MEKÂNSAL YAPI İKTİSADİ BÜYÜMEYİ ETKİLER Mİ : OECD ÜLKELERİ ÖRNEĞİ

Yıl 2018, Cilt: 10 Sayı: 19, 277 - 290, 01.07.2018

Selahattin Güriş , Tuğçe Çağlayan

https://doi.org/10.14784/marufacd.502143

Cited By: 1

Öz

Ülkenin zenginlik göstergesi olarak kabul edilen
büyüme oranının uluslar ve zamanlar boyunca farklılaşması, iktisatçılardan
tarafından uzun yıllardan beri tartışılmaktadır. Bu kapsamda uluslar ve
zamanlar boyunca görülen farklılaşmanın nedenleri sorgulanmış, pek çok
araştırmacı tarafından etkisi olabilecek belirleyiciler ile açıklanmıştır. Örneğin geleneksel
büyüme modelleri, büyüme oranlarının ülkeden ülkeye farklılaşmasını her ülkenin
sahip olduğu sermaye birikiminin aynı olmaması ile açıklamaktadır. Yeni büyüme
teorileri ise iktisadi büyümenin belirleyici unsurlarını genişletmiştir. Özellikle son otuz
yıllık dönemde coğrafi konumun ekonomide kapladığı yer giderek artmaktadır. Dünyada
gelirin coğrafi dağılımı incelendiğinde bazı ülkelerin büyüme mucizeleri, bazı
ülkelerin ise büyüme felaketleri olarak nitelendirilmesi mekânsal etkilerin
önemini de ortaya koymaktadır. Bu çalışmada, teorik yaklaşımlar ve ampirik
çalışmaların incelenmesi sonucunda verisi bulunabilen iktisadi büyümeyi
etkileyen değişkenler ile büyüme modeli tahmin edilmiştir. Daha sonra 2000-2014
yılları arasında 14 OECD ülkesi için iktisadi büyüme farklılıklarının
açıklanmasında mekânsal etkilerin varlığı sınanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İktisadi Büyüme, Mekânsal Etki, Mekânsal Panel Veri Analizi

Kaynakça

• ANSELİN, L.(1988). Spatial Econometrics: Methods and Models, Kluwer Academic Publishers. ANSELİN, L. (1992). “Spatial Data Analysis with GIS: A Introduction to Application in the Social Sciences”, www.ncgia.ucsb.edu/Publications/Tech_Reports/92/92-10. (çevrimiçi) ANSELİN, L. (2001).“Spatial Econometrics” A Companion to Theoretical Econometrics, Ed.by Badi.H. Baltagi, Blackwell, 2001, 311-330. ANSELİN, L. (2003). “Spatial Externalities, Spatial Multipliers and Spatial Econometrics”, International Regional Science Review, 26(2),153‐166. ANSELİN, L. (2010). Thirty Years of Spatial Econometrics, Papers in Regional Science, Wiley Blackwell, Vol. 89(1), 3-25, 03. ANSELİN, L. and BERA, A. (1998). Spatial Dependence in Linear Regression Models with An Introduction to Spatial Econometrics. In Ullah, A. and Giles,D. E., editors, Handbook of Applied Economic Statistics, 237–289. Marcel Dekker, New York. ANSELİN L., BERA, AK., FLORAX, R., YOON, M.J. (1996). Simple diagnostic tests for spatial dependence. Regional Science and Urban Economics 26(1):77-104. ANSELİN, L. and FLORAX, R. J. (1995). New Directions in Spatial Econometrics. Springer-Verlag, Berlin. ANSELİN, L. and HUDAK, S. (1992). Spatial econometrics in practice : A review of software options, Regional Science and Urban Economics, Elsevier, Vol. 22(3), 509-536, September. BLOCH, H. ve TANG, S. H. K. (2004) “Deep Determinants of Economic Growth: Institutions, Geography and Openness to Trade”, Progress in Development Studies, 4 (3): 245-255. CASE A.C. (1991). Spatial Patterns in Household, Econometrica, 59:4, 953-965. CLİFF, A. and ORD, J. K. (1973). Spatial Autocorrelation. London: Pion. CLİFF, A. and ORD, J. K. (1981). Spatial Processes: Models and Applications. London: Pion. ERER, E. ve ERER, D. (2014). AB Ülkelerinde Küreselleşmenin İşsizlik Üzerine Etkileri: Mekansal Panel Veri Analizi. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi,18 (2), 21-36. ELHORST, J.P. (2010). Dynamic Panels with Endogenous Interactions Effects when T Is Small. Regional Science and Urban Economics, 40, 272-282. ELHORST, J.P.(2014). Linear Spatial Dependence Models for Cross-Section Data, Spatial Econometrics (Chapter2), Springer Berlin Heidelberg, 5-36. FİSCHER M.M. and WANG J. (2011). Spatial Data Analysis: Models, Methods and Techniques, Springer Science & Business Media. FLORAX, R. J. G. M. and VAN DER VLİST, A. (2003). Spatial econometric data analysis: Moving beyond traditional models. International Regional Science Review, 26(3):223–243. GRİFFİTH, Daniel A. and Jean H. P. PAELİNCK. (2011). Non-Standard Spatial Statistics and Spatial Econometrics, Advances in Geographic Information Science: v-xxix. GUMPRECHT, D.(2007). Spatial Methods in Econometrics: An Application to R&D Spillovers, http://epub.wu.ac.at/290/1/document.pdf (çevrimiçi) GÜLEL, F.E. (2013). Mekânsal Panel Veri Modelleri ve Avrupa Ülkelerindeki İntihar Oranları Üzerine Uygulaması, Doktora Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimler Enstitüsü, İstanbul. HORDİJK, L. (1974). Spatial correlation in the disturbances of a linear interregional model. Regional Science and Urban Economics, 4:117–140. HORDİJK, L. (1979). Problems in estimating econometric relations in space. Papers, Regional Science Association, 42:99–115. HORDİJK, L., and PAELİNCK, J. (1976). Some principles and results in spatial econometrics. Recherches ´ Economiques de Louvain, 42:175–197. KELEJİAN, H.H. and PRUCHA, I. (1999). A generalized moments estimator for the autoregressive parameter in a spatial model. International Economic Review, 40:509–533. LESAGE, J. P. (1999). The Theory and Practice of Spatial Econometrics, University of Toledo, Ohio. LESAGE J. and R. K. PACE. (2009). Introduction and Spatial Econometrics, Taylor and Fransic Group. MANSKİ, Charles F. (1993). “Identification of Endogenous Social Effects: The Reflection Problem”, The Review of Economic Studies, 60 (3): 531-542. ORD, K. (1975). Estimation Methods for Models of Spatial İnteraction, Journal of the American Statistical Association, C.70, No:349, 120-126. REY, S.J., MONTOURİ, B.D. (1998).U.S. Regional Income Convergence: Spatial Econometric Perspective, Deparment of Geography , San Diego State University. TOBLER, W. (1979). Cellular geography. In Philosophy and geography, edited by S. Gale and G. Olsson, 379-86. Dordrecht, the Netherlands: Reidel. UPTON, G. J. and FİNGLETON, B. (1985). Spatial Data Analysis by Example. Volume 1: Point Pattern and Quantitative Data. Wiley, New York. WARD, Michael D. and K. Skrede GLEDİTSCH. (2007). An Introduction to Spatial Regression Models in the Social Sciences, http://dces.wisc.edu/wpcontent/uploads/sites/30/2013/08/W4_W7_WardGleditsch.pdf VEGA, Solmaria H., J. Paul ELHORST.(2013). “On Spatial Econometric Models, Spillover Effects, and W”, 53rd ERSA Congress, Palermo, Italy. http://www.sre.wu.ac.at/ersa/ersaconfs/ersa13/ERSA 2013_paper_00222.pdf (çevrimiçi) VREYER P., SPİELVOGEL, G. (2005).Spatial Externalities Between Brazilian Municipios and Their Neighbours, University of Lillie 2 and IRD-DIAL (çevrimiçi) WHİTTLE, P. (1954). On stationary processes in the plane. Biometrika, 41:434–449.