Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Kararları Işığında Güvenlik Tedbirlerini Düzenleyen Normların Zaman Bakımından Uygulanması

Yıl 2013, Cilt: 19 Sayı: 2, 1127 - 1156, 01.12.2013

Asuman Aytekin İnceoğlu

Öz

Güvenlik tedbirlerini düzenleyen normların geçmişe etkili şekilde uygulanıp uygulanmayacağı meselesi Türk Hukukunda tartışmalıdır. Bu çalışmamızda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ve bu kararlarla bağlantılı olarak özellikle Alman mevzuatı ve uygulaması çerçevesinde, bu konu detaylı şekilde incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Güvenlik tedbiri, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi madde 5 ve 7, muhafaza altına alma, ceza normlarının geçmişe yürürlüğü, Alman Federal Anayasa Mahkemesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi

Kaynakça

• Alexander, Shawn/Graf, Leah/Janus, Eric, “M. v. Germany: The European Court of Human Rights Takes a Critical Look at Preventive Detention”, Arizona Journal of International and Comparative Law 2012, Cilt 29, No. 3, s. 605-622.
• Artuk, M. Emin/Gökcen, Ahmet/Yenidünya A. Caner, Ceza Hukuku Genel Hü- kümler, 6. Baskı, Ankara 2012
• Blanke, Hermann-Josef, “The Protection of Fundamental Rights in Europe”, The European Union after Lisbon: Constitutional Basis, Economic Order and External Action (editörler: Hermann-Josef Blanke/Stelio Mangiameli), Berlin 2012, s. 159-232.
• Centel, Nur/Zafer, Hamide/Çakmut, Özlem, Türk Ceza Hukukuna Giriş, 7. Bası, İstanbul 2011
• Demirbaş, Timur, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 8. Baskı, Ankara 2012
• Dönmezer, Sulhi/Erman, Sahir, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku, Cilt 1, 11. Baskı, İstanbul 1994
• Drenkhahn, Kirstin, “Secure Preventive Detention in Germany: Incapacitation or Treatment Intervention”, Behavioral Sciences and the Law, 2013/31, s. 312- 327.
• Erman, R. Barış, “Ceza Hukukunun Dönüşümü”, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt IX/2, Duygun Yarsuvat’a Armağan, İstanbul 2012, s. 447-480.
• Frommann, Maike, “The Reception of ECtHR Decisions by German Criminal Courts – Illustrated by Means of the ECtHR Judgment of 17 December 2009 on the German Law on Preventive Detention”, Hanse Law Review 2012, Cilt 8, No.1, s. 81-99.
• Hakeri, Hakan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, 14. Baskı, Ankara 2012
• Katoğlu, Tuğrul, Ceza Normlarının Zaman Yönünden Uygulaması, Ankara 2008
• Koca, Mahmut, Üzülmez, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 6. Baskı, Ankara 2013
• Merkel, Grischa, “Incompatible Contrasts? – Preventive Detention in Germany and the European Convention on Human Rights”, German Law Journal 2010, Cilt 11, No.9, s. 1046-1066.
• Merkel, Grischa, “Case Note- Retrospective Preventive Detention in Germany: A Comment on the ECHR Decision Haidn v. Germany of 13 January 2011”, German Law Journal 2011, Cilt 12, No.3, s.968-977.
• Michaelsen, Christopher, ‘From Strasbourg, with Love’-Preventive Detention be- fore the German Federal Constitutional Court and the European Court of Human Rights, Human Rights Law Review 2012, 12/1, s. 148-167.
• Özbek, Veli Özer/Kanbur, Mehmet Nihat/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar/Tepe, İlker, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 4. Baskı, Ankara 2013
• Özgenç, İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 7. Baskı, Ankara 2012
• Peters, Birgit, “Germany’s Dialogue with Strasbourg: Extrapolating the Bundesverfassungsgericht’s Relationship with the European Court of Human Rights in the Preventive Detention Decision”, German Law Review 2012, Cilt 13, No.6, s. 757-772.
• Toroslu, Nevzat, Ceza Hukuku Genel Kısım, 18. Baskı, Ankara 2012
• Zafer, Hamide, Ceza Hukuku Genel Hükümler (TCK m.1-75), 2. Baskı, İstanbul 2011
• Achour v. Fransa, 29 Mart 2006 (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Büyük Dai- re), Başvuru no: 67335/01, paragraf 41. Karar için bkz. http://opil.ouplaw.com/ view/10.1093/law:ihrl/2818echr06.case.1/law-ihrl-2818echr06
• Amuur v. Fransa, 25 Haziran 1996, Başvuru no: 19776/92, paragraf 50. Ka- rar için bkz. http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.aspx?i=001- 57988#{“itemid”:[“001-57988”]}
• Cantoni v. Fransa, 11 Kasım 1996, Bavuru no: 17862/91. Karar için bkz. http:// hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.aspx?i=001-58068#{“itemid”: [“001- 58068
• Engels ve diğerleri v. Hollanda, 8 Haziran 1976, Başvuru no: 5100/71, 5101/71, 5102/71, 5354/72, 5370/72. Karar için bkz. http://hudoc.echr.coe.int/sites/ eng/pages/search.aspx?i=001-57479#{“itemid”:[“001-57479”]}
• Grava v. İtalya, 10 Temmuz 2003, Başvuru no: 43522/98. Karar özeti için bkz. http://sim.law.uu.nl/SIM/CaseLaw/Hof.nsf/0ad4f5ba6f6a119bc125668f004c4 55e/9e593076ccdd660641256d5f005343fd?OpenDocument&Highlight=0,gr ava
• Haidn v. Almanya, 13 Ocak 2011 (karar henüz nihai hale gelmemiş), Başvuru no: 6587/04. Karar için bkz. http://echr.ketse.com/doc/6587.04-en-20110113/ view/
• Jamil v. Fransa, 8 Haziran 1995, Başvuru no: 15917/89, paragraf 30. Karar için bkz. http://echr.ketse.com/doc/15917.89-en-19950608/view/
• Kafkaris v. Kıbrıs, 12 Şubat 2008, Başvuru no: 21906/04. Karar için bkz. http:// hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.aspx?i=001-85019#{“itemid”: [“001- 85019”]}
• Kallweit v. Almanya, 13 Ocak 2011 (nihai karar: 14 Nisan 2011), Başvuru no: 17792/07. Karar için bkz. http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search. aspx?i=001-102799#{“itemid”:[“001-102799”]}
• Kokkinakis v. Yunanistan, 25 Mayıs 1993, Başvuru no: 14307/88. Karar için bkz. http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.aspx?i=001-57827
• M. v. Almanya, 17 Aralık 2009 (nihai karar: 10.05.2010), Başvuru no: 19359/04. Karar için bkz. http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search. aspx?i=001-96389
• Mautes v. Almanya, 13 Ocak 2011 (karar henüz nihai hale gelmemiş), Baş- vuru no: 20008/07, Karar için bkz. http://echr.ketse.com/doc/20008.07- en-20110113/view/
• Mooren v. Almanya, 9 Temmuz 2009, Başvuru no: 11364/03, paragraf 76. Karar için bkz. http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.aspx?i=001- 93528#{“itemid”:[“001-93528”]}
• Mork v. Almanya, 9 Haziran 2011 (nihai karar: 9 Eylül 2011), Başvuru numara- ları: 31047/04 ve 43386/08, paragraf 54. Karar için bkz. http://hudoc.echr.coe. int/sites/fra/pages/search.aspx?i=001-104907#{“itemid”:[“001-104907”]}
• Nasrulloyev v. Rusya, 11 Ekim 2007 (nihai karar: 11 Ocak 2008), Başvuru no: 656/06, paragraf 71. Karar için bkz. http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/ search.aspx?i=001-82654#{“itemid”:[“001-82654”]}
• Öztürk v. Almanya, 21 Şubat 1984, Başvuru no: 8544/79. Karar için bkz. http:// hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.aspx?i=001-57553
• Saadi v. Birleşik Krallık, 29 Ocak 2008, Başvuru no: 13229/03, paragraf 67. Karar için bkz. http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/pages/search.aspx?i=001- 84709#{“itemid”:[“001-84709”]}
• Schmitz v. Almanya, 9 Haziran 2011 (nihai karar: 28 Kasım 2011), Başvuru no: 30493/04, paragraf 41. Karar için bkz. http://hudoc.echr.coe.int/sites/eng/ pages/search.aspx?i=001-104905#{“itemid”:[“001-104905”]}
• Schummer v. Almanya, 13 Ocak 2011 (karar henüz nihai hale gelmemiş), Başvuru no: 27360/04 ve 42225/07, Karar için bkz. http://echr.ketse.com/ doc/27360.04-42225.07-en-20110113/view/
• Welch v. Birleşik Krallık, 9 Şubat 1995, Başvuru no: 17440/90, paragraf 27. Ka- rar için bkz. http://opil.ouplaw.com/view/10.1093/law:ihrl/2818echr06.case.1/ law-ihrl-2818echr06
• Alman Federal Anayasa Mahkemesi kararı (BVerfG), 4 Mayıs 2011, 2 BvR 2365/09. Karar için bkz. http://www.bverfg.de/pressemitteilungen/bvg11-031. html
• Alman Federal Anayasa Mahkemesi (BVerfG), 10 Şubat 2004, 2 BvR 834/02
• Alman Federal Mahkemesi’nin 12 Mayıs 2010 tarihli kararı, 4 StR 577/09. Karar için bkz. http://openjur.de/u/68346.html (3.10.2013).
• Alman Federal Mahkemesi’nin 9 Kasım 2010 tarihli kararı, 5 StR 394/10. Karar için bkz. http://www.hrr-strafrecht.de/hrr/5/10/5-394-10.php (3.10.2013).
• Frankfurt am Main Temyiz Mahkemesi, 24 Haziran 2010, Dosya no: 3 Ws 485/10
• Hamm Temyiz Mahkemesi, 6 Temmuz 2010, Dosya no: 4 Ws 157/10
• Karlsruhe Temyiz Mahkemesi, 15 Temmuz 2010, Dosya no: 2 Ws 458/09
• Schleswig_Holstein Temyiz Mahkemesi, 15 Temmuz 2010, Dosya no: 1 Ws 267/10