COĞRAFYA DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMINA BİR COĞRAFİ BECERİ ÖNERİSİ: MEKÂNSAL DÜŞÜNME BECERİSİ

Yıl 2017, Sayı: 35, 13 - 20, 10.02.2017

Mehmet Ünlü Salih Yıldırım

https://doi.org/10.14781/mcd.291018

Cited By: 1

Öz

Mekânsal düşünme becerisi, günümüzdeki
gelişmelere bağlı olarak ortaya çıkan ve coğrafya disiplinini yakından
ilgilendiren bir beceri konumunda bulunmaktadır. Bu durum, coğrafya eğitiminde
öğretmen ve öğrencilerin sahip olması gereken becerileri de etkilemektedir. Bu
çalışmanın temel amacı, mekânsal düşünme becerisinin Türkiye’de kavramsallaştırılmasına
katkıda bulunmak ve bu becerinin nasıl coğrafya eğitiminin bir parçası olabileceğini
irdelemektir. Temel olarak mekânsal düşünme becerisinin coğrafya disiplinindeki
yeri, tanımının nasıl yapılması gerektiği ve coğrafya eğitiminin bu beceriden
nasıl faydalanabileceği konuları ele alınmaktadır. Modern coğrafya eğitiminin
en temel kavramı olan mekânın pedagojik açıdan değerlendirilmesi ve mekânsal düşünme
becerisinin öğrencilere kazandırılması gereklidir. Eleştirel bir yaklaşımla literatür
taraması yapıldıktan sonra yazarların gözlemleri çalışmaya eklenmiş ve çalışma
tamamlanmıştır. Aynı zamanda mekânsal düşünme becerisinin coğrafya dersi
öğretim programında bir coğrafi beceri olarak yer alması gerektiği
savunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Coğrafya eğitimi, beceri, mekânsal düşünme, mekânsal düşünme becerisi

A Geographical Skill Suggestion to Geography Teaching Curriculum: Spatial Thinking Skill

Öz

The skill of spatial thinking has emerged depending on today's
developments and is closely related to the geography discipline. This situation
affects the skills that teachers and students should have in geography
education. The main purpose of this study is to contribute to the
conceptualization of spatial thinking skills in Turkey and to examine how this
skill can be a part of geography education. It mainly deals with the place of
spatial thinking in the geography discipline, how to describe it and how
geography education can benefit from this skill. Space is the most basic
concept of modern geography education and it needs the pedagogical evaluation as
a skill that should be acquired to the students. By conducting a literature review
with a critical approach, the authors' observations were added to the study and
the study was completed. At the same time, it was argued that spatial thinking
skills should be in the geography curriculum as a geographical skill in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Geography education, skill, spatial thinking, spatial thinking skill

Kaynakça

• Artvinli, E. (2009). Coğrafya programının öngördüğü becerilere 9. sınıf ders kitabında erişi düzeyi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 51-66.
• Baker, T. R., Battersby, S., Bednarz, S. W., Bodzin, A. M., Kolvoord, B., Moore, S., Sinton, D. & Uttal, D. (2015) A Research agenda for geospatial technologies and learning. Journal of Geography, 114(3), 118-130. DOI: 10.1080/00221341.2014.950684
• Baloğlu Uğurlu, N. & Aladağ, E. (2015). Mekânsal düşünmenin Türkiye’de Sosyal bilgiler öğretim programındaki yeri ve öğretmenlerin bu beceri hakkındaki görüşleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 35, 22-42.
• Bednarz, S. W. (2004). Geographic information systems: A tool to support geography and environmental education? GeoJournal, 60(2), 191–199.
• Bednarz, R. S. & Lee, J. (2011). The components of spatial thinking: empirical evidence. Procedia Social and Behavioral Sciences, 21, 103–107.
• Bilgili, M. (2016). Coğrafya öğretiminde mekân ve yer karmaşası üzerine bir araştırma. Coğrafya Eğitimi Dergisi [Turkish Journal of Geography Education], 2(1): 11-19.
• Gardner, H. (1983). Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences. New York: Basic Books.
• Geography Education Standards Project (GESP). (1994). Geography For Life National Geography Standards. Washington, DC: National Geography Society.
• Golledge, R. G. & Stimson, R.J. (1997). Spatial Behavior: A Geographic Perspective. New York: Guilford Press.
• Golledge, R., Marsh, M. & Battersby, S. (2008). A conceptual framework for facilitating geospatial thinking. Annals of the Association of American Geographers, 98(2), 285-308. DOI:10.1080/00045600701851093.
• Goodchild, M. F. & Janelle, D. G. (2010). Toward critical spatial thinking in the social sciences and humanities. GeoJournal, 75(1), 3-13.
• Huynh, N. T. & Sharpe, B. (2013). An assessment ınstrument to measure geospatial-thinking expertise. Journal of Geography, 112(1), 3-17
• Janelle, D. G. & Goodchild, M. F. (2009). Location across disciplines: Reflections on the CSISS experience. In H. J. Scholten., R. Velde., & N. Manen (Eds.), Geospatial technology and the role of location in science (pp. 15–29). Philadelphia: Springer.
• Kitchin, R. M. (1994). Cognitive maps: What are they and why study them? Journal of Environmental Psychology, 14(1),1-19.
• Kitchin, R. M. & Freundschuh, S. (2000). Cognitive Mapping: Past, Present, and Future. London and New York: Routledge.
• Metoyer, S. & Bednarz, S. (2017) Spatial thinking assists geographic thinking: evidence from a study exploring the effects of geospatial technology Journal of Geography, 116(1), 20-33. DOI: 10.1080/00221341.2016.1175495
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2017). Taslak Coğrafya dersi öğretim programı (CDÖP). Ankara: Yazar: Komisyon. http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=24. 02 Ocak 2017 tarihinde edinilmiştir.
• National Research Council, (2006). Learning to Think Spatially: GIS as a Support System in the K-12 Curriculum. Washington, DC: The National Academies Press.
• Newcombe, N. & Huttenlocher, J. (2000). Making Space: The Development of Spatial Representation and Reasoning. Cambridge, Mass.: MIT Press.
• Portugali, J. (1996). The Construction of Cognitive Maps. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
• Sharpe, B. & Huynh, N. T. (2004). Geospatial Knowledge Areas and Concepts in Ontario’s K–12 Geography Curriculum, Part II. Waterloo, Ontario: Wilfrid Laurier University.
• Ünlü, M. (2011). Coğrafya derslerinde coğrafi becerilerin gerçekleşme düzeyi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(4), 2155-2172.
• Ünlü, M. (2014). Coğrafya Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, (2005). Ortaöğretim coğrafya dersi (9-12. sınıflar) öğretim programı. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx adresinden 02 Ocak 2017 tarihinde edinilmiştir.
• Tümertekin, E. & Özgüç, N. (2011). Beşeri Coğrafya: İnsan, Kültür, Mekân (12. Baskı). İstanbul: Çantay Kitabevi.
• Wakabayashia, Y & Ishikawa, T. (2011). Spatial thinking in geographic information science: A review of past studies and prospects for the future. Procedia Social and Behavioral Sciences, 21, 304–313.