Avrupa-Türkiye Karşılaştırmalı Sanal Çocuk Pornografisi: Çocuk Pornografisinde Gerçek Çocuk Yoksa Suç Da Yok Mudur?

Yıl 2024, Cilt: 30 Sayı: 1, 133 - 154, 30.06.2024

Zeynep Reva

https://doi.org/10.33433/maruhad.1454437

Öz

Amaç: Sanal çocuk pornografisi, gerçek bir çocuğun dahil olmadığı, ancak dahil olduğu izlenimi veren, bilgisayar tarafından oluşturulmuş görüntüler veya diğer dijital teknikler kullanılarak oluşturulan bir pornografi türüdür. Sanal çocuk pornografisinde gerçek çocukların kullanılmaması “suç oluşacak mıdır” sorusunu beraberinde getirmektedir. Bu çalışma, bu soruyu Türkiye ve Avrupa ülkeleri özelinde karşılaştırarak tartışmayı amaçlamaktadır.
Metodoloji: Çalışma, literatürdeki araştırma ve verilerin sistematik bir incelemesine ve analizine dayanmaktadır. Literatür taraması “Ulakbim Türk Akademik Ağı ve Bilgi Merkezi”, “Google Akademik”te Ocak 2023-Mayıs 2023 tarihleri arasında “sanal çocuk pornografisi” kelimeleri kullanılarak yapılmıştır.
Bulgular: Sanal çocuk pornografisi, bilgisayar tarafından oluşturulan görüntüler veya animasyonlar kullanılarak çocukların cinsel istismarını veya sömürüsünü oluşturan her türlü uygulamayı kapsamaktadır. Tamamen bilgisayar tarafından üretilmiş görüntülerini kullanılması, “gerçek çocuk yoksa, suç oluşacak mıdır” tartışmalarının yolunu açmıştır. Birleşik Krallık'ta, görüntü bilgisayar tarafından oluşturulmuş olsa bile, 18 yaşın altındaki bir çocuğun müstehcen davranışlarda bulunduğu izlenimi veren herhangi bir görüntü veya video kaydı sanal çocuk pornografisi olarak tanımlanmakta ve suç olarak düzenlenmektedir. Sanal çocuk pornografisinin dağıtımı, üretimi, satın alınması ve bulundurulması Almanya’da ve İtalya’da da suç olarak düzenlenmiştir. Sanal çocuk pornografisi, Türk Ceza Kanunu’ndaki temsili çocuk görüntülerinin kullanıldığı müstehcenlik suçu kapsamında değerlendirilmektedir. 3D modelleme programı kullanarak cinsel eylemlerde bulunan çocuk görüntüsü oluşturan ve bunları sosyal medyada paylaşan kişiler hakkında hapis cezasına hükmeden yargı kararları mevcuttur.
Sonuç: Sanal çocuk pornografisi; bu tür içeriğe olan talebi artırmakta, çocuklarla cinsel ilgiyi teşvik etmekte veya normalleştirmekte, çocuk pornografisi sektörünü beslemekte ve izleyicileri çocukların cinsel sömürüsünün neden olduğu zarara karşı duyarsızlaştırarak gerçek çocukların cinsel sömürüsüne katkıda bulunmaktadır. Sanal çocuk pornografisi, pornografik materyalde gerçek çocuklar kullanılmadığı için sanki tehlikeli değilmiş gibi görünse aslında en az gerçek çocuk pornografisi kadar tehlikelidir. Sanal çocuk pornografisini üretmek, dağıtmak, satın almak veya bulundurmak işin içinde gerçek çocuklar olmasa bile ceza gerektiren bir suçtur. Gerçek çocuğun varlığı suçu ağırlaştırabilir ama gerçek çocuğun yokluğu suçu hafifletmeyecektir.

Anahtar Kelimeler

Sanal çocuk pornografisi, temsili çocuk pornografisi, müstehcenlik, morphed görüntü.

Etik Beyan

Etik kurul izni gerekmemektedir.

Kaynakça

• 5237 Türk Ceza Kanunu madde 226. RG: 12.10.2004/25611.
• 6533 sayılı Sanal Ortamda İşlenen Suçlar Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun RG. 02.05.2014/28988
• 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu madde 30/3. RG: 07.04.2016/29677.
• Alman Ceza Kanunu madde 184c https://www.gesetze-im-internet.de/englisch_stgb/englisch_stgb.html#p1834 Erişim Tarihi 17 Ocak 2024.
• Atilla Öztürk G, ‘Türk Ceza Kanunu’nda Müstehcenlik Suçu’ (Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, 2018) 2. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=T1mWGp9MngYYkCSgiJvtVkbaBJ2BjX8cXgLq0HQkjFDoSYHyBlTOmDO2PG9VvT1v Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Birleşik Krallık Ceza Adaleti ve Göçmenlik Yasası Madde 63-69 https://www.legislation. gov.uk/ukpga/2008/4/part/5/enacted Erişim Tarihi: 17 January Ocak 2024. 4.
• Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi (1989) https://www.unicef.org/child-rights-convention Erişim Tarihi: 10 Ocak 2024.
• Burke DD, “The Criminalization of Virtual Child Pornography: A Constitutional Question” Harvard Journal on Legislation 34(2) 439-472.
• Çam Ş. “Çocuk Pornografisi Tartışmalarına İlişkin Sorular” (2003) 1(2) İletişim Araştırmaları Dergisi 55-86. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/23/668/8516.pdf Erişim Tarih: 23 Aralık 2023.
• Chawki M, “Online Child Pornography: A New Challenge for the Society” (2021) In ConScienS Conference Proceedings Scientia Moralitas Research Institute 124-131.
• Christensen LS, Moritz D and Pearson A, “Psychological perspectives of virtual child sexual abuse material” 2021 25(4) Sexuality & Culture 1353-1365.
• Cisneros, D. (2002). “‘Virtual Child’ Pornography on the Internet: A ‘Virtual’ Victim?” (2002) Duke Law & Technology Review (1) 1-8.
• Çocuk Haklarına Dair Sözleşme'nin Çocukların Satışı, Çocuk Fahişeliği ve Çocuk Pornografisine İlişkin İhtiyari Protokolü, RG: 28.06.2002/24799
• Çocukların Cinsel İstismarı ve Cinsel Sömürüsü ve Çocuk Pornografisiyle Mücadele başlıklı 13 Aralık 2011 tarih ve 2011/93/EU sayılı AB Direktifi (2011). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A32011L0093&qid=168938 0371964. Erişim Tarihi 17 Ocak 2024.
• Cohen-Almagor R, “Online child sex offenders: Challenges and counter measures” (2013) 52(2) The Howard Journal of Criminal Justice 190–215.
• Convention on Cybercrime- Explanatory Report (2001) https://rm.coe.int/16800cce5b Erişim Tarihi: 15 Ocak 2024.
• Country Report on Human Rights Practices: Denmark (2020). https://www.state.gov/reports/2020-country-reports-on-human-rights-practices/denmark/ Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Country Report on Human Rights Practices: Iran (2016). https://2009-2017.state.gov/documents/organization/265708.pdf Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Country Report on Human Rights Practices: Spain (2020 https://www.state.gov/wp-content/uploads/2021/10/SPAIN-2020-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Country Report on Human Rights Practices: Ukraine (2020) https://web.archive.org/web/20200112183233/https://www.ecpat.org/wp-content/uploads/2016/04/EXSUM_A4A_CIS_UKRAINE.pdf Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• CPH Post “Report: cartoon paedophilia harmless". 23 July 2012. https://cphpost.dk/2012-07-23/news/national/report-cartoon-paedophilia-harmless/ Erişim Tarihi 17 Ocak 2024.
• ECPAT Executive Summary: Bulgaria (2021) 4. https://ecpat.org/wp-content/uploads/2021/08/Ex_Summary_CIS_BULGARIA_FINAL.pdf Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• ECPAT, “Country Review A report on the scale, scope and context of the sexual exploitation of children: Japan” (2018) 10. https://www.ecpat.org/wp-content/uploads/2021/08/ECPAT-Country-Overview-Japan-1.pdf Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• ECPAT, “Country Review A report on the scale, scope and context of the sexual exploitation of children: Romain” (2019) 17-18. https://ecpat.org/wp-content/uploads/2021/08/ECO_Italy_FINAL_6February2019.pdf Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Elliott IA and Beech AR, “Understanding online child pornography use: Applying sexual offense theory to internet offenders” (2009) 14(3) Aggression and Violent Behavior 180-193.
• European Commission Migration and Home Affairs Department, “Global Alliance against Child Sexual Abuse Online: Greece” (2016) 1. https://home-affairs.ec.europa.eu/system/files/2016-12/ga_commitment_-_greece_en.pdf Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Farid H, "Creating and Detecting Doctored and Virtual Images: Implications to The Child Pornography Prevention Act" (2004) Computer Science Technical Report TR2004-518, 1-13.
• Galbraith PW, “Lolicon: The reality of ‘virtual child pornography’in Japan” (2011) 12(1) Image & Narrative 83-119.
• Hırvatistan Ceza Kanunu (2023) https://web.archive.org/web/20210115143108 /http://www.mvep.hr/files/file/dokumenti/prevodenje/zakoni/kazneni-zakon-nn-125-11-eng.pdf Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Hollanda Ceza Kanunu madde 163, https://antislaverylaw.ac.uk/wp-content/uploads/ 2019/08/Netherlands-Criminal-Code.pdf Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• https://digitalcommons.dartmouth.edu/cs_tr/255 Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Işıkoğlu T, `Müstehcenlik Suçu` (Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı, 2021). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=9MiDp3 x 86xrwjpi5-14weU59jMkUKFbYt5XWTr9fpAEaUE-HcDchXXEPejB1PLv Erişim Tarihi: 27 Nisan 2024
• İsviçre Ceza Kanunu madde 197 https://www.fedlex.admin.ch/eli/cc/54/757_781_799/en Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Juulia Karjalainen, “Japan’s limited definition and criminalization of child pornography and its international legal obligations” (Bachelor’s thesis, Tallinn University of Technology School of Business and Governance,2021) 4, 5, 23, 32. https://digikogu.taltech.ee/en/Download/edbd92fe-b942-4cd5-86bd-83d66b2ded37 Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Kanada Ceza Kanunu madde 163 https://laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/c-46/section-163.1.html Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Kanada Yüksek Mahkemesi, R. v. Sharpe davası. (2001). 4 https://archive.crin.org/en/library/legal-database/r-v-sharpe.html Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Kleinhans C, “Virtual Child Porn: The Law and the Semiotics of the Image" (2004) 3(1) . Journal of Visual Culture 17–34. https://doi.org/10.1177/1470412904042267
• Landripet I and Stulhofer A and Diamond M, “Assessing the influence of pornography on sexual violence: a cross-cultural perspective” (2005). In: International Behavioral Development Symposium, Minot, North Dakota, August 3-6, 2005 https://www.hawaii.edu/PCSS/biblio/articles/2005to2009/2005-assessing-the-influence.html Erişim Tarihi: 10 Ocak 2024.
• Landripet, I., Stulhofer, A., & Diamond, M. (2006).` Assessing the influence of pornography on sexual violence: a cross-cultural perspective`. Paper presented at the International Academy for Sex Research. In: International Academy for Sex Research conference. Amsterdam, The Netherlands (July 12-15).
• Lanzarote Sözleşmesi (Avrupa Konseyi Çocukların Cinsel Suistimal ve Cinsel İstismara Karşı Korunmasına İlişkin Sözleşmesi, RG: 10.09.2011/28050.
• Levy N, “Virtual child pornography: The eroticization of inequality” (2002) 4 Ethics and Information Technology 319-323.
• Luck M, “The gamer’s dilemma: An analysis of the arguments for the moral distinction between virtual murder and virtual paedophilia” (2009) 11 Ethics and Information Technology 31–36.
• Manuel Marraco, ‘Savcılar çocuk pornografisi içeren çizgi roman veya mangalara dava açmayacak/ Los fiscales no perseguirán cómics ni manga de pornografía infantil’ El Mundo Gazetesi (Madrid, 21 Haziran 2015) Haber İspanyolca olup, haber ispanyolca çeviri yaptırılarak incelenmiştir. https://www.elmundo.es/elmundo/hemeroteca/ 2015/06/21/m/index.html. Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Oswell D, When Images Matter: Internet Child Pornography, Forms of Observation and an Ethics of the Virtual, Information Communication and Society (2006) April 2006, 9(2). DOI: 10.1080/13691180600630807 https://research.gold.ac.uk/id/eprint/1998/1/SOC_Oswell_2006a.pdf Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Patabendige C, “Legal Analysis on ‘Child Pornography’on the Internet as a Cyber Crime” (2022) 3 Royal Institute of Colombo Law Journal https://inss.lk/index.php?id=414
• Paul B and Linz DG, “The effects of exposure to virtual child pornography on viewer cognitions and attitudes toward deviant sexual behavior” (2008) 35(1) Communication Research 3-38.
• Polat O ve Reva Z, “Cinsel suçlarda sanal gerçeklik: Sanal çocuk pornografisi” iç Sağlık Alanında Büyük Veri Analitiği ve Uygulamaları (ed) Bilge Y (1. Bası, Türkiye Klinikleri, 2021) 30-36.
• Prat S, Bertsch I, Praud N, Huynh, AC and Courtois R, “Child pornography: Characteristics of its depiction and use” (2020) 88(3) Medico-Legal Journal 139-143.
• Prichard J, Watters PA and Spiranovic C, “Internet subcultures and pathways to the use of child pornography” (2011) 27(6) Computer Law & Security Review 585-600.
• Ratner C, “When ‘sweetie’ is not so sweet: artificial intelligence and its implications for child pornography” (2021) 59(2) Family Court Review 386-401.
• Romanya Ceza Kanunu madde 374, https://legislatie.just.ro/Public/DetaliiDocument/%20109855 Romence’den Türkçe’ye çeviri yaptırılarak incelenmiştir. Erişim Tarihi: 17 Ocak 2024.
• Sheehan V and Sullivan J, “A qualitative analysis of child sex offenders involved in the manufacture of indecent images of children” (2010) 16(2) Journal of Sexual Aggression 143–167.
• Steinberg S, “Changing Faces: Morphed Child Pornography Images and the First Amendment” (2019) 68(909) Emory Law Journal 908-938.
• Taylor M. "The Nature and Dimensions of Child Pornography on the Internet" (1999) The Nature and Dimensions of Child Pornography on the Internet” Erişim Tarihi: 17 Kasım 2023.
• Uzunay Y ve Koçak M, İnternet Üzerinden Çocuk Pornografisi ve Mücadelede Yaşanan Sıkıntılar (2005) 7 (1) Polis Bilimleri Dergisi 97-116.
• Weissler E, “Head Versus Heart: Applying Empirical Evidence About the Connection Between Child Pornography and Child Molestation to Probable Cause Analyses” 2013 (82) Fordham Law Review 1486-1531.
• Yıldız S, “Uluslararası Ve Ulusal Yasal Düzenlemeler Çerçevesinde İnternet Üzerinde Çocuk Pornografisi` (2011) 1(1) Erciyes İletişim Dergisi 180-196 https://dergipark.org.tr/en/pub/erciyesiletisim/issue/5860/77572?publisher=erciyes Erişim Tarihi: 23 Aralık 2023.