Ceninin Hukuki Statüsü Bağlamında Gebeliğin Bizatihi Gebe Kadın Tarafından Sonlandırılmasının Türk Ceza Hukuku Bakımından Değerlendirilmesi

Yıl 2024, Cilt: 30 Sayı: 2, 561 - 595, 31.12.2024

Tuba Kelep Pekmez

https://doi.org/10.33433/maruhad.1590146

Öz

Gebeliğin sonlandırılması meselesi pek çok farklı alanı meşgul ettiği gibi hukukun da önemli tartışmalı alanlarından biridir. Çeşitli menfaatler dengelenmeye çalışılarak ceza hukukunda da bazı suç tipleri ile yasaklanan bu hareketin en önemli noktalarından birini ise gebe bir kadının kendi gebeliğini sonlandırmasının cezalandırması oluşturmaktadır. Türk Ceza Kanunu m. 100’de yer alan suç tipi gebeliğin gebe kadının kendisi tarafından sonlandırılmasını yasaklamakla birlikte, bu suç tipi ile ilgili olarak hem korunan hukuki değer hem de mağdur başta olmak üzere pek çok sorunlu alan bulunmaktadır. Bu makalenin amacı bu suç tipi ile ortaya çıkan sorunların giderilmesi bakımından suç tipinin incelenmesidir.

Anahtar Kelimeler

Gebeliğin sonlandırılması, Çocuk düşürme, Çocuk düşürtme, Cenin

Kaynakça

• Akbulut B and Kareem OR ‘Türk Ceza Kanunu ve Irak Ceza Kanununda Çocuk Düşürtme ve Düşürme Suçları’ (2018) 13(37) Ceza Hukuku Dergisi 11-85.
• Aydın M ‘Çocuk Düşürtme Fiilleri ve Ceza Sorumluluğu’(2011) 19(2) Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 69-100.
• Aydın Ünver T Ceninin Hukuki Konumu (1. Baskı Oniki Levha, 2011).
• Berman P S Goldstein R and Leff Sophie, ‘Conflicts of law and the abortion war between the states’ (2024) 172 (2) University of Pennsylvania Law Review 399-518.
• Biggs,M A, Grossman D, Becker A, Raifman S, Schroeder R and Ralph L “Support for criminalization of self- managed abortion (SMA): A national representative survey”, Social Science and Medicine, S. 340, (2024): 1-10.
• Çağlayan M ‘Çocuk Düşürmede Zaruret Hali’ (1955) 46(12) Adalet Dergisi 1180-1183.
• Demirhan ES ‘Abortion Jurisprundce Under the European Convention on Human Rights (2024) 12(23) ABÜHFD 25-45.
• Doğan R ‘Çocuk Düşürtme Fiilleri ve Ceza Sorumluluğu’(2011) 19(2) Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 73-120.
• Dönmez B ‘TCK’da Çocuk Düşürtme Suçu Mukayeseli Hukuk ve AİHM’in Bakış Açısıyla Ceninin Yaşama Hakkının Sınırlandırılması’(2007) 9 (2) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 99-142.
• Dönmezer S ‘Çocuk Düşürme ve Düşürtmenin Dünü ve Bugünü’ (1984) 50 (1-4) İÜHFM 3-11.
• Dural M, Öğüz T Türk Özel Hukuku Kişiler Hukuku C.2, ( Filiz 24. Bası 2024).
• Erdem D “‘Çocuk Düşürtme Düzenlemesi’ (2016) 65(4) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1637- 1688.
• Erem F Ümanist Doktrin Açısından Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler (Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları 1985).
• Ertuğrul H ‘Türk Ceza Kanununda Çocuk Düşürme Suçu’ (2016) 6(2) Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 362-386.
• Ertuğrul H Çocuk Düşürtme, Çocuk Düşürme ve Kısırlaştırma Suçları (Adalet 2016).
• Eschelbach, Ralf StGB § 218 Schwangerschaftsabbruch, BeckOK StGB, ed.,Bernd von Heintschel-Heinegg, Hans Kudlich, Münih: Beck, 63. bs., 2024.
• Eser A and Weißer B, ‘StGB § 218 Schwangerschaftsabbruch’, Schönke/Schröder Strafgesetzbuch, Albin Eser et al (eds) (30. Bs Beck 2019).
• Gropp W and Wörner L‘Vor. § 218’ in Volker Erb and Jürgen Schäfer (eds) Münchener Kommentar zum StGB (4. bs Beck 2021).
• Gropp W and Wörner L‘StGB. § 218’ in Volker Erb and Jürgen Schäfer (eds) Münchener Kommentar zum StGB (4. bs Beck 2021).
• Grossman D and Verma N ‘Self – Managed Abortion in the US’, (2022) 328 (17) JAMA 1693-1694.
• Hafızoğulları Z Özen M Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler Kişilere Karşı Suçlar, (US-A Yayıncılık 5. Baskı 2016).
• Işık B ‘Mağduru Olduğu Suç Sonucu Gebe Kalan Kadının Çocuğunun Düşürtülmesi Suçu (TCK m. 99/6)’ (2015) 3(2) CHKD 25-55.
• İlaldı HR ‘Kadının Menfaati Bakımından Rahim Tahliyesi’ (2020) (2) Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 671-694.
• Karasaç, Eda Gülsüm Ceninin Yaşama Hakkı, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 71, S. 3, 2022, s. 1063 (1051-1097).
• Keskin D ‘Doğum Öncesi Gerçekleşen Zarar Verici Fiil Nedeniyle Tazminat: Ceninin Tazminat Talebi’ (2013) 17(1-2) Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 743-774.
• Keskin Kiziroğlu S‘Türk Ceza Hukukunda Çocuk Düşürtme, Düşürme ve Kısırlaştırma Suçları’ (2003) 19(2) Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 166-183.
• Korkmaz, Fulya ‘Çocuk Düşürme Suçunda Mağdurun Kim Olduğu Sorunu ve Ceninin Hukuki Niteliği’ (2024) (59) TAAD 273-298.
• Kul A ‘Türk Ceza Hukuku’nda Çocuk Düşürme Suçunun Tartışmalı Yönleriyle İncelenmesi’ (2018) 4(7) Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 85-110.
• Kurt, Leyla Müjde “Ceninin Malvarlığı Hakları”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S.1 (2011) s. 177- 207.
• Kurt E, Tunca Y “‘Temel Etik İlkeler Çerçevesinde Gebeliğin Sonlandırılmasındaki Etik İkilemlere Bir Bakış’ (2016) (54) Medical Bulletin Haseki 57-61.
• Merkel R‘StGB vor § 218’, in Urs Kindhäuser, Ulfrid Neumann, Hans-Ullrich Paeffgen and Frank Saliger (eds) Nomos Kommentar Strafgesetzbuch (6. bs Nomos 2023).
• Merkel R ‘StGB § 218’, in Urs Kindhäuser, Ulfrid Neumann, Hans-Ullrich Paeffgen and Frank Saliger (eds) Nomos Kommentar Strafgesetzbuch (6. bs Nomos 2023).
• Muş MH Türk Ceza Kanunu’nda Çocuk Düşürtme Suçu (Adalet 2019).
• Lüttger H‘Gebeliğin Önlenmesi İle Çocuk Düşürme Arasındaki Sınırı Tesbitte Federal Almanya Ceza Hukukunda Yeni Problemler.’ (1971) 28(1) Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 250-253.
• Oğuzman K, Seliçi Ö and Oktay – Özdemir S Kişiler Hukuku, (20. Bası Filiz 2021).
• Okuyucu Ergün G ‘Gebe Olduğu Bilinen Kadına Karşı İşlenen Kasten Öldürme Suçuna İlişkin Bazı Tesbit ve Değerlendirmeler’ Muharrem Özen et al (eds) Prof. Dr. Nevzat Toroslu’ya Armağan C. II (Ankara Üniversitesi Yayınları 2015) 821-844.
• Oktar S Türk Ceza Kanunu’nda Çocuk Düşürtme ve Çocuk Düşürme Suçları (TCK m. 99-100) ( 1. Baskı Oniki Levha Yayıncılık 2016).
• Özen M ‘Çocuk Düşürtme ve Düşürme Suçları’ (2007) (5) THD 97-101.
• Özen M Ceza Hukuku Özel Hükümler Dersleri (Adalet Yayınevi, 2024).
• Özbek VÖ Doğan K and Bacaksız P Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler ( 19. Baskı Seçkin 2024).
• Pizzarossa L B and Skuster P ‘Toward Human Rights and Evidence-Based Legal Frameworks for (Self-Managed).
• Abortion: A Review of the Last Decade of Legal Reform’ (2021) 23(1) Health and Human Rights Journal 199-212.
• Sarıkaya S ‘Türk Ceza Hukuku ve Türk Medeni Hukukunun Tarihsel Gelişimi Işığında Çocuk Düşürme Suçunun Mağduru Sorunsalı’(2024) 2(1) Periodicum Iuris Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 77-99.
• Serozan R Çocuk Hukuku (Vedat 2017).
• Siegel R B. ‘How “History and Tradition” Perpetuates Inequality: Dobbs on Abortions’ Nineteenth Century Criminalization’ (2023) 60 (4) Houston Law Review 905-906.
• Sommer U and Tsambikakis M ‘§ 3 Strafrechtliche Arzthaftung’ Tilman Clausen and Jörn Schroeder-Printzen (eds) Münchener Anwaltshandbuch Medizinrecht, (3. bs Beck 2020).
• Şentürk Tur M Kadının Üreme ve Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı Çerçevesinde Gebeliğin Sonlandırılmasında Yasal Sürelerin Başlangıcı’ (2023) 27(3) Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 383-414.
• Tezcan D Erdem MR ve Önok M Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, (19 bs Seçkin 2021).
• Toroslu Nevzat Cürümlerin Tasnifi Bakımından Suçun Hukuki Konusu (Sevinç Matbaası, 1970).
• Uyumaz A and Avcı Y ‘Türk Hukuku’nda Gebeliğin Sonlandırılması’ (2016) 17 (1) İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 579-638.
• Üstün Ç Aygörmez Uğurlubay G A “Sağlık Hukukunda Bireyin Kendi Geleceğini Belirleme Hakkı ve Bu Hakkın Etik Açısından Değerlendirilmesi’ (2014) (53) Fasikül 29-37.
• Varol Ş ‘Yaşam Hakkı ve Kürtaj’ (2020) 15(171), Tıp Hukuku Dergisi 2303-2313.
• Varol Ş Yaşam Hakkı Bağlamında Ötanazi ve Kürtaj, (1. Baskı Seçkin Yayıncılık, 2022).
• Yarsuvat D ‘Ceza Hukukunda Gebeliğin Durdurulması Meselesi’, 1982-83 48-49 (1-4) İHFM 451-471.
• Wollersheim U ‘§ 6 Ärztliches Berufsrecht’ in Tilman Clausen and Jörn Schroeder-Printzen (eds) Münchener Anwaltshandbuch Medizinrecht, (3. bs, Beck 2020).
• Yılmaz H ‘Cenini Öldürme (Düşürtme/Düşürme) Suçu’ (2001) 27(4) Yargıtay Dergisi 705-728.
• Yurtcan E Türk Hukukunda Kürtaj ve Uygulaması Yasal Kürtaj ve Sterilizasyon Çocuk Düşürme ve Düşürtme Suçları (2. Baskı Kazancı Hukuk Yayınları 1990).