İşçinin Anlık İleti (Sohbet) Gruplarındaki İfadeleri Nedeniyle İş Sözleşmesinin Feshi (Alman Federal İş Mahkemesinin “Haklı Gizlilik Beklentisi” Kararı (2 AZR 17/23) Çerçevesinde Bir Değerlendirme)

Yıl 2025, Cilt: 31 Sayı: 1, 1213 - 1234, 16.07.2025

Volkan Güneş

https://doi.org/10.33433/maruhad.1675863

Öz

İş arkadaşlarından oluşan anlık ileti (sohbet) gruplarında, grup üyesi olmayan diğer işçiler veya amirler hakkında hakaret, küfür, aşağılama vb. içerikteki gönderileri nedeniyle işçilerin iş sözleşmelerinin sona erdirildiğine sıklıkla rastlanır olmuştur. Bir WhatsApp sohbet grubunda grup üyesi olmayan diğer işçiler hakkındaki hakaret ve aşağılayıcı ifadeler nedeniyle iş sözleşmesinin işverence feshedilmesi üzerine açılan bir davada Alman Federal İş Mahkemesi, söz konusu sohbetin gizliliğine her zaman güvenilemeyeceğini değerlendirmektedir. Bir diğer deyişle, söz konusu ifadelerin grup üyelerinden hiçbiri tarafından üçüncü kişilere aktarılmayacağına ilişkin beklenti, hukuki açıdan her durumda haklı bir beklenti sayılamaz. Benzer olaylara ilişkin Türk mahkemelerince verilen kararlar göz önüne alındığında, Federal İş Mahkemesinin gizlilik beklentisinin haklı olup olmadığına ilişkin değerlendirme kriterleri ile haklı gizlilik beklentisi söz konusu olduğunda bunun maddi hukuk ve usul hukukuna etkilerine ilişkin vardığı sonuçlar referans alınabilecek niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

Haklı Gizlilik Beklentisi , Anlık İleti (Sohbet) Grupları , Hakaret ve Aşağılayıcı İfadeler , Fesih , Hukuka Aykırı Delil.

Kaynakça

• Alangoya Y, Yıldırım K ve Deren-Yıldırım N, Medenî Usul Hukuku Esasları (8. Baskı, Beta 2011).
• Alp M, Çalışanın İşvereni ve İş Arkadaşlarını İhbar Etmesi – Çalışanın Hukuka ve Etik Kurallara Aykırılıkları İfşa Hakkı ve İhbar Borcu-(Whistleblowing) (Beta 2013).
• Arslan Ertürk A, Türk İş Hukukunda İşçinin Sadakat Borcu (On İki Levha 2010).
• Aydın F, İşçinin Sosyal Medya Paylaşımlarının İş Sözleşmesinin Feshine Etkisi (Adalet 2022).
• Baltaş E, ‘Maddi ve Manevi Varlığı Koruma ve Geliştirme Hakkının Feminist Bir Perspektiften Yorumu’ (Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi 2024).
• Biedermann AK and Blumauer C, ‘Äußerungen von Arbeitnehmern in sozialen Medien – eine Frage der Abwägung’ (2024) 12 NZA 785-793.
• Buchner H ‘Meinungsfreiheit im Arbeitsrecht’ (1982) (13) Zeitschrift für Arbeitsrecht 49-76.
• Caniklioğlu N, ‘İş İlişkisinin Sona Ermesi ve Kıdem Tazminatı’, iç. Yargıtay’ın İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Kararlarının Değerlendirilmesi 2017 (On İki Levha 2019) 185 – 368.
• Centel T, ‘Kaba Hitabın Sataşma Olarak Haklı Nedenle Feshe Gerekçe Yapılamaması (Karar İncelemesi)’, (2024) (38)2 Çimento İşveren Dergisi 8-11.
• Civan OE, ‘İş Sözleşmesinin Kurulması, Türleri ve Sözleşmeden Doğan Borçlar’, iç. İş Hukuku Değerlendirme Sempozyumu 2024 (TİSK 2025).
• Civan OE, İşçinin Yan Yükümlülükleri (Beta 2021).
• Çelik N, Caniklioğlu N, Canbolat T ve Özkaraca E, İş Hukuku Dersleri (35. Bası, Beta 2022).
• Demir K, ‘İşçinin İfade Özgürlüğü ile İşverenin Menfaatleri Arasındaki Denge ve Misillemeye Karşı Koruma (Dede/Türkiye Kararı Bağlamında Bir Değerlendirme)’ 2024(2) Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi 89-128.
• Di Fabio U, ‘GG Art. 2 Abs 1’ in Dürig G, Herzog R and Scholz R (Eds.) Grundgesetz Kommentar (106. Ergänzungslieferung, Verlag C. H. Beck 2025).
• Ekmekçi Ö ve Yiğit E, Bireysel İş Hukuku (4. Baskı, On İki Levha 2022).
• Ergin H, ‘İşçinin İşyerinde Çalışan Diğer Bir İşçiye Sataşması Nedeniyle İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshi’, (2015)(34) Sicil İş Hukuku Dergisi 71-87.
• Ertürk Ş, İş İlişkisinde Temel Haklar, (Seçkin 2002).
• Göktaş S, ‘Türk İş Hukukunda İşverenin İşçinin Özel Yaşamına Saygı Borcu’ (2021) 38(2) Anayasa Yargısı 1-55.
• Gültekin F, İş İlişkisinde İfade Özgürlüğü (On İki Levha 2024).
• Gümüş AT, ‘Türk Anayasasında Kişinin Maddi ve Manevi Varlığını Koruma ve Geliştirme Hakkı’ (2005) 13(2) Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 133-172.
• Heper H, ‘Düşünceyi Açıklama Hakkının Çalışma Yaşamındaki Görünümü: İşçinin İfade Özgürlüğü’, (2022) 74(3) Çalışma ve Toplum 1901 – 1933.
• Hülsmann ML, ‘Grenzen der Meinungsäußerungsfreiheit im Arbeitsverhältnis’ (2022) (4) Recht der Arbeit 228- 235.
• Kaya B, Medeni Usul Hukukunda Hukuka Aykırı Deliller (Yetkin Yayınları 2023).
• Kılıçoğlu E, Medeni Yargılamada Hukuka Aykırı Yoldan Elde Edilmiş Deliller (On İki Levha 2021).
• Mollamahmutoğlu H, Astarlı M ve Baysal U, İş Hukuku (7. Baskı, Lykeion 2022).
• Öktem Songu S, ‘Anayasal Bir Temel Hak Olarak İfade Özgürlüğünün İşçi Açısından İşyerindeki Yansımaları’ (2013) (15) Özel Sayı Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 609-650.
• Öktem Songu S, ‘Bir Haklı Fesih Sebebi Olarak “Sataşma”’ (2018) (39) Sicil İş Hukuku Dergisi 113-145.
• Öncü GA, Bireysel Başvuruda Özel Hayata ve Aile Hayatına Saygı Hakkı (Beta 2020).
• Özdemir E, İş Sözleşmesinden Doğan Uyuşmazlıklarda İspat Yükü ve Araçları (Beta 2006).
• Özyurt V, ‘İşçinin İfade Özgürlüğü’ (Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi 2024).
• Pekcanıtez H, ‘Medeni Usul Hukukunda Hukuka Aykırı Yollardan Elde Edilen Delillerin Değerlendirilmesi’ iç. Haluk Konuralp Anısına Armağan – C. I, (Yetkin 2009) 789-850.
• Pekcanıtez H, Atalay O ve Özekes M, Medenî Usûl Hukuku Ders Kitabı (11. Bası, On İki Levha 2023).
• Savaş Kutsal FB ve Kolan Ş, ‘Paylaşmadan Önce Dikkat! İşçilerin İşyeri Dışında Sosyal Medya Kullanımları Üzerine Hukuki Bir Değerlendirme’ (2019) 16(62) Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi 491-562.
• Schmidt I, ‘GG Art. 2’ in Müller-Glöge R, Preis U, Gallner I and Schmidt I (Eds.) Erfurter Kommentar zum Arbeitsrecht (25. Aufl., Verlag C. H. Beck 2025).
• Sevimli A, İşçinin Özel Yaşamına Müdahalenin Sınırları (Legal Yayıncılık 2006).
• Süzek S ve Başterzi S, İş Hukuku (24. Baskı, Beta 2024).
• Tanrıver S, Medeni Usûl Hukuku – C. 1 (4. Bası, Yetkin 2021).
• Ugan Çatalkaya D, İş Hukukunda Ölçülülük İlkesi (Beta 2019).
• Wildhaber I and Hänsenberger S, ‘Kündigung wegen Nutzung von Social Media’, in Recht im digitalen Zeitalter (Dike Verlag 2015) 399-430.
• Yamakoğlu E, Bilişim Teknolojilerinin Kullanımının İş Sözleşmesi Taraflarının Fesih Hakkına Etkisi (On İki Levha 2020).
• Yıldırım K, ‘Medeni Yargılama Hukukunda İspat Yasakları ve Özellikle Taraflarca Hukuka Aykırı Yoldan Elde Edilmiş Deliller’, iç. Erdoğan Teziç’e Armağan (Beta 2007) 862-871.
• Yiğit Y, ‘Yargı Kararları Işığında İşçinin Sosyal Medya Paylaşımı Nedeniyle İş Sözleşmesinin İşverence Feshinin Koşulları’ (2024) 26(2) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 975-1019.