ADİ İŞ / TİCARİ İŞ / TÜKETİCİ İŞLEMİ AYRIMI ve BU AYRIMIN ÖNEMİ

Yıl 2016, Cilt: 22 Sayı: 3, 395 - 436, 16.12.2016

Mehmet Bahtiyar Levent Biçer

Öz

 Bazı konulara ilişkin olarak birden çok kanunda ve farklı yönlerde düzenleme bulunması durumunda, uyuşmazlığın çözümü için işin niteliği ve o işe uygulanacak hükümlerin seçimi büyük önem taşımakta ve bu seçime bağlı olarak, birbirinden farklı sonuçlara ulaşılabilmektedir. Ticari iş/adi iş ayırımın temel önemi, adi işlerin başta TMK. ve TBK. olmak üzere genel hükümlere, ticari işlerin ise ticari hükümlere tabi olmasında görülür. Fakat adi veya ticari işlemin bir tarafı tüketici ise ve TKHK.’da özel düzenleme varsa, bu durumda özel hüküm olarak TKHK. uygulanacaktır. 

Çalışmamızda, ticari iş, adi iş ve tüketici işlemine değinmek suretiyle bu ayırım ortaya konulacak ve daha sonra bu ayırımın sonuçları üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ticar iş, adi iş, tüketici işlemi, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun

Kaynakça

• AKSOY, Sami : 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un Taşıma Hukukuna Müdahalesi, BATİDER. 2015, S. 2, s. 303 vd.
• ALBAŞ, Hakan Türk Borçlar Kanunu’nun Değerlendirilmesi Sempozyumu, 2. Oturum, İfa ve İfa Engelleri, Legal Hukuk Dergisi, 2005/34, s. 3463 vd.
• ALTOP, Atilla: Türk Borçlar Kanunu Tasarısı’nda Genel İşlem Koşulları ve Kefalet Sözleşmesi, İsviçre Medeni Kanunu ve Borçlar Kanunu’nun Alınışının 80. Yılı Sempozyumu, 28 Nisan 2006, İstanbul.
• ARKAN, Sabih: Ticari İşletme Hukuku, Ankara 2005.
• ASLAN, İ. Yılmaz: Tüketici Hukuku Dersleri, Bursa 2015.
• ATAMER, Yeşim M.: Yeni Türk Borçlar Kanunu Hükümleri Uyarınca Genel İşlem Koşullarının Denetlenmesi-TKHK m. 6 ve TTK m.55, f.1, (f ) İle Karşılaştırmalı Olarak, Türk Hukukunda Genel İşlem Şartları Sempozyumu, Ankara 2012.
• ATAMER, Yeşim: 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Çerçevesinde Fiyat Denetimi, Yeni Tüketici Hukuku Konferansı, İstanbul 2015.
• AYDINCIK, Şirin: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununda Borçların İfası (TBK m.83 -111) Hükümlerine İlişkin Olarak Getirilen Değişiklikler, Prof. Dr. Şener Akyol’a Armağan, İstanbul, Filiz, 2011.
• AYDOĞDU, Murat: 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un Getirdiği Yeniliklere Genel Bakış, Sözleşmeye Aykırılık, Ayıplı İfa Kavramlarına Getirdiği Farklı Yaklaşım Ve Bu Konudaki Önerilerimiz, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt: 15, Sayı: 2, 2013.
• AYDOĞDU, Murat: 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda Düzenlenen Genel İşlem Koşullarının Kişi Bakımından Uygulama Alanı.
• AYDOĞDU, Murat: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununda Faiz ile İlgili Düzenlemeler, DEÜHD, 2010/1.
• BAHTİYAR, Mehmet Ticari İşletme Hukuku 16. Bası, İstanbul 2015.
• BAHTİYAR, Mehmet Kıymetli Evrak Hukuku, Yeni TTK’ya Uyarlanmış 12. Bası, İstanbul 2014.
• BAHTİYAR, Mehmet/ HAMAMCIOĞLU, Esra: Tüketicinin Kıymetli Evrak İle Borçlanması ve Sonuçları, Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Haziran 2015, Cilt: 3- Sayı: 1, s. 99- 124.
• BARLAS, Nami: Para Borçlarının İfasında Borçlunun Temerrüdü ve Bu Temerrüt Açısından Düzenlenen Genel Sonuçlar, İstanbul 1992.
• BATTAL, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Yönünden Tacirlerin Tüketici Sıfatı, Prof. Dr. Ali Bozer’e Armağan, Ankara 1998, s. 313- 332.
• DOMANİÇ, Hayri: Türk Ticaret Kanunu Şerhi I, İstanbul 1988.
• ERDOĞAN, İhsan: Satıcının, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Karşısında Ayıba Karşı Tekeffül Borcu, Türk Hukuk Enstitüsü Dergisi, Yıl 1, Sayı 2, Ocak 1996.
• GEZDER, Ümit: İnternette Akdedilen Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması, İstanbul, 2004.
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper: 6502 sayılı Tüketici Kanunu Şerhi, İstanbul 2014.
• HAVUTÇU, Ayşe: Açık İçerik Denetim Yoluyla Tüketicinin Genel İşlem Şartlarına Karşı Korunması, İzmir 2003.
• HELVACI, Serap: Türk Borçlar Kanunu’nun Değerlendirilmesi Sempozyumu, 2. Oturum, İfa ve İfa Engelleri, Legal Hukuk Dergisi, 2005/34, s.
• İMREGÜN, Oğuz: Kara Ticareti Hukuku Dersleri, İstanbul 2001.
• İNAL, Tamer: Tüketici Hukukunda Tüketim Malı- Yatırım Malı Ayırımının Gerekliliği, Sektörel Bazda Tüketici Hukuku ve Uygulamaları, Ankara 2015 s. 161 vd.
• İNCEOĞLU, Murat Ayıba Karşı Tekeffül ve Garanti Sorumluluğu, Yeni Tüketici Hukuku Konferansı.
• KARA, İlhan Tüketici Hukuku, Ankara 2015.
• KARA, İlhan 6502 Sayılı TKHK’da Bankacılık İşlemleri Nedeni İle Tüketiciden Alınabilecek Masraflar, BDDK Kararı, Kanuna Aykırı Uygulamalar ve Çözüm Yolları, İstanbul Barosu Dergisi, Mart Nisan 2015, Cilt:89, Sayı:2015/2.
• KARA, Mustafa Sencer: Genel İşlem Şartlarına İlişkin Haksız Rekabet Hükümleri, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XVII, Y.2013, Sa. 1-2.
• KARAHAN, Sami: Ticari İşletme Hukuku, Konya 1998.
• KAYAR, İsmail: Ticari İşletme Hukuku, Ankara 2006.
• KILIÇOĞLU, Ahmet Türk Borçlar Kanunu Tasarısı’na Eleştiriler, Ankara, Türkiye Barolar Birliği, 2008.
• KIRKBEŞOĞLU, Nagehan: 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu ile Getirilen Faiz Sınırları Üzerine Bir Değerlendirme, BATİDER, 2012/4.
• MOROĞLU, Erdoğan: Türk Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu Tasarıları, İ.B.D., 2006/1.
• NOMER, Haluk Nami: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 12. Bası, İstanbul, Beta, 2012.
• OĞUZMAN, Kemal / ÖZ, Turgut Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2009.
• OZANOĞLU, Hasan Seçkin: Mukayeseli Hukuk ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Açısından Tüketiciyi Koruyan Düzenlemelerin Kişi Bakımından Uygulama Alanı, Prof Dr. Kemal Oğuzman’ın Anısına Armağan, İstanbul 2000, 663- 692.
• OZANOĞLU, Tüketim Sözleşmeleri Kavramı (Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un Maddi Anlamda Uygulama Alanı), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Yıl: 2001, Cilt 50, Sayı 1, s. 55-90.
• KABUKÇUOĞLU ÖZER, Fatma Dilek: Yeni Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Çerçevesinde Sigorta Sözleşmeleri, Sektörel Bazda Tüketici Hukuku ve Uygulamaları, Ankara 2015.
• PASLI, Ali: Sermaye Piyasası Sektöründe Tüketici Hukuku ve Uygulamaları, Sektörel Bazda Tüketici Hukuku ve Uygulamaları, Ankara 2015.
• REİSOĞLU, Safa: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2006.
• SEROZAN, Rona: Tüketiciyi Koruma Yasasının Sözleşme Hukuku Alanındaki Eleştirisi, Yasa Hukuk İçtihat ve Mevzuat Dergisi, C. XV, S. 173/4, Mayıs 1996.
• ŞEKER, Muzaffer: Sipariş Edilmeyen Mal ve Hizmetler (TKHK. m. 7) İle Ismarlanmayan Şeyin Gönderilmesi (TBK. 7), İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Yıl:13 Sayı:26 Güz 2014/2 s. 73- 93.
• TAŞKIN, Mustafa: Tüzel Kişilerin ve Şirketlerin Tüketicilik Vasfı, ABD, 1997/I, Yıl: 54, s.
• TEKİNAY/ AKMAN/ BURCUOĞLU/ ALTOP : Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Bası, İstanbul 1993.
• TOKBAŞ, Hakan: Bankacılık Sektöründe Tüketici Hukuku Uygulamaları Tüketici Hukukunun Temel İlkelerinin Bankacılık Sektörü Açısından Değerlendirilmesi ve Eleştirisi, İstanbul 2015.
• TUNA, Ergun: Ticari İşletme Hukuku Cilt I, Ticari İşletme, İstanbul 1993.
• TUTUMLU, Mehmet Akif : Tüketici Yargılaması Hukuku, Ankara 2015.
• ÜLGEN, Hüseyin /HELVACI, Mehmet / KENDİGELEN, Abuzer /KAYA, Arslan / ERTAN, Füsun Nomer: Ticari İşletme Hukuku, İstanbul 2015.
• YAĞCI, Kürşad: Anapara Faizi Ve Temerrüt Faizine Üst Sınır Getiren TBK m. 88 ve TBKm. 120 Hükümlerinin Ticari Faizler (TTK m. 8 ve TTK m. 9) Bakımından Uygulanabilirliği, İÜHFM C. LXXI, S. 2, 2013.
• ZEVKLİLER, Aydın / AYDOĞDU, Murat: Tüketicinin Korunması Hukuku, Ankara 2004.