentleşme ve köy kalkınması öne çıkmıştır. Avrupa Birliği ile kurulan
ilişkilere bağlı olarak demokrasi ve katılım kavramları yerel yönetimlere daha
etkin şekilde yansıtılmıştır. Süreç içinde modern yönetim araçları yerele
aktarılmaya çalışılmıştır: yönetişim, özerklik, açıklık, stratejik planlama,
performans yönetimi, vb. Ayrıca, merkezi yönetim tarafından yerel yönetimlere
ilişkin mali ve idari sorunlar öne çıkarılmış ancak tatmin edici çözümler üretilememiştir.
Türkiye’de, 1963’den günümüze on tane kalkınma planı hazırlanmış ve 23 Temmuz
2019’da 11. plan yürürlüğe girmiştir. İçeriği itibariyle kalkınma planları tüm
sektörlere ve sorun alanlarına yönelik hedefler belirlemektedir. Ülkemizde
hazırlanan kalkınma planları yerel yönetimlerle ilgili politika ve hedeflere
yer vermiştir. Çalışmamızda dönemsel açıdan son iki plan ele alınmaktadır: on
ve on birinci plan. İlgili planlar yerel yönetimlere ilişkin öngördükleri
politika ve amaçlar açısından ele alınmaktadır. 11. Kalkınma planının
içeriğinde geçmiş dönem planlarına ait atıflar bulunmakta ve büyükşehirlere
yönelik reform öngörülmektedir. Ayrıca; insan odaklı şehir, yeşil şehir, akıllı
şehir, katılımcılık, şeffaflık, hesap verilebilirlik, vb. konulara yer
verilmektedir. Tüm bu yaklaşımlar 11. plan döneminde yerel yönetimlere ilişkin
değişimin devam edeceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Kalkınma Planları, Yerel Yönetimler, Yerel Demokrasi, Değişim, Katılım

Kaynakça

• DPT - T. C. BAŞBAKANLIK DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI (2007), 1. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi (2007-2013), DPT Yayını, Ankara, https://kkp.tarim.gov.tr/Ulusal_kirsal_kalkinma_stratejisi%20(2007-2013).pdf (Erişim Tarihi: 03.09.2019).
• ÖNER, Şerif (2003), Türkiye’de Belediye Yönetimi, Nobel Yayınları, Ankara.
• T. C. BAŞBAKANLIK KANUNLAR VE KARARLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2003), Kamu Yönetimi Temel Kanunu Tasarısı, https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem22/yil01/ss349m.htm (Erişim Tarihi: 09.09.2019).
• T. C. CUMHURBAŞKANLIĞI (2004), "5227 sayılı 'Kamu Yönetiminin Temel İlkeleri ve Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun'", Kurumsal Basın Açıklaması, https://www.tccb.gov.tr/basin-aciklamalari-ahmet-necdet-sezer/1720/6352/5227-sayili-kamu-yonetiminin-temel-ilkeleri-ve-yeniden-yapilandirilmasi-hakkinda-kanun.html (Erişim Tarihi: 09.09.2019).
• T. C. CUMHURBAŞKANLIĞI STRATEJİ VE BÜTÇE BAŞKANLIĞI (2019), Onbirinci Kalkınma Planı: 2019-2023, T. C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı Yayını, Ankara, http://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2019/07/On-Birinci-Kalkinma-Plani.pdf (Erişim Tarihi: 03.09.2019).
• T. C. GIDA TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI (2015), 2. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi (2014-2020), Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Yayını, Ankara, https://kkp.tarim.gov.tr/UKKS%20(2014-2020).pdf (Erişim Tarihi: 03.09.2019).
• T. C. KALKINMA BAKANLIĞI (2019), On Birinci Kalkınma Planı (2019 - 2023), Özel İhtisas Komisyonları ve Çalışma Grupları El Kitabı, Kalkınma Bakanlığı Yayını, Ankara.
• T. C. ULAŞTIRMA DENİZCİLİK VE HABERLEŞME BAKANLIĞI (2016), Ulusal AUS Strateji Belgesi Eki Eylem Planı (2014/2016) Gelişme Raporu, UDH Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayını, Ankara, http://www.ubak.gov.tr/BLSM_WIYS/SGB/tr/Pdf/20161110_090117_5643_1_88338.pdf (Erişim Tarihi: 09.09.2019).
• TBMM (2013), Onuncu Kalkınma Planı: 2014-2018, (06.07.2013 tarih ve 28699/mükerrer sayılı Resmi Gazete).
• 5216 sayılı Büyükşehir Kanunu (23.07.2004 tarih ve 25531 sayılı Resmi Gazete).
• 5286 sayılı Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün Kaldırılması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (28.01.2005 tarih ve 25710 sayılı Resmi Gazete).
• 5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu (04.03.2005 tarih ve 25745 sayılı Resmi Gazete).
• 5393 sayılı Belediye Kanunu (13.07.2005 tarih ve 25874 sayılı Resmi Gazete).
• 1 nolu Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (10.07.2018 tarih ve 30474 sayılı Resmi Gazete).
• 13 nolu Strateji ve Bütçe Başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (24.07.2018 tarih ve 30488 sayılı Resmi Gazete).
• Kırsal Kalkınma Programı İzleme Komitesinin Teşekkülü ve Çalışma Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (23.07.2019 tarih ve 30840/mükerrer sayılı Resmi Gazete).
• On Birinci Kalkınma Planı Hazırlıkları İle İlgili 2017/16 sayılı Başbakanlık Genelgesi (29.07.2017 tarih ve 30138 sayılı Resmi Gazete).
• 2017/2 sayılı 2007 Yılı Köylerin Altyapısının Desteklenmesi Projesi (Köydes) Ödeneklerinin İller Bazında Dağılımı, Kullandırılması, İzlenmesi Ve Denetimine İlişkin Esas ve Usuller Hakkında YPK Kararı, www3.kalkinma.gov.tr › Download › Koydes_2007-2_Sayili__YPK (Erişim Tarihi: 03.09.2019).