The Role Of Local Governments In Education Services: The Example Of Uskudar Municipality

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 2, 262 - 285, 01.10.2025

Yusuf Savaş , Mehtap Yıldırım

https://doi.org/10.14782/marmarasbd.1725594

Öz

The main purpose of this research is to examine the activities and projects of a municipality selected according to certain criteria in Turkey in the field of education, to reveal the current situation regarding the role of municipalities in education services in our country and to develop recommendations to guide municipalities to provide education services in a more effective and sustainable way. This study was conducted using the case study method, one of the qualitative research designs. Within the scope of the research, a specific case selected from real life was analyzed in depth through various data collection tools. The educational practices of Üsküdar Municipality in Istanbul, selected according to various criteria, were examined in detail in four categories: services for adults, services for children/youth, project-based services, and physical support services. It has been determined that effective cooperation with all local stakeholders in the planning, implementation, monitoring and evaluation stages of municipal education services for children, youth and adults will increase the effectiveness and efficiency of services. It has been determined that stakeholder cooperation in project-based services ensures the sustainability of activities. The research recommends that municipalities play a more active role in planning educational investments, increasing the number, quality, and diversity of out-of-school learning environments, establishing and expanding science centers, and ensuring the sustainability of educational activities at these centers.

Anahtar Kelimeler

Municipality , Local Governments , Education Services , Localization

Yerel Yönetimlerin Eğitim Hizmetlerindeki Rolü: Üsküdar Belediyesi Örneği

Öz

Bu araştırmanın temel amacı; Türkiye’de belirli kriterlere göre seçilen bir belediyenin eğitim alanındaki faaliyet ve projelerini inceleyerek, ülkemizdeki belediyelerin eğitim hizmetlerindeki rolüne yönelik mevcut durumu ortaya çıkarmak ve belediyelerin eğitim hizmetlerini daha etkili ve sürdürülebilir bir şekilde sunabilmesine rehberlik edecek öneriler geliştirmektir. Bu çalışma, nitel araştırma desenlerinden biri olan durum çalışması yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında, gerçek yaşamdan seçilmiş belirli bir durum, çeşitli veri toplama araçları aracılığıyla derinlemesine incelenmiştir. Çeşitli kriterlere göre seçilen İstanbul, Üsküdar Belediyesi ‘nin eğitim alanındaki uygulamaları yetişkinlere yönelik hizmetler, çocuklara/gençlere yönelik hizmetler, proje bazlı hizmetler, fiziki destek hizmetleri olmak üzere dört kategoride detaylı olarak incelenmiştir. Çocuklara, gençlere ve yetişkinlere yönelik belediye eğitim hizmetlerinin planlanma, uygulama, izleme ve değerlendirme aşamalarında tüm yerel paydaşlarla etkin iş birliği yapılmasıyla hizmetlerin etkinlik ve verimliliğinin artacağı belirlenmiştir. Proje bazlı hizmetlerde yapılan paydaş iş birliklerinin faaliyetlerin sürdürülebilirliğini sağladığı tespit edilmiştir. Belediyelerin; eğitim yatırımlarını, okul dışı öğrenme ortamlarının sayısını, niteliğini ve çeşitliliğini artıracak şekilde planlaması ve bilim merkezlerinin kurulması, yaygınlaştırılması ve bu merkezlerdeki eğitim faaliyetlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanması süreçlerinde daha etkin bir rol üstlenmelerinin teşvik edilmesi araştırma kapsamında önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Belediye , Yerel Yönetimler , Eğitim Hizmetleri , Yerelleşme

Etik Beyan

Yazarlar, çalışmanın tüm süreçlerinin araştırma ve yayın etiğine uygun olduğunu, etik kurallara ve bilimsel atıf gösterme ilkelerine uyduğunu beyan eder.

Kaynakça

• Acar, H. (2015) Büyükşehir Belediyelerinin Eğitim Hizmetlerinin Verimlilik Analizi (Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Ko-Mek Örneği) [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
• Aka, V. (2018) Çocuklara Yönelik Yerel Yönetim Uygulamaları: Esenler Belediyesi Örneği [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yalova: Yalova Üniversitesi.
• Akyıldız, S. (1999) Eğitim Hizmetlerinin Yürütülmesinde Belediye Yönetimlerine Yetki Verilmesi Konusunu Il Belediye Başkanlarının Görüşleri [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Arıkboğa, Ü. (2022) Belediyelerde Sosyal Harcamalar: Üsküdar ve Kadıköy Belediyesi Örnekleri. Çağdaş Yerel Yönetimler, 31(4),5-34.
• Arslan, Y. (2013) Yerel Yönetimler ve Eğitim Hizmeti İlişkisi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi.
• ASPB (2017) Kadının Güçlenmesi Strateji Belgesi ve Eylem Planı (2018–2023). https://www.aile.gov. tr/media/6315/kad%C4%B1n%C4%B1n-gue%C3%A7lenmesi-strajesi-belgesi-ve-eylemplan%C4%B1-2018-2023.pdf (Erişim Tarihi: 16.03.2019).
• Atasayar, H. H. (2005) Milli Eğitim Bakanlığı Taşra Örgütü Yöneticilerinin Yerelleşme Konusundaki Görüşleri [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi.
• Atmaca, S. (2012) Derslik Dışı Fen Etkinlikleri ve Bu Etkinliklere Dayalı Öğretimin Öğretmen Adayları Üzerindeki Etkileri [yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Aydoğan, Ş. (2021) Yerel Yönetimlerin Eğitim Uygulamalarının Çankaya Belediyesi Özelinde Değerlendirilmesi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Batal, S., & Koç, B. (2022) Pandemi Sürecinde Dezavantajlı Gruplar İçin Sunulan Sosyal Politikalar: Üsküdar Belediyesi Örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 19(3), 1398- 1411.
• Baş, F. R. (2019) Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Bilim Tarihi Algısına Bilimin Sultanları Sergisinin Etkisi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Birvural, A. (2013) Kent Yönetiminde Eğitim Hizmetlerinin Finansmanında Alternatif Bir Model Önerisi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Bilim Türkiye (2023) Bilim Merkezleri. https://t3bilimturkiye.org/tr/merkezler/ (Erişim Tarihi: 15.12.2023).
• Bozan, M. (2002) Merkeziyetçi Yönetimden Yerinden Yönetime Geçişte Alternatif Yaklaşımlar (Milli Eğitim Bakanlığı Örneği) [yayımlanmamış doktora tezi]. Malatya: İnönü Üniversitesi.
• Bozdemir, Z. (2009) Yaygın Eğitim Sürecinde Yerel Yönetimlerin Rolü [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2019) Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi
• Cayhan, C. (2017). Yerel Yönetimlerin Eğitim Hizmetlerindeki Rolü: Bitlis Örneği [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Tekirdağ: Namık Kemal Üniversitesi.
• Çetin, Ö. (2016) Mesleki Eğitim Merkezlerinin Yerel Sanayilerin Gelişmesindeki Fonksiyonu: Problem ve Çözüm Önerileri Konya Örneği [yayımlanmamış yüksek lisans tezi].Konya: KTO Karatay Üniversitesi.
• Ceylan, D. (2018). Büyükşehir Belediyelerinin Eğitim Hizmetlerinin Sunumundaki Etkinliği: Erzurum Büyükşehir Belediyesi Sanat ve Meslek Kursları (ESMEK) Örneği [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ardahan: Ardahan Üniversitesi.
• Çolak, K (2018). Türkiye’de Yerel Yönetimlerde Sosyal Belediyecilik: Üsküdar Belediyesi Örneği [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi.Yusuf SAVAŞ • Mehtap YILDIRIM 280
• Çakır, S. (2019). Belediyelerin Sosyal ve Kültürel Hizmetlerinin Çocuk Gelişimine Katkısı [yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• ÇSGB (2017) Verimlilik Stratejisi ve Eylem Planı. http://www.uis.gov.tr/media/1437/uis2014-2023.pdf (Erişim Tarihi: 16.03.2019).
• Dağ, B. (2016) Fen Bilgisi Öğretmenlerinin İnformal Öğrenmesi (Ankara İli Keçiören İlçesi Ortaokulları Örneği) [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara: Ankara Üniversitesi.
• Demir, E. & Töre, E. (2021) Yönetim Süreçleri Bağlamında Bilgievlerinin İncelenmesi: Küçükçekmece Belediyesi Örneği. İZÜ Eğitim Dergisi 3(5), 15-39.
• Demir, M. (2017). Yerel Yönetimlerin Çocuklara Yönelik Eğitim Hizmetleri: Ankara Büyükşehir Belediyesi Örneği [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Dirik, Ş. (2021). Türkiye’de Yaşam Boyu Öğrenme Açısından Yerel Yönetimlerin Rolü: İsmek Örneği [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi – İstanbul Aydın Üniversitesi.
• Doldur, M. (2019) Bilim Merkezinde Gerçekleştirilen Fen Bilimleri Dersinin Öğrencilerin Okul Dışı Öğrenme Ortamlarına Yönelik Algılarına ve Derse Yönelik Tutumlarına Etkisi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aksaray: Aksaray Üniversitesi.
• Efe, H. (2019) Bilim Merkezlerinin Ortaokul Öğrencilerinin Bilimin Doğasına Yönelik Algılarına Etkisi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Ekinci, A. (2012). Yerel Yönetimlerin Eğitim Faaliyetlerinin Ekonomiye Katkısı: Kocaeli Büyükşehir Belediyesi (KO-MEK Örneği) [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bilecik: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi.
• Ertaş, H. (2012) Okul Dışı Etkinliklerle Desteklenen Eleştirel Düşünme Öğretiminin, Eleştirel Düşünme Eğilimine ve Fizik Dersine Yönelik Tutuma Etkisi [yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Eryılmaz, B. (2018) Kamu Yönetimi, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Gülşen, C. (2005) Türkiye’de Eğitim Hizmetlerinin Yerinden Yönetimi [yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Gürbey, S. (2012) Eğitim Hizmetlerinin Sunumunda Yerel Yönetimlerin Rolü: İstanbul Örneği [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Gürel, K. (2022) Türkiye’de Yerelleşmenin Eğitim Hizmetlerinin Kalitesine Etkisi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Gürel, K. & Gül, İ. (2024) Eğitimde Yerelleşme. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 23 (89), 325-343.
• Han, B. (2017) Bilimin Doğasını Öğrenme ve Öğretmede Alternatif Öğrenme Ortamları: Bilim Merkezleri [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi.
• Hazman, G. & Küçükilhan, M. (2018) Eğitim Hizmetlerinde Yerelleşme Sorunsalı: Yerel İdareciler ve Merkezi Yönetim Yetkilileri Açısından Ampirik Bir Değerlendirme. AKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 20 (1), 41-55.
• İlimoğlu, İ. (2014) Eğitimin Yerelleşmesi Aracılığıyla Yerel Birimlerin Türk Eğitim Sistemine Etkileri [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi.
• İnce, M.C. (2017). İnformal Öğrenme Ortamlarının Öğrencilerin Fen-Teknoloji – Toplum-Çevre İlişkisini Anlamalarına Etkisi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
• İSTKA (2014) 2014–2023 İstanbul Bölge Planı. https://www.istka.org.tr/media/1063/2014-2023- %C4%B0stanbul-b%C3%B6lge-plan%C4%B1.pdf (Erişim Tarihi: 16.03.2019).
• Kalaycı, S. (2020) Yerel Yönetimler ve Sosyal Hizmetler. Konya: Çizgi Kitabevi.Yerel Yönetimlerin Eğitim Hizmetlerindeki Rolü: Üsküdar Belediyesi Örneği
• Kalkınma Bakanlığı (2013) 10. Kalkınma Planı (2014–2018). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/ uploads/2022/08/Onuncu_Kalkinma_Plani%202.014.2018.pdf (Erişim Tarihi: 08.05.2019).
• Kalkınma Bakanlığı (2018) 11. Kalkınma Planı Yerel Yönetimler ve Hizmet Kalitesi Özel İhtisas Komisyonu Raporu. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/04/ YerelYonetimlerOzelIhtisasKomisyonuRaporu.pdf (Erişim Tarihi: 08.05.2019).
• Kapusuz, G. (2018) Türkiye’de Merkez-Yerel İkileminde Sosyal Politika, Sosyal Hizmet, Sosyal Yardım Paylaşımı: Üsküdar Belediyesi Örneği [yayımlanmamış yüksek lisans tezi], İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Karakütük, K. (2016). Eğitim Politikası ve Planlaması. Ankara: Pegem Akademi.
• Kaymakçı, F.Z.G. (2019) Toplam Kalite Yönetimi Anlayışının Uygulanmasını Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Yerel Yönetime Bağlı Eğitim Hizmetlerinde Araştırma [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Kazancı, A. (2019) Türkiye’de Eğitim Hizmetlerinde Yerel Yönetimlerin Rolü [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Kılınç, M. (2018) Yerel Yönetimlerde Eğitim Çalışmaları [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: Yeditepe Üniversitesi.
• Kırgız, M. (2018) Konya Bilim Merkezi Fen Etkinliklerinin, Katılımcılar Tarafından Değerlendirilmesi ve Katılımcıların Fen Dersine Karşı Tutumları ve Davranışları Üzerine Etkilerinin İncelenmesi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• Kısa, S. (2012) Toplam Kalite Yönetimi Anlayışının Uygulanmasını Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Yerel Yönetime Bağlı Eğitim Hizmetlerinde Araştırma [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Koç, M. H. & Fidan, T. (2018) Yerel Yönetimlerin Yaygın Eğitim Etkinliklerine İlişkin Kursiyer Görüşleri: İSMEK Dil Kursları Örneği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 52 (1), 51-81.
• Köksal, K. (1997) Türkiye’de Eğitim Hizmetlerinin Yerelleşmesi: Bir Model Önerisi [yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Köksal, S. (2017) Yerel Yönetimlerde Halkın Eğitimi ve Hayat Boyu Öğrenme Faaliyetleri [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi.
• Küçükilhan, M. (2020) Eğitim Hizmetlerinin İdari Yerelleşme Süreci: Türkiye’de Merkezi İdare Ve Belediye Yöneticileri Açısından Bir Değerlendirme [yayımlanmamış doktora tezi]. Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi.
• Kurulay, B. (2022) Bilim Merkezlerindeki Sergilerle İlişkilendirilmiş Çevrimiçi Atölye Çalışmalarının Ortaokul Öğrencilerinin Yoğunluk Konusundaki Kavramsal Anlama Düzeylerine Etkisi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bursa: Uludağ Üniversitesi.
• Kuzu, A. (2014) Belediyelerin Gerçekleştirdiği Yaygın Eğitim Hizmetlerinin Eğitim Yönetimi Bağlamında Değerlendirilmesi [yayımlanmamış doktora tezi]. Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
• Menteşoğlu, A. (2019). Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı Perspektifinden 1982 Fransa Reform Yasasının Türkiye Uygulamaları İle Karşılaştırılması [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi.
• Ok, Z. (2018). Konya Bilim Merkezinde Gerçekleştirilen Atölye Çalışmalarının İlkokul ve Ortaokul Öğrencileri Tarafından Değerlendirilmesi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
• OECD (2022) A Territorial Approach to Sustainable Development Goals: Synthesis Report. https:// www.oecd-ilibrary.org/urban-rural-and-regional-development/a-territorial-approach-to-thesustainable-development-goals_e86fa715-en (Erişim Tarihi: 04.12.2024).
• Öz, R. (2015) Araştırma ve Sorgulamaya Dayalı Etkinliklerle Desteklenmiş Bilim Merkezi Uygulamalarının 7. Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarına, Bilim Okuryazarlıklarına ve Sorgulayıcı Düşünme Becerilerine Etkisi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Özgen, V. (2011) Eğitim Hizmetlerinde Yerelleşme ve Hizmet Kalitesi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi.
• Özkan, U. (2019). Eğitim Bilimleri Araştırmaları İçin Doküman İnceleme Yöntemi. Ankara: PEGEM Akademi. Resmî Gazete. (2005). 5393 Sayılı Belediye Kanunu. 13.07.2005 tarih ve 25874 sayılı Resmî Gazete.
• Savaş, Y. (2024) Yerel Yönetimlerin Eğitim ve Fen Eğitimindeki Rolü: Ulusal ve Uluslararası Uygulamalar, Yönetici Görüşleri ve Bir Model Önerisi [yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• SBB (2019) 2019 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı. https://www.sbb.gov.tr/wpcontent/ uploads/2018/11/2019_Yili_Cumhurbaskanligi_Yillik_Programi.pdf (Erişim Tarihi: 15.03.2020).
• STB (2015) Verimlilik Stratejisi ve Eylem Planı (2015–2018). http://www.sp.gov.tr/tr/temelbelge/s/120/ Verimlilik+Stratejisi+ve+Eylem+Plani+_2015-2018 (Erişim Tarihi: 16.03.2019).
• Subaşı, M. ve Okumuş, K. (2017) Bir Araştırma Yöntemi Olarak Durum Çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21 (2), 419-426.
• Şeker, M., Bakış, Ç. ve Dizeci, B. (2018). İnsani Gelişme Endeksi-İlçeler: Tüketiciden İnsana Geçiş. İstanbul: Çizge Tanıtım & Matbaacılık.
• Şentuna, B. Y. (2019) Bilim Merkezlerinin Yaşam Boyu Öğrenme Becerilerine Katkısının Incelenmesi [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bartın: Bartın Üniversitesi.
• Şentürk, E. (2015) Bilim Merkezlerine Yapılan Sınıf Gezileri: Öğretmen Bakış Açıları, Rolleri ve Düşünceleri [yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Tahancalıo, S. (2019) Bilim merkezlerine Yönelik Mesleki Gelişim Üzerine Bir Çalışma: Fen Öğretmenlerinin Bilim Merkezleri Hakkındaki Farkındalıklarındaki ve Bilim Merkezine Gezi Düzenleme Yollarındaki Değişim [yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Tekdere, M. (2013). Eğitim Hizmetlerinin Yerelleşmesinin Ekonomik, Sosyal ve Siyasal Boyutları: Türkiye’de Uygulanabilirliği [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak: Uşak Üniversitesi.
• Tepe, A. (2007). İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Yaygın Eğitim Uygulaması: İSMEK [yayımlanmamış doktora tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• Tipi, S. (2020) Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Fransa, Almanya ve Türkiye’de Neoliberal Ekonomi Politikaları Dönüşüm Sürecinde Eğitim Finansmanında Y aşanan Değişimler [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi. Toprak, A. (2023). Yerel Yönetimlerin Sanat Eğitimi Üzerindeki Rolü; Malatya Büyükşehir Belediyesi MABESEM Örneği [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Malatya: İnönü Üniversitesi.
• TÜBA (2019) Bilim Merkezleri Değerlendirme Raporu. https://www.tuba.gov.tr/files/yayinlar/raporlar/ TUBA-978.605.2249-40-6.pdf (Erişim Tarihi: 01.10.2023).
• Türkoğlu, İ. & Bucaktepe, A. (2015) Yerel Yönetimlerin Mali Özerkliği ve Avrupa Birliği Ülke Uygulamalarından Örnekler. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 24(2), 319- 336.Yerel Yönetimlerin Eğitim Hizmetlerindeki Rolü: Üsküdar Belediyesi Örneği
• Uludağ, G. (2017) Okul Dışı Öğrenme Ortamlarının Fen Eğitiminde Kullanılmasının Okul Öncesi Dönemdeki Çocukların Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi [yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Ünal, E. (2019) Eğitim Hizmetlerinin Sunumunda ve Finansmanında Yeni Gelişmeler: Türkiye ve Bazı Avrupa Birliği Ülkelerinin Karşılaştırılması [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Usluel, Y. (1995) Milli Eğitim Bakanlığı Merkez Örgütü Yöneticilerinin Yerelleşme Konusundaki Görüşleri [yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Uzun, F. (2015). Türkiye’de Yerel Yönetimlerin Eğitim Harcamalarındaki Rolü ve Etkileri [yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• Ü.B. (2019) 2019 Yılı Faaliyet Raporu. https://www.uskudar.bel.tr/tr/main/pages/kurumsal-raporlar/20 (Erişim Tarihi: 15.04.2020).
• Ü.B. (2020a) 2020 Yılı Faaliyet Raporu. https://www.uskudar.bel.tr/tr/main/pages/kurumsal-raporlar/20 (Erişim Tarihi: 15.04.2020).
• Ü.B. (2020b) 2020–2024 Stratejik Plan. https://www.uskudar.bel.tr/tr/main/pages/kurumsal-raporlar/20 (Erişim Tarihi: 15.04.2020).
• Ü.B. (2021a) 2021 Yılı Faaliyet Raporu. https://www.uskudar.bel.tr/tr/main/pages/kurumsal-raporlar/20 (Erişim Tarihi: 18.04.2021).
• Ü.B. (2021b) Kurumsal Web Sitesi, Eğitim Faaliyetleri. https://www.uskudar.bel.tr/tr (Erişim Tarihi: 01.12.2021).
• UNESCO. (2015). Rethinking Education: Towards a Global Common Good?. Paris: UNESCO Publishing.
• Yavaş, S. (2019) Bilim Merkezlerindeki Sergileri Modelleyen Atölye Çalışmaları ve Uygulama Sürecinin Lise Öğrencilerinin Kavramsal Başarılarına Etkisi: Basit Makineler Örneği [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Yıldızbaş, M. (2013). Okullar İle Yerel Yönetimler Arasındaki İlişkiler – Okullar Hayat Olsun Projesinin Küçükçekmece İlçesindeki Uygulaması [yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi.