Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Evaluation of Psychological Contract and Silent Resignation in Organizations within a Theoretical Framework

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 178 - 200, 28.03.2025
https://doi.org/10.33712/mana.1542381

Öz

The topic of the study focuses on psychological contract and the concept of silent resignation in organizations. Understanding the interaction and outcomes of these two phenomena within the organization is important for increasing employee satisfaction. While the definition, types, and effects of psychological contract between employees and employers are discussed in detail, the study also analyzes the definition, history, causes, and consequences of silent resignation, methods for preventing silent resignation, and the relationship between psychological contract and silent resignation. The purpose of this study is to explain the relationship between psychological contract and silent resignation within a theoretical framework and highlight the importance of these two phenomena in the organizational context. In this context, the aim is to provide a framework for understanding silent resignation behaviors that arise in cases of psychological contract violation. The theoretical exploration of these phenomena can contribute to academic literature and lay the foundation for future research. The study employs a literature review method, examining the concepts of psychological contract and silent resignation in light of various theoretical sources and existing academic works. The literature review includes theoretical frameworks and models that detail the definitions, relationships, and organizational outcomes of these phenomena. The theoretical analyses reveal that, in cases of psychological contract violation, employees tend to engage in silent resignation behaviors. The effects of psychological contract on employees’ motivation, commitment, and performance are indirectly related to silent resignation. The study emphasizes the importance of organizations developing strategies to protect psychological contract. The study provides a theoretical foundation that can help organizations better manage their employees' psychological contracts and reduce the risks of silent resignation.

Etik Beyan

This paper complies with Research and Publication Ethics, has no conflict of interest to declare, and has received no financial support. The article has been checked for spelling and plagiarism/similarity. The article was evaluated by "at least two external referees" and "double blinding" method. The author(s) sent a signed "Copyright Transfer Form" to the journal. There is no need to obtain ethical permission for the current study as per the legislation. The "Declaration Form Regarding No Ethics Permission Required" was sent to the journal by the authors on this subject.

Destekleyen Kurum

No financial support was received for the conduct of the research.

Kaynakça

  • ABBAK, Ahmet Can (2024), “Liderlik Yöneliminin Örgütsel Özdeşleşmeye Etkisinde Psikolojik Sözleşmenin Aracı Rolü”, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • AKYÜZ, Erdal (2014), “Psikolojik Sözleşme ve Örgütsel Özdeşleşme İlişkisi: Ankara PTT Başmüdürlüğü Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
  • ALAT, Hüsna ve FİLİZÖZ, Berrin (2021), “Örgütsel Destek Algısının, Çalışanların Gelişmeleri Kaçırma Korkusu ve İçsel İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi”, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.18(2), ss.64-78.
  • ALBAN, Jack (2022), “TikToker Says He’s ‘Quiet Quitting’ His Job, Sparking Debate”, The Daily Dot (E-Article), 26 Temmuz 2022, https://www.dailydot.com/irl/quiet-quitting/ (Erişim Tarihi: 03.08.2024).
  • ALTINTAŞ, Mustafa (2022), “Psikolojik Sözleşmenin Motivasyon Üzerindeki Etkisine İlişkin Uygulamalı Bir Araştırma”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.24(2), ss.669-687.
  • ANDERSON, Neil ve SCHALK, René (1998), “The Psychological Contract in Retrospect and Prospect”, Journal of Organizational Behavior, S.19(1), ss.637-647.
  • ARGYRIS, Chris (1960), Understanding Organizational Behavior, The Dorsey Press, Homewood IL.
  • ARSLAN, Melek ve KAYGIN, Erdoğan (2024), “Psikolojik Sözleşme İhlali ve Dedikodunun İşten Ayrılma Niyetine Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, Uluslararası Turizm, Ekonomi ve İşletme Bilimleri Dergisi, S.8(1), ss.46-59.
  • ATKINSON, Carol (2007), “Trust and the Psychological Contract”, Employee Relations, S.29(3), ss.227-246.
  • BAŞTÜRK, Feride Feryal (2009), “Ücret Tatmini İle Ücret Yönetiminde Örgütsel Adalet Algısı Arasındaki İlişki ve Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • BAYCAN, Fatma Nur (2024), “Özel Program ve Proje Uygulayan Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde Görev Yapan Öğretmenlerin Psikolojik Sözleşmeye İlişkin Görüşleri”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • BEHERY, Mohamed, PATON, Robert ve HUSSAIN, Rahim (2012), “Psychological Contract and Organizational Commitment: The Mediating Effect of Transformational Leadership - Competitiveness Review”, An International Business Journal, S.22(4), ss.299-319.
  • BRINKMANN, Ralf ve STAPF, Kurt (2001), “Die Innere Kündigung aus der Sicht von Arbeitnehmern -Ergebnisse einer Empirischen Untersuchung zur Inneren Kündigung bei Genossenschaftlichen Bankinstituten und in der Öffentlichen Verwaltung. Personal”, Zeitschrift für Human Resource Management, S.12(1), ss.688-693.
  • BRINKMANN, Ralf ve STAPF, Kurt (2005), Innere Kündigung: Wenn Der Job Zur Fassade Wird, CH Beck, Almanya.
  • CASSAR, Vincent ve BRINER, Rob (2009), “Contextualizing the Features of the Psychological Contract: The Case of Malta”, Journal of Managerial Psychology, S.24(7), ss.677-694.
  • CHAMBEL, Maria Joao ve ALCOVER, Carlos (2011), “The Psychological Contract of Call-Centre Workers: Employment Conditions, Satisfaction and Civic Virtue Behaviours”, Economic and Industrial Democracy, S.32(1), ss.115-134.
  • CİHANGİROĞLU, Necmettin ve ŞAHİN, Bayram (2010), “Organizasyonlarda Önemli Bir Fenomen: Psikolojik Sözleşme”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, S.6(11), ss.1-16.
  • COHEN, Paige (2022), Quiet Quitting: Our Favorite Reads, Harvard Business Review, İstanbul.
  • CONWAY, Neil ve BRINER, Roderick (2005), Understanding Psychological Contracts at Work: A Critical Evaluation of Theory and Research, Oxford University Press, New York (US).
  • CONWAY, Neil ve BRINER, Roderick (2009), “Fifty Years of Psychological Contract Research: What Do We Know and What are the Main Challenges”, International Review of Industrial and Organizational Psychology, S.24(71), ss.71-131.
  • CUADRA, Deanna (2022), “A Silent Protest': CPO at Headspace Health Explains Why Workers Are 'Quiet Quitting”, Benefit News, 8 Eylül 2022, https://www.benefitnews.com/news/cpo-at-headspace-health-on-quiet-quitting (Erişim Tarihi: 03.08.2024).
  • ÇİMEN, Arife İclal ve YILMAZ, Tuncay (2023), “Sessiz İstifa Ne Kadar Sessiz”, Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, S.5(1), ss.27-33.
  • DABOS, Guillermo Elaine ve ROUSSEAU, Denise M. (2013), “Psychological Contracts and Informal Networks in Organizations: The Effects of Social Status and Local Ties”, Human Resource Management, S.52(1), ss.485-510.
  • DEMİRHAN, Ahmet ve OBAKAN, Mehmet (2022), “Psikolojik Sözleşmenin İşe Tutkunluk Üzerindeki Etkisinde Öz Yeterliliğin Aracılık Rolüne Yönelik Bir Araştırma”, Ulakbilge, S.79, ss.1251–1263.
  • DİRİCAN, Ayşe Hatun (2020), “İstismarcı Yönetim ve Psikolojik Sözleşme İhlalinin Çalışanların İşe Gömülmüşlükleri Üzerine Etkisinde Algılanan Örgütsel Desteğin Aracı Rolü”, Doktora Tezi, Gebze Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
  • ELİBOL, Fatih ve KILIÇER, Tuğba (2019), “Türkiye’de Yatılı Engelli Bakım Merkezlerinde Hizmet Kalitesinin Ölçülmesi”, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, S.19(43), ss.109-148.
  • FANTINELLI, Simone, GALANTI, Tommaso, GUIDETTI, Giulia, CONSERVA, Francesca, GIFFI, Valentine, CORTINI, Matteo ve Di FIORE, Tiziana (2023), “Psychological Contracts and Organizational Commitment: The Positive Impact of Relational Contracts on Call Center Pperators”, Administrative Sciences, S.13(4), ss.(112).
  • FAUST, Volker ve GESUNDHEIT, Anna (2009), “Seelisch Kranke unter uns. Allgemeine Informationen–Report–Kommentare”, Arbeitsgemeinschaft Psychosoziale Gesundheit, https://www.psychosoziale-gesundheit.net/seele/pdf/faust2_aelter1.pdf (Erişim Tarihi: 03.08.2024).
  • FISCH, Jürgen (2003), “Innere Kündigung als Folge Einer Sich Selbsterfüllenden Prophezeiung–Wenn Stewards Mit Agents Verwechselt Werden: Research Note”, German Journal of Human Resource Management, S.17(2), ss.215-223.
  • FREESE, Charissa ve SCHALK, Rene (2008), “How to Measure the Psychological Contract? A Critical Criteria-Based Review of Measures”, South African Journal of Psychology, S.38(2), ss.269-286.
  • GÖKTEN, Kerem (2012), “Kapitalizm İçin Çalışmak: Çin'de İşgücü Piyasasının İnşası”, Çalışma ve Toplum Dergisi, S.4(35), ss.99-120.
  • GUEST, David (2004), “The Psychology of the Employment Relationship: An Analysis Based on the Psychological Contract”, International Association for Applied Psychology, S.53(4), ss.541-555.
  • GÜLER, Mukaddes (2023), “Çalışma Kültüründe Yeni Bir Kavram: Sessiz İstifa”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.32(1), ss.247-261.
  • HERRIOT, Paul ve PEMBERTON, Catherine (1997), “Facilitating New Deals”, Human Resource Management Journal, S.7(1), ss.45-56.
  • HETLER, Alyssa (2022), “Quiet Quitting Explained: Everything You Need to Know”, Techtarget (E-Article), 1 Eylül 2022, https://www.techtarget.com/whatis/feature/Quiet-bırakma-açıklandı-Herşey-Sen-ihtiyaç-ile-Bilm (Erişim Tarihi: 03.08.2024).
  • HILB, Martin (1992), Innere Kündigung: Ursachen und Lösungsansatze; Referate einer Tagung, Verlag Industrielle Organisation, Berlin.
  • HOHN, Rolf (1983), “Die innere Kündigung im Unternehmen - Ursachen, Folgen, Gegenmabnahmen”, Verlag für Wissenschaft, Wirtschaft und Technik, Bad Harzburg.
  • JAYAWEERA, Anusha Thushel, BAL, Paul, CHUDZIKOWSKI, Katherine ve JONG, Simon (2021), “Moderating effects of national culture on the psychological contract breach and outcome relationship: A meta-analysis”, Journal of the Cross Cultural ve Strategic Management, S.28(3), ss.574-599.
  • JEPSEN, Denise M. ve RODWELL, John J. (2007), “A Comprehensive Social Exchange Model of Key Employee Outcomes Using the Psychological Contract, Organisational Justice and Organisational Citizenship Behaviour”, Managing Our Intellectual and Social Capital, ss.4-7.
  • KANBUR, Engin ve AY, Ali (2020), “Psikolojik Sözleşme Algısının İşe Adanmışlık Üzerindeki Etkisi”, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.6(2), ss.531-549.
  • KARAGÖZ, Hüseyin (2024), “Psikolojik Sözleşme İhlali ve Yabancılaşmanın İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Metal Ürünlerin İmalatı Sektörü Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.13(2), ss.570-582.
  • KESER, Aşkın ve KÜMBÜL GÜLER, Burcu (2016), İş-Özel Yaşam Dengesi. Çalışma Psikolojisi, Umuttepe Yayınları, İstanbul.
  • KINGSHOTT, Russel (2006), “The Impact of Psychological Contracts Upon Trust and Commitment within Supplier-Buyer Relationship: A Social Exchange View”, Industrial Marketing Management, S.35(6), ss.724-739.
  • KORKMAZ, Murat ve ALTINTAŞ, Mustafa (2024), “Liderin Güç Kaynaklarının Psikolojik Sözleşme Üzerindeki Etkisinde İletişim Doyumunun Aracı Rolü”, İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, S.9(23), ss.133-153.
  • KOTTER, John (1973), “The Psychological Contract: Managing the Joining-Up Process”, California Management Review, S.15(3), ss.91-99.
  • KRYSTEK, Ulrike, BECHERER, Dieter ve DEICHELMANN, Klaus (1995), Innere Kündigung – Ursachen, Wirkungen und Lösungsansatze auf Basis einer empirischen Untersuchung, Hampp Publisher, München.
  • LAUCK, Gero (2005), “Die Messung der Inneren Kündigung. Ein Vorschlag zur Operationalisierung mit Bezügen zur Angloamerikanischen Personalforschung”, German Journal of Human Resource Management, S.19(2), ss.139-158.
  • LEE, Hae Won ve LIU, Chien Hsiu (2009), “The Relationship Among Achievement Motivation, Psychological Contract and Work Attitudes”, Social Behavior and Personality: An international journal, S.37(3), ss.321-328.
  • LI, Justin, WONG, Anthony ve KIM, Woo Gon (2016), “Effects of Psychological Contract Breach on Attitudes and Performance: The Moderating Role of Competitive Climate”, International Journal of Hospitality Management, S.55, ss.1-10.
  • LIN, Lili ve GULLOTTA, Diego (2021), “Disarticulating Gingnian: Chinese Youth Beyond'rising Tides' and'lying Flat”, Made in China Journal, S.6(3), ss.20-30.
  • McGREGOR, Grady (2022), “Before ‘Quiet Quitting’ in the U.S., There was "Lying Flat" in China. How the Anti-Work Movement Swept the World's Two Largest Economies”, Fortune, 1 Eylül 2022, https://fortune.com/2022/09/01/quiet-quitting-anti-work-job-lying-flat-china-us-economy-global/ (Erişim Tarihi: 03.08.2024).
  • MILANOVIC, Sandra, DOKIC, Milica ve DORDEVIC, Biljana (2018), “The Influence of Psychological Contract Breach on Job Satisfaction”, Facta Universitatis, S.15(3), ss.203-215.
  • MİMAROĞLU, Hande (2008), “Psikolojik Sözleşmenin Personelin Tutum ve Davranışlarına Etkileri: Tıbbi Satış Temsilcileri Üzerinde Bir Araştırma”, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • ONAN, Gaye ve TURHAN, Mithat (2023), “Psikolojik Sözleşme İhlali Algısının İşe Adanmışlık ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi”, ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, S.13(1), ss.1301-1324.
  • ÖRÜCÜ, Edip ve BAYRAMOV, Surac (2022), “Örgütlerde İşten Ayrilma Niyetini Etkileyen Faktörler Olarak; Psikolojik Sözleşme İhlali ve Ücret Tatmini”, Journal of Management and Economics Research, S.20(1), ss.47-66.
  • ÖZBUCAK ALBAR, Burcu (2018), “İş Güvencesizliği, Tükenmişlik ve İçsel İşten Ayrılma”, Sosyal Bilimler Dergisi, S.5(26), ss.164-174.
  • ÖZCAN, Emine (2023), “Sağlıkta Sessiz İstifa Eğiliminin Nedenleri ve Çözüm Yolları”, Yüksek Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
  • ÖZDAŞLI, Kürşad ve ÇELİKKOL, Özlem (2012), “Psikolojik Sözleşme: Kavramsal Çerçeve ve Bir İçerik Analizi”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.4(7) , ss.141-154.
  • ÖZLER, Derya ve ÜNVER, Emre (2012), “Psikolojik Sözleşmenin İş Tatmini Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.17(2), ss.325-351.
  • ÖZYILMAZ MİSİCAN, Derya ve BEDİR, Emre (2017), “Çalışma Hayatında Yaşanan Değişimin Ortaya Çıkardığı R Kuşağının Psikolojik Sözleşme Algısı”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.19(1), ss.242-273.
  • RICHTER, Günter (2003), “Über Vertrage, Die Brechen Können, Ohne Dass Sie je Zustande Gekommen Sind. Personal”, Zeitschrift für Human Resource Management, S.9(1), ss.56-59.
  • ROBINSON, Sandra ve MORRISON, Elizabeth (2000), “The Development of Psychological Contract Breach and Violation: A Longitudinal Study”, Journal of Organizational Behavior, S.21(5), ss.525-546.
  • RODWELL, Jane, ELLERSHAW, John ve FLOWER, Roger (2015), “Fulfill Psychological Contract Promises to Manage in-Demand Employees”, Personnel Review, S.44(5), ss.689-701.
  • ROUSSEAU, Denise M. (1989), “Psychological and Implied Contracts in Organizations”, Employee Responsibilities and Rights Journal, S.2(2), ss.121-139.
  • ROUSSEAU, Denise M. (1990), “New Hire Perceptions of Their Own and Their Employer’s Obligations: A Study of Psychological Contracts”, Journal of Organizational Behavior, S.11, ss.389-400.
  • ROUSSEAU, Denise M. (2004), “Psychological Contracts in the Workplace: Understanding the Ties That Motivate”, Academy of Management Perspectives, S.18(1), ss.120-127.
  • ROUSSEAU, Denise M. ve McLEAN-PARKS, Judi (1993), "The Contracts of Individuals and Organizations", Research in Organizational Behavior, S.15, ss.1-43.
  • ROUSSEAU, Denise M. ve SCHALK, Rene (2000), “Psychological Contract in Employment: Cross-National Perspectives”, Journal of Organizational Behavior, S.21(5), ss. 527-544.
  • SARIKAYA, Mehtap ve BAYRAK KOK, Sabahat (2017), “The Relationship Between Psychological Contract Breach and Organizational Cynicism”, European Scientific Journal, S.2017(Special Issue), ss.125-142.
  • SCHEIN, Edgar (1978), Örgüt Psikolojisi (Çev. Müslüm Tosun), Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayını, Ankara.
  • SCHMITZ, Eberhard, GAYLER, Birgit ve JEHLE, Peter (2002), “Gütekriterien und Strukturanalyse zur Inneren Kündigung”, German Journal of Human Resource Management, S.16(1), ss.39-61.
  • SCHULZE, Katharina (2012), Lautloser Rückzug-Innere Kündigung durch destruktive Führung, Springer Fachmedien Wiesbaden, Wiesbaden.
  • SCHWARZ, Norbert (2007), “Attitude Construction: Evaluation in Context”, Social Cognition, S.25(5), ss.638-656.
  • SEÇER, Barış (2009), İçsel İşten Ayrılma: Nedenleri, Ölçülmesi ve Önlenmesi, Umuttepe Yayınları, İstanbul.
  • SCHEIBNER, Nicole ve HAPKEMEYER, Julia (2013), “Innere Kündigung Als Thema in Der Organisationsentwicklung”, Organisations beratung Supervision Coaching, S.20(4), ss.461-472.
  • SCHINDLER, Michael (2000), “Innere Kündigung—ein Thema in der Supervision. Organisationsberatung”, Supervision Clinical Management, S.7(2), ss.157-170.
  • SÖNMEZ, Mevlütcan (2014), “İşletmelerde Çalışan Bağlılığının Artırılmasına Yönelik Uygulamalar ve Bu Uygulamaların İşten Ayrılma Üzerine Etkileri”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
  • ŞENSEVER, Levent (2022), “Çin Devletinin Gerçek Yüzü”, Enternasyonal Sosyalizm, S.1(1), ss.1-86.
  • TAŞ, Sinem ve CANBEK, Mustafa (2024), “Psikolojik Sözleşme İhlali ile Tükenmişlik İlişkisinde Affediciliğin Düzenleyici Rolü”, Journal of MAKU Economics and Administrative Sciences Faculty, S.11(1), ss.196-218.
  • TINAR, Mümtaz Yılmaz (1996) Çalışma Psikolojisi, Necdet Bükey A.Ş. Yayını, İzmir.
  • TOPALOĞLU, Hakan ve ARASTAMAN, Gökhan (2016), “Örgütlerde Psikolojik Sözleşme Üzerine Kuramsal Bir Değerlendirme”, Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, S.1(2), ss.25-36.
  • TOPÇU, Mustafa Kemal ve BASIM, Nejat (2015), “Kavramsal Bağlamı ve Olası Tartışma Alanlarıyla Psikolojik Sözleşme: Bir Gözden Geçirme Çalışması”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.16(2), ss.83-104.
  • TURNLEY, William ve FELDMAN, Daniel (2000), “Re-Examining The Effects of Psychological Contract Violations: Unmet Expectations and Job Dissatisfaction as Mediators”, Journal of Organizational Behavior, S.21, ss.25-42.
  • TÜRKER, Erkan (2010), “Psikolojik Sözleşme İle Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • ÜÇLER, Çiğdem (2018), “Psikolojik Sözleşme, Örgütsel Şeffaflık ve Lider-Üye Etkileşiminin Çalışan Performans Davranışları ile İlişkisinin İncelenmesi”, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • ÜNGÖR, Jülide Erdal (2024), “Çalışanların Karanlık Liderlik Algısının Psikolojik Sözleşme Üzerindeki Etkisinde İşe Adanmışlığın Aracı, Algılanan Örgüt Yapısının Düzenleyici Rolü”, Doktora Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • ÜSTÜN, Ferda ve BALLI KOCA, Ayşe İpek (2021), İçsel İşten Ayrılma: Örgütü Gizli Terk Ediş, Detay Yayınevi, Ankara.
  • ÜSTÜN, Fatih ve TATLI, Meryem (2020), “İçsel İşten Ayrılma (İçsel Göç) ve Performans Düşürme Eğiliminin Demografik Özellikler Açısından Değerlendirilmesi: Kamu-Özel Sektör Karşılaştırması”, 19. Uluslararası İşletmecilik Kongresi Bildiriler Kitabı (Ed. Asuman Akdoğan), 23-25 Eylül - Kayseri, (Yayınevi Yok), Kayseri, ss.501-518, https://isletmecilik.org/files/19.UIK_BILDIRI_KITABI.pdf (Erişim Tarihi: 03.08.2024).
  • YESUFU, Lawal (2019), “The Effect of Demographics on the Psychological Contract of Employees”, International Journal of Work Organisation and Emotion, S.10(3), ss.180-197.
  • YEŞİL, Abdullah Yavuz (2023), “Psikolojik Sözleşme Algısının Örgütsel Bağlılıkla İlişkisi: Kadrolu, Sözleşmeli ve Ücretli Öğretmenler Üzerine Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Kütahya.
  • YIKILMAZ, İbrahim (2022), “Sessiz Bırakma: Kavramsal Bir Araştırma”, Anadolu 10th Internatıonal Conference on Socıal Scıence, S.7(4), ss.581-591.
  • YILDIZ, Sevcan ve ÖZMENEKŞE, Yasin Oğuz (2022), “Kaçınılmaz Son: Sessiz İstifa”, International Journal on Social Sciences, S.7(1), ss.14-24.
  • YILMAZ, Büşra ve SAĞLAM, Mehmet (2021), “COVID-19 Algılanan Stres ve Tehdidinin, Çalışanların İş Yaşam Dengesi ve Motivasyonu Üzerindeki Etkisi”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, S.13(25), ss.518-538.

Örgütlerde Psikolojik Sözleşme ve Sessiz İstifanın Teorik Çerçevede Değerlendirilmesi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 178 - 200, 28.03.2025
https://doi.org/10.33712/mana.1542381

Öz

Çalışmanın konusunu örgütlerdeki psikolojik sözleşme ve sessiz istifa olguları oluşturmaktadır. İki olgunun örgüt içindeki etkileşim ve sonuçlarının anlaşılması, çalışan memnuniyetini artırmak adına önem taşımaktadır. Psikolojik sözleşmenin tanımı, türleri, çalışan ve işveren arasındaki etkileri detaylı olarak ele alınırken, sessiz istifanın tanımı, tarihçesi, neden ve sonuçları sessiz istifanın önlenme yöntemleri ile psikolojik sözleşmeyle sessiz istifa arasındaki ilişki analiz edilmektedir. Çalışmanın amacı, psikolojik sözleşme ile sessiz istifa arasındaki ilişkiyi teorik bir çerçevede açıklamak ve iki olgunun örgütsel bağlamdaki önemini ortaya koymaktır. Bu bağlamda, psikolojik sözleşmenin ihlali durumunda ortaya çıkan sessiz istifa davranışlarının anlaşılmasına yönelik bir çerçeve sunmak hedeflenmektedir. Olguların teorik olarak ele alınması, akademik literatüre katkıda bulunarak gelecekteki araştırmalar için temel oluşturabilir. Çalışma, literatür taraması yöntemini kullanarak, psikolojik sözleşme ve sessiz istifa olgularını, çeşitli teorik kaynaklar ve mevcut akademik çalışmalar ışığında incelemektedir. Literatür taraması, olguların tanımlarını, ilişkilerini ve örgütsel sonuçlarını detaylandıran teorik çerçeveler ve modelleri içermektedir. Teorik analizler, psikolojik sözleşmenin ihlali durumunda çalışanların sessiz istifa davranışlarına yönelme eğiliminde olduğunu ortaya koymaktadır. Psikolojik sözleşmenin, çalışanların motivasyonu, bağlılığı ve performansı üzerindeki etkileri, sessiz istifa ile dolaylı yoldan ilişkilidir. Çalışma, örgütlerin psikolojik sözleşmenin korunmasına yönelik stratejiler geliştirmelerinin önemini vurgulamaktadır. Çalışma, örgütlerin çalışanlarının psikolojik sözleşmelerini daha iyi yönetmelerine ve sessiz istifa risklerini azaltmalarına yardımcı olabilecek teorik bir temel sunmaktadır.

Etik Beyan

Bu makale Araştırma ve Yayın Etiğine uygundur. Beyan edilecek herhangi bir çıkar çatışması yoktur. Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır. Makale yazım ve intihal/benzerlik açısından kontrol edilmiştir. Makale, “en az iki dış hakem” ve “çift taraflı körleme” yöntemi ile değerlendirilmiştir. Yazar(lar), dergiye imzalı “Telif Devir Formu” belgesi göndermişlerdir. Mevcut çalışma için mevzuat gereği etik izni alınmaya ihtiyaç yoktur. Bu konuda yazarlar tarafından dergiye “Etik İznine Gerek Olmadığına Dair Beyan Formu” gönderilmiştir.

Destekleyen Kurum

Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır.

Kaynakça

  • ABBAK, Ahmet Can (2024), “Liderlik Yöneliminin Örgütsel Özdeşleşmeye Etkisinde Psikolojik Sözleşmenin Aracı Rolü”, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • AKYÜZ, Erdal (2014), “Psikolojik Sözleşme ve Örgütsel Özdeşleşme İlişkisi: Ankara PTT Başmüdürlüğü Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
  • ALAT, Hüsna ve FİLİZÖZ, Berrin (2021), “Örgütsel Destek Algısının, Çalışanların Gelişmeleri Kaçırma Korkusu ve İçsel İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi”, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.18(2), ss.64-78.
  • ALBAN, Jack (2022), “TikToker Says He’s ‘Quiet Quitting’ His Job, Sparking Debate”, The Daily Dot (E-Article), 26 Temmuz 2022, https://www.dailydot.com/irl/quiet-quitting/ (Erişim Tarihi: 03.08.2024).
  • ALTINTAŞ, Mustafa (2022), “Psikolojik Sözleşmenin Motivasyon Üzerindeki Etkisine İlişkin Uygulamalı Bir Araştırma”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.24(2), ss.669-687.
  • ANDERSON, Neil ve SCHALK, René (1998), “The Psychological Contract in Retrospect and Prospect”, Journal of Organizational Behavior, S.19(1), ss.637-647.
  • ARGYRIS, Chris (1960), Understanding Organizational Behavior, The Dorsey Press, Homewood IL.
  • ARSLAN, Melek ve KAYGIN, Erdoğan (2024), “Psikolojik Sözleşme İhlali ve Dedikodunun İşten Ayrılma Niyetine Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, Uluslararası Turizm, Ekonomi ve İşletme Bilimleri Dergisi, S.8(1), ss.46-59.
  • ATKINSON, Carol (2007), “Trust and the Psychological Contract”, Employee Relations, S.29(3), ss.227-246.
  • BAŞTÜRK, Feride Feryal (2009), “Ücret Tatmini İle Ücret Yönetiminde Örgütsel Adalet Algısı Arasındaki İlişki ve Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • BAYCAN, Fatma Nur (2024), “Özel Program ve Proje Uygulayan Mesleki ve Teknik Anadolu Liselerinde Görev Yapan Öğretmenlerin Psikolojik Sözleşmeye İlişkin Görüşleri”, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • BEHERY, Mohamed, PATON, Robert ve HUSSAIN, Rahim (2012), “Psychological Contract and Organizational Commitment: The Mediating Effect of Transformational Leadership - Competitiveness Review”, An International Business Journal, S.22(4), ss.299-319.
  • BRINKMANN, Ralf ve STAPF, Kurt (2001), “Die Innere Kündigung aus der Sicht von Arbeitnehmern -Ergebnisse einer Empirischen Untersuchung zur Inneren Kündigung bei Genossenschaftlichen Bankinstituten und in der Öffentlichen Verwaltung. Personal”, Zeitschrift für Human Resource Management, S.12(1), ss.688-693.
  • BRINKMANN, Ralf ve STAPF, Kurt (2005), Innere Kündigung: Wenn Der Job Zur Fassade Wird, CH Beck, Almanya.
  • CASSAR, Vincent ve BRINER, Rob (2009), “Contextualizing the Features of the Psychological Contract: The Case of Malta”, Journal of Managerial Psychology, S.24(7), ss.677-694.
  • CHAMBEL, Maria Joao ve ALCOVER, Carlos (2011), “The Psychological Contract of Call-Centre Workers: Employment Conditions, Satisfaction and Civic Virtue Behaviours”, Economic and Industrial Democracy, S.32(1), ss.115-134.
  • CİHANGİROĞLU, Necmettin ve ŞAHİN, Bayram (2010), “Organizasyonlarda Önemli Bir Fenomen: Psikolojik Sözleşme”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, S.6(11), ss.1-16.
  • COHEN, Paige (2022), Quiet Quitting: Our Favorite Reads, Harvard Business Review, İstanbul.
  • CONWAY, Neil ve BRINER, Roderick (2005), Understanding Psychological Contracts at Work: A Critical Evaluation of Theory and Research, Oxford University Press, New York (US).
  • CONWAY, Neil ve BRINER, Roderick (2009), “Fifty Years of Psychological Contract Research: What Do We Know and What are the Main Challenges”, International Review of Industrial and Organizational Psychology, S.24(71), ss.71-131.
  • CUADRA, Deanna (2022), “A Silent Protest': CPO at Headspace Health Explains Why Workers Are 'Quiet Quitting”, Benefit News, 8 Eylül 2022, https://www.benefitnews.com/news/cpo-at-headspace-health-on-quiet-quitting (Erişim Tarihi: 03.08.2024).
  • ÇİMEN, Arife İclal ve YILMAZ, Tuncay (2023), “Sessiz İstifa Ne Kadar Sessiz”, Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, S.5(1), ss.27-33.
  • DABOS, Guillermo Elaine ve ROUSSEAU, Denise M. (2013), “Psychological Contracts and Informal Networks in Organizations: The Effects of Social Status and Local Ties”, Human Resource Management, S.52(1), ss.485-510.
  • DEMİRHAN, Ahmet ve OBAKAN, Mehmet (2022), “Psikolojik Sözleşmenin İşe Tutkunluk Üzerindeki Etkisinde Öz Yeterliliğin Aracılık Rolüne Yönelik Bir Araştırma”, Ulakbilge, S.79, ss.1251–1263.
  • DİRİCAN, Ayşe Hatun (2020), “İstismarcı Yönetim ve Psikolojik Sözleşme İhlalinin Çalışanların İşe Gömülmüşlükleri Üzerine Etkisinde Algılanan Örgütsel Desteğin Aracı Rolü”, Doktora Tezi, Gebze Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Kocaeli.
  • ELİBOL, Fatih ve KILIÇER, Tuğba (2019), “Türkiye’de Yatılı Engelli Bakım Merkezlerinde Hizmet Kalitesinin Ölçülmesi”, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, S.19(43), ss.109-148.
  • FANTINELLI, Simone, GALANTI, Tommaso, GUIDETTI, Giulia, CONSERVA, Francesca, GIFFI, Valentine, CORTINI, Matteo ve Di FIORE, Tiziana (2023), “Psychological Contracts and Organizational Commitment: The Positive Impact of Relational Contracts on Call Center Pperators”, Administrative Sciences, S.13(4), ss.(112).
  • FAUST, Volker ve GESUNDHEIT, Anna (2009), “Seelisch Kranke unter uns. Allgemeine Informationen–Report–Kommentare”, Arbeitsgemeinschaft Psychosoziale Gesundheit, https://www.psychosoziale-gesundheit.net/seele/pdf/faust2_aelter1.pdf (Erişim Tarihi: 03.08.2024).
  • FISCH, Jürgen (2003), “Innere Kündigung als Folge Einer Sich Selbsterfüllenden Prophezeiung–Wenn Stewards Mit Agents Verwechselt Werden: Research Note”, German Journal of Human Resource Management, S.17(2), ss.215-223.
  • FREESE, Charissa ve SCHALK, Rene (2008), “How to Measure the Psychological Contract? A Critical Criteria-Based Review of Measures”, South African Journal of Psychology, S.38(2), ss.269-286.
  • GÖKTEN, Kerem (2012), “Kapitalizm İçin Çalışmak: Çin'de İşgücü Piyasasının İnşası”, Çalışma ve Toplum Dergisi, S.4(35), ss.99-120.
  • GUEST, David (2004), “The Psychology of the Employment Relationship: An Analysis Based on the Psychological Contract”, International Association for Applied Psychology, S.53(4), ss.541-555.
  • GÜLER, Mukaddes (2023), “Çalışma Kültüründe Yeni Bir Kavram: Sessiz İstifa”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.32(1), ss.247-261.
  • HERRIOT, Paul ve PEMBERTON, Catherine (1997), “Facilitating New Deals”, Human Resource Management Journal, S.7(1), ss.45-56.
  • HETLER, Alyssa (2022), “Quiet Quitting Explained: Everything You Need to Know”, Techtarget (E-Article), 1 Eylül 2022, https://www.techtarget.com/whatis/feature/Quiet-bırakma-açıklandı-Herşey-Sen-ihtiyaç-ile-Bilm (Erişim Tarihi: 03.08.2024).
  • HILB, Martin (1992), Innere Kündigung: Ursachen und Lösungsansatze; Referate einer Tagung, Verlag Industrielle Organisation, Berlin.
  • HOHN, Rolf (1983), “Die innere Kündigung im Unternehmen - Ursachen, Folgen, Gegenmabnahmen”, Verlag für Wissenschaft, Wirtschaft und Technik, Bad Harzburg.
  • JAYAWEERA, Anusha Thushel, BAL, Paul, CHUDZIKOWSKI, Katherine ve JONG, Simon (2021), “Moderating effects of national culture on the psychological contract breach and outcome relationship: A meta-analysis”, Journal of the Cross Cultural ve Strategic Management, S.28(3), ss.574-599.
  • JEPSEN, Denise M. ve RODWELL, John J. (2007), “A Comprehensive Social Exchange Model of Key Employee Outcomes Using the Psychological Contract, Organisational Justice and Organisational Citizenship Behaviour”, Managing Our Intellectual and Social Capital, ss.4-7.
  • KANBUR, Engin ve AY, Ali (2020), “Psikolojik Sözleşme Algısının İşe Adanmışlık Üzerindeki Etkisi”, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.6(2), ss.531-549.
  • KARAGÖZ, Hüseyin (2024), “Psikolojik Sözleşme İhlali ve Yabancılaşmanın İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Metal Ürünlerin İmalatı Sektörü Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.13(2), ss.570-582.
  • KESER, Aşkın ve KÜMBÜL GÜLER, Burcu (2016), İş-Özel Yaşam Dengesi. Çalışma Psikolojisi, Umuttepe Yayınları, İstanbul.
  • KINGSHOTT, Russel (2006), “The Impact of Psychological Contracts Upon Trust and Commitment within Supplier-Buyer Relationship: A Social Exchange View”, Industrial Marketing Management, S.35(6), ss.724-739.
  • KORKMAZ, Murat ve ALTINTAŞ, Mustafa (2024), “Liderin Güç Kaynaklarının Psikolojik Sözleşme Üzerindeki Etkisinde İletişim Doyumunun Aracı Rolü”, İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, S.9(23), ss.133-153.
  • KOTTER, John (1973), “The Psychological Contract: Managing the Joining-Up Process”, California Management Review, S.15(3), ss.91-99.
  • KRYSTEK, Ulrike, BECHERER, Dieter ve DEICHELMANN, Klaus (1995), Innere Kündigung – Ursachen, Wirkungen und Lösungsansatze auf Basis einer empirischen Untersuchung, Hampp Publisher, München.
  • LAUCK, Gero (2005), “Die Messung der Inneren Kündigung. Ein Vorschlag zur Operationalisierung mit Bezügen zur Angloamerikanischen Personalforschung”, German Journal of Human Resource Management, S.19(2), ss.139-158.
  • LEE, Hae Won ve LIU, Chien Hsiu (2009), “The Relationship Among Achievement Motivation, Psychological Contract and Work Attitudes”, Social Behavior and Personality: An international journal, S.37(3), ss.321-328.
  • LI, Justin, WONG, Anthony ve KIM, Woo Gon (2016), “Effects of Psychological Contract Breach on Attitudes and Performance: The Moderating Role of Competitive Climate”, International Journal of Hospitality Management, S.55, ss.1-10.
  • LIN, Lili ve GULLOTTA, Diego (2021), “Disarticulating Gingnian: Chinese Youth Beyond'rising Tides' and'lying Flat”, Made in China Journal, S.6(3), ss.20-30.
  • McGREGOR, Grady (2022), “Before ‘Quiet Quitting’ in the U.S., There was "Lying Flat" in China. How the Anti-Work Movement Swept the World's Two Largest Economies”, Fortune, 1 Eylül 2022, https://fortune.com/2022/09/01/quiet-quitting-anti-work-job-lying-flat-china-us-economy-global/ (Erişim Tarihi: 03.08.2024).
  • MILANOVIC, Sandra, DOKIC, Milica ve DORDEVIC, Biljana (2018), “The Influence of Psychological Contract Breach on Job Satisfaction”, Facta Universitatis, S.15(3), ss.203-215.
  • MİMAROĞLU, Hande (2008), “Psikolojik Sözleşmenin Personelin Tutum ve Davranışlarına Etkileri: Tıbbi Satış Temsilcileri Üzerinde Bir Araştırma”, Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • ONAN, Gaye ve TURHAN, Mithat (2023), “Psikolojik Sözleşme İhlali Algısının İşe Adanmışlık ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi”, ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, S.13(1), ss.1301-1324.
  • ÖRÜCÜ, Edip ve BAYRAMOV, Surac (2022), “Örgütlerde İşten Ayrilma Niyetini Etkileyen Faktörler Olarak; Psikolojik Sözleşme İhlali ve Ücret Tatmini”, Journal of Management and Economics Research, S.20(1), ss.47-66.
  • ÖZBUCAK ALBAR, Burcu (2018), “İş Güvencesizliği, Tükenmişlik ve İçsel İşten Ayrılma”, Sosyal Bilimler Dergisi, S.5(26), ss.164-174.
  • ÖZCAN, Emine (2023), “Sağlıkta Sessiz İstifa Eğiliminin Nedenleri ve Çözüm Yolları”, Yüksek Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
  • ÖZDAŞLI, Kürşad ve ÇELİKKOL, Özlem (2012), “Psikolojik Sözleşme: Kavramsal Çerçeve ve Bir İçerik Analizi”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.4(7) , ss.141-154.
  • ÖZLER, Derya ve ÜNVER, Emre (2012), “Psikolojik Sözleşmenin İş Tatmini Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.17(2), ss.325-351.
  • ÖZYILMAZ MİSİCAN, Derya ve BEDİR, Emre (2017), “Çalışma Hayatında Yaşanan Değişimin Ortaya Çıkardığı R Kuşağının Psikolojik Sözleşme Algısı”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.19(1), ss.242-273.
  • RICHTER, Günter (2003), “Über Vertrage, Die Brechen Können, Ohne Dass Sie je Zustande Gekommen Sind. Personal”, Zeitschrift für Human Resource Management, S.9(1), ss.56-59.
  • ROBINSON, Sandra ve MORRISON, Elizabeth (2000), “The Development of Psychological Contract Breach and Violation: A Longitudinal Study”, Journal of Organizational Behavior, S.21(5), ss.525-546.
  • RODWELL, Jane, ELLERSHAW, John ve FLOWER, Roger (2015), “Fulfill Psychological Contract Promises to Manage in-Demand Employees”, Personnel Review, S.44(5), ss.689-701.
  • ROUSSEAU, Denise M. (1989), “Psychological and Implied Contracts in Organizations”, Employee Responsibilities and Rights Journal, S.2(2), ss.121-139.
  • ROUSSEAU, Denise M. (1990), “New Hire Perceptions of Their Own and Their Employer’s Obligations: A Study of Psychological Contracts”, Journal of Organizational Behavior, S.11, ss.389-400.
  • ROUSSEAU, Denise M. (2004), “Psychological Contracts in the Workplace: Understanding the Ties That Motivate”, Academy of Management Perspectives, S.18(1), ss.120-127.
  • ROUSSEAU, Denise M. ve McLEAN-PARKS, Judi (1993), "The Contracts of Individuals and Organizations", Research in Organizational Behavior, S.15, ss.1-43.
  • ROUSSEAU, Denise M. ve SCHALK, Rene (2000), “Psychological Contract in Employment: Cross-National Perspectives”, Journal of Organizational Behavior, S.21(5), ss. 527-544.
  • SARIKAYA, Mehtap ve BAYRAK KOK, Sabahat (2017), “The Relationship Between Psychological Contract Breach and Organizational Cynicism”, European Scientific Journal, S.2017(Special Issue), ss.125-142.
  • SCHEIN, Edgar (1978), Örgüt Psikolojisi (Çev. Müslüm Tosun), Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayını, Ankara.
  • SCHMITZ, Eberhard, GAYLER, Birgit ve JEHLE, Peter (2002), “Gütekriterien und Strukturanalyse zur Inneren Kündigung”, German Journal of Human Resource Management, S.16(1), ss.39-61.
  • SCHULZE, Katharina (2012), Lautloser Rückzug-Innere Kündigung durch destruktive Führung, Springer Fachmedien Wiesbaden, Wiesbaden.
  • SCHWARZ, Norbert (2007), “Attitude Construction: Evaluation in Context”, Social Cognition, S.25(5), ss.638-656.
  • SEÇER, Barış (2009), İçsel İşten Ayrılma: Nedenleri, Ölçülmesi ve Önlenmesi, Umuttepe Yayınları, İstanbul.
  • SCHEIBNER, Nicole ve HAPKEMEYER, Julia (2013), “Innere Kündigung Als Thema in Der Organisationsentwicklung”, Organisations beratung Supervision Coaching, S.20(4), ss.461-472.
  • SCHINDLER, Michael (2000), “Innere Kündigung—ein Thema in der Supervision. Organisationsberatung”, Supervision Clinical Management, S.7(2), ss.157-170.
  • SÖNMEZ, Mevlütcan (2014), “İşletmelerde Çalışan Bağlılığının Artırılmasına Yönelik Uygulamalar ve Bu Uygulamaların İşten Ayrılma Üzerine Etkileri”, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
  • ŞENSEVER, Levent (2022), “Çin Devletinin Gerçek Yüzü”, Enternasyonal Sosyalizm, S.1(1), ss.1-86.
  • TAŞ, Sinem ve CANBEK, Mustafa (2024), “Psikolojik Sözleşme İhlali ile Tükenmişlik İlişkisinde Affediciliğin Düzenleyici Rolü”, Journal of MAKU Economics and Administrative Sciences Faculty, S.11(1), ss.196-218.
  • TINAR, Mümtaz Yılmaz (1996) Çalışma Psikolojisi, Necdet Bükey A.Ş. Yayını, İzmir.
  • TOPALOĞLU, Hakan ve ARASTAMAN, Gökhan (2016), “Örgütlerde Psikolojik Sözleşme Üzerine Kuramsal Bir Değerlendirme”, Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, S.1(2), ss.25-36.
  • TOPÇU, Mustafa Kemal ve BASIM, Nejat (2015), “Kavramsal Bağlamı ve Olası Tartışma Alanlarıyla Psikolojik Sözleşme: Bir Gözden Geçirme Çalışması”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.16(2), ss.83-104.
  • TURNLEY, William ve FELDMAN, Daniel (2000), “Re-Examining The Effects of Psychological Contract Violations: Unmet Expectations and Job Dissatisfaction as Mediators”, Journal of Organizational Behavior, S.21, ss.25-42.
  • TÜRKER, Erkan (2010), “Psikolojik Sözleşme İle Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Sağlık Çalışanları Üzerinde Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • ÜÇLER, Çiğdem (2018), “Psikolojik Sözleşme, Örgütsel Şeffaflık ve Lider-Üye Etkileşiminin Çalışan Performans Davranışları ile İlişkisinin İncelenmesi”, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • ÜNGÖR, Jülide Erdal (2024), “Çalışanların Karanlık Liderlik Algısının Psikolojik Sözleşme Üzerindeki Etkisinde İşe Adanmışlığın Aracı, Algılanan Örgüt Yapısının Düzenleyici Rolü”, Doktora Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • ÜSTÜN, Ferda ve BALLI KOCA, Ayşe İpek (2021), İçsel İşten Ayrılma: Örgütü Gizli Terk Ediş, Detay Yayınevi, Ankara.
  • ÜSTÜN, Fatih ve TATLI, Meryem (2020), “İçsel İşten Ayrılma (İçsel Göç) ve Performans Düşürme Eğiliminin Demografik Özellikler Açısından Değerlendirilmesi: Kamu-Özel Sektör Karşılaştırması”, 19. Uluslararası İşletmecilik Kongresi Bildiriler Kitabı (Ed. Asuman Akdoğan), 23-25 Eylül - Kayseri, (Yayınevi Yok), Kayseri, ss.501-518, https://isletmecilik.org/files/19.UIK_BILDIRI_KITABI.pdf (Erişim Tarihi: 03.08.2024).
  • YESUFU, Lawal (2019), “The Effect of Demographics on the Psychological Contract of Employees”, International Journal of Work Organisation and Emotion, S.10(3), ss.180-197.
  • YEŞİL, Abdullah Yavuz (2023), “Psikolojik Sözleşme Algısının Örgütsel Bağlılıkla İlişkisi: Kadrolu, Sözleşmeli ve Ücretli Öğretmenler Üzerine Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Kütahya.
  • YIKILMAZ, İbrahim (2022), “Sessiz Bırakma: Kavramsal Bir Araştırma”, Anadolu 10th Internatıonal Conference on Socıal Scıence, S.7(4), ss.581-591.
  • YILDIZ, Sevcan ve ÖZMENEKŞE, Yasin Oğuz (2022), “Kaçınılmaz Son: Sessiz İstifa”, International Journal on Social Sciences, S.7(1), ss.14-24.
  • YILMAZ, Büşra ve SAĞLAM, Mehmet (2021), “COVID-19 Algılanan Stres ve Tehdidinin, Çalışanların İş Yaşam Dengesi ve Motivasyonu Üzerindeki Etkisi”, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, S.13(25), ss.518-538.
Toplam 93 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Örgütsel Davranış
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ayşe Cemre Bozdoğan 0000-0002-2353-0173

Murat Öztürk 0000-0002-7551-6461

Yayımlanma Tarihi 28 Mart 2025
Gönderilme Tarihi 2 Eylül 2024
Kabul Tarihi 26 Mart 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Bozdoğan, A. C., & Öztürk, M. (2025). Örgütlerde Psikolojik Sözleşme ve Sessiz İstifanın Teorik Çerçevede Değerlendirilmesi. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 8(1), 178-200. https://doi.org/10.33712/mana.1542381