Sosyal Politika Kapsamında Kamu Kuruluşları Tarafından Bir Dezavantajlı Grup Olarak Engellilere Yönelik Verilen Hizmetlerin Etkinliği: Isparta İli Örneği

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 111 - 135, 30.04.2021

Murşit Işık Kübra Demirok

https://doi.org/10.33712/mana.887884

Cited By: 1

Öz

Sosyal devlet ve sosyal adalet gibi birçok ilkeler ışığında hareket ettiği düşünülen bir bilim olarak karşımıza çıkan sosyal politikanın önemli konularından biri dezavantajlı gruplardır. Bu grup içerisinde yer alan “engelliler” ortak yaşam alanlarında devletin de desteğiyle diğer insanlar gibi, kendilerini diğer insanlardan farklı görmeden engellerini hissetmeden ihtiyaçlarını karşılayabilmek hakkına sahiptirler. Bu amaçla devletler bu gruplara yönelik birçok hizmetler vermekte ve vermeye de devam etmektedir. Araştırmanın amacı Isparta İlindeki engelli bireylerin kamu kurumları tarafından sağlık, ulaşım, şehircilik, güvenlik, toplumsal ilişki, kamudan beklentiler, istihdam alanlarında yapılan hizmetlere bakış açısı ve bu hizmetlerden duyulan memnuniyeti ölçmeye çalışmaktır. Bu amaçla Isparta İlinde ikamet eden engelli bireylere anket formları dağıtılmış engelli bireylerin cinsiyet, yaş grubu, medeni durum, çalışma durumları, gelir durumları, çalıştığı sektör, sosyal güvence, eğitim, engel türü ve engel oranına göre verilen kamu hizmetlerine yönelik algıları arasında farklılık olup olmadığı araştırılmış ve yapılan analizler sonucunda anlamlı farklılıklara rastlanmıştır. Sadece cinsiyet, medeni durum ve engel oranında analizler sonucunda anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır. Araştırma ile yerel yönetimlerin kolaylaştırıcı hizmetler sunması karşılığında özürlü istihdam oranlarını artırabilecekleri sonucuna ulaşılmıştır. İşyerlerinin fiziksel imkânlarının uygun olması karşılığında, özürlülerin verimli bir şekilde çalışacaklarını içeren beyanları yüksek bir ortalamaya sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Politika,, Dezavantajlı Grup,, Engelli,, Kamu Hizmeti,, Kamu Kuruluşu,

The Efficiency of the Services Offered for the Disabled by Public Institutions as a Disadvantaged Group within the Scope of Social Policy: The Case of Isparta

Öz

Disadvantaged groups are one of the important issues of social policy, which appears as a science thought to act in the light of many principles such as social state and social justice. People with disabilities in this group have the right to meet their needs in common areas with the support of the state, like other people, without seeing their disabilities without feeling different from other people. For this purpose, governments provide and continue to provide many services for these groups. The aim of the study is to evaluate the perspective of the disabled individuals in Isparta by public institutions on health, transportation, urbanism, security, social relations, public expectations, employment services and to measure satisfaction with these services. For this purpose questionnaires were distributed to disabled people residing in Isparta province whether there is a difference between the perceptions of the disabled people regarding the public services given according to gender age group marital status working status income status sector social security, education, disability type and disability rate and significant differences were found as a result of analysis. Only the marital status and disability ratio of the sexes did not reveal any significant difference. With the research, it was concluded that local governments can increase the employment rates of the disabled in exchange for providing facilitating services. Statements stating that disabled people will work efficiently in return for the appropriate physical facilities of the workplaces have a high average.

Anahtar Kelimeler

Social Policy, Disadvantaged Group, Disability, Public Service, Public Institution

Kaynakça

• ALTAN, Ömer Zühtü (2007), Sosyal Politika, Anadolu Üniversitesi AÖF Yayını, Eskişehir.
• BAYDOĞAN, Handan (2012), “Dezavantajlı Gruplara Yönelik Aktif İstihdam Politikalarının Etkinliği”, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• BURCU, Esra (2015), Engellilik Sosyolojisi, Anı Yayıncılık, Ankara.
• GENÇ, Yusuf ve ÇAT, Güldane (2013), “Engellilerin İstihdamı ve Sosyal İçerme İlişkisi”, Akademik İncelemeler Dergisi, S.8(1), ss.363-393.
• GÖNÜLAÇAN, Ayşenur (2016), “Türkiye'de Engelli İstihdamı ve İşverenlerin Engelli İstihdamına Yönelik Tutumları: Trabzon Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• HACIBEBEKOĞLU Adnan, OĞUZ YİĞİTBAŞI, Gülşah, HACIBEBEKOĞLU, Meliha, KAYNAR, Tuğçe ve MURATDAĞI, Sedef (2015), “Nazilli’de Engellilerin Memnuniyet Analizi”, Araştırma Raporu, GEKA – Güney Ege Kalkınma Ajansı Yayını, Denizli, https://geka.gov.tr/uploads/pages_v/nazillide-engellilerin-memnuniyet-analizi-2015.pdf (Erişim Tarihi: 18.04.2019).
• İZCİ, Ferit, ATMACA, Yıldız ve YILMAZ, Vedat (2019), “Kamu Kurumlarında İtibar Yönetimi: Kurumsal İtibarı Ölçme ve Değerlendirme”, ASEAD Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, S.7(6), ss.302-316.
• MECEK, Mehmet ve GÜNEY, Mehmet Sait (2017), “Türkiye’de Engelli Personel İstihdamının Çalışanlar Açısından Değerlendirilmesi”, Belediyelerin Geleceği ve Yeni Yaklaşımlar (Ed. Mahmut Güler, A.Menaf Turan), Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları, İstanbul, C.1, ss.379-393.
• OKUR, Nejla ve ERDUGAN, Fatma Erbil (2010), “Sosyal Haklar ve Özürlüler: Özürlülük Modelleri Bağlamında Tarihsel Bir Değerlendirme”, 2. Sosyal Haklar Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Pamukkale Üniversitesi Yayını, 4-6 Kasım 2010 – Denizli, ss.245-263, https://silo.tips/download/sosyal-haklar-ve-zrller-zrllk-modeller-balaminda-tarhsel-br-deerlendrme (Erişim Tarihi: 17.04.2019).
• ORHAN, Serdar (2013), Türkiye’de Özürlü Dostu İstihdam Politikaları (Durum Analizi ve Öneriler), T. C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara.
• ÖLMEZOĞLU, Necla İrem (2015), “Çalışma Yaşamında Engelliler: Gümüşhane İli Engelli İstihdamına İlişkin Emek Arz Yönlü Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• ÖZ, Cihan Selek ve ORHAN, Serdar (2012), “Özürlü İstihdam Yöntemlerinin Uygulanabilirliği Üzerine Bir Değerlendirme”, Çalışma İlişkileri Dergisi, S.3(2), ss.36-48.
• ÖZMETE, Emine (2012), “Haklar Temelinde Engellilik Modelleri ve Sosyal Hizmet”, Engelsiz Toplumu İnşa Etme ve Sosyal Hizmet Paneli, Atatürk Üniversitesi AÖF Yayınları (E-Sunum), Erzurum.
• SEVGİ ENGELLİLER DERNEĞİ (2015), Muş’ta Engelli Memnuniyet Düzeyinin Araştırılması Projesi, DAKA – Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı Yayını, Muş.
• SEYYAR, Ali (2006), Özürlülere Adanmış Sosyal Politika Yazıları, Adapazarı Büyükşehir Belediyesi Yayınları, Adapazarı (Sakarya).
• ŞAHAN, Emre Can (2018), “Çalışma Hayatına Katılımda Engellilerin Yaşamış Oldukları Sorunlar: Tekirdağ Süleymanpaşa Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ Namıl Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tekirdağ.
• T.C. BAŞBAKANLIK ÖZÜRLÜLER İDARESİ BAŞKANLIĞI (1999), I. Özürlüler Şurası Kitabı, Takav Yayıncılık, Ankara.
• TAŞKESEN, Mustafa Özcan ve GÖNÜLLÜ TAŞKESEN, Canan (2015), Engellilik ve Sosyal Hizmet, Karaağaç Yayıncılık, Ankara.
• TOKOL, Aysen (1997), Sosyal Politika, Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayını, Bursa.
• TUNA, Orhan ve YALÇINTAŞ, Nevzat (2011), Sosyal Siyaset, Filiz Kitabevi, İstanbul.
• ÜNAL, Vehbi (2018), “Engellilerin Engelliliğe Bakışı ve Dine Yaklaşımları”, Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, S.22(3), ss.1457-1482.
• Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (09.11.1982 tarih ve 17863 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete).
• 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (23.07.1965 tarih ve 12056 sayılı Resmi Gazete).
• 4857 sayılı İş Kanunu (10.06.2003 tarih ve 25134 sayılı Resmi Gazete).
• 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun (07.07.2005 tarih ve 25868 sayılı Resmi Gazete).