Karar İncelemesi: Ticari Dava Niteliğindeki İtirazın İptali Davasının Dava Şartı Arabuluculuğa Tabi Olup Olmadığına İlişkin Uyuşmazlığın Giderilmesine Yönelik Yargıtay 23. Hukuk Dairesi Kararının Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 27 Sayı: 1, 777 - 797, 30.06.2021

Elif Irmak Büyük

https://doi.org/10.33433/maruhad.886374

Öz

Dava açılmadan önce zorunlu olarak arabulucuya başvurulması öngörülen ticari nitelikteki alacaklar için dava açılmaksızın takip yapıldığı zaman, bu takipte görülecek itirazın iptali davasının zorunlu arabuluculuğa tabi olup olmadığı bu zamana kadar tartışmalı bir konu olmuştur. Nitekim farklı bölge adliye mahkemeleri hukuk daireleri bu konuda görüş ayrılığına düşmüş, benzer olaylarda ayrı kararlar verilmeye başlanmıştır. Başvuru üzerine Yargıtay 23. Hukuk Dairesi ticari alacaklar için açılan takipteki itirazın iptali davasının zorunlu olarak arabuluculuğa tabi olduğu yönünde karar vererek daireler arasındaki uyuşmazlığı gidermiştir. Çalışmamızda ilgili mahkeme kararlarına yer verilip konuyla ilgili hukuki sorunlar tespit edilerek Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin vermiş olduğu kararın değerlendirilmesi yapılacaktır.

Anahtar Kelimeler

itirazın iptali davası, zorunlu arabuluculuk, icra inkâr tazminatı, görüş ayrılıklarının giderilmesi

Verdict Analysis: Evaluation of the 23rd Civil Department of the Supreme Court of Appeals Decision for the Resolution of Disputes Wheather the Action for Annulment of the Objection for Commercial Disputes is Subject to Mediation as a Cause of Action

Öz

It has been a controversial issue to date whether the action of annulment of the objection to be pursued in this proceeding is subject to compulsory mediation, when proceedings are made without opening a lawsuit for commercial receivables that are foreseen to apply to the mediator before the lawsuit is filed. As a matter of fact, different regional courts of appeal emerged on this issue and separate decisions began to be made in similar cases. Upon the application, the 23rd Law Department of the Supreme Court of Appeals decided that the action for annulment of the objection filed for commercial receivables is also subject to mandatory mediation and thereby the dispute between the chambers has been resolved. In our study, the decision of the 23rd Legal Department of the Supreme Court will be evaluated by including the relevant court decisions and determining the legal problems related to the issue.

Kaynakça

• Akil, Cenk: “İtirazın İptali Davasında İcra İnkar Tazminatının Şartı Olarak Borçlunun İtirazının Haksızlığına Karar Verilmesi”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 3, S. 1, Y. 2012.
• Arslan, Ramazan/Yılmaz, Ejder/Taşpınar Ayvaz, Sema/Hanağası, Emel: İcra ve İflas Hukuku, 5. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2019.
• Atalı, Murat/Ermenek, İbrahim/Erdoğan, Ersin: İcra ve İflas Hukuku, 3. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2020.
• Berkin, Necmettin: Tatbikatçılar İçin İcra Hukuku Rehberi, İstanbul 1980.
• Çağa, Tahir: “Ödeme Emrine İtirazın İptali Davasına Dair”, BATİDER, Ankara 1976, C. VIII, S. 3.
• Deynekli, Adnan/Kısa, Sedat: İtirazın İptali Davaları, Turhan Kitapevi, Ankara 2013.
• Ekmekçi, Ömer/Özekes, Muhammet/Atalı, Murat/ Seven, Vural: Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk, 2. Baskı, Oniki Levha Yayınları, İstanbul 2019.
• Eriş, Gönen: “Ödeme Emrine İtirazın İptali Davası ve Bazı Sorunlar”, ABD, Y. 1977, S. 5.
• Erdem, Murat: İcra ve İflas Hukukunda İtirazın İptali Davası, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara 2010.
• Ermenek, İbrahim/Azaklı Arslan, Betül: “İcra ve İflâs Hukuku Açısından Ticarî Davalarda Arabulucuya Başvuru Zorunluluğu (TTK m. 5/A)”, TBBD, Y. 2020, S. 148.
• Gürdoğan, Burhan: İcra Hukuku Dersleri, Ajans Türk Matbaası, Ankara 1970.
• Karslı, Abdurrahim: İcra ve İflas Hukuku, 3. Baskı, Alternatif Yayınevi, İstanbul 2014.
• Kılınç, Ayşe: “İcra Tazminatına Hükmedilebilmesinde Talep Koşulu ve Taleple Bağlılık İlkesi Bakımından Değerlendirilmesi”, DEÜHFD, C. XXI, S. 1, İzmir 2019.
• Koçyiğit, İlker/Bulur, Alper: Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı Arabuluculuk, Ankara 2019.
• Kren Kostkiewicz, Jolanta /Vock, Dominik: Kommentar zum Bundesgesetz über Schuldbetreibung und Konkurs SchKG, 4. Auflage, 2017.
• Kurt Konca, Nesibe: “Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı (Zorunlu) Arabuluculuk”, SETA Perspektif, Y. 2018, S. 225.
• Kuru, Baki: İcra ve İflas Hukuku, C. I, 3. Baskı, Evrim Dağıtım, İstanbul 1988.
• Kuru, Baki: İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2013.
• Kuru, Baki: “İcra İnkar Tazminatı”, Yargıtay Yüzüncü Yıldönümü Armağanı, İstanbul 1968.
• Muşul, Timuçin: İcra ve İflas Hukuku, C. I, Adalet Yayınevi, 5. Baskı, Ankara 2013.
• Okçuoğlu, Yavuz: “İcra Hukukunda İtirazın İptali ve İnkâr Tazminatı”, Bursa Barosu Dergisi, S. 1980/11.
• Önen, Ergun: İnşai Dava, Olgaç Matbaası, Ankara 1981.
• Özekes, Muhammet: “İstinaf Sistemiyle Birlikte Hukuk Yargılamasında İçtihat Ayrılıklarının Giderilmesi”, Türkiye’de İstinaf Mahkemelerinin Kurulmasından Sonra Yargıtay’ın Rolü Konferansı, Ankara, 2007.
• Paslı, Ali: “Ticari İşletme ve Ticaret Şirketleri Bakımından Zorunlu Arabuluculuğun Değerlendirilmesi: Türk Ticaret Kanunu 5/A maddesinin yorumlanması,” Ticari Uyuşmazlıklarda Zorunlu Arabuluculuk, Editör: Ceyda Süral, Mehmet Ertan Yardım, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
• Pekcanıtez, Hakan: “Tahkimde Açılan İtirazın İptali Davasında Hakemler İcra ve İnkâr Tazminatına Karar Verilebilir mi?”, Fasikül Hukuk Dergisi, C. 10, S. 100, Y. 2018.
• Pekcanıtez, Hakan/Atalay, Oğuz/Sungurtekin Özkan, Meral/Özekes, Muhammet: İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı, 6. Baskı, Oniki Levha Yayınları, 2020.
• Postacıoğlu, İhan E.: İcra Hukuku Esasları, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul 1969.
• Postacıoğlu, İlhan E. /Altay, Sümer: İcra Hukuku Esasları, 5. Bası, 2010.
• Sunar, Gülcan: İcra Hukukunda İcra Tazminatı, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1995.
• Tanrıver, Süha: “Dava Şartı Arabuluculuk Üzerine Bazı Düşünceler”, TBBD, Y. 2020, S. 147.
• Uyar, Talih: İcra Hukukunda İtiraz, 2. Bası, Manisa 1990.
• Vock, Dominik /Meister-Müller, Danièle: SchKG-Klagen nach der Schweizerischen ZPO, 2. Auflage, 2018.
• Yardım/Ertan Mehmet: “Ticari Uyuşmazlıklarda Zorunlu Arabuluculuğa Başvuru”, Ticari Uyuşmazlıklarda Zorunlu Arabuluculuk, Editör: Ceyda Süral, Mehmet Ertan Yardım, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
• Yıldırım, Kâmil/ Yıldırım, Nevhis Deren, İcra ve İflas Hukuku, 6. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2015.
• Yılmaz, Ejder: “İtirazın İptali Davasının Hukuki Niteliği”, Prof. Dr. Saim Üstündağ Armağanı, Adalet Yayınevi, Ankara 2009.
• Yılmaz, Ejder: “İcra Tazminatı”, Haluk Konuralp Anısına Armağan, C. II, Ankara 2009.
• Yılmaz, Ejder: “”İçtihadı Birleştirme” veya “Adaletteki Çelişkiye Son Verme” İhtiyacı”, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu XVIII, Banka ve Ticaret Hukuku Araşturması Enstitüsü, 2010.