TOKAT ŞER‘İYYE SİCİLLERİNE GÖRE OSMANLI HUKUKUNDA KARZ SÖZLEŞMESİ (1805-1843/1220-1258)

Yıl 2015, Cilt: 21 Sayı: 2, 243 - 270, 01.01.2016

Esra Çetinkaya

Öz

1805-1843/1220-1258 yılları arasında Tokat Mahkemesi’ne ait şer‘iyye sicillerine

dayanan .alışmada, Osmanlı hukukunda karz s.zleşmesi incelenmiştir. Osmanlı

hukukunun İslam hukukuna dayanması sebebiyle, .ncelikle İslam hukuku

kaynakları .er.evesinde teorik olarak incelenen karz s.zleşmesi, Tokat Mahkeme

sicillerinde tutulan kayıtlar esas alınarak Osmanlı hukuku uygulamasına yansıyan

y.nleriyle de ele alınmıştır. İslam hukuku teorik eserlerinin yanı sıra sicillerde

rastlanan uyuşmazlıklarda taraflarca mahkemeye sunulup kadı tarafından

verilen hükme esas teşkil eden ve bu sebeple sicillerde kayıt altına alınan fetvalar

da kaynak olarak alınmıştır. Ayrıca karz s.zleşmesinin Roma ve Türk bor.lar

hukukundaki g.rünümleri de incelenerek elde edilen sonu.lar, Osmanlı hukuku

uygulaması ile mukayese edilmiştir. Yapılan .alışma neticesinde teorik İslam hukuku

kaynakları ile mahkeme kayıtları arasında bir .elişkiye rastlanmamış olup

teori ve uygulama arasında büyük bir uyum g.zlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Karz sözleşmesi, Osmanlı hukuku, Tokat, şer‘iyye sicilleri

Kaynakça

• Akıncı, Şahin: Roma Borçlar Hukuku: 818 Sayılı BK ve 6098 Sayılı TBK ile Mukayeseli,