Türkçe Öğretmeni Adaylarının Üst Bilişsel Okuma Stratejilerinin Okuma Motivasyonu Üzerindeki Etkisinde Sınıf Düzeyinin ve Cinsiyetin Rolü

Yıl 2019, Cilt: 50 Sayı: 50, 15 - 42, 15.06.2019

Yasemin Baki

https://doi.org/10.15285/maruaebd.586837

Cited By: 4

Öz

Bu araştırmada, Türkçe öğretmeni adaylarının üst
bilişsel okuma stratejilerinin, okuma motivasyonu üzerindeki etkisinde sınıf ve
cinsiyet değişkenlerinin rolü yapısal eşitlik modellemesiyle incelenmiştir. İlişkisel
tarama modeliyle desenlenen araştırmada, basit seçkisiz örnekleme yoluyla
oluşturulan çalışma grubu; Türkçe Öğretmenliği Bölümünde öğrenim gören 209
öğretmen adayından oluşmaktadır. Verilerinin toplanmasında Çöğmen ve Saracaloğlu (2010) tarafından
Türkçeye uyarlanan “Üst Bilişsel Okuma Stratejileri Ölçeği” ile Yıldız, Yıldırım, Ateş ve
Çetinkaya (2013) tarafından Türkçeye uyarlanan “Yetişkin Okuma Motivasyonu Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler yapısal eşitlik
modellemesiyle çözümlenmiş olup, verilerin analizlerde SPSS 23 ve AMOS 22.0
yazılımları kullanılmıştır. Katılımcıların üst bilişsel okuma stratejilerinin,
okuma motivasyonu üzerindeki etkisinde sınıf ve cinsiyetin rolünün
incelenmesine dair oluşturulan modellere ilişkin parametrelerin tahminde
maksimum olabilirlik (Maximum Likehood) yöntemi tercih edilmiş, χ²/df,
CFI, GFI, TLI, NFI, IFI, RMSEA ve SRMR uyum indeksleri kullanılmıştır.
Araştırma sonucunda hipotez modellerin tümünün geçerli olduğu; üst bilişsel
okuma stratejilerinin, okuma motivasyonun %20’sini açıkladığı tespit
edilmiştir. Bunun yanı sıra üst bilişsel okuma stratejileri 1, 2, 3 ve 4.
sınıfta sırasıyla %23, %14, %13 ve %31’ini; kadın ve erkek öğretmen adaylarına ilişkin modellerde ise
sırasıyla %3’ünü ve %52’sini açıkladığı belirlenmiştir. Bu araştırma sonucunda
üst bilişsel okuma stratejilerinin, okuma motivasyonun artışında önemli bir
yordayıcı olduğu söylenebilir. 

Anahtar Kelimeler

Okuma üst bilişsel stratejileri, okuma motivasyonu, Türkçe öğretmeni adayları, cinsiyet, sınıf düzeyi, yapısal eşitlik modellemesi

Kaynakça

• Aarnoutse, C., & Schellings, G. (2003). Learning reading strategies by triggering reading motivation. Educational Studies, 29(4), 387-409. Ahmadi, R. A., Ismail, H. N., & Abdullah, M. K. (2013). The importance of metacognitive reading strategy awareness in reading comprehension. English Language Teaching, 6(10), 235-249. Akca, Ç. (2008). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine kitap okuma alışkanlığı kazandırmada Türkçe öğretmenlerinin rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi, İstanbul. Alvermann, D. E. (2009). Sociocultural constructions of adolescence and young people’s literacies. L. Christenbury, R. Bomer ve P. Smagorinsky (Ed.), Handbook of adolescent literacy içinde (s. 14-28). New York, NY: Guilford. Akyol, H. (2007). Yeni programa uygun Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık. Alsamadani, H. A. (2009). The relationship between Saudi EFL college-level students’ use of reading strategies and their EFL reading comprehension. Retrieved from https://etd.ohiolink.edu/rws_etd/document/get/ ohiou12 24685570/inline. Anastasiou, D., & Griva, E. (2009). Awareness of reading strategy use and reading comprehension among poor and good readers. İlköğretim Online, 8(2), 283-297. Arıcı, A. F. (2008). Okumayı niye sevmiyoruz?: Üniversite öğrencileriyle mülakatlar. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), 91-100. Ateş, A. (2013). Üniversite öğrencilerinin okuma stratejileri üstbilişsel farkındalık düzeyleri (İnönü Üniversitesi örneği). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 2(4), 258-273. Aybek, B., & Aslan, S. (2016). Öğretmen adaylarının üstbilişsel okuma stratejilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 49, 533-546. Babacan, T. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının üstbilişsel okuma stratejileri ile çoklu zekâ alanları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas. Baki, Y. (2018). The effect of reading motivations of 6th, 7th and 8th grade students on reading attitudes: A structural equation modeling. International Online Journal of Educational Sciences, 10(1). Bang, H. J., & Zhao, C.G. (2007). Reading strategies used by advanced Korean and Chinese ESL graduate students: A case study. The Reading Matrix, 7(1), 30-50. Başaran, M. (2013). 4. sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuma stratejilerini kullanma durumları ve bu stratejilerle okuduğunu anlama arasındaki ilişki. Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 225-240. Baydık, B. (2011). Okuma güçlüğü olan öğrencilerin üstbilişsel okuma stratejilerini kullanımı ve öğretmenlerinin okuduğunu anlama öğretim uygulamalarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(162), 301-319. Blakey, E., & Spence, S. (1990). Developing metacognition. Syracuse, NY: ERIC Information Center Resources [ED327218]. Boulware-Gooden, R., Carreker, S., Thornhill, A., & Joshi, M. (2007). Instruction of Metacognitive strategies enhances reading comprehension and vocabulary achievement of third-grade students. The Reading Teacher, 61, 70-77. Bozkurt, M. (2013). Beşinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı ve okuma motivasyonları ile okuma düzeyleri arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Bülent Ecevit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak. Bozkurt, M., & Memiş, A. (2015). Beşinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı ve okuma motivasyonları ile okuma düzeyleri arasındaki ilişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 147-160. Butler, D. L., Cartier, S. C., Schnellert, L., Gagnon, F., & Giammarino, M. (2011). Secondary students’ self-regulated engagement in reading: Researching self-regulation as situated in context. Psychological Test and Assessment Modeling, 53, 73-105. Cantrell, S. C., Almasi, J. F., Rintamaa, M., & Carter, J. C. (2016). Supplemental reading strategy instruction for adolescents: A randomized trial and follow-up study. The Journal of Educational Research, 109(1), 7-26. Caron, A. A. (1997). Instruction of community college developmental readers in the awareness and use of metacognitive strategies using the think-aloud heuristic, Unpublished doctoral dissertation, University of Central Florida, Orlando. Ciardiello, A. V. (Nov 1998). “Did you ask a good question today? Alternative cognitive and metacognitive strategies” Journal of Adolescent & Adult Literacy, 42 (3), 210-220. Corbin, B. (2008). Unleashing the potential of the teenage brain: 10 powerful ideas. Thousand Oaks, CA: Corwin Press. Costa, L. A., & Lowery, L. F. (1989). Techniques for teaching thinking, midwest publications. Alexandria, USA. Çakıroğlu, A. (2007). Üstbilişsel strateji kullanımının okuduğunu anlama düzeyi düşük öğrencilerde erişi artırımına etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Çakıroğlu, A., & Ataman, A. (2008). Üstbilişsel strateji öğretiminin okuduğunu anlama başarı düzeyi düşük öğrencilerde erişi artırımına etkisi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (16), 1-13. Çeçen, M. A., & Alver, M. (2011). Türkçe öğretmeni adaylarının üstbilişsel okuma stratejilerini kullanma düzeyleri (Giresun Üniversitesi örneği). Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 39-56. Çetinkaya P., & Ertkin E (2002). Assessment of metacognition and its relationship with reading comprehension, achievement, and aptitude. Boğaziçi University Journal Education, 19(1), 1-11. Çiçekçioğlu, D. (2003). Bilişsel ve biliş ötesi okuma stratejilerinin direk ve tümleşik olarak bilinçlendirme seviyesinde öğretiminin okuma yeterliliğine ve strateji kullanımına etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Çöğmen, S. (2008). Eğitim fakültesi öğrencilerinin kullandıkları okuduğunu anlama stratejileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın. Çöğmen, S., & Saracaloğlu, A. S. (2010). Üst bilişsel okuma stratejileri ölçeğinin Türkçeye uyarlama çalışmaları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28), 91-99. De Naeghel, J., Van Keer, H., & Vanderlinde, R. (2014). Strategies for promoting autonomous reading motivation: A multiple case study research in primary education. Frontline Learning Research, 2(1), 83-101. Demir-Gülşen, M. (2000). A model to investigate probability and mathematics achievement in terms of cognitive, metacognitive and affective variables. Unpublished master thesis. Boğaziçi University, The Institute of Science and Engineering, İstanbul. Dhanapala, K. V., & Hirakawa, Y. (2016). L2 reading motivation among Sri Lankan university students. Reading Psychology, 37(2), 202-229. Dülger, O. (2007). Bilişötesi stratejilerin yazma becerilerinin geliştirilmesinde tutum, erişi ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. Dilci, T., & Kaya, S. (2012). Examination of meta-cognitive awareness levels of class teachers teaching 4th and 5th grades in terms of various variables. SDU Faculty of Arts and Sciences Journal of Social Sciences, 27, 247-267. Edizer-Çetinkaya, Z. (2015). Türkçe öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığına ilişkin tutumları ile üst bilişsel okuma stratejilerini kullanım düzeyleri arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(2), 645-658. Eker, C. (2014). The effect of teaching practice conducted by using metacognition strategies on students’ reading comprehension skills. International Online Journal of Educational Sciences, 6(2), 269-280. Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive–developmental inquiry. American Psychologist, 34, 906-911. Gelen, İ. (2003). Bilişsel farkındalık stratejilerinin Türkçe dersine ilişkin tutum, okuduğunu anlama ve kalıcılığa etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Doktora Tezi: Adana. Gelen, İ. (2004). Bilişsel farkındalık stratejilerinin Türkçe dersine ilişkin tutum, okuduğunu anlama ve kalıcılığa etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya. Guthrie, J. T., & Wigfield, A. (2000). Engagement and motivation in reading. In M. Kamil, P. B. Mosenthal, P. D. Pearson, R. Barr (Eds.), Reading Research Handbook (3, 403-424). Mahwah, NJ: Erlbaum. Guthrie, J. T., & Wigfield, A. (2005). Roles of motivation and engagement in reading comprehension assessment. In S., G. Paris & S., A. Stahl (Eds.), Children’s reading comprehension and assessment (s. 187-214), Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates. Guthrie, J. T., Klauda, S. L., & Ho, A. N. (2013). Modeling the relationships among reading instruction, motivation, engagement, and achievement for adolescents. Reading Research Quarterly, 48(1), 9-26. Guo, Y., & Roehrig, A. D. (2011). General versus second language specific knowledge in the English reading comprehension of Chinese-speaking learners. Reading in a Foreign Language, 23(1), 42-64. Günay, D. (2003). Metin bilgisi. İstanbul: Multilingual Yayınları. Hall, K., & Myers, J. (July 1998), That’s just the way I am’: Metacognition, personal ıntelligence and reading, Blackwell Pub., Oxford, UK, and MA, USA. Hall, K., & Bowman, H. (1999). Metacognition and reading awareness among samples of nine-year-olds in two cities. Educational Research, 14(1), 100-104. Hassan, F. (2003). Metacognitive strategy awareness and reading comprehension. Universiti Putra, Malaysia. Hong, Z. (2008). The metacognitive awareness of reading strategies among english major and nonenglish majora college students in southern Taiwan. Unpublished master thesis. Gradute Studies of Leader University, Taiwan. Hu, L., & Bentler, M. (1999). Cutoff criteria for fit ındexes in covariance structure analysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. Housand, A., & Reis, S. M. (2008). Self-regulated learning in reading: Gifted pedagogy and instructional setting. Journal of Advanced Academics, 20, 108-136. Ilustre, C. A. (2011). Beliefs about reading, metacognitive reading strategies and text comprehension among college students in a private university. Philippine ESL Journal, 7(July 2011), 28-47. Ismail, N. M., & Tawalbeh, T. I. (2015). Effectiveness of a metacognitive reading strategies program for improving low achieving EFL readers.International Education Studies, 8(1), 71-81. İflazoğlu Saban, A., & Saban, A. (2008). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin bilişsel farkındalıkları ile güdülerinin bazı sosyo-demografik değişkenlere göre incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 9(1), 35-58. İskender, H. (2013). Türkçe öğretmenlerinin okuma ilgileri ve öğrencilere okuma alışkanlığı kazandırmaya yönelik etkinlikleri üzerine bir araştırma: Trabzon ili örneği. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon. Jafari, S. M., & Shokrpour, N. (2012). EAP students’ reading motivation of English academic expository texts: A mixed methods design. International Journal of Linguistics, 4(4), 372-392. Jamshidi, P., & Moghaddam, M. Y. (2013). The effect of Iranian EFL learners’ awareness of reading comprehension strategies on their motivation to read. International Journal of English Language Education,1(1), 162-178. Jou, Y. J. (2014). Investigation of technological university students’ use of metacognitive reading strategies in first and second languages. English Language Teaching, 8(1), 180-187. Jöreskog, K. G., & Sörbom, D. (1993). Lisrel 8: Structural equation modeling with the simplis command languange. Scientific Software İnternational, Inc. USA. Justice, E.M. and Dornan, T. M. (2001). Metacognitive differences betweer traditional age and nontraditional age college students. Adult Education Quarterly, 51, 236-249. Kana, F. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının motivasyonel, bilişsel ve bilişüstü yeterlikleri. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 395-407. Karabay, A. (2015). Eleştirel okuma eğitiminin üst bilişsel okuma stratejileri ve medya okuryazarlığı üzerindeki etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 11(4), 1167-1184. Karadağ, R. (2014). Okuma ilgisi, tutumları ve alışkanlığı konusunda yapılmış çalışmaların lisansüstü tezlere dayalı analizi: YÖK ve Proquest veri tabanları örneklemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 1-17. Karahan, B. Ü. (2015). Öğretmen adaylarının okumaya yönelik motivasyonlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Kafkas Üniversitesi Örneği). Electronic Turkish Studies, 10(11), 1569-1586. Karasakaloğlu, N. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının okuduğunu anlama stratejileri ile öğrenme ve ders çalışma stratejileri arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 12(3), 1921-1950. Karasakaloğlu, N., Karacaloğlu, A. S., & Özelçi, S. Y. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının okuma stratejileri, eleştirel düşünme tutumları ve üst bilişsel yeterlilikleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 207-221. Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Kışkır, G. (2011). Öğretmen adaylarının biliş ötesi farkındalık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. Klem, L. (2000). Structural equation modeling. L. Grimm ve P. Yarnold (Eds.), Reading and understanding multivariate statistics (Vol. II). Washington, DC: American Psychological Association. Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York and London: The Guilford Press. Komiyama, R. (2013). Factors underlying second language reading motivation of adult EAP students. Reading in a Foreign Language, 25(2), 149-169. Korotaeva, I. V. (2012). Metacognitive strategies in reading comprehension of education majors. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 69(2012), 1895-1900. Kummin, S., & Rahman, S. (2010). The relationship between the use of metacognitive strategies and achivement in English. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 7, 145-150. Manguel, A. (2004). Okumanın tarihi. (F. Elioğlu, Çev.). İstanbul: YKY. (A history of reading, 1997). Manning, B. H., & Glasner, S. E. (1996). The self-regulated learning aspect of metacognition: a component of gifted education. Roeper Review, 18(3), 217-224. Mayer, R. E. (1998). Cognitive, metacognitive and motivational aspects of problem solving. Instructional Science, 26, 49-63. McGeown, S. P., Johnston, R. S., Walker, J., Howatson, K., Stockburn, A., & Dufton, P. (2015). The relationship between young children’s enjoyment of learning to read, reading attitudes, confidence and attainment. Educational Research, 57(4), 389-402. Mehrdad, A. G., Ahghar, M. R., & Ahghar, M. (2012). The effect of teaching cognitive and metacognitive strategies on EFL students’ reading comprehension across proficiency levels. Procedia– Social and Behavioral Sciences, 46, 3757-3763. Memiş, A., & Bozkurt, M. (2013). The relationship of reading comprehension success with metacognitive awareness, motivation, and reading levels of fifth grade students. Global Journal of Educational Foundation, 1(1), 034-038. Meniado, J. C. (2016). Metacognitive reading strategies, motivation, and reading comprehension performance of saudi EFL students. English Language Teaching, 9(3), 117. Mert, E. L. (2015). Türkçe öğretmen adaylarının okuma stratejilerine ilişkin bilişsel farkındalık düzeyleri. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 95-106. Meydan, C. H., & Şeşen, H. (2011). Yapısal eşitlik modellemesi AMOS uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık. Mokhtari, K., & Reichard, C. A. (2002). Assessing students’ metacognitive awareness of reading strategies. Journal of Educational Psychology, 94, 249-259. Mokhtari, K., & Reichard, C. A. (2002). Assessing students’ metocognitive awareness of reading strategies. Journal of Educational Psychology, 94(2), 249-259. Muhtar, S. (2006). Üstbilişsel strateji eğitiminin okuma becerisinde öğrenci başarısına olan etkisi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara. Ormrod, J. E. (2003). Educational psychology. New Jersey: Merill Prentice Hall. Özbilgin, A. (1993). Effects of university EFL students in metacognitive strategies for listening to academic lectures. Unpublished master thesis. Bilkent University, The Institute of Economics and Social Sciences, Ankara. Özcan, Z, Ç. (2007). Sınıf öğretmenlerinin derslerinde biliş üstü beceri geliştiren stratejileri kullanma özelliklerinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Öztürk, E. (2012). The validity and reliability of the Turkish version of the metacognitive awareness of reading strategies inventory. İlköğretim Online, 11(2), 292-305. Öztürk, E., & Uzunkol, E. (2015). İlköğretim 4. sınıf öğrencilerinin okuma stratejileri üstbilişsel farkındalıkları ve okuma motivasyonlarının değerlendirilmesi. Turkish Studies, 10(7), 803-814. Pammu, A., Amir, Z., & Maasum, T. (2014). Metacognitive reading strategies of less proficient tertiary learners: A case study of EFL learners at a public university in Makassar, Indonesia. Procedia-Social and behavioral Scences, 118, 357-364. Paris, S. G., & Winograd, P. (1990). How metacognition can promote academic learning and ınstruction. Ed: B. F. Jones and L. Idol, Dimensions of Thinking and Cognitive Instruction (pp. 15-51). Hillsdale, NJ: Erlbaum. Pei, L. (2014). Does metacognitive strategy instruction indeed improve Chinese EFL learners’ reading comprehension performance and metacognitive awareness? Journal of Language Teaching and Research, 5(5), 1147-1152. Peirce, W. (2004). Metacognition: Study strategies, monitoring, and motivation. a greatly expanded text version of a workshop presented. November 17, 2004, at Prince George's Community College. Raykov, T., & Marcoulides, G. A. (2008). An introduction to applied multivariate analysis. Taylor & Francis Group, LLC. Pressley, M. (1990). Cognitive strategy instruction that really improves children’s academic performances. Cambridge, MA: Brookline Books. Roeschl-Heils, A., Schneıder, W. & Van Kraayenoord, C. E. (2003). Reading, metacognition and motivation: A follow-up study of German students in grades 7 and 8. European Journal of Psychology of Education, 18(1), 75-86. Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55, 68-78. Saraç, S. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin üstbiliş düzeyleri, genel zekâ ve okuduğunu anlama düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Sarı, A., & Akınoğlu, O. (2009). Öz-düzenlemeli öğrenme: Modeller ve uygulamalar. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29, 139-154. Sarı, A., & Akınoğlu, O. (2009). Öz-düzenlemeli öğrenme: Modeller ve uygulamalar. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29, 139-154. Savaşkan, V., & Özdemir, A. (2017). Determining the variables that affect the reading motivation of educational faculty students. Educational Research and Reviews, 12(13), 660-676. Sen, H. S. (2009). The relationship between the use of metacognitive strategies and reading comprehension. Procedia -Social and Behavioral Sciences, 1, 2301-2305. Schaffner, E., Schiefele, U., & Ulferts, H. (2013). Reading amount as a mediator of the effects of intrinsic and extrinsic reading motivation on reading comprehension. Reading Research Quarterly, 48(4), 369-385. Schraw, G. (2002). Promoting general metacognitive awareness metacognition ın learning and ınstruction. H. J. Hartman (Ed.) Kluwer Academic Publischers, London. Schutte, N. S., & Malouff, J. M. (2007). Dimensions of reading motivation: Development of an adult reading motivation scale. Reading Psychology, 28(5), 469-489. Sheorey, R., & Mokhtari, K. (2001). Differences in the metacognitive awareness of reading strategies between native and nonnative readers. System: Journal of Applied Linguistics and Educational Technology, 29, 431-449. Sonleitner, C. L. (2001). Metacognitive strategy use and its effect on college biology students’ attitude toward reading in the content area. Unpublished master thesis. Oklahoma State University Bachelor of Science, USA. Tavakoli, H. (2014). The effectiveness of metacognitive strategy awareness in reading comprehension: The case of Iranian university EFL students. The Reading Matrix, 14(2), 314-336. Temizkan, M. (2008). Bilişsel okuma stratejilerinin Türkçe derslerinde bilgiye dayalı metinleri okuduğunu anlama üzerindeki etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 129-148. Temizkan, M. (2007). İlköğretim ikinci kademe Türkçe derslerinde okuma stratejilerinin okuduğunu anlama üzerindeki etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Tice, T. N. (1991). Metacognition. Education Digest, 56(9), 27. Topuzkanamiş, E., & Maltepe, S. (2010). Öğretmen adaylarının okuduğunu anlama ve okuma stratejilerini kullanma düzeyleri. Journal of Türklük Bilimi Araştırmaları, 15(27), 655-677. Yıldızlı, H., & Saban, A. (2015). Özdüzenlemeli öğrenmeye kuramsal bir bakış. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 97-118. Unrau, N. J., & Quirk, M. (2014). Clarifying the distinction between reading motivation and reading engagement. Reading Psychology, 35, 260-284. Ülper, H. (2011). Öğrenci açısından okumaya güdüleyici etmenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11 (2), 941-960. Van Kraayenoord, C. E., & Schneider, W. E. (1999). Reading achievement, metacognition, reading self-concept and interest: A study of German students in grades 3 and 4. European Journal of Psychology of Education, 14(3), 305-324. Wang, M. T. (2009). Effects of metacognitive reading strategy instruction on efl high school students’ reading comprehension, reading strategies awareness and reading motivation. unpublished doctoral thesis. Universty of Florida. Watkins, M. W., & Coffey, D. Y. (2004). Reading motivation: Multidimensional and indeterminate. Journal of Educational Psychology, 96, 110-118. Weir, C. (1998). Using embedded questions to jumpstart metacognition in middle school remedial readers. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 41 (6), 458-467. Wright, J., & Jocobs, B. (2003). Teaching phonological awareness and metacognitive strategies to children with reading difficulties: A comparison of two instructional methods. Educational Psychology, 23,(l). Wigfield, A., & Guthrie, J. T. (1997). Relations of children’s motivation for reading the amount and breadth of their reading. Journal of Educational Psychology, 89 (3), 420-432. Winne, P. H., & Perry, N. E. (2000). Measurig self-regulated learning. In M. Boekaerts, P. Pintrich ve M. Zeidner (Eds.), Handbook of self-regulation (pp. 531–566). Orlando. FL: Academic Pres. Yıldız, M., Yıldırım, K., Ateş, S., & Çetinkaya, Ç. (2013). Yetişkin okuma motivasyonu ölçeğinin Türkçe uyarlaması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 44(44), 348-359. Yüksel, I., & Yüksel, I. (2012). Metacognitive awareness of academic reading strategies. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 31, 894-898.