TÜRKİYE’DEKİ KATILIM BANKACILIĞI SEKTÖRÜNDE SERMAYE YETERLİLİĞİ ORANI İLE KÂRLILIK, AKTİF KALİTESİ VE LİKİDİTE İLİŞKİSİ

Yıl 2020, Cilt: 12 Sayı: 22, 31 - 49, 01.01.2020

Ahmet Albayrak Mehmet Eren

https://doi.org/10.14784/marufacd.688431

Cited By: 1

Öz

Bankalar, Türkiye ekonomisi için en belirleyici finansal aracılardır. Güçlü bankacılık sektörleri olan ülkelerde, bankacılık sektörü ekonominin tüm faaliyetleri ve istikrarı üzerinde olumlu bir etkiye sahip olmaktadır. Katılım bankaları da 1983 yılından itibaren yüksek büyüme potansiyeli ve beklentileri ile Türk bankacılık sektöründeki yerlerini almışlardır. İstikrarlı büyümenin yolu katılım bankaları için de yeterli sermayeden geçmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki katılım bankacılığının -2010 yılı Ocak ayından 2017 Aralık ayına kadar aylık zaman serisi verileri kullanılarak- sermaye yeterliliğine etki eden belirleyicilerini araştırmaktır. Sermaye yeterliliği ve belirleyicileri, ikincil finansal veriler kullanılarak çoklu doğrusal regresyon modeli ile test edilmiştir. Bağımlı değişken olarak bankaların Sermaye Yeterliliği Oranı (SYR), bağımsız değişken olarak ise kârlılık (AK, ÖK, NKM), aktif kalitesi (TGA) ve likidite (LYO) olarak belirlenmiştir. Bu çalışma bulguları, sermaye yeterliliği ile finansal performans ve likidite arasındaki ilişkiyi göstermiştir. Sonuç olarak, Türkiye’deki katılım bankalarının sermaye yeterliliğini etkileyen belirleyicileri hakkında bilgi vermektedir.

Anahtar Kelimeler

Kârlılık, Aktif Kalitesi, likidite, tahsili gecikmiş alacak, sermaye yeterliliği oranı, regresyon analizi

Kaynakça

• AKGÜL, Işıl. (2011). Zaman Serilerinin Analizi ve Arım Modelleri, İstanbul: Der Yayınları. AKTAŞ, Rafet vd. (2015). The Determinants of Banks’ Capital Adequacy Ratio: Some Evidence from South Eastern European Countries, Journal of Economics and Behavioral Studies, Cilt 7, Sayı 1, ss. 79-88. ANDİNİ, Fathiyah ve YUNİTA, Irni. (2015). Analisis Pengaruh Return On Asset (Roa), Return On Equity (Roe), Non Performing Loan (Npl), Dan Loan To Deposit Ratıo (Ldr) Terhadap Capital Adequacy Ratio (Car) Pada Perusahaan Perbankan Di Indonesia, E-Proceeding of Management, Cilt. 2, Sayı 2, ss. 1384-1391. ANSARİ, Sanaullah ve REHMAN, Khalil-ur. (2011). Comparative Financial Performance of existing Islamic Banks and Contemporary Conventional Banks in Pakistan, IPEDR, Cilt 22, ss. 45-49. ASPAL, Parvesh Kumar ve NAZNEEN, Afroze. (2014). An empirical analysis of capital adequacy in the Indian private sector banks. American Journal of Research Communication, Cilt 2, Sayı 11, ss. 28-42. BATENİ, Leila. (2014). The Influential Factors on Capital Adequacy Ratio in Iranian Banks, International Journal of Economics and Finance, Cilt 6, Sayı 11, ss. 108-116. BROCK, Philip L. ve SUAREZ, Liliana Rojas. (2000), Understanding the Behavior of Bank Spreads in Latin America, Journal of Development Economics, Cilt 63, ss. 113-134. BÜYÜKŞALVARCI, Ahmet ve ABDİOĞLU, Hasan. (2011). Determinants Of Capital Adequacy Ratio in Turkish Banks: A Panel Data Analysis, African journal of business Management, Cilt 5, Sayı 27, ss. 11199-11209. ÇINAR, Mehmet ve Sevüktekin, Mustafa. (2017). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi (Eviews Uygulamalı), 5. Baskı, İstanbul: Dora Yayınları. DOĞAN, Mesut. (2013). Katılım ve Geleneksel Bankaların Finansal Performanslarının Karşılaştırılması: Türkiye Örneği, Muhasebe ve Finansman Dergisi, ss. 175-188. FEBRİANTO, Gustaf Naufan ve ANGGRAENİ, Anggraeni. (2016). Pengaruh Business Risk Terhadap Capital Adequacy Ratio (Car) Pada Bank Umum Swasta Nasional Devisa Go Public, Journal of Business and Banking, ss. 147-166. GUJARATİ, Damodar N. (2016). Örneklerle Ekonometri, Çev. Nasip Bolatoğlu, Ankara: BB101 Yayınları. GÜRİŞ, Selahattin ve Çağlayan, Ebru. (2010). Ekonometri Temel Kavramlar, İstanbul: Der Yayınları. HAZAR, Adalet ve arkadaşları. (2017). Bankacılık Sektöründe Sermaye Yeterliliği Rasyosunu Belirleyen Risklerin Analizi, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 2018 (20), ss. 135-150. KARİM, Mastura Abdul vd. (2014). Capital Adequacy And Lending And Deposit Behaviors Of Conventional And Islamic Banks, Pacific-Basin Finance Journal, 28 (2014), ss. 58–75. LOUATİ, Salma vd. (2015). Capital Adequacy Implications On Islamic And Non-Islamic Bank's Behavior: Does Market Power Matter?, Borsa Istanbul Review, 15(3), ss. 192-204. MAUDOS, Joaquín ve GUEVARA, Juan Fernández de. (2004). Factors Explaining The Interest Margin In The Banking Sectors Of The European Union, Journal Of Banking Finance, Elsevier vol. 28, ss. 2259-2287. MARGARETHA, Farah ve SETİYANİNGRUM, Diana. (2011). Pengaruh Resiko, Kualitas Manajemen, Ukuran dan Likuiditas Bank terhadap Capital Adequacy Ratio Bank-Bank yang Terdaftar di Bursa Efek Indonesia, Jurnal Akuntansi dan Keuangan, Cilt 13, No. 11, ss. 47-55. MOHAMMED, Sulaiman Abdullah Saif Alnasser ve AL-MATARİ, Ebrahim Mohammed. (2016). Examining the Influence of Capital Adequacy and Islamic Ratios on Islamic Bank Performance: Insights from Developing Countries, The Social Sciences, 11 (23), ss. 5703-5711. NUVİYANTİ ve ANGGONO, Achmad Herlanto. (2014). Determinants Of Capital Adequacy Ratio (Car) in 19 Commercial Banks (Case Study: Period 2008 – 2013), Journal of Bussiness and Management, Cilt 3, Sayı 7, ss. 752-761. ÖĞÜNÇ, Harun. (2017). Katılım Bankaları Üzerine Bir Değerlendirme: Literatür Ve Finansal Durum İncelemesi, Türk & İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl 4, Sayı 11, ss. 169-186. PANDİA, Frianto. (2012). Manajemen Dana dan Kesehatan Bank (Bank’s Funds and Health Management), Jakarta: Rineka Cipta. PORTER, Dawn ve GUJARATİ, Damodar N. (2012). Temel Ekonometri, Çev. Gülay Günlük Şenesen ve Ümit Şenesen, 4. Baskı, İstanbul: Literatür Yayıncılık. RİYADİ, Selamet. (2006). Banking Asset and Liability Management, Jakarta: Fakultas Ekonomi Universitas Indonesia. Reis, Gül ve Kötüoğlu, Rabia. (2016). Türk Bankacılık Sektörünün Sermaye Yeterliliği Davranışı, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 14, Sayı 3, ss. 101-110. ROSE, Peter. (2002). Commercial Bank Management (Irwin Series in Finance), New York: Mc Graw-Hill International Editions. SELİMLER, Hüseyin. (2015). Sorunlu Kredilerin Analizi, Banka Finansal Tablo Ve Oranlarına Etkisinin Değerlendirilmesi, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, Cilt 7, Sayı 12, ss. 131-172. SHİNGJERGJİN, Ali ve Hyseni, Marsida. (2015). The Determinants Of The Capital Adequacy Ratio In The Albanian Banking System During 2007 – 2014, International Journal of Economics, Commerce and Management United Kingdom, Cilt 3, Sayı 1, ss. 1-10. SİAMAT, Dahlan. (2005). Manajemen Lembaga Keuangan (Management of Financial Institutions), Jakarta: Badan Penerbit Fakultas Ekonomi Universitas Indonesia. SİTİ, Fatimah. (2014). The Influence of Rentability, Efficiency, Liquidity To Capital Adequacy Ratio in Islamic Bank: Study at PT Bank Syariah Mandiri, Al-Iqtishad: Jurnal Ilmu Ekonomi Syariah, Cilt 6, No 1, ss. 53-77. SURYANTO, Tulus. (2016). Dividend Policy, Information Technology, AccountingReporting to Investor Reaction and Fraud Prevention, International Journal of Economic Perspectives, 2016, Volume 10, Issue 1, ss. 138-150. SYAMSUDDİN, Lukman. (2009). Manajemen Keuangan Perusahaan Konsep Aplikasi dalam: Perencanaan, Pengawasan dan Pengambilan Keputusan (The Concept of Corporate Financial Management Applications in Planning, Monitoring and Decision Making), Jakarta: Raja Grafindo Persada. TANINMIŞ YÜCEMEMİŞ, Başak ve Sözer, İnanç Asım. (2011). Bankalarda Takipteki Krediler: Türk Bankacılık Sektöründe Takipteki Kredilerin Tahminine Yönelik Bir Model Uygulaması, Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, Cilt 3, Sayı 5, ss. 43-56. TUNAY, Batu. (2016). İslami Bankacılık ile Ekonomik Büyüme Arasında Nedensellik İlişkileri, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 23, Sayı 2, ss. 485 – 502. YÜCEL, Emel vd. (2015). Türkiye Katılım Bankaları ile Malezya İslami Bankalarında Etkinlik ve Performans İlişkisinin Veri Zarflama Yöntemiyle Analizi, Bankacılar Dergisi, Sayı 94, ss. 95-111. İnternet Kaynakları BDDK. (2005). Bankacılık Kanunu, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/11/20051101M1-1.htm (Erişim Tarihi: 08/04/2018) BDDK. (2006). Bankaların Likidite Yeterliliğinin Ölçülmesine Ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/11/20061101-24.htm (Erişim Tarihi: 08/04/2018) BDDK. (2016). Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/06/20160622-3.htm (Erişim Tarihi: 08/04/2018) BDDK. (2018). Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik ile Bankaların Kuruluş ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik Hükümleri Çerçevesinde Piyasa Riskinin Karşılanmasında Kullanılacak Olan Üçüncü Kuşak Sermayenin Hesaplanmasına İlişkin Açıklama, https://www.bddk.org.tr/WebSitesi/turkce/Mevzuat/Bankacilik_Kanununa_Iliskin_Duzenlemeler/1848ucuncu_kusak_sermaye_aciklama.pdf (Erişim Tarihi: 08/04/2018) BDDK. Aylık Bülten, http://ebulten.bddk.org.tr/ABMVC/tr/Gosterim/Gelismis (Erişim Tarihi: 08/04/2018) TKBB. (2018). Katılım Bankaları (Eski Unvanıyla Özel Finans Kurumları) Hakkında Kuruluşlarından Günümüze Kadar Yürürlüğe Konulan Mevzuat Dizini, http://www.tkbb.org.tr/Documents/Yonetmelikler/KATILIM%20BANKALAR-MEVZUAT.pdf (Erişim Tarihi: 08/04/2018) BDDK. (2012). Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120628-16.htm (Erişim Tarihi: 06/11/2018) BDDK. (2013). Bankaların Özkaynaklarına İlişkin Yönetmelik, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/09/20130905-10.htm (Erişim Tarihi: 06/11/2018)