UNE ETUDE STYLISTIQUE SUR LE ROI SE MEURT D’EUGENE IONESCO

Yıl 2004, Cilt: 6 Sayı: 21, 247 - 255, 30.01.2004

Rıfat Günday

https://doi.org/10.14783/maruoneri.680288

Öz

IONESCO'NUN KRAL CAN ÇEKİŞİYOR ADLI YAPITI ÜZERİNE BİR BİÇEM ÇALIŞMASI

Öz

Bu çalışmada, Uyumsuz (Absurd) Tiyatro’nun en ünlü yapıtlarından birisi olan Kral can çekişiyor adlı oyunda biçem boyutu incelenerek; dil, kişi, düş ve fantastik, trajik ve komik, ve yergi öğeleri irdelendi. Yeni romancılarda olduğu gibi, Ionesco için de gerçeği yansıtmada dil en etkin araç konumundadır. Bunu yaparken söze, söz oyunları ve jestler eşlik etmektedir. Kişiler klasik trajedilerdekinden çok farklı olup, sahnede fiziki görünümleri, karakterleri ve eylemleriyle değil, sözleri, duyguları ve devinimleriyle etkindirler. Söz konusu oyun, ölüm düşüncesinin bunalıma sürüklediği Kral’ın iç evrenini yansıtmaktadır. Yazar, bilinç ve bilinçaltı dünyasının sunusunda düşe, fantastik öğelere ve sembollere geniş biçimde yer vermektedir. Ionesco ’nun düş ve rüya yaklaşımı onu gerçeküstücü yazarlar arasına sokmaktadır. Oyunun sunusuııda yazar fantastik ve gerçekçi metotları birlikte kullanmaktadır. Yine Ionesco ’nun bu oyununda trajik ve komik öğeler birbiriyle iç içe girmiş durumdadır. Bir diğer önemli nokta da bu yapıtta Ionesco’nun yergiye geniş yer vermesidir. İki tür yergi söz konusu edilmektedir: varoluşla ilgili olan ve sosyal içerikli olan. Varoluşla ilgili yergide yazar ölüm ve yok oluş karşısında insanın durumunu irdelemekte, sosyal içerikli yergide ise Kral ve hizmetçi aracılığıyla toplumun iki sınıfı arasındaki farka dikkat çekmektedir. Sonuç olarak, geleneksel tiyatroda zengin sahne dekorunun kullanımına bırakılan seyirci ve okuyucuyu etkileme işlevi, Ionesco ’nun yapıtında dilin kullanımına verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uyumsuz Tiyatro, Ionesco, Dil, Kişi, Düş, Fantastik, Sembol, Trajik, Komik, Yergi

Kaynakça

• [1] LAGARDE, A.; MICHARD, L., XXe Siècle, Bordas, 1973, pp.561-587.
• [2] ESSLIN, M., Le Théâtre de l’Absurde, Paris, BuchetChartel, 1963, p.18.
• [3] ŞENER, S., Dünden Bugüne Tiyatro Düşüncesi, Adam Yayınları, 1982, pp.255-257.
• [4] Robert, Paris, 1971 .
• [5] ER, A., Oyun Çözümlemesinde İlk Adım, Ürün Yayınları, Ankara, 1998, pp.37-55.
• [6] Le Roi se meurt, Gallimard, 1963.
• [7] www.francite.net/education/lecture/page 248 htm.
• [8] ER, A., "Eugène Ionesco’nun Kral Ölüyor (Le roi se meurt) ’unda Ölümle Gelen Başkalaşımlar", in Littéra, Cilt: 6, Ürün Yayınları, Ankara, 1995, p.142.
• [9] SARICA, M., L’Etude de l’Angoisse et du Pessimisme chez Ionesco, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 1992, pp.6-96.
• [10] Notes et Contre-Notes, Gallimard, Paris, 1962, pp.197- 367
• [11] DEJAN, J.-L, Le Théâtre Français d’Aujourd’hui, Fernad Nathan, 1971, p.87.
• [12] "Ionesco’da Dil Göstergesinin Özellikleri”, in FDE, Cilt: III, Sayı: 13, Bahar 1984, Şafak Matbaası, Ankara, p.178.
• [13] perso.club internet.fr/baechler/fich.theatrmacbett.htm.
• [14] SEIPEL, H., "Entre réalisme et surréalisme", in Les Critiques de Notre Temps et Ionesco, Garnier, Paris, 1973.
• [15] IONESCO, E., Victimes du devoir, Gallimard, 1953, p.220.
• [16] Le Journal en Miettes, Mercure de France, 1967, pp.88- 132.
• [17] CORVIN, M., Le Théâtre Nouveau en France, Presses - Universitaires de France, Paris, 1963, pp.12-86.
• [18] BONNEFOY, C., Entretiens avec Eugène Ionesco, Pierre Belfond, Paris, 1966, p.10.
• [19] İNAL, T., "Ionesco la Cantatrice Chauve", in FDE, Cilt: III, Sayı: 11, Şafak Matbaası, Bahar 1983, pp.121-123.
• [20] www.bordée.qc.ca/ionesco.htm.