Prohibition of Creating Criminal Offence and Criminal Law Sanction through Regulatory Provisions of the Administration in the context of the Principle of Legality in the 100th Anniversary of the Republic

Yıl 2023, Cilt: 29 Sayı: 2, 897 - 922, 31.12.2023

Adem Sözüer , Yiğit Yeniyetişme

https://doi.org/10.33433/maruhad.1400260

Öz

One of the consequences of the legality principle, in other saying the principle no punishment without law, is prohibition of creating criminal offence and criminal law sanction by way of any regulatory provisions adopted by the administration. This prohibition is explicity regulated in the Turkish Criminal Code No. 5237 with the Turkish Criminal Law Reform dated 1 June 2005. Understanding the prohibition requires a good analysis of the history of the discussion regarding possibility of creating offence and punishments by way of regulatory provisions adopted by administration. The history of the discussions on this subject is as old as it is. In this study, which is specially prepared for the 100th anniversary of the Turkish Republic, the discussions regarding the prohobition of creating criminal offence and criminal law sanction with the regulatory provisions of the administrative, which is almost as old as the Republic, are examined from the past to the present, and afterwards assessments are made regarding the current status of the prohibiton.

Anahtar Kelimeler

Turkish criminal law reform, legality principle, prohibition of creating criminal offence and criminal law sanction by way of any regulatory provisions adopted by the administration, regulatory provisions of administration.

Cumhuriyetin 100. Yılında Kanunilik İlkesi Bağlamında İdarenin Düzenleyici İşlemleriyle Suç ve Ceza Hukuku Yaptırımı Öngörme Yasağı

Öz

Suçta ve cezada kanunilik ilkesinin sonuçlarından birisi de, idarenin düzenleyici işlemleriyle suç ve ceza hukuku yaptırımı öngörme yasağıdır. Bu yasak, 1 Haziran 2005 tarihli Türk Ceza Hukuku Reformuyla birlikte 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda açık bir şekilde düzenlenmiştir. Yasağın anlaşılması, idare tarafından kabul edilen düzenleyici işlemler yoluyla suç ve ceza hukuku yaptırımı öngörme olasılığına ilişkin tartışmanın tarihinin iyi tahlilini gerektirir. Bu konuya ilişkin tartışmaların mazisi ise bir o kadar eskidir. Cumhuriyetimizin 100. Yılına özel hazırlanan bu çalışmada, neredeyse Cumhuriyetimizle yaşıt olan idarenin düzenleyici işlemleriyle suç ve ceza hukuku yaptırımı öngörme yasağına ilişkin tartışmalar, geçmişten günümüze bir perspektifle ele aldıktan sonra yasağın günümüzdeki durumuna ilişkin değerlendirmeler gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türk ceza hukuku reformu, suçta ve cezada kanunilik ilkesi, idarenin düzenleyici işlemleriyle suç ve ceza hukuku yaptırımı öngörme yasağı, idarenin düzenleyici işlemleri.

Kaynakça

• Akbulut B, Ceza Hukuku Genel Hükümler (8. Baskı, Adalet 2021).
• Artuk ME, ‘Çevrenin Kasten Kirletilmesi Suçu’ (2014) 1(1) İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 37-48.
• Artuk ME ve Gökcen A, Ceza Hukuku Genel Hükümler (16. Baskı, Adalet 2022).
• Baytaz AB, Kanunilik İlkesi Bağlamında Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukukunda Yorum (On İki Levha İstanbul Ceza Hukuku ve Kriminoloji Arşivi 2018).
• Bülte J, Blankette und normative Tatbestandsmerkmale: Zur Bedeutung von Verweisungen in Strafgesetzen’ (2015) 55(9) Juristische Schulung 769-777.
• Dönmezer S ve Erman S, Nazari ve Tatbiki Ceza Hukuku Cilt: 2 (6. Bası, Sulhi Garan Matbaası 1978).
• Dursun S, ‘Türk Ceza Hukuku Reformunun Ekonomi Ceza Hukukuna Etkileri’ iç Adem Sözüer (ed), Dünyada ve Türkiye’de Ceza Hukuku Reformları Kongresi C: 2 (On İki Levha 2013) 2239-2250.
• Erem F, Türk Ceza Kanunu Şerhi – Genel Hükümler (Seçkin 1993).
• Gözler K, Türk Anayasa Hukuku (3. Baskı, Ekin 2019).
• İçel K, Ceza Hukuku Genel Hükümler (4. Bası, Beta 2017).
• İçel K ve Donay S, Karşılaştırmalı ve Uygulamalı Ceza Hukuku Genel Kısım 1. Kitap (Beta 2006).
• Killi S ve Gözübüyük Ş, Türk Anayasa Metinleri “Senedi İttifaktan Günümüze (Türkiye İş Bankası 1985).
• Koca M ve Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (16. Baskı, Seçkin 2023).
• Mahmutoğlu FS, Kabahatlerin Suç Olmaktan Çıkarma Eğilimi ve Düzene Aykırılıklar Hukukunda (İdari Ceza Hukukunda) Yaptırım Rejimi (Kazancı 1995).
• Mahmutoğlu FS ve Karadeniz S, Türk Ceza Kanunu Genel Hükümler Şerhi (Beta 2017).
• Onar SS, İdare Hukukunun Umumi Esasları C: I (İsmail Akgün Matbaası 1996).
• Önder A, Ceza Hukuku Genel Hükümler C. I (Beta 1991).
• Özbudun E, ‘Türkiye’de Anayasa Yargısının Doğuşu: 1961 Anayasası Üzerindeki Kurucu Meclis Görüşmeleri’ (2012) 17(68) Liberal Düşünce 5-18.
• Özgenç İ ve Şahin C, Uygulamalı Ceza Hukuku (3. Bası, Seçkin 2001).
• Özgenç İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler (14. Bası, Seçkin, 2018).
• Roxin C ve Greco L, Strafrecht Allgemeiner Teil Band I (5. Auflage, 2020).
• Sarıca R, Türkiye’de İcra Uzvunun Tanzim Selahiyeti (Türk Hukuk Kurumu 1943).
• Satzger H ve Langeld G, ‘Europarechtliche Verweisungen in Blankettstrafgesetzen und ihre Vereinbarkeit mit dem Bestimmtheitsgebot Anmerkung zu BGH 5 StR 543/10 – 17 März 2011 (LG Hamburg) = HRRS 2011 Nr 572’ (2011) 11(12) Onlinezeitschrift für Höchstrichterliche Rechtsprechung zum Strafrecht 461-464.
• Sözüer A, ‘Prof. Dr. Hans-Heinrich Jescheck’in Türk Ceza Hukuku Reformuna Katkıları’ iç Feridun Yenisey ve Ulrich Sieber (edr), Risk Altındaki Global Dünya Toplumu ve Ceza Hukuku, Prof. Dr. h. c. mult. HansHeinrich Jescheck Onuruna 27-29 Eylül 2009 Tarihlerinde İstanbul’da Düzenlenen Uluslararası Kolokyum Kitabı (Bahçeşehir Üniversitesi 2011).
• Sözüer A, ‘Türk Ceza Hukuku Reformu: Dünü, Bugünü ve Yarını, Türk Ceza Hukuku Reformunun AB Üyesi Kara Avrupası Ülkelerindeki Reformlarla Karşılaştırılmasına İlişkin Notlar’ (2019) 21(Özel Sayı Prof. Dr. Durmuş Tezcan’a Armağan) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 3031-3050.
• Talas S, ‘Türk Ceza Kanunu’nda Çevrenin Kasten ve Taksirle Kirletilmesi Suçları’ (2013) 71(1) Prof. Dr. Füsun Sokullu Akıncı’ya Armağan İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 1147-1158.
• Taner T, Ceza Hukuku Umumi Kısım (Ahmet Sait Matbaası 1949).
• Tosun Ö, ‘Yürütme Organlarının Koyduğu Kaidelere Aykırılıkların Cezalandırılması’ (1962) 28(2) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 349-366.
• Tosun Ö, Suç Hukuku Dersleri (2. Baskı, Ar Basım 1982).
• Turinay F, Suçta ve Cezada Kanunilik İlkesinin Anayasal Temelleri (On İki Levha 2013).
• Yarsuvat D, ‘Yürütme Organının Koyduğu Kaideler ile Suç İhdası ve 1961 Anayasası’ (1963) 29(3) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 540-559.
• Yazar Yok, Türk Ceza Kanunu Reformu Birinci Kitap Toplumsal Değişim Sürecinde Türk Ceza Kanunu Reformu Paneli (Türkiye Barolar Birliği Yayınları 68 2004).
• Yeniyetişme Y, Suç Politikasının Ana İlkeleri Açısından Türkiye’de Ceza Hukuku Değişimleri (On İki Levha İstanbul Ceza Hukuku ve Kriminoloji Arşivi 2022).
• Yıldız AK, ‘Yürütme Organının Düzenleyici İşlemleriyle Suç ve Ceza Yaratması’ iç Prof. Dr. Köksal Bayraktar (ed), Prof. Dr. Çetin Özek Armağanı (Galatasaray Üniversitesi Yayınları 2004) 1033-1057
• Yüce TT, Ceza Hukuku Dersleri C: 1 (Şafak Basım ve Yayınevi 1982).