KİŞİLİK HAKKI KAPSAMINDA SOSYAL MEDYADA KİŞİSEL VERİLERİN KORUNMASI VE VERİ SAHİBİNİN RIZASI

Yıl 2016, Cilt: 22 Sayı: 3, 269 - 301, 16.12.2016

Kemal Atasoy

Öz

 Sosyal medyada kişisel verilerin işlenmesi sonucu hukuken korunması gereken kişisel değerler, kişinin özel hayatının gizliliği, resmi, sesi, şerefi ve onurudur. Ayrıca kişinin ırkına, etnik kökenine, sağlığına veya cinsel yaşamına dair bilgiler, daha nitelikli bir hukuki korumaya sahip olan hassas veriler kategorisindedir. AB Hukuku’nda internet içerik sağlayıcıları ve kullanıcılar veri denetçisi sorumluluğuna sahiptir. Sosyal medyada kullanıcıların kişisel veya ailevi amaçlarla paylaşım yapması halinde veri denetçisi sorumluluğu ortadan kalkmaktadır. Kişisel verilerin işlenmesine veri sahibinin vereceği rıza, bir hukuka uygunluk sebebidir. Bu irade beyanı iki şekilde ortaya konabilir. İlk olarak, internet sitelerinde veri işlenmesi işlemine kullanıcının önceden rızası olduğu varsayımı ile başlanması halinde kişinin bu işleme onayının olmadığını belirtmesi gerekir. Kişilik hakkını korumaya elverişli diğer durumda ise, veri işlenmesi ancak veri sahibi kullanıcının öncelikli olarak rıza beyanının bulunması halinde söz konusu olur. Veri sahibinin rızasının hukuka uygun olması için bazı kriterler vardır. Bunlar; hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde açık olma, özgür bir iradeye dayanma, belirli bir konuya özgülenme ve aydınlatılmış bir irade beyanının bulunmasıdır. 

Anahtar Kelimeler

Kişilik Hakkı, Sosyal Medya, Kişisel Veri, Veri İşlenmesi, Veri Sahibinin Rızası, Hukuka Aykırılık, Opt-in, Opt-out

Kaynakça

• Akdemir Pınar, Kişilik Haklarının İhlalinden Elde Edilen Kazancın İadesi Davası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2014.
• Akipek Jale / Akıntürk Turgut / Ateş Karaman Derya, 6098 sayılı Yeni Borçlar Kanununa Uyarlanmış Türk Medeni Hukuku Başlangıç Hükümleri Kişiler Hukuku, Birinci Cilt, 10. Bası, Beta Yayınları, İstanbul 2013.
• Aksoy Hüseyin Can, Medeni Hukuk ve Özellikle Kişilik Hakkı Yönünden Kişisel Verilerin Korunması, Çakmak Yayınevi, Ankara 2010. (Kişisel Verilerin Korunması)
• Aksoy Hüseyin Can, Kişisel Verilerin İşlenmesi Kapsamında Rıza Unsuru ve Sınırlı Ehliyetsizin Durumu, Haluk Konuralp Anısına Armağan, C. 3, Yetkin Yayınları, Ankara 2009. (Rıza Unsuru)
• Article 29 Working Group Opinion 5/ 2009 on Online Social Network Communication, Adopted on 12.06.2009, http://ec.europa.eu/justice/policies/privacy/docs/wpdocs/2009/wp163_en.pdf.
• Article 29 Working Party’s Opinion 15/ 2011 on the Definition of Consent, Adopted on 13.07.2011, http://ec.europa.eu/justice/policies/privacy/docs/wpdocs/2011/wp187_en.pdf.
• Ataay Aytekin, Şahıslar Hukuku Giriş- Hakiki Şahıslar, 3. Bası, İstanbul 1978.
• Başalp Nilgün, Kişisel Verilerin Korunması ve Saklanması, Yetkin Yayınları, Ankara 2004.
• Brownsword Roger, Consent in Data Protection Law: Privacy, Fair Processing and Confidentiality, Edited by Serge Gutwirth/ Yves Poullet/ Paul De Hert/ Cecile de Terwangne /Sjaak Nouwt, Reinventing Data Protection?, Springer Publishing, 2009, s. 83-110.
• Custers Bart/ van der Hof Simone/ Schermer Bart/ Appleby-Arnold Sandra/ Brockdorff Noelle, Informed Consent in Social Media Use- The Gap Between User Expectations and EU Personal Data Protection Law, Scripted, Vol.10, Issue 4, 2013, s. 435- 457.
• Determann Lothar, Social Media Privacy: A Dozen Myths and Facts, Stanford Technology Law Review, Vol.7, 2012, s. 1-14.
• Dural Mustafa / Öğüz Tufan, Türk Özel Hukuku Kişiler Hukuku, C.II, Filiz Kitabevi, İstanbul 2014.
• Eren Fikret, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununa Göre Hazırlanmış Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 17. Bası, Yetkin Yayınları, Ankara 2014.
• European Union Agency for Fundamental Rights, Handbook on European Data Protection Law, Publications Office of the European Union, Lüksemburg 2014.
• Ferretti Federico, A European Perspective on Data Processing Consent through the Re-conceptualization of European Data Protection’s Looking Glass after the Lisbon Treaty: Taking Rights Seriously, European Review of Private Law, Vol.2, 2012, s. 473-506.
• Hatemi Hüseyin / Kalkan Oğuztürk Burcu, Kişiler Hukuku Gerçek Kişiler-Tüzel Kişiler, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2014.
• Hatemi Hüseyin/ Gökyayla Emre, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, 3. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2015.
• Helvacı Serap, Gerçek Kişiler, Legal Yayınevi, İstanbul 2013.
• Helvacı Serap, Türk ve İsviçre Hukuklarında Kişilik Hakkını Koruyucu Davalar (MK md. 24/a fıkra I/ İMK md. 28a fıkra I), Beta Yayınları, İstanbul 2001. (Kişilik Hakkı)
• Hornung Gerrit, A General Data Protection Regulation For Europe? Light and Shade in the Commission’s Draft of 25 January 2012, Scripted, Vol.9, Issue 1, Nisan 2012, s. 64- 81.
• Jones Richard / Tahri Dalal, EU law requirements to provide information to website visitors, Computer Law & Security Review, Vol. 26, 2010, s. 613-620.
• Karabağ- Bulut Nil, Medeni Kanunun 23. Maddesi Kapsamında Kişilik Hakkının Sözleşme Özgürlüğüne Etkisi, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul 2014.
• Kılıçoğlu Ahmet, Medeni Kanunda Manevi Tazminatta Ağır Kusur Konusunda Yapılan Değişiklik, Prof. Dr. Haluk Tandoğan’ın Hatırasına Armağan, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara 1990, s. 103- 110.
• Kocayusufpaşaoğlu Necip, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, Borçlar Hukukuna Giriş- Hukuki İşlem- Sözleşme, Kocayusufpaşaoğlu/ Hatemi/ Serozan/ Arpacı, C.I, 6. Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 2014.
• Korff Douwe, WORKING PAPER No. 2: Data protection laws in the EU: The difficulties in meeting the challenges posed by global social and technical developments, Comparative Study on Different Approaches to New Privacy Challenges in Particular in the Light of Technological Developments, European Commission Directorate- General Justice, Freedom and Security, Londra 20 Ocak 2010.
• Kuner Christopher, European Data Protection Law Corporate Compliance and Regulation, 2. Bası, Oxford University Press, İngiltere 2007.
• Küzeci Elif, Kişisel Verilerin Korunması, Turhan Kitabevi, Ankara 2010. Luzak Joasia, Much Ado about Cookies: The European Debate on the New Provisions of the ePrivacy Directive regarding Cookies, European Review of Private Law, Vol. 1, 2013, s. 221-246.
• Oğuz Habip, İnternet Ortamında Kişilik Haklarının İhlali ve Korunması, Adalet Yayınları, Ankara 2010.
• Oğuzman M. Kemal, İsviçre ve Türkiye’de Medeni Kanun ve Borçlar Kanununda Şahsiyetin Hukuka Aykırı Tecavüze Karşı Korunması ve Özellikle Manevi Tazminat Davası Bakımından Yapılan Değişiklikler, Prof. Dr. Haluk Tandoğan’ın Hatırasına Armağan, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara 1990, s. 7- 54.
• Oğuzman Kemal / Öz Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. I-II, 11. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2013.
• Oğuzman M. Kemal / Seliçi Özer / Oktay-Özdemir Saibe, Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler), 14. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul 2014.
• Özdemir Hayrunnisa, Elektronik Haberleşme Alanında Kişisel Verilerin Özel Hukuk Hükümlerine Göre Korunması, Seçkin Yayınları, Ankara, 2009.
• Özel Sibel, Uluslararası Alanda Medya ve İnternette Kişilik Haklarının Korunması, Seçkin Yayınları, Ankara 2004.
• Özsunay Ergun, Gerçek Kişilerin Hukuki Durumu, 4. Bası, İstanbul 1979.
• Serdar İlknur, Radyo ve Televizyon Yoluyla Kişilik Hakkının İhlali ve Kişiliğin Korunması, Seçkin Yayınevi, Ankara 1999.
• Öztan Bilge, Şahsın Hukuku- Hakiki Şahıslar, 9. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2000.
• Serozan Rona, Medeni Hukuk Genel Bölüm Kişiler Hukuku, 4. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2014.
• Sırabaşı Volkan, İnternet ve Radyo-Televizyon Aracılığıyla Kişilik Haklarına Tecavüz (İneternet Hukuku), 2. Baskı, Adalet Yayınları, Ankara 2007.
• Şimşek Oğuz, Anayasa Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması, Beta Yayınları, İstanbul 2008.
• Tekinay Selahattin Sulhi, Kişilik Haklarına İlişkin Yasal Değişiklikler Hakkında Eleştiriler, Prof. Dr. Haluk Tandoğan’ın Hatırasına Armağan, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Ankara 1990, s. 55-66.
• Tekinay Selahattin Sulhi, Medeni Hukuka Giriş Dersleri, 3. Baskı, İstanbul 1978.
• Tümerdem Murat, İnternette Kişilik Hakkı İhlalinden Kaynaklanan Manevi Tazminat, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2013, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=7d53ed97e31a8bd32226b20be755c7d84bb513e8aaf2856e50907eb540a3596f8b2c0a0db01b8a637728c4c4c455d981 (Son Erişim Tarihi: 15.05.2015)
• Velidedeoğlu Hıfzı Veldet, Türk Medeni Hukuku Şahsın Hukuku, C.I, Cüz: 2, 5. Bası, İstanbul 1956.
• Zevkliler Aydın / Acabey Mehmet Beşir / Gökyayla K. Emre, Medeni Hukuk- Giriş,Başlangıç Hükümleri, Kişiler Hukuku, Aile Hukuku, 6. Bası, Seçkin Yayınları, Ankara 2000.