İnternet Alan Adı (Domain) Uyuşmazlıklarının Çözümünde Alternatif Yöntemler: UDRP, URS ve TRABİS Karşılaştırması

Yıl 2021, Cilt: 27 Sayı: 2, 1462 - 1486, 03.12.2021

Mehmet Bedii Kaya

https://doi.org/10.33433/maruhad.999212

Cited By: 1

Öz

Alan adları (domain names), internet ortamında yer alan bir içeriğe pratik olarak konumlandırmak amacıyla kullanılan kısa yollardır. Alan adları, belge değişimi veya fiziksel temasın kısıtlı olduğu, kimlik teyidinin olmadığı otomatikleştirilmiş bir süreçle gerçekleştirilmektedir. İnternetin ticari amaçla kullanımının öne çıkmasıyla birlikte alan adlarının maddi değeri artmıştır. Bunun bir neticesi olarak, başkalarına ait markalarla aynı veya benzer nitelikteki alan adlarını yüksek bir meblağ karşılığında satmak, marka sahibinin alan adını kullanmasını engellemek, alan adının esasen ticari rakiplerin işlerine ya da faaliyetlerine zarar vermek, alan adıyla karışıklık meydana getirmek suretiyle başka siteye yönlendirilmek gibi kötü niyetli davranışları içeren cybersquatting olarak da adlandırılan yeni bir haksız fiil türü ortaya çıkmıştır. İnternet ortamında markadan kaynaklanan hakların etkin korunması için ICANN tarafından iki uyuşmazlık çözüm mekanizması geliştirilmiştir: Uniform Domain Name Dispute Resoultion Policy (UDRP) ile Uniform Rapid Suspension (URS). Ayrıca, ülke kodlu üst düzey alan adları için farklı ülkeler kendi özel uyuşmazlık çözüm usûllerini devreye almıştır. Örneğin, Türkiye TR üst düzey alan adı için TRABİS isimli müstakil bir uyuşmazlık çözüm usûlü geliştirmiştir. Bu çalışmada, UDRP ve URS usûlleri etraflıca incelenecektir. UDRP ve URS incelemesinden sonra ise TR üst düzey alan adları için uygulamaya alınacak olan TRABİS usûlü incelenecektir. Çalışmanın amacı TR alan adlarına ilişkin getirilen uyuşmazlık çözüm mekanizmasının uluslararası kurallarla ne kadar benzeştiği ve ne oranda farklılaştığını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Alan Adı, Uyuşmazlık, Marka, Haksız İşgal, UDRP, URS, TRABİS

Alternative Methods for Resolving Internet Domain Name Disputes: A Comparative Review of the UDRP, the URS and the TRABIS

Öz

Domain names are practical shortcuts that are used to locate Internet content. Domain names are registered through automated processes in which document exchange or physical contact is limited and does not require identity verification. As a consequence of the commercialisation of the Internet, the financial value of domain names has substantially increased. Hence, a new type of tort, so-called cyber-squatting, has emerged, which is comprised of the registration of a domain name in bad faith primarily for the purpose of selling, renting or otherwise transferring it for valuable consideration; in order to prevent the owner of the trademark from reflecting the mark in a corresponding domain name; primarily for the purpose of disrupting the business of a competitor; in order to intentionally attract commercial gain by creating a likelihood of confusion with the trademark. Two dispute resolution mechanisms have been developed by ICANN for effective protection of trademark rights on the Internet: Uniform Domain Name Dispute Resolution Policy (UDRP) and Uniform Rapid Suspension (URS). Furthermore, various countries have developed their own special dispute resolution procedures for country code top-level domains. For example, Turkey has developed a stand-alone dispute resolution procedure called TRABIS for the TR top-level domains. In this study, the UDRP and URS methods will be analysed in detail. After the UDRP and URS review, the TRABIS will be scrutinised. The main objective of this article is to map out the similarities of the TRABIS with the UDRP and URS and distinguish the sui generis features of the TRABIS.

Anahtar Kelimeler

Domain, Dispute, Trademark, Cybersquatting, UDRP, URS, TRABIS

Kaynakça

• Bloch-Wehba H, “Global Platform Governance: Private Power in the Shadow of the State”, 2019 72(1), SMU Law Review, 27-80.
• Bridy A, “Addressing Infringement: Developments in Content Regulation in the US and the DNS” in Giancarlo Frosio (Ed.), The Oxford Handbook of Online Intermediary Liability, OUP, 2019.
• Georgopoulos T, “Cyberspace v Territory: Domain Names and the Problem of Protection for Geographical Indications” in Tatiana Synodinou, Philippe Jougleux, Christiana Markou, Thalia Prastitou (Eds), EU Internet Law – Regulation and Enforcement, Springer, 2017.
• Karaman Z, İnternet Alan Adı Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları: Karşılaştırmalı Bir Analiz, Seçkin, 2017.
• Kettemann M C, The Normative Order of the Internet, OUP, 2020.
• Kulesza J, International Internet Law, Routledge, 2012.
• Lipton J, Internet Domain Names, Trademarks and Free Speech, Edward Elgar, 2010.
• Memiş T, “İnternet Alan İsimleri Uyuşmazlıklarında Çözüm Arayışları ve WIPO Ara Raporu” 1999, 19(1-2), Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni, 513-527.
• Merrill K, “Domains of Control: Governance of and by the Domain Name System” in Francesca Musiani, Derrick L Cogburn, Laura DeNardis, Nanette S Levinson (Eds), The Turn to Infrastructure in Internet Governance, Palgrave Macmillan, 2016.
• Mueller M, Ruling the Root – Internet Governance and the Taming of Cyberspace, MIT Press, 2002.
• Murray A, The Regulation of Cyberspace Control in the Online Environment, Routledge-Cavendish, 2007.
• Oğuz S, İnternet Alan Adı (Domain Name) Haklarının Korunması, Seçkin, 2014.
• Pekcanıtez H, Özekes M, Akkan M, Taş Korkmaz H, Medeni Usul Hukuku Cilt II, On İki Levha Yayıncılık, 2017.
• Radu R, Negotiating Internet Governance, Oxford University Press, 2019.
• Ryan J, A history of the Internet and the digital future, Reaktion Books, 2010.
• Soysal T, İnternet Alan Adları Hukuku (Domain Name Law), Adalet, 2014.
• Ülgen H, Mehmet Helvacı, Abuzer Kendigelen, Arslan Kaya, Füsun Nomer Ertan, Ticari İşletme Hukuku, On İki Levha, 2015.
• Yasaman Z, Türk ve Avrupa Birliği Hukukunda İnternette Marka Hakkının İhlali, On İki Levha Yayıncılık, 2020.
• Zorluoğlu A, “Alan Adlarında Kötü Niyet Kavramı”, 2012, 2(1) 2012, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 67-84.