7221 Sayılı Kanunla İmar ve Parselasyon Planlarına Karşı Dava Açma Süresinin Sınırlandırılması

Yıl 2024, Cilt: 30 Sayı: 2

Hüseyin Melih Çakır

https://doi.org/10.33433/maruhad.1563577

Öz

7221 sayılı Kanun’la 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8.maddesine eklenen hüküm “(k)esinleşen imar planları veya parselasyon planlarına karşı kesinleşme tarihinden itibaren her halde beş yıl içinde dava açılabilir” düzenlemesine yer verilmiştir. 14.02.2020 tarihinde yürürlüğe giren Kanun’un getirdiği beş yıllık dava açma süresi sınırı, bu tarihten önce yürürlüğe giren imar ve parselasyon planları açısından 14.02.2025 tarihinden itibaren kişilerin yargı yoluna gitmelerini engelleyici bir nitelik arz etmekte; hak arama özgürlüğünü ölçüsüz şekilde sınırlandırmaktadır. Buna karşın Kanun’un Anayasa’ya uygunluğu, Anayasa Mahkemesi’nce parselasyon planları yönünden itiraz yoluyla incelenmiş ve hukuka uygun bulunmuştur. Bu nedenle, 7221 sayılı Kanun’la getirilen ve imar ve parselasyon planlarına karşı dava açma süresini sınırlandıran hükmün, idari yargının imar ve parselasyon planlarına karşı dava açma süresine ilişkin yıllardır geliştirdiği içtihatlar, imar ve parselasyon planlarının hukuki niteliği, yürürlüğe giriş usulü, başta mülkiyet olmak üzere temel hak ve özgürlüklerle olan ilişkisi, planların hazırlanması ve yürürlüğe konulmasında idarelerin tutum ve davranışları gibi birçok unsur göz önünde bulundurularak ele alınmasını zorunlu kılmıştır. Bu çalışma, imar ve parselasyon planlarına karşı dava açma süresini sınırlandıran kanun hükmü sonrasında ortaya çıkan hukuki durumun ortaya çıkarması müstakbel hukuki problemlerin ortaya konulması ve bu problemlere çözüm önerisi getirme amacı doğrultusunda kaleme alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

7221 sayılı kanun, imar planları, parselasyon planları, dava açma süresi, beş yıl

Kaynakça

• Artukmaç S, Türk İmar Hukuku (5. Baskı, Turhan 1979)
• Atay E. E, Hasan Odabaşı ve Hasan Tahsin Gökcan, İdarenin Sorumluluğu ve Tazminat Davaları (Seçkin Yay. 2010 2. baskı)
• Ayanoğlu T, Bireysel İdari İşlemlere Karşı Dava Açma Süresinin Başlangıcı, (On İki Levha 2017)
• Çelik E. E ve Şengöz Ç, ‘İmar Planlarına Karşı Açılacak Davalarda Dava Açma Süresinin Değerlendirilmesi’ (2020) 152 Danıştay Dergisi, 39-69.
• Davut Ş ve Coşkun Ş, ‘İmar Planlarına Karşı Açılacak İptal Davalarında İdari Dava Açma Süresi’ (2011) 69 (1-2) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 1209–1241.
• Dinçkol H. A, ‘Belediyenin İmar Planlama Faaliyetinde Katılım İlkesi’ (2024) 1 GSÜHFD, 99-157.
• Duran L, İdare Hukuku Ders Notları, (İstanbul 1982).
• Erol Ö. F, ‘Yargı Kararlarında İmar Planı Yoluyla Kamulaştırmasız El Atma.’ (2013) 9 (105-106) Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, 193-228.
• Gülan A, Türk İmar Hukuku’nda ‘Hamur Kuralı’ Uygulaması (Doçentlik Tezi, İstanbul Üniversitesi 2000)
• Kalabalık H, İmar Hukuku Dersleri (12.Baskı, Seçkin 2023)
• Karahanoğulları O, İdari Yargı–İdarenin Hukuka Zorlanması (Yargı Kararlarına Dayalı Bir İnceleme) (2. Baskı, Turhan 2024)
• Sancakdar O, Belediyenin İmar Planı Yapması – Değiştirmesi ve İptal Davası (Seçkin, 1996)
• Sancakdar O, İmar Hukuku (2. Baskı, Seçkin 2024)
• TEKİNSOY M. A, ‘İmar Planlarının Hukuksal Niteliği, İmar Planı İptalinin Bu Plana Dayanılarak Verilmiş Ruhsatlar Üzerindeki Etkisi’ (2008) 2, Ankara Barosu Dergisi, 46-56.
• Yaşar H. N, İdare Hukuku (2. Baskı, Der Yayınları 2024)
• Yaşar H. N, İmar Hukuku (Filiz 2008)
• Yıldırım T, ‘İmar Planı Yoluyla Kamulaştırmasız El Atma (Karar incelemesi-Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 15.12.2010 tarihli, 2010/651 K. sayılı kararı)’ (2011). Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, 0(81-82),183-199.
• Yıldırım T, İdari Yargı (2. Baskı, Beta Basım 2010)
• Yılmaz S, İmar Planlarının Hukuki Rejimi (Seçkin, 2021)
• Zevkliler A, İmar Kurallarına Aykırı ve Zarar Verici İnşaat (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi 1982)