Uyuşmazlık Çözümüne Llewellyn’in Gözünden Bakmak: Hukuk Uğraşları Kuramı

Yıl 2013, Cilt: 19 Sayı: 2, 991 - 1006, 01.12.2013

Şule Şahin Ceyhan

Öz

Alternatif uyuşmazlık çözümü (AUÇ) modern devletin yargı faaliyeti ile şiddet ya da kaçınma gibi geleneksel yöntemlerin dışında kalan uyuşmaz- lık çözüm mekanizmalarına işaret eden genel bir kavramdır. AUÇ 1960ların Amerika’sında, yargıçların aşırıya kaçan yüklerini hafifletmek ve dava sayısını azaltmak için devlet tarafından oluşturulan bir dizi kolaylaştırıcı yöntemdir. Bir vakit sonra diğer ülkelere ve dahi Türkiye’ye de yayılmıştır. İlgili yöntemler yargı sisteminin sorunlarına yönelen pratik çareler oldukları için, tutarlı bir kuramsal temelden yoksundur. Bu makaleye göre, Karl Nickerson Llewellyn tarafından ortaya atılan “hukuk uğraşları kuramı” bu sorunu aşmak için yeterli bir çözüm sunabilir. Takip eden sayfalarda hukuk uğraşları kuramının temel nitelikleri, özellikle önemli bir hukuk uğraşı olarak sorunların giderilmesi, incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Arabuluculuk, Alternatife uyuşmazlık çözümü, Toplumsal işlev, İşlevselcilik, Uyuşmazlık, Hukuk uğraşları

Kaynakça

• Adams, John N.- Brownsword, Roger. “Law Reform, Law-Jobs, and Law Com- mission No. 160”, The Modern Law Review, Vol. 51, No. 4 (Jul., 1988), ss. 481-492.
• Barrett, Jerome T.. A History of Alternative Dispute Resolution, Published in Affiliation with The Association for Conflict Resolution, www. adr. gov (1. 12.2012)
• Cotterell, Roger. Law, Culture and Society- Legal Ideas in the Mirror of Social Theory, England, 2006, Ashgate.
• Edelman, Lauren B.- Cahill, Mıa. “How Law Matters in Disputing and Dispute Processing (Or, the Contingency of Legal Matter in Informal Dispute Processes)”, Bryant G. Garth; Austin Sarat (editors), How Does Law Matter?, Northwestern University Press, 1998, Ilinois, ABD, içinde, ss. 15-44.
• Goldberg, Stephen B. Green, Eric D. Sander, Frank E. A. “ADR Problems and Prospects: Looking to the Future”, 69 Judicature, 1985-1986, ss. 291-299.
• Gray, Christopher Berry. The Philosophy of Law -An Encyclopedia, Vol. II, Taylor & Francis e-library, 2004.
• Harris, Phil. An Introduction to Law, New York, 2007, Cambridge University Press, 7. edt.
• Hart, H.L.A. The Concept of Law, New York, 2. edition, 1994, Oxford University Press.
• Hermann, Michele G. “The Dangers of ADR: AThree-Tiered System of Justice”, 3 J. Contemp. Legal Issues, 1989-1990, ss. 117-123.
• Herriot, Ann Margaret. “ADR a Threat to Democracy?”, 19 Alternative L. J., 1994, s. 75-76.
• Keating, Albert. Jurisprudence, Ireland, 2011, Round Hall.
• Lamar, Tom “Comment Llewellyn’s “Bramble Bush””, 11 J. Pub. L, 1962, ss. 412-418.
• Lewis, Norman. “Towards a Sociology of Lawyering in Public Administration”, 32 N. Ir. Legal Q, 1981, ss. 89-105.
• Llewellyn, Karl N. “The Normative, the Legal, and the Law-Jobs: The Problem of Juristic Method”, Yale Law Journal, Vol. 49, June 1940, Number 8, ss. 1355-1400.
• Llewellyn, K. N. Hoebel, E. Adamson. The Cheyenne Way- Conflict and Case Law in Primitive Jurisprudence, University of Oklahoma Press, US, 1941.
• Menkel-Meadow, Carrie. “Mothers and Fathers of Invention: The Intellectual Fo- unders of ADR”, 16 Ohio State Journal on Dispute Resolution, ss. 1-37.
• Moffitt, Michael. “Which is Better, Food or Water? The Rule of Law or ADR?”, Dispute Resolution Magazine, Summer 2012, Vol. 16, Number 4, ss. 8-9.
• Olsen, Henrik Palmer. Stuart Toddington, Law in Its Own Right, Portland Oregon, 2000, Hart Publishing.
• Özcan, Mehmet Tevfik. Modern Toplum ve Hukuk Devleti, İstanbul, 2008, Oni- ki Levha Yayıncılık.
• Pound, Roscoe. Social Control Through Law, USA, 1968, Archon Books.
• Rehbinder, Manfred. “Hukukun Toplumsal Fonksiyonları”, (Çev. Ülker Gürkan), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1971, Cilt 28, Sayı 1-4, ss. 455-475.
• Santos, Boaventura De Sousa. “ Law and Community: The Changing Nature of State Power in Late Capitalism”, Richard L. Abel (Edt.), The Politics of Informal Justice vol. 1- The American Experience, New York, Academic Press, 1982, ss. 249-266.
• Şahin Ceylan, Şule. Geleneksel Toplumdan Modern Topluma Alternatif Uyuş- mazlık Çözümü, İstanbul, 2009, Oniki Levha Yayıncılık.
• Şahin Ceylan, Şule. “Kitap Değerlendirmesi: Yabanıl Toplumda Suç ve Gelenek Üzerine”, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2009, Cilt IV, Sayı 2, s. 175 vd.
• Taekema, Sanne. “The Point of Law: The Interdependent functionality of State and Non-State Regulation”, Hanneke Van Schooten-Jonathan Verschuuren (Edt.), International Governance and Law State Regulation and Non State Law, UK, 2008, Edward Elgar Publishing.
• Twining, William. “Two Works of Karl Llewellyn- II”, The Modern Law Review, Vol. 31, Issue 2, March 1968, ss. 165-182.
• Twining, William. Karl Llewellyn and the Realist Movement, London, 1985 (ilk basım 1973), Weidenfeld and Nicholson.
• Twining, William. “Alternative to what? Theories of Litigation, Procedure and Dispute Settlement in Anglo-American Jurisprudence: Some Neglected Classics, Alternative Dispute Resolution”, The Modern Law Review Limited 1993, (MLR 56: 3, May), ss. 380-392.
• Twining, William. Blackstone’s Tower: The English Law School, London, 1994, Sweet & Maxwell.
• Twining, William. General Jurisprudence-Understanding Law from a Global Perspective, New York, Cambridge University Press, 2009.
• Ward, Ian. An Introduction to Critical Legal Theory, London, 1998, Cavendish Publishing Ltd.
• Yamamoto, Eric K. “ADR: Where Have the Critics Gone Essay”, 36 Santa Clara L. Rev. (1996), ss. 1055-1067.