İşverenin Fesih Hakkı Açısından İşçinin İşyerinde Özel Amaçlarla İnternet Kullanımı (Sanal Kaytarma - Cyberloafing)

Yıl 2014, Cilt: 20 Sayı: 1, 163 - 176, 01.06.2014

Fuat Bayram

https://doi.org/10.33433/maruhad.606926

Cited By: 1

Öz

İşçinin iş görme borcunu ifa ederken, işyeri bilgisayarını ve internet bağ- lantısını özel amaçlarla kullanmasının hukuksal sonuçları Türk iş hukukunda güncel bir tartışmadır. Sanal kaytarma (cyberloafing) kavramı, işverenin sağla- mış olduğu e-posta ve internetin işçiler tarafından iş saatleri içinde ama iş dışı konular (özel amaçlar) için kullanılmasının karşılığı olarak kullanılmaktadır. Çalışmamızda işverenin fesih hakkı açısından, işyerinde özel amaçlı internet kullanımının (sanal kaytarmanın) iş görme borcunun özensiz ifası ve işveren ta- limatlarına aykırılık boyutu incelenmiştir. İş görme borcunun ifasında internet bağlantılı işyeri bilgisayarını kullanan işçi için özen borcunun ölçüsü, (diğer öl- çülerin yanında) çalışma süresini hangi oranda özel amaçlı internet kullanımın- da geçirdiği ile de ilgilidir. İşçinin sözleşme, yönetmelik ve işveren talimatlarına aykırı bir biçimde özel amaçlı internet kullanımı gerçekleştirirse bu fiil işveren talimatlarına uymama anlamına geleceği gibi aynı zamanda özen borcuna da aykırılık teşkil edecektir. Kişisel amaçlı internet kullanımı, işçinin iş görme borcunu gereği gibi yerine getirmesini (özen borcunu) engelleyecek düzeyde ise; diğer bir ifade ile işçinin performans ve verim düşüklüğüne yol açıyorsa veya işe yoğunlaşmasını olumsuz yönde etkiliyorsa geçerli bir fesih sebebi teşkil edecek- tir. Açık işveren talimatına rağmen, özel amaçlı internet kullanımının yapılma- sının (internet iletişiminin içeriğinden bağımsız olarak) haklı fesih sebebi teşkil edeceği haller, bu ihlalin aynı zamanda sadakat borcuna aykırılık teşkil ettiği, işverenin güvenini kötüye kullanma ve doğruluk ve bağlılığa uymadığı hallerdir.

Anahtar Kelimeler

İşyerinde internet, sanal kaytarma, işyerinde internet sınırlamaları

Kaynakça

• Akyiğit, E., (2013) İş Hukuku, Ankara, Seçkin Yayınları.
• Anton,G./Ward, J.J., (1998) “Every Breath You Take: Employee Privacy Rights In The Workplace”, Labor Law Journal, 1998’March.
• Arslan, S., (2012) İşverenin Haklı Nedenle Fesih Hakkı, İstanbul: Oniki Levha Yayıncılık.
• Aydın, U./Özkalp, E./Tekeli, S., (2012) “Sapkın Örgütsel Davranışlar ve Çalışma Yaşamında Yeni Bir Olgu: Sanal Kaytarma (Cyberloafing) ve İş İlişkilerine Etkileri”, Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası Dergisi, 2012’Mart.
• Bayram, F., (2003) Türk İş Hukukunda İşçinin, İşverenin Kişilik Hakkını Koruma Borcu (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul.
• Centel, T., (1994) İş Hukuku. C.I, Bireysel İş Hukuku, İstanbul 1994.
• Çelik, N., (2013) İş Hukuku Dersleri, İstanbul : Beta Yayınları.
• Ekonomi, M., (1987) İş Hukuku. C.I. Ferdi İş Hukuku, İstanbul.
• Ertaş, K., (1982) Türk İş Hukukunda İşçinin Sadakat Borcu, Ankara.
• Ertürk, A. A., (2010) Türk İş Hukukunda İşçinin Sadakat Borcu, İstanbul.
• Hozar, N. N., (2007) “Özel Amaçla İnternet ve E-Posta Kullanımının İş İlişkisine Etkisi”, Sicil. Eylül.
• İmre, Z., (1980), Medeni Hukuka Giriş, İstanbul.
• Köprülü, B., (1984) Medeni Hukuk-Genel Prensipler-Kişinin Hukuku, İstanbul.
• Mary E./Pivec, M. E./Brinkerhoff, S., (1999) “E-Mail In The Workplace : Limita- tions on Privacy” Human Rights, Vol.26, Iss.1.
• Mollamahmutoğlu,H./Astarlı, M., (2011) İş Hukuku, Ankara.
• Muhl, C.J., (2003) “Workplace E-mail and İnternet Use : Employees and Emplo- yersBeware”, Monthly Labor Review, Vol.3, Iss.2 2003’February.
• Narmanlıoğlu, Ü., (2012) İş Hukuku, Ferdi İş İlişkileri, İstanbul.
• O’Brien, C.N., (2002) “The İmpact of Employer E-Mail Policies on Employee Rights to Engage in Concerted Activities Protectedby The National Labor Relations Act”, Labor Law Journal, Dickinson Law Review 2002.
• Oğuzman, M.K., (1990) Medeni Hukuk Dersleri, İstanbul.
• Okur, Z., (2005) “İşyerinde İşçinin Bilgisayar ve İnternet’i Özel Amaçlı Kullanımı- nın İş İlişkisine Etkisi”, Kamu-İş, 8. Cilt, S.2.
• Özkaraca, E., (2008) “İş Sözleşmesinin İş İçin Tahsis Edilen Bilgisayarın Özel Amaçla Kullanımı Nedeniyle Feshine Dair Alman Federal İş Mahkemesi Ka- rarı”, MÜHF-HAD, C.14, 2008’3.
• Savaş, F.B., (2009) “İş Hukukunda Siber Gözetim”, Çalışma ve Toplum, 2009’3.
• Songu, S.Ö., (2011) “İşçilerin İşyerinde Özel Amaçlı İnternet ve E-Posta Kulla- nımına İşverenin Müdahalesi Üzerine Bir Değerlendirme”, Prof.Dr. Sarper Süzek’e Armağan, I.Cilt, İstanbul.
• Şakar, M., (2011) İş Hukuku Uygulaması, İstanbul.
• Turan, K., (1993) Ferdi İş Hukuku, Ankara.
• Yıldız, G.B., (2009) “İşçinin İş Saatleri İçinde Özel Amaçlı İnternet Kullanımının İş Sözleşmesinin Feshi Açısından Değerlendirilmesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Aralık. S.16.
• Yiğit, Y., (2010) “İşyerinde İnternetin Özel Amaçlı Kullanımı Nedeniyle İş Sözleş- mesinin Feshi” SÜHFD, 18.C, S.2.