BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2005, Cilt: 21 Sayı: 21, 59 - 74, 16.10.2013

Müge Akbağ Banu Sayıner Didem Sözen

Öz

The main purpose of this study is to examine the correlation between locus of control, stress level and depression level of university students. In this study the survey method was used. The sample of the study included 314 university students who were 208 government university students and 111 private university students. In order to collect data, the researchers designed “Demographic Information Form” which consisted of gender, age, faculty, department, and the researchers also used “Rotter Internal-External Locus of Control Scale” (1966) which was adopted into Turkish by Dağ (1990), Stress Scale Baltas (2000) and Beck Depression Inventory (Beck,1978) which was adopted into Turkish by Şahin (1989). To analyze data, frequency, percentage, arithmetic mean, independent samples t-test and correlation and regression analysis were used according to characteristics subcategories and variables. The results of the study show that university students have relatively more external locus of control; effected more from physical stressors (in comparison to others); have tendency to show depressive symptoms . It is assumed that locus of control and self-evaluation style, in other words internal stressors predict depression level significantly.

Anahtar Kelimeler

-

Kaynakça

  • Akbağ, M. (2000). “Stresle Başaçıkma Tarzlarının Üniversite Öğrencilerinde Olumsuz Otomatik Düşünceler, Transaksiyonel Analiz Ego Durumları ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Aldwin, Carolyn M. (2000). Stress, Coping and Development: An Integrative Perspective. Guilford Publications, Inc. ,New York.
  • Atkinson, R.L. , R.C. Atkinson, E.E. Smith, D.J.Bem,S.N. Hoeksema.(1999). Psikolojiye Giriş. Çev: Yavuz Alogan, Arkadaş Yayınevi, İstanbul.
  • Aydın, B. (1990). “Üniversite Öğrencilerinde Depresyon, Bilişsel Çarpıtmalar ve Akademik Başarı”. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, 27-36.
  • Aydın, B. (1996). “Benlik Kavramı ve Ben Şemaları”. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 8.
  • Bachelor, A., P.Bleau & D. Raymond. (1996). “Cognitive and Psychodynamic Correlates of Depressive Symptomatology”. Psychological Reports, 78 (3), 824-826.
  • Baltaş A. ve Baltaş Z. (1999). Stres ve Başaçıkma Yolları. Ondokuzuncu Basım. Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Binbaşıoğlu, C. (1995). Eğitim Psikolojisi. Yargıcı Yayınları, Ankara.
  • Cotton, D.H.G. (1990). Stres Management: An Integrated Approach to Therapy. Brunner/ Mazel, Inc., New York.
  • Çağatay, N.; A.Yörükoğlu ve F. Oğuzkan. (1986). Gençliğin Eğitimi. İş Bankası Yayınları, No: 274-28, Ankara.
  • Dağ, İ. (1990). “Kontrol Odağı, Stresle Başaçıkma Stratejileri ve Psikolojik Belirti Gösterme İlişkileri”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Dağ, İ. (1991).”Rotter’in İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği (RİDKOÖ)’nin Üniversite Öğrencileri İçin Güvenirliği ve Geçerliği”. Psikoloji Dergisi. 7 (26),10-16.
  • Dönmez, A. (1985). “Denetim Odağı (Locus Of Control)”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 18, 1-2.
  • Dönmez, A. (1986). “Denetim Odağı: Temel Araştırma Alanları”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi,19, 1-2.
  • Hobfalll, S. (1989). “Conservation of Resources: A New Attempt at Conceptualizing Stress”.American Psychologist, 44, 513-524.
  • Gillet, R. ve Pietroni P.C. (1990). Depresyon: Stresler-Bunalımlar Nedenleri, Önlemleri ve Tedavileri. İnkılap Kitabevi, İstanbul.
  • Köknel, Ö.(1989).Depresyon. Beşinci Basım. Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
  • Kwon, S.M. & T.P. S. Oei. (1994). “The Roles of Two Levels of Cognition in the Development, Maintenance and Treatment of Depression”. Clinical Psychology Review, 14 (5), 331-358.
  • Kulaksızoğlu, A. (1998). Ergenlik Psikolojisi. Remzi Kitapevi, İstanbul.
  • Köknel, Ö. (2001). Kimliğini Arayan Gençliğimiz. Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
  • Lester, D., Castromayor, I. J. &Içlı, T. (1990). “Locus of Control, Depression, and Suicidal Ideation Among American, Philippine, and Turkish Students”, The Journal of Social Psychology, 737(3). 447-449.
  • Menteş, A. (2000). Yeniversite. Metis Yayınları, İstanbul.
  • Özgüven, İ. E. (1992). “Üniversite Öğrencilerinin Sorunları ve Başetme Yolları”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (5-13).
  • Presson, P.K. &Benassi, V.A. (1996). “Locus of Control Orientation and Depressive Symptomatology: A Meta-Analysis”, Journal of Social Behavior and Personality, 11(1), 201-212.
  • Rosovsky, H. (1998). Üniversite (Bir Dekan Anlatıyor). Çev. S. Ersoy. Tübitak Yayınları, Ankara.
  • Rotter, J., B., J. E. Change & E.Jerry Phares. (1967). “Belief, Social Attitudes and Behaviour: A Social Learning Analysis”. Cognition Personality And Clinical Psychology, 1.
  • Rotter, J. B., J. E. Change & E.J. Phares. (1972). Applications of Social Learning Theory of Personality. New York: Holt, Rinehart and Winston, Inc.
  • Rotter, J.B. (1990). “Internal vs. External Control of Rainforcement: A Case History of Variable”. American Psychology. 45, 4.
  • Sarafino, E.P. (1994). Health Psychology: Biopsychosocial Interactions. Second Edition. John Wiley & Sons, Inc., New York.
  • Savaşır, I. ve Şahin, N. H. (1997). Bilişsel –Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler .Türk Psikologlar Derneği Yayınları No:9, Ankara.
  • Sayıner, B. (2003). “Denetim Odakları Farklı Yükseköğretim Gençliğinin Sorunları ve Başaçıkma Yöntemleri”, Yayımlanmamış Doktora Tez. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, , İstanbul.
  • Swets, W. P. (1998). Ergen Çocuğunuzla Konuşma Sanatı. Varlık Yayınları, İstanbul.
  • Şahin, N.H. ve Şahin, N. (1992). “Reliability and Validity of the Turkish Version of the Automatic Thoughts Qustionnaire”. Journal of Clinical Psychology, 49 (6), 751-763.
  • Yavuzer, H. (1993). Çocuk Psikolojisi. Remzi Kitapevi, İstanbul.
  • Yeşilyaprak, B. (1988). “Lise Öğrencilerinin İçsel ya da Dışsal Denetimli Oluşlarını Etkileyen Etmenler”. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Yörükoğlu, A. (1986). Gençlik Çağı: Ruh Sağlığı Ve Ruhsal Sorunları. Türkiye İş Bankası Yayınları, No:270,26, Ankara.

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE STRES DÜZEYİ, DENETİM ODAĞI VE DEPRESYON DÜZEYİ ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2005, Cilt: 21 Sayı: 21, 59 - 74, 16.10.2013

Müge Akbağ Banu Sayıner Didem Sözen

Öz

Üniversite öğrencilerinde stres düzeyi, denetim odağı ve depresyon düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini Devlet Üniversitesinden 203 ve Vakıf üniversitesinden 111 olmak üzere toplam 314 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada öğrencilere yönelik kişisel bilgileri toplamak için araştırmacılar tarafından hazırlanmış “Kişisel Bilgi Formu” ile öğrencilerin denetim odaklarını belirlemek için Rotter (1966) tarafından geliştirilip, Dağ (1991) tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan “Rotter İç-Dış Denetim Odağı Ölçeği”, stres düzeylerini belirlemek için Baltaş (2000) tarafından düzeltilecek. “Stres Kaynakları Ölçeği” ve öğrencilerin depresyon düzeylerini belirlemek için Beck (1978) tarafından geliştirilip, Hisli (1988) tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan “Beck Depresyon Envanteri” uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizinde; frekans, yüzde, aritmetik ortalama, bağımsız grup t-testi, pearson momentler çarpım korelasyon katsayısı, çoklu regresyon analizi tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, üniversite öğrencilerinin daha çok dıştan denetimli oldukları, fiziksel stres kaynaklarından daha çok etkilendikleri, depresyon belirti gösterme düzeylerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Denetim odağı ve kendini yorumlama biçiminin başka bir deyişle içsel stres kaynaklarının depresyonu anlamlı düzeyde yordadığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Stres denetim odağı depresyon üniversite öğrencisi

Kaynakça

  • Akbağ, M. (2000). “Stresle Başaçıkma Tarzlarının Üniversite Öğrencilerinde Olumsuz Otomatik Düşünceler, Transaksiyonel Analiz Ego Durumları ve Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Aldwin, Carolyn M. (2000). Stress, Coping and Development: An Integrative Perspective. Guilford Publications, Inc. ,New York.
  • Atkinson, R.L. , R.C. Atkinson, E.E. Smith, D.J.Bem,S.N. Hoeksema.(1999). Psikolojiye Giriş. Çev: Yavuz Alogan, Arkadaş Yayınevi, İstanbul.
  • Aydın, B. (1990). “Üniversite Öğrencilerinde Depresyon, Bilişsel Çarpıtmalar ve Akademik Başarı”. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, 27-36.
  • Aydın, B. (1996). “Benlik Kavramı ve Ben Şemaları”. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 8.
  • Bachelor, A., P.Bleau & D. Raymond. (1996). “Cognitive and Psychodynamic Correlates of Depressive Symptomatology”. Psychological Reports, 78 (3), 824-826.
  • Baltaş A. ve Baltaş Z. (1999). Stres ve Başaçıkma Yolları. Ondokuzuncu Basım. Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Binbaşıoğlu, C. (1995). Eğitim Psikolojisi. Yargıcı Yayınları, Ankara.
  • Cotton, D.H.G. (1990). Stres Management: An Integrated Approach to Therapy. Brunner/ Mazel, Inc., New York.
  • Çağatay, N.; A.Yörükoğlu ve F. Oğuzkan. (1986). Gençliğin Eğitimi. İş Bankası Yayınları, No: 274-28, Ankara.
  • Dağ, İ. (1990). “Kontrol Odağı, Stresle Başaçıkma Stratejileri ve Psikolojik Belirti Gösterme İlişkileri”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Dağ, İ. (1991).”Rotter’in İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği (RİDKOÖ)’nin Üniversite Öğrencileri İçin Güvenirliği ve Geçerliği”. Psikoloji Dergisi. 7 (26),10-16.
  • Dönmez, A. (1985). “Denetim Odağı (Locus Of Control)”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 18, 1-2.
  • Dönmez, A. (1986). “Denetim Odağı: Temel Araştırma Alanları”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi,19, 1-2.
  • Hobfalll, S. (1989). “Conservation of Resources: A New Attempt at Conceptualizing Stress”.American Psychologist, 44, 513-524.
  • Gillet, R. ve Pietroni P.C. (1990). Depresyon: Stresler-Bunalımlar Nedenleri, Önlemleri ve Tedavileri. İnkılap Kitabevi, İstanbul.
  • Köknel, Ö.(1989).Depresyon. Beşinci Basım. Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
  • Kwon, S.M. & T.P. S. Oei. (1994). “The Roles of Two Levels of Cognition in the Development, Maintenance and Treatment of Depression”. Clinical Psychology Review, 14 (5), 331-358.
  • Kulaksızoğlu, A. (1998). Ergenlik Psikolojisi. Remzi Kitapevi, İstanbul.
  • Köknel, Ö. (2001). Kimliğini Arayan Gençliğimiz. Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
  • Lester, D., Castromayor, I. J. &Içlı, T. (1990). “Locus of Control, Depression, and Suicidal Ideation Among American, Philippine, and Turkish Students”, The Journal of Social Psychology, 737(3). 447-449.
  • Menteş, A. (2000). Yeniversite. Metis Yayınları, İstanbul.
  • Özgüven, İ. E. (1992). “Üniversite Öğrencilerinin Sorunları ve Başetme Yolları”. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (5-13).
  • Presson, P.K. &Benassi, V.A. (1996). “Locus of Control Orientation and Depressive Symptomatology: A Meta-Analysis”, Journal of Social Behavior and Personality, 11(1), 201-212.
  • Rosovsky, H. (1998). Üniversite (Bir Dekan Anlatıyor). Çev. S. Ersoy. Tübitak Yayınları, Ankara.
  • Rotter, J., B., J. E. Change & E.Jerry Phares. (1967). “Belief, Social Attitudes and Behaviour: A Social Learning Analysis”. Cognition Personality And Clinical Psychology, 1.
  • Rotter, J. B., J. E. Change & E.J. Phares. (1972). Applications of Social Learning Theory of Personality. New York: Holt, Rinehart and Winston, Inc.
  • Rotter, J.B. (1990). “Internal vs. External Control of Rainforcement: A Case History of Variable”. American Psychology. 45, 4.
  • Sarafino, E.P. (1994). Health Psychology: Biopsychosocial Interactions. Second Edition. John Wiley & Sons, Inc., New York.
  • Savaşır, I. ve Şahin, N. H. (1997). Bilişsel –Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler .Türk Psikologlar Derneği Yayınları No:9, Ankara.
  • Sayıner, B. (2003). “Denetim Odakları Farklı Yükseköğretim Gençliğinin Sorunları ve Başaçıkma Yöntemleri”, Yayımlanmamış Doktora Tez. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, , İstanbul.
  • Swets, W. P. (1998). Ergen Çocuğunuzla Konuşma Sanatı. Varlık Yayınları, İstanbul.
  • Şahin, N.H. ve Şahin, N. (1992). “Reliability and Validity of the Turkish Version of the Automatic Thoughts Qustionnaire”. Journal of Clinical Psychology, 49 (6), 751-763.
  • Yavuzer, H. (1993). Çocuk Psikolojisi. Remzi Kitapevi, İstanbul.
  • Yeşilyaprak, B. (1988). “Lise Öğrencilerinin İçsel ya da Dışsal Denetimli Oluşlarını Etkileyen Etmenler”. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Yörükoğlu, A. (1986). Gençlik Çağı: Ruh Sağlığı Ve Ruhsal Sorunları. Türkiye İş Bankası Yayınları, No:270,26, Ankara.
Toplam 36 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil en.
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Müge Akbağ Bu kişi benim

Banu Sayıner Bu kişi benim

Didem Sözen Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 16 Ekim 2013
Yayımlandığı Sayı Yıl 2005 Cilt: 21 Sayı: 21

Kaynak Göster

APA Akbağ, M., Sayıner, B., & Sözen, D. (2013). ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE STRES DÜZEYİ, DENETİM ODAĞI VE DEPRESYON DÜZEYİ ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 21(21), 59-74.