Bir İnsan Haklan Meselesi Olarak Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri

Yıl 2010, Sayı: 38, 5 - 24, 05.03.2014

Emine Keskiner

Öz

Din eğitim ve öğretiminin nasıl yapılacağı konusu ülkemizde ve dünyada en çok tartı§ılan konulardan
biridir. T artı§ma, daha çok insan hakları bağlamında cereyan etmektedir. Uluslar arası
insan hakları sözle§melerinin ilgi maddelerinin ve uluslar arası mahkemeterin devlet okullarındaki
din dersleriyle ilgili almı§ olduğu kararların tartı§malarda önemli referanslar olmaları nedeniyle,
bu makalede ilk olarak uluslar arası belgelerdeki din ve vicdan özgürlüğü ile ilgili maddelere yer
verilmi§tir. Bu çerçevede insan haklarına uygun bir din eğitimi ve öğretiminin nasıl olması gerektiği
yönündeki genel kabuller üzerinde d urulduktan sonra, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersleriyle
ilgili ülkemizdeki tartı§malara geçilmi§tir. Bu tartı§malar Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin
2007'dcki kararı ve Tarih Vakfı'nın "Ders Kitaplarında İnsan Hakları Projesi"ndeki sonuçlarla
sınırlı tutulmu§tur. Sonuçta ise tartı§malara nasıl son verilebileceği ile ilgili öneride bulunulmu§tur.
Anahtar Kelimeler: İnsan hakları, Uluslararası insan hakları sözlc§meleri, din ve vicdan özgürlüğü,
din hakkında öğrenme, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersleri.
Abstract
Teaching religion in public schools has been one of the most debated issues in Turkey and in the
world. Ge"iıerally the discussions have been in the cantext of human rights. This paper firstly examines
articles of international human rights treaties related to freedam of conscience and religion,
becaı:ıse they are useful reference point with sentences of international courts about teaching
religion iİl public schools. In that context, the paper discusses the generally accepted views on
how a religious education respective of human rights should be and then will shed light on the
is su e of 'Religious Culture and Moral Knowledge' courses in Turkey. The discussions are limited
to the ruling of the European Court of Human Rights in 2007 and to the results of the "Human
Rights in Textbooks" project conducted by the History Foundation in Turkey. The paper will end
by offering same preliminary solutions to the problem.
Key Words: Human rights, international human rights treaties, freedam of conscience and religion,
leaming about religion, European Court of Human Rights, 'Religious Culture and Moral
Knowledge' courses.

Anahtar Kelimeler

İnsan hakları, Uluslararası insan hakları sözleşmeleri, din ve vicdan özgürlü— ğü, din hakkinda öğrenme, Avrupa lnsan Hakları Mahkemesi, Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi dersleri