Product Placement with Administrative Law Dimension

Yıl 2021, Cilt: 27 Sayı: 1, 312 - 331, 30.06.2021

Muradiye Çevikçelik

https://doi.org/10.33433/maruhad.903497

Öz

İdare Hukuku Boyutuyla Ürün Yerleştirme

Öz

İzleyiciler reklam kuşağı başladığında genellikle kanalı değiştirmektedirler. Günün her anında yüzlerce reklama maruz kalan insanlar reklamların mesajları arasında farklılıkları algılayamamaktadırlar. Bu nedenle markalar mesajlarını iletebilmek için yeni mecralar aramaya yönelmişlerdir. Yenilikçi reklam stratejilerinden biri ürün yerleştirmedir. Ürün yerleştirme, bir markaya ait ürün veya hizmetin filmlere, televizyon veya radyo programlarına, kliplere, video oyunlarına, romanlara vb. dahil edilmesidir. Bu çalışmada öncelikle ürün yerleştirme kavramı ve Türk hukukunda ürün yerleştirmenin gelişimi incelenecektir. Devamında ürün yerleştirme yapılırken dikkat edilmesi gereken usul ve esaslar Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) kararları ışığında değerlendirilecektir. Son olarak Kanun ve Yönetmelik’te öngörülen usul ve esaslara aykırılık halinde uygulanacak yaptırımlar ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

ürün yerleştirme, marka yerleştirme, gizli ticari iletişim, reklam, idare hukuku

Kaynakça

• AKTEKİN Uğur/GÜRBÜZ Bahar, “Türkiye’de Örtülü Reklamlar ve Uygulamadaki Durum”, Ankara Barosu Fikri Mülkiyet ve Rekabet Hukuku Dergisi, C. 9, S. 4, 2009, s. 41-55.
• ALTUN Abdurrahim, Türk Borçlar Hukukunda Reklam Yapım Sözleşmesi, Adalet Yayınevi, Ankara, Ocak 2020.
• BALASUBRAMANIAN Siva K., “Beyond Advertising and Publicity: Hybrid Messages and Public Policy Issues”, Journal of Advertising, C. 23 S. 4, 1994, s. 29-46.
• ÇATALOGLU Burcu Bahar, “Reklama Hukuki Açıdan Bir Bakış”, Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, C. 5, S. 2, 2020, s. 599–632.
• ER Eda, “Reklam ve Sinema: Sinema Filmlerinde Ürün Yerleştirme”, Yeni Düşünceler, S. 7, 2013, s. 145-159.
• FUCHS Matthew S., “Big Tobacco and Hollywood: Kicking the Habit of Product Placement and On-Screen Smoking”, Journal of Health Care Law & Policy, C. 8, S. 2, 2005, s. 343-376.
• GUPTA Pola B./BALASUBRAMANIAN Siva K./KLASSEN Michael L., “Viewers' Evaluations of Product Placements in Movies: Public Policy Issues and Managerial Implications”, Journal of Current Issues & Research in Advertising, C. 22, S. 2, 2000, s. 41-52,
• GUPTA Pola B./LORD Kenneth R., “Product Placement in Movies: The Effect of Prominence and Mode on Audience Recall”, Journal of Current Issues & Research in Advertising, C. 20, S. 1, 1998, s. 47-59.
• ICC, ICC Advertising and Marketing Communications Code, 2018 Edition, https://iccwbo.org/content/uploads/sites/3/2018/09/icc-advertising-and-marketing-communications-code-int.pdf, Erişim Tarihi: 14.03.2020.
• Kılınç Hukuk ve Danışmanlık, (2020), “Türk Hukukunda Örtülü Reklam Yasağı”, https://www.kilinclaw.com.tr/turk-hukukunda-ortulu-reklam-yasagi/, Erişim Tarihi: 09.03.2021.
• KOÇAK Elif, ““Ürün yerleştirme”'ye ilgi artıyor”, T. 08.05.2012, Anadolu Ajansı, https://www.aa.com.tr/tr/yasam/urun-yerlestirmeye-ilgi-artiyor/369518, Erişim Tarihi: 17.03.2021.
• MAZICI Emel Tanyeri/ATEŞ Nur Banu/YILDIRIM Ayşe, “Televizyon Programlarında Ürün Yerleştirme: “Survivor All Star” Örneği”, Selçuk İletişim, C. 9, S. 4, 2017, s. 238-257.
• ÖZDİLEK Ali Osman, “Türk Hukukunda Ürün Yerleştirme ve RTÜK Yasa Tasarısındaki Düzenleme”, Mart 2010, https://www.ozdilekhukuk.com/2019/04/08/turk-hukukunda-urun-yerlestirme-ve-rtuk-yasa-tasarisindaki-duzenleme/, Erişim Tarihi: 23.03.2021. ÖZTÜRK Selen/OKUMUŞ Abdullah, “Pazarlama İletişimi Aracı Olarak Ürün Yerleştirme: Kavramsal Bir Çerçeve”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, C. 25, S. 76, 2014, s. 1-34.
• SNYDER Steven L, “Movies and Product Placement: Is Hollywood Turning Films into Commercial Speech”, University of Illinois Law Review, C. 1992, S. 1, 1992, s. 301-338.
• SÜRÜCÜ Pelin, “Marka Yerleştirmenin Bir Reklam Olarak Etkileri: Video Oyunlarındaki Marka Yerleştirme Uygulamaları Üzerine Keşifsel Bir Araştırma”, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 25, S. 2, 2007, s. 169-188.
• SYDOW Lexi, “The Impact of Coronavirus on the Mobile Economy”, https://www.appannie.com/en/insights/market-data/coronavirus-impact-mobile-economy/, Erişim Tarihi: 12.03.2021.
• ŞEN Ersan, “Radyo ve Televizyonların Yayın İçeriklerinden Sorumluluğu”, 01.01.2021, https://sen.av.tr/tr/makale/radyo-ve-televizyonlar%C4%B1n-yay%C4%B1n-iceriklerinden-sorumlulugu, Erişim Tarihi: 17.03.2021.
• TANSEL İLİC Deniz, “Türkiye’deki Anaakım Televizyon Kanallarında Editoryal Bağımsızlık –Profesyonellik İdeolojisi İlişkisi”, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, C. 2, S. 4, 2014, s. 100-122.
• TÜZÜN ATEŞALP Selin/TAŞDEMİR Babacan, “Ürün Yerleştirme ve Editoryal İçerik ile İlgili Artan Kaygılar: Türkiye’de Televizyon Draması Sektörü Örneği”, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, S. 21, 2014, s. 51-78.
• YAZICI Fikret, “Ürün Yerleştirme Uygulamasının Hukuki Boyutu: ABD, Avrupa Ülkeleri ve Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 30, S. 40, 2016, s. 93-119.
• YILDIRIM Erhan/CAN Aytekin, “Reklamcılığın Farklı Bir Yüzü Olan Ürün Yerleştirmenin Televizyon Dizilerinde Kullanımı ve And Pastel İnşaatın ‘İstanbul’lu Gelin’ Dizisi İçerisinde Ürün Yerleştirme Uygulamasının Çözümlemesi”, Selçuk İletişim, C. 12, S. 2, 2019, s. 680-707.
• YOLCU Tarık, Pazarlama İletişim Aracı Olarak Film ve Dizilerde Ürün Yerleştirme, İKSAD Yayınevi, Ankara, 2020.
• YURDİGÜL Yusuf/YÜKSEL Hakan, “TV Haberciliğinde Editoryal Bağımsızlık Sorunu: Türkiye Televizyon Haberciliğinde Editoryal Bağımsızlık Sorununa İlişkin Alan Araştırması”, Selçuk İletişim, C. 7, S. 4, 2013, s. 140-151.
• ZEREN Deniz/PAYLAR Önder Ziya, Ürün Yerleştirme, Karahan Kitabevi, Adana, Kasım 2014.
• http://www.ssuk.org.tr/eski_site_verileri/kurul/115.doc, Erişim Tarihi: 23.03.2021.
• https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A02010L0013-20181218#B-16, Erişim Tarihi: 14.03.2021.
• https://www.ticaret.gov.tr/tuketici/ticari-reklamlar/reklam-kurulu-kararlari, Erişim Tarihi: 15.03.2021.