The Pledgor Status of a (Third) Party Other Than the Debtor in the Contract of Pledge of Movable Pledge in Commercial Transactions and Some Special Situations Regarding the Pledgor

Yıl 2023, Cilt: 29 Sayı: 1, 759 - 782, 06.07.2023

Duygu Arda

https://doi.org/10.33433/maruhad.1290919

Öz

Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Sözleşmesinde Borçlu Dışında Bir (Üçüncü) Kişinin Rehin Veren Sıfatı ve Rehin Verene İlişkin Bazı Özel Durumlar

Öz

6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu ve ilgili ikincil mevzuatta, rehin sözleşmesi tarafları bakımından sınırlamalar yapılarak, kapalı bir sistem oluşturulma yoluna gidilmiştir. Rehin veren her ne kadar kural olarak borçlu kişi olsa da borçlu dışındaki (üçüncü) kişilerin de rehin veren olarak taraf sıfatını kazanabilecek olması beraberinde bazı soruları da akla getirmiştir. Çalışmamızda, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’un amacından da yola çıkılarak, borçlu ve özellikle borçlu dışında bir başkasının rehin verebilirliği incelenecektir. Bu çerçevede, borçlu dışında bir başka kişinin hangi hallerde “rehin veren” pozisyonuna gelebileceği ve mevzuatta rehin sözleşmesi tarafları bakımından belirtilen sınırlamaların borçlu dışında bir (üçüncü) kişinin rehin vermesi halinde uygulanabilirliği üzerinde durularak, özel durumlara yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

taşınır rehni, ticari işlemlerde taşınır rehni, rehin sözleşmesi, rehin sözleşmesi tarafları, borçlu dışında bir (üçüncü) kişi

Kaynakça

• Acar F, Rehin Hukuku Dersleri, (2. Bası, Vedat 2017).
• Acar F, Rehin Hukukunda Taşınmaz Kavramı ve Özellikle Belirlilik İlkesi, (2. Bası, Vedat 2017).
• Akipek Öcal, Ş, “Taşınır Rehni Sözleşmeleri ve Sözleşmelerde Şekil”, (2017), 5 (1), Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 81-92.
• Aksoy MA, “Yeni Bir Kurum Olarak Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni’nin Ticari İşletme Rehni ile Karşılaştırmalı Olarak Değerlendirilmesi”, (2018), 76 (1), 53-90.
• Akyol Ş, Türk Medeni Hukukunda Temsil, (Vedat 2009).
• Antalya OG, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. V/1.1 (2. Bası, Seçkin 2019).
• Antalya OG, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C.V/1.3 (2. Bası, Seçkin 2019).
• Antalya OG ve Acar F, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni, (2. Bası, Aristo 2017).
• Antalya OG ve Acar F, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni, (3. Bası, Aristo 2020).
• Antmen A, Ticari İşletme Rehni, (Yetkin 2001).
• Arkan S, Ticari İşletme Hukuku, (16. Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 2015).
• Arkan S, Ticari İşletme Hukuku, (26. Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 2020).
• Arkan S, “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Açısından Ticari İşletme Rehni”, iç Prof. Dr. Lale Sirmen ve Doç. Dr. A. Barış Özbilen (edr), Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Sempozyumu (Yetkin 2018) 141-157.
• Aydın-Ünver T, “Birden Fazla Taşınmaz Üzerinde Toplu Rehin Kurulması”, iç Tufan Öğüz ve Baki İlkay Engin (edr), Medeni Hukuk Alanındaki Güncel Yargıtay Kararlarının Değerlendirilmesi Sempozyumları, C. I, Eşya Hukuku, 20 Ekim 2016, (On İki Levha 2017) 85-102.
• Ayhan R, Çağlar H ve Özdamar M, Ticari İşletme Hukuku Genel Esaslar, (Yetkin 2020).
• Aytaç Z, “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kapsamında Taraflar”, ”Ticari İşlemlerde Taşınır Rehninin Düzenleniş Biçimi, Niteliği, Rehne Hakim Olan İlkeler”, iç Prof. Dr. Lale Sirmen ve Doç. Dr. A. Barış Özbilen (edr), Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Sempozyumu (Yetkin 2018), 85-114.
• Baydak E, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni, (On İki Levha 2018).
• Bayezit F, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Kapsamında Rehin Sözleşmesi ve Hükümleri (On İki Levha 2019).
• Bazinas S, “The UNCITRAL Draft Legislative Guide on Secured Transactions”, (2005), 10 (1-2), Uniform Law Review, 141–154.
• Bozer A ve Göle C, Ticari İşletme Hukuku, (6. Bası, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 2020).
• Çamurcu E, “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Sözleşmesinin Tarafları”, (2017), 21 (3), Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 201-234.
• Çetiner B, Taşınmaz Teminatı, (Filiz 2015).
• Duran A, “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Sözleşmesi Taraflarının Hak ve Yükümlülükleri”, (2016), 4 (2), Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 103-118.
• Ergüne MS, Hukukumuzda Taşınır Rehninin Özellikle Teslime Bağlı Taşınır Rehninin Kuruluşu, (2. Bası, Filiz 2020).
• Ertaş Ş, “Ticari İşletme Rehni”, (2005), 7 (Özel Sayı), Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. İrfan Baştuğ Armağan, 39-50.
• Ertaş Ş, “Tescilli Taşınır Rehinleri”, (2019), 8 (Özel Sayı) Yaşar Üniversitesi E-Dergisi (Prof. Dr. Aydın Zevkliler’e Armağan), 1155-1183.
• Erten A, Bankacılık Uygulamasında Ticari İşletme Rehni, (Bankacılık Enstitüsü 2001).
• Furrer A, Chen-Muller M ve Çetiner B, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, (2. Bası, On İki Levha 2022).
• Göle C ve Aydoğan G, “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu”nun Ticaret Hukuku Açısından Değerlendirilmesi”, (2017), 33 (1), Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 5-54.
• Güleş B, Türk Hukukunda Yapı İpoteği, (Yetkin 2018).
• Hamamcıoğlu E ve Karamanlıoğlu A, “6750 Sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’na İlişkin Bazı Tespitler”, (2016), 13 (2), Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 95-138.
• Helvacı İ, “Türk Medeni Kanununa Göre Sözleşmeden Doğan İpotek Hakkı”, (On İki Levha 2008).
• İnceoğlu M, Borçlar Hukukunda Doğrudan Temsil, (On İki Levha 2009).
• Karakuş Erbaş B, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni ve Rehin Alacaklısının Korunması, (Seçkin 2018).
• Kaşak FE ve Güvenç İ, “Taşınmazların Birlikte Rehni (TMK m. 855)”, (2019), 23 (1), Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 61-92.
• Kayıklık A, “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’nun “Ticari İşlem” Kıstası ve Taraf Bakımından Uygulama Alanı, (2021), 23 (2), Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1511-1542.
• Kılıçoğlu A, Borçlar Hukuku Özel Hükümler, (Turhan 2019).
• Köprülü B ve Kaneti S, Sınırlı Aynî Haklar, (2. Bası, Fakülteler Matbaası 1983).
• Kuntalp E, “Aynı Alacak İçin Birden Çok Taşınmazın Rehni”, (Galatasaray Üniversitesi Yayınları 1998), (Yiğit Okur’a Armağan) 265-293.
• Makaracı Başak A, Taşınır Rehni Sözleşmesi, (On İki Levha 2014).
• Nomer HN ve Ergüne MS, Eşya Hukuku, (8. Bası, On İki Levha 2020).
• Oğuz S, “Ticari İşlemlerde Teslimsiz Tescilli Taşınır Rehni, (2017), 100, Bankacılar Dergisi, 3-31.
• Oğuzman K, Seliçi Ö ve Oktay Özdemir S, Eşya Hukuku, (23. Bası, Filiz 2021).
• Oktay Özdemir S, “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’na Göre Üzerinde Rehin Hakkı Kurulabilecek Ticari İşletmeler Dışındaki Taşınır Varlıklar”, iç Prof. Dr. Lale Sirmen ve Doç. Dr. A. Barış Özbilen (edr), Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Sempozyumu (Yetkin 2018) 53-83.
• Oral B, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni, (Adalet 2019).
• Öcal Apaydın B, “6750 Sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Uyarınca Aynı Alacağa Teminat Teşkil Etmek Üzere Birden Çok Taşınırın Rehin Hakkına Konu Olması”, (2020), 11 (1), İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 271-286.
• Öz MT, Borçlar Genel Hukuku, C.1 (Vedat, 2015).
• Öz T, “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu, (2017), 16 (2-3), İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 151-186.
• Özer T, Taşınmazların Birlikte Rehni (Aynı Alacağı Teminat Altına Almak İçin Birden Fazla Taşınmaz Rehni), (Filiz 2015).
• Poroy R, Yasaman H, Ticari İşletme Hukuku, (Vedat, 2019).
• Reisoğlu S, “Ticari İşletme Rehni ve Son Yasal Düzenleme”, (2003), 47, Bankacılar Dergisi, 107-121.
• Reisoğlu S, Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler, (25. Bası, Beta 2014).
• Sirmen L, Eşya Hukuku (5. Bası, Yetkin 2017).
• Sirmen L, ”Ticari İşlemlerde Taşınır Rehninin Düzenleniş Biçimi, Niteliği, Rehne Hakim Olan İlkeler”, iç Prof. Dr. Lale Sirmen ve Doç. Dr. A. Barış Özbilen (edr), Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Sempozyumu (Yetkin 2018).
• Şener OH, Ticari İşletme Hukuku (Seçkin 2020).
• Şenocak K, Kahraman Z, Tuncer Kazancı İ ve Öcal Apaydın B, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni, (Yetkin 2019).
• Şit İmamoğlu B, Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Üzerine Bir İnceleme, (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 2017).
• Teoman Ö, “Tacir Ticari İşletmesini Üçüncü Bir Kişinin Borcunun Güvencesi Olarak Rehnedebilir mi?”, iç: Prof. Dr. Hüseyin Ülgen′e Armağan, (Vedat 2007), 79-87.
• Uyumaz A ve Türk C , “Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Üzerine Düşünceler”, (2017), 25 (2), Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, (Prof. Dr. Ferit Hakan Baykal Armağanı), (2019), 1416-1456.
• Ülgen H, Helvacı M, Kendigelen A, Kaya A ve Nomer Ertan F, Ticari İşletme Hukuku, (4. Bası, On İki Levha 2015).
• Ülgen H, Helvacı M, Kendigelen A, Kaya A ve Nomer Ertan F, Ticari İşletme Hukuku, (6. Bası, Vedat 2019).
• Von Tuhr A ve Escher A, Allgemeiner Teil Des Schweizerischen Obligationrechts, Bd. II, (1974).
• Yatağan Özkan, Ç, “Ticari İşletme Rehninde Yeni Sorunlar: Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu”, Erhan Temel ve Çiğdem Kırca (edr.), Türk ve Alman Özel Hukukunda Güncel Gelişmeler Sempozyum Kitabı, (2020) 212-251.
• Zobl D, Berner Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht, Band IV: Das Sachenrecht, Zweite Abteilung: Die beschraenkten dinglichen Rechte, Fünfte Teil: Das Fahrnispfand, (1996).
• Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Tasarısı (1/753) ile Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu (Yasama Dönemi 26, Yasama Yılı 1, Sıra Sayısı 418) < https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem26/yil01/ss418.pdf > erişim tarihi: 3 Mart 2021.
• UNCITRAL Legislative Guide on Secured Transactions <https://uncitral.un.org/sites/uncitral.un.org/files/media-documents/ uncitral/en/09-82670_ebook-guide_09-04-10english.pdf > accesed 03 March 2023.
• The UNCITRAL Model Law on Secured Transactions, < https://uncitral.un.org/sites/uncitral.un.org/files/media- documents/uncitral/en/19-08779_e_ebook.pdf > accesed 03 March 2023.