Singapur Sözleşmesi ve Uluslararası Ticari Arabuluculuk Sonucunda Ortaya Çıkan Sulh Anlaşmalarının Tanınması ve İcrası Meselesi

Yıl 2019, Cilt: 25 Sayı: 2, 979 - 1008, 27.12.2019

Talat Kaya

https://doi.org/10.33433/maruhad.667693

Öz

Sunduğu avantajlar ve kullanılma potansiyeline rağmen, arabuluculuk yöntemi uluslararası nitelikteki ticari uyuşmazlıkları çözmek için sıklıkla başvurulan bir yol değildir. Özellikle, tahkim yolu ile kıyaslandığında uluslararası ticari uyuşmazlıkların çözümünde arabuluculuk yönteminin çok az kullanıldığı görülmektedir. Uyuşmazlık taraflarının arabuluculuk yöntemine başvurmama sebeplerinin başında, süreç sonrasında varılan sulh anlaşmalarının icra kabiliyetinden yoksun olması gelmektedir. Bu bağlamda, BM Uluslararası Ticaret Hukuku Komisyonu (UNCITRAL) kapsamında hazırlanan Singapur Sözleşmesi, uluslararası ticari uyuşmazlıkların çözümü için arabuluculuğun teşvik edilmesini ve arabuluculuk süreci sonucunda taraflarca varılan sulh anlaşmalarının icrasının sağlanmasını amaçlamaktadır. 7 Ağustos 2019 tarihinde Türkiye’nin de dahil olduğu 46 ülke tarafından imzalanan Sözleşme’nin yakın zamanda yürürlüğe girmesi beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Arabuluculuk, Singapur Sözleşmesi, Tanıma ve Tenfiz, New York Sözleşmesi, UNCITRAL

Kaynakça

• Abramson H., New Singapore Convention on Cross-Border Mediated Settlements: Key Choices, Mediation in International Commercial and Investment Disputes, Eds. Titi C./ FachGomez K., Oxford University Press, 2019.
• Akıncı Z., Milletlerarası Tahkim, Vedat Yayıncılık, 2016.
• Arat T., Yabancı İlamların Tanınması ve Tenfizi, AÜHFD, Cilt 21 Sayı 1-4, 1964, s. 421-527.
• Aygün M ., Yabancılık Unsurunun Mahiyeti ve Yargılamadaki Rolü, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2014, s. 1025-1066.
• Can H./ Tuna E., Milletlerarası Usul Hukuku, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, 2019. Çalışkan Y., Uluslararası Satım Hukukunda Kanunlar İhtilafı Meseleleri, Beta Yayınları, 2014.
• Çelikel A./Erdem B. B., Milletlerarası Özel Hukuk, 15. Baskı, Beta Yayınları 2017.
• Chong S./ Steffek F., Enforcement of International Settlement Agreements Resulting From Mediation Under The Singapore Convention – Private International Law Issues in Perspective, Singapore Academy of Law Journal. 31, (Special Issue), 2019, s. 448-486.
• Chua E., The Singapore Convention on Mediation – A Brighter Future for Asian Dispute Resolution, Asian Journal of International Law, 2019, s. 195-205.
• Claxton J., The Singapore Convention: Mediation in a New York State of Mind, https://ssrn.com/ abstract=3416116.
• Dayınlarlı K. Hakem Kararlarına Etkisi Bakımından Millî-Milletlerarası Kamu Düzeni, http://www. dayinlarli.gen.tr/wp-content/uploads/2018/03/intes2003.pdf son erişim tarihi 30 Kasım 2019.
• Doğan V., Milletlerarası Özel Hukuk, 5. Baskı, Savaş Yayınevi, 2019. Erdoğan E., Milletlerarası Arabuluculuk Anlaşma Belgelerinin İcrasına İlişkin BM Sözleşmesinin (Singapur Sözleşmesi) Değerlendirilmesi, Arabuluculuğun Geliştirilmesi Uluslararası Sempozyumu, 6-7 Aralık 2018, s 189-202.
• Güllüoğlu Altun Y., Aile Arabuluculuğu (Sisteme Genel Bakış), Prof Dr. Hüseyin Hatemi’ye 80. Yıl Armağanı, Edt. Güllüoğlu Altun Y, Onikilevha Yayınları, 2018, s. 477-514.
• Hioureas C. G., The Singapore Convention on International Settlement Agreements Resulting from Mediation: A New Way Forward?, 37 Berkeley J. Int’l Law, 2019, s. 215-224.
• International Mediation Institute, GPC Series ‘Cumulated Data Results, https://www.globalpound.org/ wp-content/uploads/2017/11/2017-09-18-Final-GPC-Series-Results-Cumulated-Votes-from-theGPC-App-Mar.-2016-Sep.-2017.pdf son erişim tarihi 3 Ekim 2019.
• İstanbul Tahkim Merkezi (İSTAC) Tahkim ve Arabuluculuk Kuralları, https://istac.org.tr/wp-content/ uploads/2016/01/ISTANBUL-TAHKIM-MERKEZİ-TAHKİM-ve-ARABULUCULUKKURALLARI.pdf , son erişim tarihi 10 Ekim 2019. Nomer E. Devletler Hususi Hukuku, 22. Bası, Beta Yayınları, 2017.
• Özdemir Kocasakal H., Elektronik Sözleşmeden Doğan Uyuşmazlıkların Çözümünde Uygulanacak Hukukun ve Yetkili Mahkemenin Tespiti, İstanbul, 2003.
• Ovacık M., İngilizce-Türkçe Hukuk Sözlüğü, 3. Baskı, Banka ve Ticaret Enstitüsü, 2000. Özekes M., Pekcanıtez Usul Medeni Usul Hukuku, 15. Bası, İstanbul, 2017
• Proposals For Amendment Of The ICSID Rules, Working Paper #3, Volume 1 English August 2019, https://icsid. worldbank.org/en/Documents/WP_3_VOLUME_1_ENGLISH.pdf, son erişim tarihi 3 Ekim 2019.
• Özbek M. S., Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolu, 2. Baskı, Yetkin Yayınları, 2016, (Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolu).
• Özbek, M. S., Arabuluculuk Sonunda Düzenlenen Anlaşma Belgesine İcra Edilebilirlik Şerhi Verilmesinde Görevli ve Yetkili Mahkeme, Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 2, Temmuz 2017, s. 69-85 (İcra Edilebilirlik).
• Özel S., Milletlerarası Ticari Tahkimde Kanunlar İhtilafı Meseleleri, Legal Yayıncılık, 2008.
• Özkan I./Tütüncübaşı U., Uluslararası Usul Hukuku, Adalet Yayınevi, 2017 Özsunay E. “Arabuluculuk Sonucunda Yapılan Uluslararası Sulh Anlaşmaları Hakkında Birleşmiş Milletler Sözleşmesi”: Singapur Arabuluculuk Sözleşmesi Türk Hukukuyla Uyumu Bakımından Bir Değerlendirme, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt: 93, Sayı: 3, 2019, s. 31-49.
• Öztürk, N., Arabuluculuğun Milletlerarası Özel Hukuk Boyutu: Genel Bakış, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, Cilt: 31, Sayı: 2, 2015, Sayfa: 203-254.
• Sargın, F./Erten, R., MÖHUK Hükümleri Dairesinde Tanımanın Hukuki Niteliği, Usûlü ve Karşılaşılan Bazı Sorunlar: Yeni Bir Düzenleme Yapma Gereği, Uluslararası Ticaret ve Tahkim Hukuku Dergisi, İstanbul 2014, C.3, S.2, s. 37-136.
• Schnabel T.,The Singapore Convention on Mediation: A Framework for the Cross-Border Recognition and Enforcement of Mediated Settlements, 19Pepp. Disp. Resol. L.J.1, 2019, s. 15-60.
• Silvestri E., The Singapore Convention on Mediated Settlement Agreements: A New String to the Bow of International Mediation?, Revista Eletrônica de Direito Processual – REDP. Rio de Janeiro. Ano 13. Volume 20. Número 2, 2019, s. 192-200.
• Strong, S.I., Beyond International Commercial Arbitration? The Promise of International Commercial Mediation. 45 Washington University Journal of Law and Policy, 2014, s.11-39.
• Sussman E., The Singapore Convention Promoting the Enforcement and Recognition of International Mediated Settlement Agreements, ICC Dispute Resolution Bulletin, Issue 3, 2018, s 42-54.
• Şanlı C., Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve Uyuşmazlıkların Çözüm Yolları, 7. Bası, Beta Yayınları, 2019. Şanlı C./ Esen E./ Ataman-Figanmeşe İ., Milletlerarası Özel Hukuk, 7. Bası, Beta Yayınları, 2019.
• Tanrıver S., Hukuk Uyuşmazlıkları Bağlamında Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Özellikle Arabuluculuk, TBB Dergisi, 2006, Sayı 64, s. 151-177 (Arabuluculuk).
• Tanrıver, S ., Yabancı Hakem Kararlarının Türkiye’de Tenfizi Bağlamında Kamu Düzeninin Etkisi, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni Cilt 17, 2011. s. 467-492 (Kamu Düzeni).
• Tiryakioğlu B. Taşınır Mallara İlişkin Milletlerarası Unsurlu Satım Akitlerine Uygulanacak Hukuk, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1996.
• Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı, Arabuluculuk Daire Başkanlığı, Temel Arabuluculuk Eğitimi Katılımcı Kitabı, 2019. Topaloğlu M., Tahkimde Kamu Düzenin Etkisi, International Conference on Eurasian Economies, 2013, s. 890-893.
• UNCITRAL Model Law on International Commercial Mediation and International Settlement Agreements Resulting from Mediation, 2018 (amending the UNCITRAL Model Law on International Commercial Conciliation, 2002) (Model Kanun), https://www.uncitral.org/pdf/english/ commissionsessions/51st-session/Annex_II.pdf son erişim tarihi 8 Ekim 2019.
• UNCITRAL Press Release, Treaty event produces new signatories for the United Nations “Singapore Convention on Mediation”, http://www.unis.unvienna.org/unis/en/pressrels/2019/unisl282.html son erişim tarihi 3 Ekim 2019.
• United Nations General Assembly, A/RES/73/198, para 5. https://undocs.org/en/A/res/73/198 son erişim tarihi 3 Ekim 2019 UNCITRAL Press Release, Treaty event produces new signatories for the United Nations “Singapore Convention on Mediation”, http://www.unis.unvienna.org/unis/en/ pressrels/2019/unisl282.html son erişim tarihi 3 Ekim 2019.
• Vanisova V., Current Issues in International Commercial Mediation: Short Note on the Nature of Agreement Resulting from Mediation in the Light of the Singapore Convention, Charles University in Prague Faculty of Law Research Paper No. 2019/II/5, 2019, https://ssrn.com/abstract=3413560 or http:// dx.doi.org/10.2139/ssrn.3413560, Erişim Tarihi 16 Ağustos 2018.
• Yarar G., Milletlerarası Özel Hukukta Arabuluculuk, On İki Levha Yayıncılık, 2019.
• Yaşa Y, İngilizce-Türkçe/ Türkçe-İngilizce Hukuk Terimler Sözlüğü, Beta, 6. Bası. Zeller B./ Trakman L., Mediation and Arbitration: The Process of Enforcement 201) Uniform Law Review 1; UNSW Law Research Paper No. 19-43, 2019, s. 1-19.