KREDİ PORTFÖYLERİNDE SEKTÖREL YOĞUNLAŞMA VE RİSK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 12 Sayı: 22, 344 - 358, 01.01.2020

Devrim Yalçın K.batu Tunay

https://doi.org/10.14784/marufacd.688328

Öz

Risk yönetiminin temel ilkesi portföy çeşitlendirmesidir. Ticari bankalar kredi riskini yönetebilmek için portföy teorisi çerçevesinde açtıkları kredileri etkin şekilde çeşitlendirmek zorundadır. Dolayısıyla bir bankanın kredilerinin belirli bir sektöre yoğunlaşması ciddi kredi kayıplarına maruz kalmasına neden olabilecek ana sebeplerden biridir. Bu çalışmanın amacı, sektörlere göre çeşitlendirmenin, Türkiye’de ticari bankaların kullandırdığı kredilerin riskine etkisini analiz etmektir. Kredi portföyünün bir yoğunlaşma ölçütü olarak Herfindahl-Hirschman Endeksi (HHI) kullanılmış ve 2002-2018 dönemini kapsayan yıllık verilerle dinamik panel veri yöntemine dayanan analiz yapılmıştır. Çalışmada sorunlu kredilerin diğer bazı belirleyicileri de analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, örneklemde yer alan 23 ticari banka için kredi portföylerinin etkin bir şekilde çeşitlendirilmesi kredi riskini düşürmektedir. Ayrıca kredi riskinin güçlü ve pozitif dinamik etkiler sergilediği de saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kredi riski, sektörel yoğunlaşma, çeşitlendirme, panel veri

Kaynakça

• ABDİOĞLU, Nida ve Sinan AYTEKİN (2016). “Takipteki Kredi Oranını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi: Mevduat Bankaları Üzerinde Bir Dinamik Panel Veri Uygulaması”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 8(1), 538-555. ACCORNERO, Matteo & CASCARINO, Giuseppe & FELICI, Roberto & PARLAPIANO, Fabio & SORRENTINO Alberto Maria (2017). “Credit Exposures to Non-Financial Firms”, European Financial Management, 1(17), 1–17. ACHARYA, Viral V. & HASAN, Iftekhar & SAUNDERS, Anthony (2002). “Should banks be diversified? Evidence from individual bank loan portfolios”, BIS Working Papers, 118. ANDERSON, T.W. & HSIAO, Cheng (1982). “Formulation and estimation of dynamic models using panel data”, Journal of Econometrics, 18, 47-82. AKYILDIZ, Fatih (2017). Göstergeler Ne Anlatır? Türkiye İçin İktisadi Göstergeler Rehberi, 1. Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul. ALTUNÖZ, Utku (2018). “Sorunlu Krediler Bağlamında Türk Bankacılığında Kredi Kayıp Karşılığının Makroekonomik Değişkenlere Etkisi: Panel Data ve Zaman Serileri Analizi”, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 63-82. ARELLANO, Manuel (1989). “A note on the Anderson-Hsiao estimator for panel data”, Economics Letters, 31, 337-341. BEHR, Andreas & KAMP, Andreas & MEMMEL, Christoph & PFINGSTEN, Andreas (2007). “Diversification and the banks’ risk-rerturn-characteristics – evidence from loan portfolios of German banks”, Deutsche Bundesbank Discussion Paper Series 2: Banking and Financial Studies, 5. BERGER, Allen N. & DeYOUNG, Robert (1997). “Problem loans and cost efficiency in commerical banks”, Journal of Banking & Finance, (21), 849-870. BDDK (2015), “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik”, Resmî Gazete, 29511. CHEN, Yibing & WEI, Xianhua & ZHANG, Lingling & SHI, Yong (2013). “Sectoral Diversification and the Banks’ Return and Risk: Evidence from Chinese Listed Commercial Banks”, Procedia Computer Science, 18, 1737-1746. DUVAN, Osman Berke & YURTOĞLU, Hasan (2004). “Determinants of Bank Provisions: Evidence from Turkey”, Journal of Economic Cooperation, 25(4), 105-120. ESPINOZA, Raphael & PRASAD, Ananthakrishnan (2010). “Nonperforming Loans in the GCC Banking System and their Macroeconomic Effects”, IMF Working Paper, 10(224). GÖNENÇ, Halit & KILIÇHAN, Barış (2004). “Kredi Portföyü Çeşitlendirmesinin Banka Performansı Üzerindeki Etkileri”, Bankacılar Dergisi, 49, 53-67. HAYDEN, Evelyn & PORATH, Daniel & WESTERNHAGEN, Natalja (2007). “Does Diversification Improve the Performance of German Banks? Evidence from Individual Bank Loan Portfolios”, Journal of Financial Services Research, 32. HOLUB, Libor & NYKLĺČEK, Michal & SEDLÁŘ, Pavel (2015). “Credit Portfolio Sector Concentration and its Implications for Capital Requirements”, Czech National Bank Financial Stability Report, 131-138. KAMP, Andreas & PFINGSTEN, Andreas & PORATH, Daniel (2005). “Do banks diversify loan portfolios? A tentative answer based on individual bank loan portfolios”, Deutsche Bundesbank Discussion Paper Series 2: Banking and Financial Studies, (3). KEETON, William R (1999). “Does Faster Loan Growth Lead to Higher Loan Losses?”, Federal Reserve Bank of Kansas city Economic Review, 2, 57-75. KLEIN, Nir (2013). “Non-Performing Loans in CESEE: Determinants and Impact on Macroeconomic Performance”, IMF Working Paper, 13(72). LOUZIS, Dimitrios P. & VOULDIS, Angelos T. & Vasilios L. METAXAS (2012). “Macroeconomic and bank-specific determinants of non-performing loans in Greece: A comparative study of mortgage, business and consumer loan portfolios”, Journal of Banking & Finance, 36, 1012-1027. NKUSU, Mwanza (2011). “Nonperforming Loans and Macrofinancial Vulnerabilities in Advanced Economies”, IMF Working Paper, 11(161). PESARAN, M. Hashem (2004). “General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels”, Center for Economic Studies & Ifo Institute for Economic Research Working Paper, 1229. PFINGSTEN, Andreas & RUDOLPH, Kai (2002). “German Banks’ Loan Portfolio Composition: Market-orientation vs. Specialiastion”, Institüt für Kreditwesen Diskussionsbeitrag, 2(2). ROSSI, Stefania P.S. & SCHWAIGER, Markus S. & WINKLER, Gerhard (2009). “How loan portfolio diversification affects risk, efficiency and capitalization: A managerial behavior model for Austrian banks”, Journal of Banking & Finance, 33, 2218-2226. SALAS, Vicente & SAURINA, Jesús (2002). “Credit Risk in Two Institutional Regimes: Spanish Commercial and Saving Banks”, Journal of Financial Services Research, 22(3), 203-224. SKRIDULYTĖ, Rita ve Eduardas FREITAKAS. “The Measurement of Concentration Risk in Loan Portfolios”, Recent Issues in Economic Development, Vol. 5, No 1, 2012, ss. 51-61. TABAK, Benjamin M. & FAZIO, Dimas M. & CAJUERIO, Daniel O. (2011). “The effects of loan portfolio concentration on Brazilian banks’ return and risk”, Journal of Banking & Finance, (35) 3065-3076. TATOĞLU, Ferda Yerdelen (2013). İleri Panel Analizi, 2. Baskı, Beta Yayıncılık, İstanbul. TUNAY, K. Batu (2015). “Kredi Portföylerinde Sektörel Yoğunlaşma ve Risk İlişkisi: Türk Ticari Bankacılık Sektörü Üzerine Bir Analiz”, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 9(1), 127-147. TÜRKMEN, Sibel Yılmaz & YİĞİT, İhsan (2012). “Diversification in Banking and its Effects on Banks’ Performance: Evidence from Turkey”, American International Journal of Contemporary Research, 2(12), 111-119. VATANSEVER, Metin & HEPŞEN, Ali (2013). “Determining Impacts on Non-Performing Loan Ratio in Turkey”, Journal of Finance and Investment Analysis, 2(4), 119-129. YAĞCILAR, Gamze Göçmen & DEMİR, Semra (2015). “Türk Bankacılık Sektöründe Takipteki Kredi Oranları Üzerinde Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesi”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(1), 221-229. İnternet Kaynakları Türkiye Bankalar Birliği, https://www.tbb.org.tr/tr/bankacilik/banka-ve-sektor-bilgileri/istatistiki-raporlar/59 (31.12.2018)