Kırsal Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 74 - 89, 28.03.2025

Utku Ongun , Yusuf Çuhadar

https://doi.org/10.33712/mana.1564739

Öz

Bu çalışmanın amacı, kırsal turizm bağlamında yapılmış olan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizini yorumlamaktır. Literatürde kırsal turizmle alakalı lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi ile ilgili kapsamlı bir şekilde yapılmış çalışmaya rastlanılmadığı için bu tür bir araştırmanın literatürdeki boşluğu dolduracağı kanısı oluşmuştur. Bu bağlamda YÖKTEZ (Yükseköğretim Kurumu Ulusal Tez Merkezi) platformundan “kırsal turizm” konu başlıklı yapılan lisansüstü tezlerin bibliyometrik analizi yapılmıştır. Bu manada 2004 – 2024 yılları arasında kırsal turizm ile ilintili yayınlanan 69 teze ulaşılmıştır. Bu tezlerin 12’si doktora tezi 57’si yüksek lisans tezidir. Araştırma kapsamına dahil edilen tezler, doküman incelemesi yöntemi ile türüne, erişilebilirlik durumuna, yazım diline, danışmanın ünvanına, üniversitelere, yıllara, enstitülere, anabilim dallarına, kullanılan anahtar kelimelere, yönteme, veri toplama tekniğine, sayfa sayısına ve kaynakça durumlarına göre bibliyometrik olarak analiz edilmiştir. Bu tezlere ilişkin bilgiler Excel programına geçirilmiştir. Grafik, yüzde ve frekans dağılımları gibi ana betimsel istatistiki yöntemlerden yararlanılarak verilerin analizi gerçekleştirilmiştir. Ayrıca elde edilen bulgular rapor halinde verilmiştir. Elde edilen verilere göre en sık kullanılan kelimeler Wordart programı ile kelime bulutu haline getirilmiştir. Bu çalışmanın tez hazırlık çabasında olan öğrencilere ve akademik danışmanlara kayda değer bilgiler sunacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bibliyometrik Analiz, Kırsal Turizm, Lisansüstü Tezler

Etik Beyan

Bu makale Araştırma ve Yayın Etiğine uygundur. Beyan edilecek herhangi bir çıkar çatışması yoktur. Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır. Makale yazım ve intihal/benzerlik açısından kontrol edilmiştir. Makale, “en az iki dış hakem” ve “çift taraflı körleme” yöntemi ile değerlendirilmiştir. Yazar(lar), dergiye imzalı “Telif Devir Formu” belgesi göndermişlerdir. Mevcut çalışma için mevzuat gereği etik izni alınmaya ihtiyaç yoktur. Bu konuda yazarlar tarafından dergiye “Etik İznine Gerek Olmadığına Dair Beyan Formu” gönderilmiştir.

Destekleyen Kurum

Araştırmanın ortaya konulmasında herhangi bir mali destek alınmamıştır.

Proje Numarası

-

Bibliometric Analysis of Postgraduate Theses on Rural Tourism

Öz

The aim of this study is to interpret the bibliometric analysis of graduate theses in the context of rural tourism. Since there is no comprehensive study on bibliometric analysis of graduate theses related to rural tourism in the literature, it is believed that such a research will fill the gap in the literature. In this context, a bibliometric analysis of the graduate theses titled "rural tourism" was made from the YÖKTEZ (Higher Education Institution National Thesis Center) platform. In this sense, between 2004 and 2024, 69 theses published related to rural tourism have been reached. 12 of these theses are doctoral theses and 57 are master's theses. The theses included in the scope of the research were analyzed bibliometrically according to their type, accessibility status, writing language, title of the advisor, universities, years, institutes, departments, keywords used, method, data collection technique, number of pages and bibliography by document analysis method. The information about these theses was transferred to the Excel program. The data were analyzed by using the main descriptive statistical methods such as graphs, percentage and frequency distributions. In addition, the findings obtained are given in the form of a report. According to the data obtained, the most frequently used words were turned into word clouds with the Wordart program. It is thought that this study will provide valuable information to students and academic advisors who are trying to prepare their thesis

Anahtar Kelimeler

Bibliometric Analysis, Rural Tourism, Postgraduate Theses

Etik Beyan

This paper complies with Research and Publication Ethics, has no conflict of interest to declare, and has received no financial support. The article has been checked for spelling and plagiarism/similarity. The article was evaluated by "at least two external referees" and "double blinding" method. The author(s) sent a signed "Copyright Transfer Form" to the journal. There is no need to obtain ethical permission for the current study as per the legislation. The "Declaration Form Regarding No Ethics Permission Required" was sent to the journal by the authors on this subject.

Destekleyen Kurum

No financial support was received for the conduct of the research.

Proje Numarası

-

Kaynakça

• ALBAYRAK, Aslı ve TÜZÜNKAN, Demet (2020), “Kırsal Turizm ve Türlerine Yönelik Hazırlanan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi”, Turkish Studies - Social, S.15(1), ss.845-859.
• ALIMANOĞLU, Çağla ve AYAZLAR, Gökhan (2017), “Türkiye’de Kırsal Turizm Konulu Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Bibliyometrik Bir İnceleme (2003-2016)”, Uluslararası Kırsal Turizm ve Kalkınma Dergisi (IRTAD), S.1(1), ss.6-12.
• AFIFI, Galal M. H. (2009), “Tourism as the Subject of Doctoral Theses in Egypt, 1975–2008”, Anatolia, S.20(2), ss.387-400.
• AL, Umut (2008), “Türkiye’nin Bilimsel Yayın Politikası: Atıf Dizinlerine Dayalı Bibliyometrik Bir Yaklaşım”, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• AL, Umut ve COŞTUR, Recai (2007), “Türk Psikoloji Dergisi'nin Bibliyometrik Profili”, Türk Kütüphaneciliği, S.21(2), ss.142-163.
• AL, Umut, SOYDAL, İrem ve YALÇIN, Haydar (2010), “Bibliyometrik Özellikleri Açısından Bilig’in Değerlendirilmesi”, Bilig Dergisi, S.55, ss.1-20.
• AL, Umut ve TONTA, Yaşar (2004), “Atıf Analizi: Hacettepe Üniversitesi Kütüphanecilik Bölümü Tezlerinde Atıf Yapılan Kaynaklar”, Bilgi Dünyası, S.5(1), ss.19-47.
• ALKAN, Gönül (2014), “Türkiye’de Muhasebe Alanında Yapılan Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Bir Araştırma (1984- 2012)”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, S.14, ss.41-52.
• ALTAŞ, Aysu ve ACAR, Yusuf (2018), “Gastronomi Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili”, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.10(3), ss.1-10.
• ANDRES, Ana (2009), Measuring Academic Research: How to Undertake A Bibliometric Study, Elsevier Publishers, Amsterdam (The Netherlands).
• ARSLAN, Neslihan (2022), “Uluslararası Alan İndekslerinde Göç Yazınına İlişkin Bibliyometrik Bir Analiz”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.15(41), ss.571-600.
• AYAZ, Nurettin ve TÜRKMEN, Büşra Meltem (2018), “Yöresel Yiyecekleri Konu Alan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi”, Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, S.2(1), ss.22-38.
• BAO, Jigang (2002), “Tourism Geography as the Subject of Doctoral Dissertations in China 1989-2000”, Tourism Geographies, S.4, ss.148-152.
• BAYTOK, Ahmet, BOYRAZ, Mehmet ve PELİT, Elbeyi (2019), “Turizm İşletmeciliği Alanında Yapılan Yüksek Lisans Tezlerinin Değerlendirilmesi: Afyon Kocatepe Üniversitesi Örneği”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.21(1), ss.287-305.
• BOTTERILL, David, HAVEN, Claire ve GALE, Tim (2002), “A Survey of Doctoral Theses Accepted by Universities in the UK and Ireland for Studies Related to Tourism 1990–1999”, Tourist Studies, S.2(3), ss.283-311.
• BOZOK, Düriye, KILIÇ, Sultan Nazmiye ve ÖZDEMİR, Sami Sonat (2017), “Turizm Literatüründe Kırsal Turizmin Bibliyometrik Analizi”, Journal of Human Sciences, S.14(1), ss.187-202.
• BÜYÜKŞALVARCI, Ahmet ve KELEŞ, Hüseyin (2019), “Turizm Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Açıdan İncelenmesi”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, S.7(4), ss.2758-2773.
• CESUR, Esra, ÖZER, Çağla ve ÇEKEN, Hüseyin (2021), “Alternatif Turizm Kapsamında Aromatik Turizm ve Gelişimi”, ASBİ Abant Sosyal Bilimler Dergisi, S.21(3), ss.1055-107.
• CİVELEK ORUÇ, Makbule ve TÜRKAY, Oğuz (2017), “Turizmi Konu Alan Lisansüstü Çalışmalarının Bibliyometrik Analizi”, International West Asia Congress of Tourism the Book of Full-Text, 28 Eylül – 1 Ekim 2017 – Van, Paradigma Akademi Basın Yayın Dağıtım, Çanakkale, ss.251-258.
• ÇAĞLAYAN, Evrim, KUTLU, Şeyma ve ÇEKİNMEZ, Şenol (2022), “Kültürel Miras Aktarımı ile İlgili Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi”, International Journal of Social Sciences and Education Research, S.8(2), ss.155-164.
• ÇAM, Oğuz (2024), “Dijital Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi”, Journal of Academic Tourism Studies, S.5(1), ss.13-26.
• ÇAPRAK, Doğan ÇEKEN, Hüseyin, YALÇINKAYA AKDEMİR, Pınar ve AKINCI EKİZTEPE, Burçak (2023), “Kırsal Turizm Kapsamında Aromatik Turizm Potansiyelinin Değerlendirilmesi: Fethiye İncirköy Örneği”, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, S.20(3), ss.443-458.
• ÇEKEN, Hüseyin, DALGIN, Taner ve ÇAKIR, Neşe (2012), “Bir Alternatif Turizm Türü Olarak Kırsal Turizmin Gelişimini Etkileyen Faktörler ve Kırsal Turizmin Etkileri”, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, S.2(2), ss.11-16.
• ÇETİNKAYA BOZKURT, Özlem ve ÇETİN, Ali (2016), “Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi’nin Bibliyometrik Analizi”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, S.11(2), ss.229-263.
• ÇUHADAR, Murat ve MORÇİN, İlhami (2020), “Türkiye’de Gastronomi Turizmi ile İlgili Çalışmaların Bibliyometrik Analizi”, Journal of Recreation and Tourism Research, S.7(1), ss.92-106.
• ÇUHADAR, Murat, ONGUN, Utku ve TOPSAKAL, Yunus (2022), “Kültürel Miras ve Dijitalleşme Konusunda Yayınlanmış Çalışmaların Bibliyometrik Analizi”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, S.10(4), ss.3418-3443.
• ÇUHADAR, Yusuf (2024), “Yoksul Yanlısı Turizm Bağlamında Yapılan Çalışmaların Bibliyometrik Analizi: Web of Science Örneği”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, S.12(1), ss.204-226.
• DENKTAŞ ŞAKAR, Gül ve CERİT, Ayşe Güldem (2013), “Uluslararası Alan İndekslerinde Türkiye Pazarlama Yazını: Bibliyometrik Analizler ve Nitel Bir Araştırma”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.27(4), ss.37-62.
• ELLEGAARD, Ole ve WALLIN, Johan A. (2015), “The Bibliometric Analysis of Scholarly Production: How Great is the Impact?”, Scientometrics, S.105(3), ss.1809-1831.
• GÜÇLÜ NERGİZ, Hatice (2014), “Türkiye’de Lisansüstü Turizm Tezlerinin Bibliyometrik Profili (1990- 2013)”, VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi Bildiriler Kitabı (Ed. Nazmi Kozak, Ebru Günlü), 4-5 Nisan 2014 – Kuşadası (Aydın), Ortak Yayın, Ankara, ss.212-221.
• GÜDÜ DEMİRBULAT, Özge ve TETİK DİNÇ, Nuray (2017), “Sürdürülebilir Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili”, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, S.14(2), ss.20-30.
• HALL, C. Micheal (1991), “Tourism as the Subject of Post-Graduate Dissertations in Australia”, Annals of Tourism Research, S.18(3), ss.520-523.
• HUANG, Song Shan (2011), “Tourism as the Subject of China’s Doctoral Dissertations”, Annals of Tourism Research, S.38(1), ss.316-319.
• İNCE, Mehmet, GÜL, Hasan ve BOZYİĞİT, Sezen (2017), “Türkiye'de Turizm Pazarlaması Konusunda Yazılan Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi: 1990-2016”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, S.6(5), ss.113-130.
• JAFARİ, Jafar ve AASER, Dean (1988), “Tourism as the Subject of Doctoral Dissertations”, Annals of Tourism Research, S.15, ss.407-429.
• KARACA, Maşide (2024), “Dergipark Veritabanında Yer Alan Dijital Pazarlama Konulu Makalelerin Bibliyometrik Analizi”, Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, S.16(1), ss.74-96.
• KARAGÖZ, Deniz ve KOZAK, Nazmi (2014), “Anatolia Turizm Araştırmaları Dergisi’nin Bibliyometrik Analizi: Araştırma Konuları ve Kurumlar Arası İş Birliğinin Sosyal Ağ Analizi ile İncelenmesi”, Türk Kütüphaneciliği, S.28(1), ss.47-61.
• KARAGÖZ, Deniz ve YÜNCÜ, Hilmi Rafet (2013), “Sosyal Ağ Analizi ile Turizm Alanında Yazılmış Doktora Tezlerinin Araştırma Konularının İncelenmesi”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.15, ss.205-232.
• KERVANKIRAN, İsmail ve ŞARDAĞ, Ayşe (2019), “Türkiye’de Turizm Coğrafyası Araştırmaları: Lisansüstü Tezlere Yönelik Bir İçerik Analizi”, International Journal of Geography and Geography Education, S.39, ss.151-170.
• KIRDAR, Elif ve BENLİ, Abdurrahman (2020), “Sosyal Güvenlik Dergisi’nde Yayımlanan Makalelerin Bibliyometrik Analizi”, Sosyal Güvenlik Dergisi, S.10(1), ss.197-216.
• KOZAK, Nazmi (1995), “Türkiye'de Yayınlanan Turizm Konulu Makaleler Üzerine Bir İnceleme”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, S.6(1), ss.62-72.
• KOZAK, Nazmi (1996), Türkiye Turizm Tezleri Bibliyografyası (1952-1995), Anatolia Yayıncılık, Ankara.
• KOZAK, Nazmi (2000), “Türkiye’de Akademik Turizm Literatürünün Gelişim Süreci Üzerine Bir İnceleme”, DAÜ: Turizm Araştırmaları Dergisi, S.1(1), ss.15-55.
• KOZAK, Nazmi (2001), “Türkiye’de Turizm Pazarlaması Literatürünün Gelişim Süreci: 1972-1998 Yılları Arasında Hazırlanmış Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Biyo-Bibliyografik Bir İnceleme”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, S.12, ss.26-33.
• LIAN, Tonghui, YU, Caihua, WANG, Wei, YUAN, Qin J. ve HOU, Zhaozhuo (2016), “Doctoral Dissertations on Tourism in China: A Co-Word Analysis”, Knowledge Organization, S.43(6), ss.440-461.
• MEYER-ARENDT, Klaus J. (2000), “Commentary: Tourism Geography as the Subject of North American Doctoral Dissertations and Master’s Theses 1951-98”, Tourism Geographies, S.2(2), ss.140-156.
• MEYER-ARENDT, Klaus J. ve JUSTİCE, Cynthia (2002), “Tourism as the Subject of North American Doctoral Dissertations 1987–2000”, Annals of Tourism Research, S.29, ss.1171-1174.
• OĞUZBALABAN, Gözde (2019), “Bibliometric Profile of Postgraduate Theses in Tourism Literature Related with Thermal Tourism”, Journal of Turkish Tourism Research, S.3(4), ss.1012-1027.
• ONGUN, Utku (2023), “Kırsal Turizm ve Kırsal Kalkınma Yayınlarının Vosviewer ile Bibliyometrik Analizi”, Journal of Tourism Intelligence and Smartness, S.6(2), ss.79-97.
• ONGUN, Utku, GÖVDERE, Bekir ve ÇİÇEK, Uğur (2016), “Yeşilova’nın Kırsal Turizm Potansiyelinin SWOT Analizi ile Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, S.7(16), ss.75-88.
• OSAREH, Farideh (1996), “Bibliometrics, Citation Analysis and Co-Citation Analysis: A Review of Literature I”, Libri, S.46(3), ss.149-158.
• PRITCHARD, Alan (1969), “Statistical Bibliographyorbibliometrics?”, Journal of Documentation, S.25, ss.348-349.
• SARI ÇALLI, Didar (2015), “Turizm Yazınında Teorik Çerçevede Yaşanan Tartışmalar ve Turizmoloji Üzerine Nitel Bir Değerlendirme”, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.7, ss.135-142.
• SEVEN, Bulut, POLAT, Emine A., YAVAŞ, Adem ve ÇAKMAK, Tolga F. (2022), “Turizm Yazınında Toplumsal Cinsiyet: Türkiye’de Yapılan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi”, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, S.6(4), ss.969-987.
• SOYKAN, Füsun (1999), “Doğal Çevre ve Kırsal Kültürle Bütünleşen Bir Turizm Türü: Kırsal Turizm”, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, S.10, ss.67-75.
• SÜNNETÇİOĞLU, Ayşe, YALÇINKAYA, Pınar, OLCAY, Merve ve OKAN, Şefik (2017), “Turizm Alanında Yazılmış Olan Gastronomiye İlişkin Tezlerin Bibliyometrik Profili”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, S.5(2), ss.345-354.
• ŞAHİN, Elanur, AKDAĞ, Gürkan, ÇAKICI, Celil ve ONUR, Neslihan (2018), “Gastronomi ve Mutfak Sanatları Anabilim Dallarında Yayınlanan Tezlerin Bibliyometrik Analizi”, Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, S.2(Ek1), ss.30-41.
• TAYFUN, Ahmet, KÜÇÜKERGİN, Fulden N., AYSEN, Esin, EREN, Ayşe ve ÖZEKİCİ, Yakup Kemal (2016), “Turizm Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlere Yönelik Bibliyometrik Bir Analiz”, Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, S.1, ss.50-69.
• TAYFUN, Ahmet, ÜLKER, Mustafa, GÖKÇE, Yusuf, TENGİLİMOĞLU, Engin, SÜRÜCÜ, Çağrı ve DURMAZ, Mehmet (2018), “Turizm Alanında Yiyecek ve İçecek ile İlgili Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, S.6(2), ss.523-547.
• TEKİN, Ömer Akgün (2016), “Türkiye'deki Lisansüstü Turizm Tezlerinde Odaklanılan Konular: 1984-2015”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, S.8(2), ss.175-187.
• TOKER, Arzu (2021), “Yayımla veya Yok Ol! Rekreasyon Yönetimi Araştırmaları Nereye Gidiyor? Bibliyometrik Bir Değerlendirme”, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, S.5(3), ss.2107-2126.
• TURAN, Arzu (2014), “Turizm Konulu Yüksek Lisans Tezlerinin Bibliyometrik Özellikleri (1984-2013)”, VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi Bildiriler Kitabı (Ed. Nazmi Kozak, Ebru Günlü), 4-5 Nisan 2014 – Kuşadası (Aydın), Ortak Yayın, Ankara, ss.3-15.
• ULU, Saniye AKDAĞ, Mustafa (2015), “Dergilerde Yayınlanan Hakem Denetimli Makalelerin Bibliyometrik Profili: Selçuk İletişim Örneği”, Selçuk İletişim Dergisi, S.9(1), ss.5-21.
• UMUT ZAN, Burcu (2012), “Türkiye’de Bilim Dallarında Karşılaştırmalı Bibliyometrik Analiz Çalışması”, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• ÜLKER, Pembe, ÜLKER, Mustafa ve KARAMUSTAFA, Kurtuluş (2023), “Bibliometric Analysis of Bibliometric Studies in the Field of Tourism and Hospitality”, Journal of Hospitality and Tourism Insights, S.6(2), ss.797-818.
• ÜNAL, Aydın ve BAYAR, Sinan (2020), “Türkiye’de Destinasyon Konusunda Yayınlanmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma”, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, S.12(22), ss.237-250.
• WEILER, Betty, MOYLE, Brend ve McLENNAN, Char Lee (2012), “Disciplines that Influence Tourism Doctoral Research: The United States, Canada, Australia and New Zealand”, Annals of Tourism Research, S.39, ss.1425-1445.
• YALÇIN, Haydar (2010), “Milli Folklor Dergisinin Bibliyometrik Profili”, Milli Folklor Dergisi, S.22(85), ss.205-211.
• YANG, Chuang ve XIU, Qi (2023), “A Bibliometric Review of Education for Sustainable Development, 1992-2022”, Sustainability, S.15, ss.(10823).
• https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ (Erişim Tarihi: 20.07.2024).