Tekstil Tasarım Tarihine Genel Bir Bakış

Yıl 2017, Sayı: 8, 49 - 56, 22.11.2017

Semra Gür Üstüner

https://doi.org/10.17490/Sanat.2018.21

Öz

Tekstil,
insanın dış etkenlerden korunma ve örtünme ihtiyacı sonucunda ortaya çıkmıştır.
Tasarım ise günümüzde kullanılan anlamına, Endüstri Devrimi sonrasında yaşanan
zanaat ve makine birlikteliği ile ulaşmıştır. Bu bağlamda tekstil tasarım
tarihinin, Endüstri Devrimi’nden günümüze kadar olan süreci kapsadığı söylemek
mümkündür. Dokuma, örme, baskı ve giyim tasarımı alt başlıklarında ele alınan tekstil
tasarım tarihinin zanaattan dijitale kadar değişimi, 20. yüzyıldan günümüze teknolojik
ilerlemeler ile sosyo-kültürel yapı ekseninde ele alınmıştır. Amaç, dönemlerin
öne çıkan tasarımları üzerinden tekstil tasarım tarihinin değişim sürecinin ana
hatlarını çıkarmak ve bundan sonra yapılacak araştırmalara bir basamak
oluşturmaktır.

Anahtar Kelimeler

Tekstil, Tasarım, Tarih, 20. Yüzyıl, Endüstri Devrimi, Dijital Çağ

Kaynakça

• Acar, S. (2013). Jack Lenor Larsen: İç Mekân Tekstili Tasarımında Bir Öncü. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi. Sayı: 7, s.81-91.
• Akbostancı, İ. (2012). 21. Yüzyıl Lif Sanatında Teknoloji Etkisi. Odessa 1. Uluslararası Sanat Sempozyumu Bildiriler Kitabı içinde s.7-13. İstanbul: Kemerburgaz Matbaası.
• Akbostancı, İ. (2014). 20. ve 21. Yüzyıllarda Tekstil Baskı Tasarımı ve Üretiminin Değişen Tanımı. Sanat Tasarım Dergisi. Sayı: 5, s.31-41.
• Alyanak, Ş. (1998). ‘Bauhaus Dokuyor’ Bauhaus’un Tekstil Atölyeleri. Arredamento Mimarlık. Sayı: 108, s.114-119.
• Alyanak, Ş. (2001). Robin ve Lucienne Day Britanya’da Çağdaş Tasarımın Öncüleri. Arredemento Mimarlık Dergisi. Sayı: 136, s.104-115.
• André Courrèges, http://www.vam.ac.uk/content/articles/a/andre-courreges/ (13 Şubat 2016).
• Antmen, A. (2008). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Bar, http://collections.vam.ac.uk/item/O75379/bar-skirt-suit-dior-christian/ (13 Şubat 2016)
• Barnard, M. (2002). Sanat, Tasarım ve Görsel Kültür. Çev. Güliz Korkmaz. Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Başer, İ. (1998). Tekstil Teknolojisi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları.
• Başer, G. (1998). Dokuma Tekniği ve Sanatı Cilt I. İzmir: TMMOB Tekstil Mühendisleri Odası Yayınları.
• Briggs-Goode, A. (2013). Printed Textile Design. London: Laurence King Publishing.
• Brandstatter, C. (2003). Wonderful Wiener Werkstätte: Design in Vienna 1903-1932. London: Thames&Hudson.
• Bengtsson, S. (2010) Ikea the Book. Stockholm: Arvinius Förlog AB.
• Clarke, S. (2011). Textile Design. London: Laurence King Publishing.
• Clarke, S.E.B. (2007). Fashion. Sarah E. Braddock Clarke ve Marie O’Mahony (Ed.), Techno Textiles 2: Revolutionary Fabrics for Fashion and Design içinde (s. 106-135). London: Thames & Hudson.
• Dempsey, A. (2007). Modern Çağda Sanat. Çev. Osman Akınhay. İstanbul: Akbank Kültür Sanat Yayınları.
• Dölen, E. (1992). Tekstil Tarihi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Eidelberg, M. (Ed.) (1991). Design 1935-1965 What Modern Was. New York: A Times Company.
• Ergür, A. (2002) Tekstil Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Boğaziçi Yayınevi.
• Fogg, M. (Ed.) (2014). Modanın Tüm Öyküsü. İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
• Günay, D. (2002). Sanayi ve Sanayi Tarihi. Mimar ve Mühendis Dergisi, Sayı:31, 8-14.
• Güvenç, B. (1999). İnsan ve Kültür. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Hardy, A. (2006). Art Deco Textiles. London: Thames&Hudson.
• Harris, J. (1993). 5000 Years of Textiles. London: British Museum Press.
• Holgate, M. (2016). Meet Iris van Herpen, the Dutch Designer Boldly Going Into the Future, https://www.vogue.com/article/iris-van-herpen-dutch-designer-interview-3d-printing (13.06.2016)
• Iwagami, M. (2002). 19th Century. Akiko Fukai (Ed.), The Collection of the Kyoto Costume Institute Fashion: A History from the 18th to the 20th Century içinde (s.149-330). Köln: Taschen.
• İşmal, Ö. E. ve Yıldırım, L. (2012). Tekstil Baskıcılığının Tarihçesi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• İşmal, Ö. E. ve Yüksel, E. (2016). Tekstil ve Moda Tasarımına Teknolojik Bir Yaklaşım: Akıllı ve Renk Değiştiren Tekstiller. Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi. Sayı: 16, s.87-98. Jackson, L. (1998). The Sixties: Decade of Design Revolution. London: Phaidon.
• Jackson, L. (2002). Twentieth-Century Pattern Design. New York: Princeton Architecrural Press.
• Karadağ, R. (2007) Doğal Boyamacılık. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
• Karaören, Fatma N. (1997). Arts And Crafts, Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi Cilt 1 içinde (s.143-144). İstanbul: Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları.
• Kırkham, Pat (2004). Waggoner, D. (Ed.) The Beauty of Life: William Morris & The Art of Design içinde (s.20-31), (s.32-63). London: Thames & Hudson.
• Koga, R. (2002). 20th Century-First Half. Akiko Fukai (Ed.), The Collection of the Kyoto Costume Institute Fashion: A History from the 18th to the 20th Century içinde (s.331-508). Köln: Taschen.
• Houze, R. (2010). Design Reform, 1820-1910. Grace Lees-Maffei ve Rebecca Houze (Ed.), The Design History Reader içinde (s.53-69) New York: Berg.
• MacCarthy, F. (1982). British Design since 1880 A Visual History. London: Lund Humphries.
• McDermott, C. (2008). Contemporary Design: Date 1900-Today, Design Museum. London: Carlton Books.
• Meller, S. (1991). Textile Designs: 200 Years of Patterns for Printed Fabrics. London: Thames & Hudson.
• Nii, R. (2002). 20th Century-Second Half. Akiko Fukai (Ed.), The Collection of the Kyoto Costume Institute Fashion: A History from the 18th to the 20th Century içinde (s.509-709). Köln: Taschen.
• Orsborne, A. (Ed.) (2013). Moda Geçmişten Günümüze Giyim Kuşam ve Stil Rehberi. Çev. Duygu Özen. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• O’Mahony, M. (2007). Electronic Textiles. Sarah E. Braddock Clarke ve Marie O’Mahony (Ed.), Techno Textiles 2: Revolutionary Fabrics for Fashion and Design içinde (s.32-51). London: Thames & Hudson.
• Özgüney, A. T. ve İşmal, Ö. E. (2003). Tekstil Dijital (Ink-Jet) Baskı Teknolojisi: Temel İlkeleri ve Gelişim Süreci. İzmir: Türk Tekstil Vakfı Yayınları.
• Özpınar, C. (2009). Lif Sanatında Kavram. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi/Güzel Sanatlar Enstitüsü, İstanbul.
• Psychedelic 60s, https://visualartsdepartment.wordpress.com/psychedelic-60s/ (17 Şubat 2016).
• Sağocak, M. (2003). Tasarım Tarihi Endüstri Tasarımında 250 Yıl. Bursa: Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayını.
• Tanilli, S. (2016). Uygarlık Tarihi. İstanbul: Cumhuriyet Kitapları.
• Textiles and Fashion Collection, http://collections.vam.ac.uk/item/O15303/furnishing-fabric-unknown/ (01 Şubat 2016).
• Yıldırım, L. (2009). Avrupa Toile De Jouy Kumaşlarına Mavi-Beyaz Çin Porselenlerinin Etkisi. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi. Sayı: 16, s.31-35.
• Yıldırım, L. (2010). Tekstil Tasarımında Bir Dönüm Noktası: Sonia Delaunay. Yedi: Dokuz Eylül Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi. Sayı: 4, s.63-71.