YURT DIŞI TİCARİ ALACAK SİGORTASININ FİRMA İHRACATINA ETKİSİ: TÜRK EXİMBANK YURT DIŞI ALACAK SİGORTASI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2018, Cilt: 10 Sayı: 19, 384 - 403, 01.07.2018

Mehmet Yeşilyaprak

https://doi.org/10.14784/marufacd.502207

Öz

Dünya genelinde küreselleşme, yerelde
ise 1980’lerden beri sürdürülen ihracat odaklı büyüme anlayışı sonucu
Türkiye’de yerleşik şirketlerin ihracatı dikkate değer biçimde artmıştır.
Şirketler ihracatla oluşan alacaklarının önemli bir kısmını açık hesap ve
vadeli olarak tahsil edebilmektedirler. Tahsil gerçekleşene kadar geçen sürede
de alacakların gerek yurt dışındaki alıcının ödeme aczine düşmesi gerekse
ülkede yaşanan politik ve ekonomik gelişmeler sebebiyle tahsil edilememe riski
bulunmaktadır. Türk Eximbank, bir alacak sigortası ürünü olan ihracat kredisi
sigortası ürünü ile ihracatçıları bu süreçte maruz kaldıkları risklere karşı
korumaktadır.

Çalışmanın ilk bölümünde alacak sigortasının
tanımı, gelişimi ve şirketlere hangi yollarla fayda sağladığı ele alınmaktadır.
İkinci bölümde ise literatür taraması yapılmıştır. Son bölümde ise Türk
Eximbank ihracat kredi sigortası ürününün Türkiye ihracatçılarının satışlarına,
yurt dışı pazar yapılarına ve risk yönetimlerine etkisi bir anket vasıtasıyla
araştırılmaktadır.

Bulgular göstermektedir ki Türk
Eximbank ihracat kredi sigortası ürünü ihracatçıların yurt dışı pazarlarının
genişletilmesine, alacaklarını zamanında alabilmelerine ve satışlarını
artırmalarına katkı sağlamaktadır. İhracatçıların anket sorularına verdikleri
cevaplar genel olarak bu üründen yararlandıklarını ve Türk Eximbank’ın sağlamış
olduğu bu işlevden memnun olduklarını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

İhracat Kredi Sigortası, Alacak Sigortası, Türk Eximbank, İhracat

Kaynakça

• AKIN, B. G., “Dünya Ekonomisindeki Değişimler Işığında İhracat Kredi Sigortası Kuruluşları”, Türk Eximbank Uzmanlık Tezi, 2010. AĞAR, E., “İhracat Kredi Sigortası ve Yurtdışında Uygulanan Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası Programları”, Türk Eximbank Uzmanlık Tezi, 2001. ALGÜL, N., “Küreselleşme Sürecinde İhracat Kredi Sigortası Kuruluşlarında Genel Eğilimler ve Türk Eximbank’ın Yeri”, Türk Eximbank Uzmanlık Tezi, 2004. AMITI, M., WEINSTEIN D., “Export and Financial Shocks” Quarterly Journal of Economics, 2011. ARICA, K., Başlıca İhracat Kredi ve Sigorta Kuruluşları tarafından Orta-Batı Asya’ya yönelik ihracata verilen desteğin yapısı ve özellikleri”, Türk Eximbank Uzmanlık Tezi, 1999. ASMUNDSON, I., DORSEY, T., KHACHATRYAN, A., NICULCEA, I. SAITO, M. “Trade and trade finance in 2008-2009 financial crisis” IMF Working Paper No: 11/16, International Monetary Fund, Washington D.C., 2011 BADINGER, Harald, URL, Thomas “Export credit guaranties and export performance. Evidence from Austrian firm-level data” WIFO Working Paper, No.423, 2012 BECUE P., SMET E., VOLCKE O., “Credit or Crisis: The future of credit insurance”, CRION, 2012. BIESEBROECK, Johannes Van, KONINGS, Jozef, MARTINCUS, Christina Volpe “Did Export Poromotion help firms wheather the crisis? 62nd Panel Meeting of Economic Policy, October 2015) CHAUFFOUR, J.P, SABOROWSKI, Christian, SOYLEMEZOGLU, Ahmet I. “Trade Finance in Crisis Should Developing Countries Establish Export Credit Agencies” The World Bank, International Trade Department, January 2010. DIETRICH, E.B. “British Export Credit Insurance, The American Economic Review, Vol.25, No. 2, 1935, s.236-249 EGGER P., URL T., “Public Export Credit Guarantees and Foreign Trade Structure: Evidence from Austria”, The World Economy, Volume29, Issue 4, April 2006, 399-418. EULER HERMES, “A guide to credit insurance” 2015, s.1 FELBERMAYR, Gabriel J, YALÇIN, Erdal “ Export Credit Guarantees and Export Performance: An Empirical Analysis for Germany” IFO Working Paper, No.116, 2011 FUNATSU, H. “Export credit insurance”, Journal of Risk and Insurance, 679-692, 1986 GRATH, A., “The Handbook of International Trade and Finance”, 2008. JONES, P.M., “Trade credit insurance” The World Bank, Primer series on insurance issue 15, 2010 KRAUSS, R.Mazal “The role and importance of export credit agencies” Institute of Brazilian business and public Management issues” The George Washington University, Washington D.C, The Minerva Program, Fall 2011, s.7 Moser C., Nestmann T., Wedow M., “Political Risk and Export Promotion: Evidence from Germany”, The World Economy, Vol. 31, Issue 6, June 2008, ss. 781-803. MOREL, Fabrice “Credit insurance in support of international trade: Observations throughout the crisis” Berne Union, Export Credit Insurance Report, 2010. PAMUKÇU, E.Baturalp Pamukçu; Kredi ve İhracat Kredi Sigortaları, Avcıol Basım Yayın, 2009, İstanbul. RIENSTRA-MUNNICHA, Paul, TURVEY, Calum, KOO, Won W. “American Agricultural Economics Association Annual Meeting, Long Beach California, July 23-26, 2006 SAKARYA, Şakir, UÇAK, Sefer “Türkiye’de ihracat kredi sigortası uygulaması; ABD ve Güney Kore ile karşılaştırılması” İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl:6, Sayı: 11 Bahar 2007/2, s.103-117 SALCIC, Z., “Export Credit Insurance & Guarantees”, Palgrave Mcmillan, 2014. SCHMIDT-EISENLOHR, T., (2010). “Towards a Theory of Trade Finance”, Journal of International Economics, 91(1), December 2010. UNCTAD Secreteriat “Export credit Insurance as a mean of expanding and diversifying exports of manufactures from developing countries” New York, 1976 VAN DER VEER, Koen “The private credit insurance effect on trade” De Nederlandsche Bank Working Paper, No. 264/2010, 2010, s.4 İNTERNET KAYNAKLARI BERNE UNION Yearbook 2010, http://www.berneunion.org/wp-content/uploads/2013/10/Berne-Union-Yearbook-2010.pdf (22.05.2017) BERNE UNION Yearbook 2017, http://cdn.berneunion.org/assets/Images/BU%20Yearbook%202017-lowRes.pdf (21.09.2018) BERNE UNION The BUlletin, http://cdn.berneunion.org/assets/Images/6345be17-145a-4695-aaa1-44fa4980b71c.pdf (21.09.2018) ICISA, Trade Credit Insurance in Brief http://mercury.cs135.remotion.nl/websites/ICISA_2010/files_content/Trade%20Credit%20Insurance%20benefits%20A4%20final%20JUL%2011.pdf (28.05.2017) TÜRK EXİMBANK, Kısa Vadeli İhracat Kredi Sigortası, https://www.eximbank.gov.tr/dosyalar/sigorta/kisa/ihracatci_firmalara_bilgiler.pdf (28.05.2017) https://www.eximbank.gov.tr/tr/hakkimizda/kurumsal/bankamiz-hakkinda (20.09.2018) https://www.trademap.org/Country_SelProduct_TS.aspx?nvpm=1|||||TOTAL|||2|1|1|2|2|1|2|1|1 (21.09.2018)