İşverenı̇n Rı̇sk Değerlendı̇rmesı̇ Yükümlülüğünün Hukukı̇ Boyutu

Yıl 2014, Cilt: 20 Sayı: 1, 711 - 748, 01.06.2014

N. Binnur Tulukcu

https://doi.org/10.33433/maruhad.607169

Cited By: 2

Öz

İş kazalarının ve meslek hastalıklarının meydana gelmeden önlenmesi, yaşamsal önem taşır. İş sağlığı ve güvenliği konusunda koruyucu ve proaktif yaklaşımın, telafi edici ve reaktif yaklaşıma tercihen temel alınması, bu amacın gerçekleşmesinde daha etkili olacağı açıktır. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güven- liği Kanunu da esas itibariyle bu yaklaşım çerçevesinde işyerlerinde risklerin belirlenmesi, analiz edilmesi ve buna uygun önlemlerin alınabilmesi açısından uygun bir risk değerlendirmesi yapılması en önemli uygulama olarak kabul edil- melidir. Nitekim doğru önlemlerin alınması bu konudaki risklerin doğru tespit edilmesine bağlıdır. Böylece, işyerinde bir tehlikenin gerçekleşmesi halinde, ön- ceden yapılan değerlendirme, derecelendirme ve sonuçlar göz önünde tutulmak suretiyle iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesi konusunda gerekli çalış- maların doğru bir şekilde belirlenmesinin ve uygulanmasının daha etkili olacağı açıktır.

Anahtar Kelimeler

İş sağlığı ve güvenliği, tehlikelerin tanımlanması, risk, risk değerlendirmesi

Kaynakça

• Akın, Levent, Risk Değerlendirme Yönetmeliği’nin İş Sağlığı ve Güvenliğine Kat- kısı (Taslak Üzerine Bir Değerlendirme), Sicil iş Hukuku Dergisi, 2012/25
• Akın, Levent, İş Sağlığı ve Güvenliğinde İşverenin Cezai Sorumluluğu, TİSK Aka- demi, 2008/1 (Cezai)
• Aktay, Nizamettin / Arıcı, Kadir / Kaplan-Senyen, Emine T., İş Hukuku, Ankara 2006
• Aktekin, Şeyda, İSG Kanunu ile Getirilen Başlıca İşveren Yükümlülüklerinin ve Bunlarla İlgili İkincil Mevzuat Taslaklarındaki Düzenlemelerin Değerlendiril- mesi, Mercek Dergisi, Ekim 2012
• Akyiğit, Ercan, İş Yasası’ndaki İdari Para Cezalarında Görevli Yargı Yeri Değişti, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2008/9
• Alpagut, Gülsevil, İş Sağlığı ve Güvenliği Yasa Tasarısında İşverenin Yükümlülük- leri ve Risk Değerlendirmesi, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun Tasarısı Semineri, TİSK, 25 Nisan 2012, Ankara
• Alpagut, Gülsevil, İş Sağlığı ve Güvenliği Yasa Tasarısı’nda İşverenin Yükümlülük- leri ve Risk Değerlendirmesi, TİSK İşveren Dergisi, 2012/50 (İş Sağlığı)
• Alpar, M. Bülent, İş Sağlığı ve İş Güvenliği ve Çalışma Ortamı Hakkında 155 Sa- yılı ILO Sözleşmesi İle İlgili Çalışma Hayatı Mevzuatı, C.7, S.2, Ankara 2003
• Alper, Yusuf, İş Sağlığı ve Güvenliği İçin Politika Oluşturma ve Uygulama, İş Sağ- lığı ve Güvenliği Dergisi, Y.5, S.25, Mayıs-Haziran 2005
• Argun, Fazilet Nurel, Avrupa Sosyal Şartı ve Avrupa İnsan Hakları ve Ana Hür- riyetleri Korumaya Dair Sözleşme’nin Milletlerarası Sosyal Hukuk Açısından Değerlendirilmesi, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 1999/2
• Arıcı, Kadir, İş Sağlığı ve İş Güvenliği Dersleri, Ankara 1999
• Aydınlı, İbrahim, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Tasarısı’nda ve/veya Kanunu’nda Alt İşveren- “...Başka İşyerlerinden Gelen Çalışanlar ...” Kavramının Anlamı Üzerine Genel Değerlendirme, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2012/26
• Aydınlı, İbrahim, 6331 Sayılı Kanun’da Düzenlenen İş Sağlığı ve Güvenliği Yü- kümlülüklerinin Alt İşveren İlişkisinde Gösterdiği Özellikler ve Hukuki So- rumluluk, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2013/30 (Alt İşveren)
• Balkır, Z.Gönül, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda İşverenin İş Sağ- lığı ve Güvenliği Yönetim Sorumluluğu, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2012/28
• Başbuğ, Aydın, İşyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği, Ankara 2013
• Bayram, Fuat, Yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatımıza Hakim Olan İlkeler, Le- gal İHSGHD., 7/2005 Bayram, Fuat, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Tasarısı Taslağı’nın Değerlendirilmesi, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2010/19 (Taslak)
• Bostancı, Yalçın, İş Sağlığı ve Güvenliğinde İdari Para Cezaları ve İtiraz Usulü, 4.İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu, 1-3 Kasım 2013 Konya, Bildiriler Kitabı
• Caniklioğlu, Nurşen, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununda Öngörülen İşveren Yükümlülükleri, Çalışma Mevzuatı Seminer Notları, Türkiye Toprak Seramik Çimento ve Cam Sanayi İşverenleri Sendikası, Ankara 2012
• Caniklioğlu, Nurşen / Canbolat, Talat, 4857 Sayılı İş Kanunu’nda İdari Para Cezasına Bağlanan Yükümlülükler ve Bu Para Cezalarının Özellikleri, Yargıç Resul Aslanköylü’ye Armağan, Kamu-İş, 2004/3
• Centel, Tankut, İş Sağlığı ve İş Güvenliği Mevzuatı, İstanbul 1997
• Çavuşoğlu, Naz, Klasik İnsan Hakları Anlayışı Değişirken Avrupa Sosyal Şartı, www. iudergi.com/tr/index.php/siyasal/article/view/11941/11203 (ET.11.05.2012)
• Çelik, Nuri, İş Hukuku Dersleri, 26.B.,İstanbul 2013
• Demirbilek, Tunç, İş Güvenliği Kültürü, İstanbul 2005
• Demircioğlu, Murat, İş Sağlığı ve Güvenliğinde Kamusal Yaptırımlar, Devrim Ulucan’a Armağan, İstanbul 2008
• Demircioğlu, Murat/Centel, Tankut, İş Hukuku, 12.B., İstanbul 2007
• Demircioğlu, Murat/Kaplan, Hasan Ali, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası Çerçevesinde İşyerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Örgütlenmesi, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2013/30
• Dursun, Salih, İş Güvenliği Kültürü, İstanbul 2012
• Ekin, Ali, İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Yükümlülüklere Uymamanın Sonuçları (İşveren Açısından), Konya 2010
• Ekmekçi, Ömer, 4857 Sayılı İş Kanunu’na Göre İş Sağlığı ve Güvenliği Konusun- da İşyeri Örgütlenmesi, İstanbul, 2005
• Erdoğan, Gülnur, Avrupa Sosyal Şartı ve Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2008/77
• Ertürk, Şükran, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda İşverene Getirilen Yükümlü- lükler, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2012/27
• Eyrenci, Öner/Taşkent, Savaş/Ulucan, Devrim, Bireysel İş Hukuku, 3.B., İstan- bul 2006
• Gerek, Nüvit, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Yayını, 2000
• Gülmez, Mesut, Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı’na Uyum Sağlayabilecek miyiz?, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2007/1 Gülmez, Mesut, Türkiye’nin İnsan Hakları Belgelerini Onaylama Politikası, İnsan Hakları Yıllığı, C. 13, 1991
• Gülmez, Mesut, İnsan Hakları Sözleşmelerini Onay Politikasında Bir Sapma: Sen- dikal Haklar Sözleşmelerinin Onaylanması, Prof. Dr. Nusret Ekin’e Armağan, Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası, Ankara, 2000
• Gülmez, Mesut, Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı ve Türkiye’nin Çekincele- ri, Türk-İş, Ek, Temmuz-Ekim 2006, S.373
• Gülmez, Mesut, Avrupa Sosyal Şartı’na Genel Bir Bakış ve Türkiye, İnsan Hakları Yıllığı, C.12,1990
• Gülmez, Mesut, Geliştirilen İçeriği ve Etkinleştirilen Denetim Sistemi ile Yeni Avrupa Sosyal Şartı, Prof. Dr. Metin KUTAL’a Armağan, Ankara 1998, s.328; Avrupa Sosyal Şartı ve Türkiye Kolokyumu, TODAİ Enstitüsü İnsan Hakları Araştırma ve Derleme Merkezi, Ankara 1993
• Heymann, Jody, Occupational Health Global Inequalities at Work; Work’s Impact on the Health of Individuals, Families and Societies, New York, 2003
• İnciroğlu, Lütfi, İş Sağlığı ve Güvenliğinde İşçi ve İşverenin Hukuki ve Cezai So- rumlulukları, İstanbul 2008
• Kabakçı, Mahmut, Avrupa Birliği İş Hukukunda İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği İle İlgili Temel Yükümlülükleri ve Türk Mevzuatına Uyumu, İstanbul 2009
• Kabakçı, Mahmut, 6331 Sayılı Kanun’un İş Sağlığı ve Güvenliği Anlayışı ve Risk- lerden Korunma İlkelerinin (m.5) İşlevi, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2013/29 (İlke)
• Kabakçı, Mahmut, Hukuki Yönden Risk Değerlendirmesi, İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 2009/44 (Hukuki Yönden)
• Kılıç, Leyla, İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliğini Sağlama Yükümlülüğü ve Sorum- luluğu, Ankara 2006
• Kılıç, Cem, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun Getirdiği Yükümlülükler ve İşgücü Piyasalarına Etkileri, TİSK İşveren Dergisi, 2013/51
• Kutal, Metin, “Avrupa Sosyal Şart ve Türkiye’nin Onayı”, İktisat ve Maliye Dergisi, C.36, S.12, 1989
• Mollamahmutoğlu, Hamdi/Astarlı, Muhittin, İş Hukuku, 5.B., Ankara 2012
• Ocak, Saim, 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun Taraflara Getirdiği Yükümlülükler, İş Sağlığı ve İş Güvenliğine Hukuki Bakış Paneli, İstanbul 2012
• Ocak, Saim, İş Güvenliği Uzmanlığı, Ankara 2013 (Uzman)
• Ocak, Saim, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun İstihdama Etkisi, Legal iHSGHD., 2013/37 (İş Sağlığı) Odaman, Serkan, İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Tarafların Önemli Hak ve Yükümlülükleri ile Uluslararası Standart, Legal İHSGHD., 2006/11
• Oğuz, Özgür, AB Direktifleri ve Türk İş Hukukunda İş Sağlığı ve Güvenliğinde İşverenlerin Yükümlülükleri ve İşçilerin Hakları, İstanbul 2011
• Oğuz, Özgür, İş Sağlığı ve Güvenliğinde İşverenin Yükümlülüklerini Yerine Getir- memesinin İdari Yaptırımları, Legal İHSGHD., 2011/29 (İş Sağlığı)
• Özdemir, Namık Kemal, İş Sağlığı ve Güvenliği, İstanbul Barosu Yayınları, Şubat 2004
• Özkılıç, Özlem, İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatında İşverenin Risk Değerlendir- me Yükümlülüğü ve Risk Değerlendirme Uygulamaları, Sicil İş Hukuku Der- gisi, 2007/6
• Piyal, Bülent, İş Sağlığı ve Güvenliğinde Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne Uyum So- runu, Ankara 2009
• Rantanen, Jorma, Basic Occupational Health Services, Ed.Suvi Lehtinen, 3rd Re- vised Edition, Helsinki, World Health Organization, Finnish Institute of Occupational Health, 28 September 2007
• Sayın, Ali Kemal, Emek Piyasalarını Düzenleyen Uluslararası Normlar, Sosyal Si- yaset Konferansları, 48. Kitap, İÜİF. Yayını, İstanbul 2004
• Selamoğlu, Ahmet/Lordoğlu, Kuvvet, Katılım Sürecinde Avrupa Birliği ve Türki- ye İşgücü ve İstihdamın Görünümü, Ankara 2006
• Seratlı, Gaye Burcu, 4857 Sayılı İş Kanunu’na Göre İş Sağlığı ve Güvenliği, Legal İHSGHD., 2005/7
• Süral, Nurhan, Çalışanların Temel Sosyal Hakları, Avrupa Topluluğu Şartı (AT Sosyal Şartı), Ankara 1990
• Süzek, Sarper, İş Hukuku, 9.B., İstanbul 2013
• Süzek, Sarper, İş Güvenliği Hukuku, Ankara 1985 (İş Güvenliği)
• Şahlanan, Fevzi, İş ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin İdari Para Cezaları Ko- nusunda Son Gelişmeler, Sicil İş Hukuku Dergisi, 2006/1
• Şenkal, Abdülkadir, Sosyal Politika ve Sosyal Standartlar, Kamil Turan’a Arma- ğan, Kamu İş Dergisi, C.7, S.2, 2003
• Tarcan, Nurseli, Avrupa Sosyal Şartı’ndan, Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı’na, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.4, Aralık 2006
• Tuncay, Can, Avrupa Birliği’ne Üyelik Sürecinde İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzu- atının Uyumu ve Yeni Yönetmelikler, İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatındaki Değişiklikler ve İşveren Yükümlülükleri Semineri, 24 Şubat 2004, İstanbul
• Tuncay, Can, Yeni İş Kanunu’nda İş Sağlığı ve İş Güvenliği, İşveren Dergisi, Tem- muz 2003, C.41, S.10 (Yeni İş Kanunu)
• Tunçomağ, Kenan/Centel, Tankut, İş Hukukunun Esasları, 5.B., İstanbul 2008
• Ulusan, İhsan, Özellikle Borçlar Hukuku ve İş Hukuku Açısından İşverenin İşçiyi Gözetme Borcu, Bundan Doğan Hukuki Sorumluluğu, İstanbul 1990
• Yılmaz, Fatih, AB ve İş Sağlığı Güvenliği, Ankara 2011
• Yılmaz, Fatih, Risk Değerlendirmesinde Yöntem Tartışması, Toprak İşveren Sendikası Dergisi, 2010/86 (Risk)
• Yılmaz, Fatih, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda İşveren ve Çalışanların Yükümlülükleri, Toprak İşveren Dergisi, 2013/97
• Yiğit, Abdulvahap, İş Güvenliği ve İş Sağlığı, Bursa 2005
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği ile İlgili Genel Bilgiler, Ankara 1993/30
• International Labour Office, Encyclopaedia of Occupational Health and Safety, 4th Edition, Geneva, Vol:1, Part:IV, 1987
• The State of Occupational Safety and Health in the European Union-Pilot Study-Summary Report, European Agency for Safety and Health at Work, 2000