İş Hukukunda Ücretsiz İzin Uygulamaları

Yıl 2014, Cilt 20, Sayı 1, 479 - 506, 01.06.2014

Efe YAMAKOĞLU Eda KARAÇÖP

https://doi.org/10.33433/maruhad.546957

Öz

Ücretsiz izin uygulaması iş sözleşmesinin askıya alınmasına ilişkin özel bir uygulamadır. Özellikle ekonomik kriz dönemlerinde işverenler, işçileri ücretsiz izne çıkararak, ekonomik konjonktürün işletme üzerindeki olumsuz etkilerini hafifletmeyi amaçlamaktadırlar. Ücretsiz izinle ilgili İş Kanununda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak, bazı hükümlerde ücretsiz izin niteliğinde düzenlemelerin yer aldığı görülmektedir. Uygulamada işverenlerin, çoğu kez, tek taraflı olarak işçileri ücretsiz izne çıkarttığına rastlanmaktadır. Bu bağlamda karşılaşılan sorunların çözümü bakımından ücretsiz izin uygulamasının kanunla düzenlenmesinin bir gereksinim olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Ücretsiz İzin, ekonomik kriz, İş Hukuku, geçerli neden, yıllık ücretli izin, ultima ratio

Kaynakça

• AKTAY, Nizamettin, Kadir ARICI ve E. Tuncay KAPLAN/SENYEN: İş Huku- ku, 3. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara 2009.
• AKYİĞİT, Ercan: Yıllık Ücretli İzin, Seçkin Yayınları, Ankara 2000 (“Yıllık Ücretli İzin”).
• AKYİĞİT, Ercan: “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununda Yıllık Ücretli İzin”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S. 24, Aralık, 2011, s.50 vd.
• AKYİĞİT, Ercan: İçtihatlı ve Açıklamalı 4857 sayılı İş Kanunu Şerhi C. I, Gün- celleştirilmiş ve Genişletilmiş 3. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2008 (“Şerh”).
• ALP, Mustafa: İş Sözleşmesinin Değiştirilmesi, Seçkin Yayınları, Ankara 2005.
• ALPAGUT, Gülsevil: “İş Kanunu’nun 22. Maddesinin Uygulama Alanı-Sözleş- me Hükümlerinin Geçerliliği Sorunu ve Yargıtay’ın Konuya İlişkin Kararları”, LİHSGHD, S.9, Ocak-Şubat-Mart 2006, s. 49-64.
• ATAMER, Yeşim: Sözleşme Özgürlüğünün Sınırlandırılması Sorunu Çerçevesinde Genel İşlem Şartlarının Denetlenmesi, İstanbul 2001.
• AYDIN, Ufuk: “Kısa Çalışma Uygulaması ve Güncel Gelişmeler”, Sicil İş Hukuku Dergisi, C. IV, S. 13, 2009, s. 30 vd.
• BAŞBUĞ, Aydın: İş Sözleşmesinin Değişen Şartlara Uyarlanması, Beta Yayınları, İstanbul 2007.
• BİRBEN, Erhan: İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshinde Ölçülülük İlkesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir 2006.
• BLANPAIN, Roger and Michele COLUCCI: European Labour and Social Secu- rity Law Glossary / Droit Européen du Travail et de la Sécurité Sociale Glossaire / Europäisches Arbeitsrecht und Soziale Sicherheit Glossar... The Kluwer Law International, Hague/London/NewYork 2002.
• BERENSTEIN, Alexandre and Pascal MAHON: Labour Law in Switzerland, Kluwer Law International, Hague-London-Boston 2001.
• CANBOLAT, Talat: “İşe İade Kararının Uygulanmasında Dürüstlük Kuralı”, İş Gü- vencesi ve İşe İade Davaları, Seminer- KHÜ Yayınları, İstanbul 2010, s. 83- 134.
• CANİKLİOĞLU, Nurşen: “İşçinin Çalışma Koşullarında Tek Taraflı Değişiklik Söz- leşmeyi İşverenin Feshetmiş Sayılacağı”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Yıl: 5, S. 18, Haziran 2010, s. 104-113.
• ÇANKAYA, Osman Güven, Cevdet İlhan GÜNAY ve Seracettin GÖKTAŞ: Türk İş Hukukunda İşe İade Davaları, Yetkin Yayınları, Ankara 2005.
• ÇELİK, Nuri: İş Hukuku Dersleri, Beta Yayınları, 26. Baskı, İstanbul 2013.
• ÇİL, Şahin: İş Kanunu Şerhi C.II ve C.III, Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş 2. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara 2007(“Şerh”).
• ÇİL, Şahin: İş Hukuku Yargıtay İlke Kararları, (9. Hukuk Dairesi, 2008-2009 Yılı Kararları), Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara 2009(“İlke Kararları”).
• DEMİR, Fevzi: “Toplu İş Sözleşmesi İle İşçinin Onayının Önceden Alınması”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.2, Haziran 2006, s. 93-113(“İşçinin Onayı”).
• DEMİR, Fevzi: “Kısa Çalışmalar ve İş Sözleşmeleri Üzerine Etkileri”, LİHSGHD, C. VI, S. 22, 2009, s. 540-552(“Kısa Çalışma”).
• EKMEKÇİ, Ömer: “Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği Uygulamasına İlişkin Sorunlar”, Sicil İş Hukuku Dergisi, C. IV, S. 14,2009, s.50 vd.
• EKONOMİ, Münir: İş Hukuku C.I, Ferdi İş Hukuku, Yenilenmiş 3. Bası, İTÜ Vakfı Kitap Yayınları No: 18, İstanbul 1987(“Ferdi İş Hukuku”).
• EKONOMİ, Münir: “Kadın İşçilerin Gebelik ve Doğum Halinde Feshe Karşı Korun- ması”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2009/3, s. 11-34 (“Gebelik”).
• ENGİN, Murat: İş Sözleşmesinin İşletme Gerekleri İle Feshi, Beta Yayınları, İstan- bul 2003(“İşletme Gerekleri ile Fesih”).
• ENGİN, Murat: “İşletme Gerekleri İle Fesih ve Ücretsiz İzin Yargıtay Karar Değerlen- dirmesi”, LİHSGHD, C. I, S. 2, 2004, s. 537-544 (“Değerlendirme”).
• ENGİN, Murat: “Bireysel İş İlişkisinin Kurulması ve İşin Düzenlenmesi”, Yargıtay’ın İş Hukukuna İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi 2004, İş Hukuku ve Sos- yal Güvenlik Hukuku Türk Milli Komitesi Yayını, Ankara 2005.
• EYRENCİ, Öner/ TAŞKENT, Savaş/ ULUCAN, Devrim: Bireysel İş Hukuku, 4. Baskı, İstanbul 2010.
• EYRENCİ, Öner: “Toplu İşçi Çıkarma ve Ortaya Çıkan Sorunlar”, A. Can Tuncay’a Armağan, İstanbul 2005, s.552 vd.
• FALASCA, GİAMPİERO: Manuale Di Dritto Del Lavoro, Constituzione, Svol- gimento e Risoluzione del Rapporto di Lavoro, Terza Edizione, Grouppo 24 Ore, Gennaio 2011.
• GÜNER, Erol: “Doğum Yapan Kadın İşçinin Talebi Halinde Verilen Ücretsiz İzin Hangi Tarihten İtibaren Başlayacaktır?”, Mali Çözüm Dergisi, S. 98, 2010, s. 237-247.
• GÜZEL, Ali: “İş Sözleşmesinin Geçerli Nedenle Feshinde Ultima Ratio (Son Çare) İl- kesi ve Uygulama Esasları”, A. Can Tuncay’a Armağan, 1. Bası, İstanbul 2005, s. 60 vd.
• HAVUTÇU, Ayşe: “Türk Borçlar Kanunu Tasarısının Değerlendirilmesi Sempozyu- mu”, Legal HD. Ekim-2005, s. 3624 vd.
• KANDEMİR, Murat: “İş Güvencesi Kapsamındaki İşçinin İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshi”, SBArD ,Hüseyin Hatemi’ye Armağan, , Eylül 2005, S. 6, s. 270 vd.
• KAPLAN, T. Emine: “İşverenin Koruma ve Gözetme Borcunun Kapsamı”. Kamu-İş. Prof. Dr. Kamil Turan’a Armağan, C. 7, S. 2, 2003, s. 137-151.
• KARAÇÖP, Eda/YAMAKOĞLU, Efe: “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Hiz- met Sözleşmesine İlişkin Hükümleri ve İş Kanunları ile İlişkisi”, Legal İSGHD, C. X, S. 38, 2013, s. 83-148.
• MOLLAMAHMUTOĞLU, Hamdi: İş Hukuku, 3. Baskı, Turhan Kitabevi Yayın- ları, Ankara 2008.
• NARMANLIOĞLU, Ünal: “İşverenin Çalışma Koşullarında Değişiklik Yapma Hak- kını Saklı Tutan Sözleşme Hükümleri Bağlayıcı Mıdır?”, Sicil İş Hukuku Der- gisi, Yıl: 1, S. 3, Eylül 2006, s. 9-19.
• ODAMAN, Serkan: “Yargıtay Kararları Işığında İşçinin İşine Devamsızlıkta Bulun- ması ve Hukuki Sonuçları”, ÇEİS, C. XVIII, S. 2, Mart 2004, s. 4-15.
• ODAMAN, Serkan: Esneklik Prensibi Çerçevesinde Yargıtay Kararları Işığında Türk İş Hukukunda Çalışma Süreleri ve Yöntemleri, Legal Yayıncılık, İstan- bul 2013.
• OĞUZMAN, M. Kemal: Türk Borçlar Kanunu ve İş Mevzuatına Göre Hizmet “İş” Akdinin Feshi, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul 1955.
• ÖZDEMİR, Erdem: İş Sözleşmesinden Doğan Uyuşmazlıklarda İspat Yükü ve Araçları, 1. Bası, Beta Yayınları, İstanbul 2006.
• RAY, Rebecca/ GORNICK, C Janet./SCHMITT, John: “Parental Leave Policies In 21 Countries”, Assessing Generosity and Gender Equality, http/www.paid- familyleave.org/pdf.
• SMITH, Ian and Aaron BAKER: Smith & Wood’s Employment Law, 10th Editi- on, Oxford University Press, U.S., New York 2010.
• SOYER, Polat: Genel İş Koşulları, İzmir 1987.
• SÜZEK, Sarper: İş Akdinin Askıya Alınmasının Genel Teorisi, Savaş Yayınları, An- kara 1989(“Askı”).
• SÜZEK, Sarper: “İş Akdinin Askıya Alınması ve Ücretsiz İzinler”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. IX, Özel Sayı, 2007, s. 115-133(“Üc- retsiz İzin”).
• SÜZEK, Sarper: İş Hukuku, Yenilenmiş 9. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2013 (İş Hukuku).
• SÜZEK, Sarper: “Yeni Türk Borçlar Kanunu Çerçevesinde Genel İş Koşulları”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.24, Aralık 2011, s.5-13.
• ŞEN, Murat: İş Hukukunda Çalışma Koşullarında Değişiklik, Seçkin Yayınları, Ankara 2005.
• TAŞKENT, Savaş: “İş Sözleşmesinin Askıya Alınması ve Ücretsiz İzin Uygulaması”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Yıl: 1, S. 3, Eylül 2006, s. 20-28.
• TUNCAY, Can: “Telekomünikasyon Alanında İşletme Gerekleriyle İşe Son Verme”, Legal İSGHD 2006, S.: 10, s. 560 vd.
• UŞAN, Fatih: “4857 Sayılı İş Yasasının 22. Maddesi Çerçevesinde Değişiklik Feshi, Çalışma Şartlarında Esaslı Değişiklik ve Uygulama Sorunları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. IX, Özel Sayı, 2007, s. 211-271.
• UZUN, Bekir: “4857 Sayılı İş Yasası ve Yıllık Ücretli İzin Yönetmeliği ile Getirilen Düzenlemeler Işığında Yıllık Ücretli İzin”, MERCEK, Nisan 2004, s. 75 vd.
• YENİSEY, D. Kübra: “Hizmet Akdinin Değiştirilmesi ve Ücretsiz İzin Uygulaması”, İş Hukukuna ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Öne- rileri 2002 Yılı Toplantısı, Ekonomik Krizin İş Hukukuna Etkisi, İstanbul Barosu Yayınları, 2002, s. 71-87(“Ücretsiz İzin”).
• YENİSEY, D. Kübra: “Çalışma Koşullarında Değişiklik”, III. Yılında İş Yasası, Bod- rum 21-25 Eylül 2005, s. 104-131(“Seminer”).
• YENİSEY, D. Kübra: “Çalışma Koşullarında Değişiklik ve İş Sözleşmesinin Feshi”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2010/3, s. 93-115(“Değişiklik ve Fesih”).
• Employment Relations Research Series No: 80 Department of Bussiness Enterprise & Regulation, ed, International Review of Leave Policies and Related Rese- arch 2007, http/www.berr.gov.uk/files/40677.pdf.
• Kazancı Elektronik Hukuk Yayımcılığı: www.kazanci.com (çevrimiçi).