ISPARTA İLİ MİLLİ PARKLARININ REKREASYONEL FAALİYETLERDE KULLANIMI

Yıl 2014, Sayı: 29, 0 - , 27.11.2014

İsmail Kervankıran , Adile Eryılmaz

https://doi.org/10.14781/mcd.43460

Öz

ÖZET

Bu çalışmada, dünyadaki ve Türkiye’deki milli park anlayışı, Isparta ili milli parklarının günümüzdeki durumu, milli park-yerel halk ilişkisi, milli parklardaki rekreasyonel faaliyetlerin olumlu-olumsuz etkileri ve bu faaliyetlere yerel halkın yaklaşımları ele alınmıştır. Çalışma, Isparta ili milli parklarının sürdürülebilir kullanılmasına ve milli park alanlarında rekreasyonel faaliyetlerin koruma-kullanma dengesi doğrultusunda planlanmasına yardımcı olmak amacıyla hazırlanmıştır. Bu amaçla, milli park sınırlarında yaşayan yerel halkla, parka gelen ziyaretçilerle ve milli park yönetiminde çalışan kamu görevlileri ile görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşmeler sonucunda milli park alanlarında; hem koruma stratejilerine, hem de park alanlarında rekreasyonel faaliyetlere yönelik bazı sorunlar tespit edilmiş ve bu sorunlara yönelik öneriler sunulmuştur. Isparta ilinin en önemli doğal güzelliklerini barındıran milli park alanlarında, bir taraftan modern ve rasyonel koruma planlamalarının yapılması, diğer taraftan, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi, bu alanlarda daha nitelikli rekreasyonel faaliyetlerin geliştirilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: Milli Park, Rekreasyon, Sürdürülebilirlik, Isparta.

ABSTRACT

In this study, some activites as the understanding of national parks in the world and in Turkey, Isparta current status of national parks, national park and local community relationships, positive and negative effects of the national parks, recreational activities, and approaches of these activities to the local people were discussed. The study is designed to sustainable use of national parks and to help in planning the recreational national park areas in the frame of conservation-using balance. Considering this aim, some interviews with local people living in the national park borders, with the visitors and government officials working in the management of national parks were held. As a result of these negotiations some of the problems towards prevention strategies as well as recreational activities in National park areas have been identified and recommendations for these problems were offered. In the national park areas including the most important natural beauties of the province of Isparta it is necessary to build modern and rational protection schemes, on the other hand,  the development of more qualified recreational activities in these areas as in developed countries  is crucial.

Keywords: National Park, Recreation, Sustainability, Isparta.

Anahtar Kelimeler

Milli Park, Rekreasyon, Sürdürülebilirlik, Isparta

Kaynakça

• Akten, S., Akten, M. ve Gül, A., (2009). “ Korunan Doğal Alanların Katılımcı Yönetim Planında Ziyaretçi Etki Yönetimi Yaklaşımı”, Uluslararası Davraz Kongresi, 24-27 Eylül 2009, Isparta.
• Ardos, M., (1977). "Eğirdir Gölü Güneyinin Jeomorfolojisi ve Davraz Dağı’nda Pleyistosen Buzullaşması", İ.,Ü.Coğr.Enst.Derg., Sayı 22, s.90-119, İstanbul.
• Arı, Y., (2003). "Kuş Cenneti Milli Parkında Park Yönetimi-Yöre Halkı İlişkisi", Doğu Coğrafya Dergisi, Haziran Yıl:8, Sayı-9, Çizgi Kitapevi, Konya.
• Arı, Y., (2006). "Ramsar Sözleşmesi’nin Doğa Koruma Yaklaşımına Eleştirel Bir Bakış", Doğu Coğrafya Dergisi, Yıl:11, Sayı-15, Çizgi Kitapevi, Konya.
• Ayan, S., Öztürk, S., (2010). “Avrupa’da PAN Parks Uygulamaları ve Küre Dağları Milli Parkına Entegrasyonu Projesinin Bölgesel ve Sektörel Kazanımları", Peyzaj Mimarlığı 4. Kong. 2010, Selçuk-İzmir.
• Bahadır, M., (2013). "Kovada Gölü Milli Parkının Sürdürülebilir Yönetimi", Doğu Coğrafya Dergisi, sayı:30 s:287-310.
• Barker, A. ve Stockdale, A., (2008)." Out of the wil, Laderness? Achieving Sustainable development within Scottish National Parks", Journal of Environmental Management, 88 p:181- 193,UK.
• Besculides, A., Lee, M.E., ve Mccormick, P.J., (2002)." Residents’ perceptions of the cultural benefits of tourism", Annals of Tourism Research, 29(2), s:303-319.
• Buckley, R.C., (2002)." Tourism ecolabels", Annals of Tourism Research, 29(1), s:183-208.
• Bushell, R., and Mccool, S.F., (2007). Tourism as a tool for conservation and support of protected areas: Setting the agenda. In R. Bushell & P. Eagles (Eds.), Tourism and protected areas:Benefits beyond boundaries (pp. 12-26), Wallingford: CAB.
• Çevre ve Orman Bakanlığı, (2007). " Korunan Alan Planlaması ve Yönetimi, Biyolojik Çeşitlilik ve Doğal Kaynak Yönetimi Projesi Deneyimi", TŞOF Trafik Matbaacılık A.Ş, Ankara.
• Dilsaver, L, M., (1997). " America’s National Park System: the Critical Documents", Rowman and Littlefield, Lanham.
• Dkmp, (2010). "Türkiye Korunan Alan Sistemi", www.milliparklar.gov.tr (iletişim tarihi: 12.09.2013), Korunan Alanlar İklim Çalıştayı.
• Dower, M., (1999)." Experience from national parks elsewhere", In: National Parks for Scotland: Conference Proceedings: Developing Proposals for National Parks, Perth.
• Emekli, G., (2001). "Bergama’nın Turizm Coğrafyası ve Turizmin Sosyo- Ekonomik Etkileri", Bergama Belediyesi Kültür Yayınları, İzmir.
• Erol, A., (2009).“Havzalarıyla Isparta’nın Gölleri”, Geçmişten Günümüze Isparta, Atatürk Kültür Merkezi, Ankara.
• Fennell, D. ve Weawer, D., (2005). "The ecotourium concept and tourism-conservation symbiosis", Journal of Sustainable Tourism, 13(4), s:373-390.
• Font, X. ve Clark, S., (2007). Certification of protected areas: The case of PAN parks in Europe. In R. Black ve A. Crabtree (Eds.), Quality assurance and certification in ecotourism (pp. 299- 315), Wallingford, CABI.
• Güneş, G., (2011). "Korunan Alanların Yönetiminde Yeni Bir Yaklaşım: Katılımcı Yönetim Planları", Ekonomi Bilimler Dergisi, 3(1).
• Güneysu, A.C., (1991). "Kovada Gölü Çanağı’nın (Isparta) Jeomorfolojisi ve Kovada Gölü’nde Günümüzde Görülen Değişmeler", İst.Üniv.Deniz Bil.ve Coğrafya Enst., Bülten 1991, Sayı 8, No 8, s:171-176.
• Holdgate, M., (1992). "Protected areas in the future: the implications of change and need for new policies", Paper presented at the IVth World Congress on National Parks and Protected Areas, IUCN Caracas.
• Honey, M., (2007). The role of certification and accredition in ensuring tourism contribute to conservation. In R. Bushell ve P. Eagles ( Eds.), Tourism and protected areas: Benefits beyond boundaries ( pp.168-190), Wallingford, CAB International.
• Iucn, (1994). "Guidelines for Protected Management Categories", IUCN, Gland.
• Isparta Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, (2011). Isparta İli Kültür ve Turizm Envanteri, Bahçıvanlar Basım, Ankara.
• Isparta İli Doğa Turizmi Master Planı, (2013). Doğa Koruma ve Milli Parklar Isparta Şube Müdürlüğü.
• Iucn, (2011)." What is a Protected Area", http://www.iucn.org (12.09.2013).
• Kervankıran, İ., (2011). “Afyonkarahisar İlinde Başlıca Doğal, Tarihi ve Kültürel Kaynakların Sürdürülebilir Turizm Açısından Değerlendirilmesi”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi.
• Koçak, H., (2009). “Sürdürülebilir Kentsel Çevrenin Oluşumunda Bilinçli ve Çevre Sorunlarına Duyarlı Toplumun Önemi”, Uluslararası Davraz Kongresi, 24-27 Eylül.
• Korkmaz, M., (2001). "Orman kaynaklarında doğa turizmi etkinliklerinin ekonomik çözümlemeleri", Süleyman D. Ü. Orman Fakültesi Dergisi, sayı 2, s: 111-134, Isparta.
• Mclean, D., Hurd, A.R. ve Rogers, N.B., (2005). Recreation and Leisure in Modern Society, Johns and Barlett Publishers, USA.
• Milli Parklar Yönetmeliği, Resmi Gazete Tarih Ve Sayısı: 12.12.1986/19309.
• Nash, J., (1967). "Wilderness and the American Mind", Yale, New Haven.
• National Parks (Scotland) Act, (2000). "Scottish Parliament", Edingburgh.
• Noughton-Treves, L., Holand, M. ve Brondon, K., (2005). "The Role of protected Areas İn Conserving Biodiversity and Sustaining Local Livelihoods", Annual Review of Enviroment and Resources.30, p:219-252.
• O’brian, B., (1999)." Our National Parks and the Search for Sustainability", University of Texas Pres, Austin.
• Ogden, P.,(2003). "Protected landscapes:their role in promoting the sustainable use of agricultural land, 13 (2), p:3-11.
• Oğurlu, İ., Alkan H. ve Gündoğdu, E., (2010). "Isparta Korunan Doğal Alanlarında Doğa Eğitimi Projesi-I: Katılımcıların Algı ve Beklentileri", III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20- 22 Mayıs 2010.
• Özdönmez, M., İstanbullu, T., Akesen, A. ve Ekizoğlu, A., (1996). Ormancılık Politikası, İ.Ü Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü Yayın No:3968, Orman Fak. Yayın No:435, İstanbul.
• Özgüç, N., (2007). Turizm Coğrafyası, Çantay Kitabevi, İstanbul.
• Runte, A., (1979). National Parks: The American Experience, University of Nebraska Pres, Lincoln.
• Stockdale, A., ve Barker, A., (2009). Sustainability and multifunctional landscape: An assessment of approaches to planning and management in the Cairngorms National Park, Land Use Policy (26), p:479-492.
• Stronza, A., (2007). "The Economic Promise of Ecotourism for Conservation", Journal of Ecotourism, 6(3),p: 210-230.
• Temurçin, K., (2004). Isparta İli Ekonomik Coğrafyası, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
• Temurçin, K., (2009). Isparta İlinin Coğrafi Özellikleri, Geçmişten Günümüze Isparta, Atatürk Kültür Merkezi, Ankara.
• Türk Dil Kurumu, Genel Türkçe Sözlük, http://www.tdk.gov.tr, 30.09.2013.
• World Commission On Environment And Development, (1987), Our Common Future, Oxford University Press, Oxford.
• Yaşar, O., (2000). "Ülkemizde Milli Park ve Benzer Statüdeki Alanların Dağılımı", Türk Coğrafya Dergisi, sayı: 35 s:181-201.
• Yücel, M., ve Babuş D., (2005). "Doğa Korumanın Tarihçesi ve Türkiye’deki Gelişmeler", DOA Dergisi, sayı:11, s: 151-175.
• (http:cevreorman.gov.tr/ 12.09.2013.)